Oktuubrë

Ko Jesus jyukypyejky, ta Jyobaa ogäˈän dyajtuunyë myëjääw parë twinˈijxy näägë naxwinyëdë jäˈäy. Waˈan mä tadë tiempë niˈamukë yajwoowdë tsäjpotm pënaty pyanëjkxtë Jesus. Ok, ta nyajxy kanäk mëgoˈpx jëmëjt, ets nimay nëgoobë ojts naynyigäjpxëdë ko tpanëjkxtë Jesus. Per nuˈunë tadë tiempë nyajxy, ojtsë Jyobaa twinˈixy niwaanë jäˈäy diˈib jyantsy pyanëjkxtëbë Jesus, yëˈë diˈibë Jesus myaytyak ko yonäˈäny ja triigë mët ja axëkˈujts (Mat. 13:24-30). Desde 1914, Jyobaa të twinˈixy pënaty nëjkxandëp tsäjpotm, diˈib yajkumaytsyoˈowëdëp mä 144,000. Pënë Jyobaa yˈakwinˈijxypy pënaty nëjkxäämp tsäjpotm mä wyingoonë ja kutëgoˈoyën, ijtëm seguurë ko yëˈë nyijäˈäwëp ti tyuumpy (Is. 45:9; Dan. 4:35; Rom. 9:11, 16). Kyaj duˈun njäˈäyˈatäˈänëm extëm ja tuumbëtëjk diˈibë Jesus myaytyak. Yëˈëjëty tyukjotˈambëjktë ja wyintsën ko tuknax yajmëjuuytyë mët ja diˈib ok jäjttë (Mat. 20:8-15). w16.01 4:15

Tyam, kyaj Jyobaa xyˈanmäˈäyëm parë nmoˈoyëmë uˈunk ënäˈk extëmë wintsëˈkën. Per xyˈanmäˈäyëm ets nmëmëdoˈowëmë yˈanaˈamën. Waˈan näˈäty kyaj njaygyujkëm tiko xymyoˈoyëm tuˈugë yˈanaˈamën, o mbäät xytsyiptakxëm nmëmëdoˈowëm. Extëm ta näägë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tsëˈkëdëp kyäjpxwäˈkxtët mët ko wyintsoytyuˈunˈattë o mët ko tsyiptakxëdë tmëtmaytyäˈäktëdë jäˈäy diˈib kyaj tˈixyˈattë. Ta wiinkpë diˈib tsiptakxëdëp parë kyaj duˈun jyaˈayˈattët extëmë myëguˈuktëjk diˈib mëët yˈeskuelëˈattë o diˈib mëët tyundë (Éx. 23:2; 1 Tes. 2:2). Pën duˈun nnayjäˈäwëm, ¿ti mbäät nduˈunëm? Ko njamyajtsëm wiˈixë Abrahán dyaˈijxë mëbëjkën etsë jotmëkˈäjtën. Nan oy ko nbawinmäˈäyëm wiˈix Dios mëduundë wiinkpë yetyëjk toxytyëjk diˈib yajmaytyakp mä Biiblyë. Net mbäät nbanëjkxëm ja oybyë ijxpajtën diˈib yajwëˈëmdë ets niˈigyë nyajkëktëjkëm ja naymyayë mëdë Jyobaa (Eb. 12:1, 2). w16.02 1:3, 14

Ko Saúl ttukniwinmäˈäyë dyaˈoogäˈänyë David, ta Jonatán dyaˈijxë pën yëˈë pyuwäˈägëyaampy ja tyeety o ja David. Tsipë nety twinˈixët pën pyuwäˈägëp mët ko tsyejpy nimajtsk. Per ¿ti pudëjkë? Ko tnijäˈäwë ko Dios yëˈë pyuwäˈkëbë David ets kyaj yëˈëjëtyë Saúl. Pääty tpuwäˈkë David, ttukˈawäˈänë parë nyayuˈutsëdët ets oy tnimaytyaky tyeety wyindum (1 Sam. 19:2, 4). Pën yëˈë nbuwäˈkëmë Jyobaa, ta nanduˈun nyajnigëxëˈkëm ko yëˈë mas niˈigyë ntsojkëm ets kyaj yëˈëjëty ja ëyëˈk kuyäjtk, eskuelë o ja nˈitˈäjt nlugäärˈäjtëm. Min nˈokˈijxëmë yˈijxpajtënë Henry, tuˈugë mixy diˈibë nety tyukˈëyiˈkypyë Ajedrez mä yˈeskuelë. Të netyë wyinmäˈäny tpëjtaˈaky ko myadäˈägäˈäny mä tuˈugë konkursë. Sääbëdë domingë jam ja xyëëw tiempë dyajnaxy mä yˈiyiˈiky kyuyaty ets kyaj tiempë tnekymyëdaty parë nyëjkxët käjpxwäˈkxpë ets ni mä reunyonk. Henry, ta tpëjkyë kuentë ko diˈibë nety mas jëjpˈam pyëjtakypy, yëˈë ja yˈeskuelë ets kyaj yëˈëjëtyë Jyobaa. Pääty tmastuty mä ttukˈëyiˈiky ttukuyaty ja Ajedrez (Mat. 6:33, TNM). w16.02 3:10, 12

¿Wiˈix mbäät xynyijawë ko pääty mnëbatäˈäny mët ko xymyëdunäˈänyë Jyobaa? Tuk pëky yëˈë ko xyˈixët wiˈix mnuˈkxtaˈaky. Nayajtëwëdë: “¿Nmënuˈkxtakypyëts kanäkˈokë Jyobaa o jeˈeyë tëgok majtskˈok? ¿Ndukmëtmaytyakypyëts wiˈix meerë tijaty yˈixëty o jeˈeyëts nimaytyaˈaky ngumaytyaˈaky?”. Extëm mˈatsoowëmbity, yëˈë yajnigëxëˈëgaampy pën oy mˈity mëdë Dios (Sal. 25:4). Jyobaa kanäkˈok tˈatsoowëmbityë nuˈkxtakën mët yëˈëgyëjxmë Biiblyë. Pääty ja tuk pëky wiˈix mbäät xynyijawë ko mjantsy myëdunaambyë Jyobaa ets mmëwingonaampy, yëˈë ko xyˈëxpëkëdë Biiblyë (Jos. 1:8). Pääty nayajtëwëdë: “¿Nmëdäjtypyëtsë kostumbrë parëts bom bom nˈëxpëkyë Biiblyë? ¿Ntsojkënyëˈajtypyëts nyajpäädäˈäny mäjëts nDiosˈawdattë tuk familyë?”. Ko duˈun mnayajtëwëdët, yëˈë mbudëkëyanëp parë xynyijawët ko pääty mnëbatäˈäny parë xymyëdunäˈänyë Jyobaa amumduˈukjot ets mëët mnaymyayaˈanyëty. w16.03 1:11, 13

Seguurë ko jantsy agujk jotkujk xyajnayjäˈäwëm ko jëmëjt jëmëjt nˈijxëm mä Anuario wiˈixë nmëguˈukˈäjtëm tyundë abëtsemy nyaxwinyëdë. Tuk pëky diˈib xypyudëjkëm parë nyajpatëm tuˈugyë, yëˈë asamblee tëgëk xëëbë. Ets mä asamblee tyunyëty, nan yëˈë nmëdoowˈijtëm diˈib abëtsemy nyaxwinyëdë nmëguˈukˈäjtëm myëdoowˈijttëp. Ko nyaxyë diskursë, demostrasyonk etsë dramë, yëˈë xypyudëjkëm parë nmoˈoyëmë Jyobaa diˈib mas oy. Ja tuk pëky diˈib xyajtuˈugyëm, yëˈë ko jëmëjt jëmëjt njamyajtsëmë Jesusë yˈoˈkën xëëw, 14 äämbë nisán (1 Kor. 11:23-26). Mä yˈaktëgoyˈaty kanäk sëmään, ta nwoˈowëm niˈamukë jäˈäy parë nyëjkxtët. Ta net niˈamukë nduˈukmujkëm 14 äämbë Nisán parë nyajnigëxëˈkëm ko nmëjjäˈäwëm ti Jyobaa ojts xytyukmëduˈunëm ets parë nmëmëdoˈowëm extëmë Jesus ojts tniˈanaˈamë. Duˈun extëmë muˈu tuˈugyë tyundë, nanduˈun ëtsäjtëm, tuˈugyë nduˈunëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm. Pääty miyonkˈamë jäˈäy nduknijäˈäwëm pënën Jyobaa ets nbudëjkëm parë twintsëˈëgëdët ets tmëjkumaytyët. w16.03 3:4, 6, 7

Miitsëty mëjjäˈäytyëjk ko tii xytyukniˈˈixët ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib tunäämp mä ja tuˈukmujkën, oy ko xytyukmëtmaytyäˈägët mëdë Biiblyë tiko jyëjpˈamëty duˈun ttunët. Net tjatët tijaty ttunët extëmë Biiblyë jyënaˈany ets kyaj mët ko yajtukˈaneˈemy. Extëm nˈokpëjtakëm, mbäät xykyajpxyë Titʉ 2:10 ko xyˈanëëmët parë dyaˈitët wäˈäts ets tëˈëts ja jënwiin tëjkwiin mä nˈëxpëjkëm. Tukmëtmaytyäˈäk ko wäˈäts dyaˈitët, yëˈë nety niˈigyë yaˈoytyëjkëp ja Diosë yˈëxpëjkën. Nan yajtëw wiˈix ttukˈoyˈatäˈändë pënaty të myëjjäˈäyëndë ko yˈitët tëˈëts ja pisë. Ko duˈun mëët mgäjpx mmaytyäˈägët ja nmëguˈukˈäjtëm, yëˈë pudëkëyanëp parë nyaytyukjotmaytyunëdët ja myëguˈuktëjk ets kyaj mët ko yajtukˈaneˈemy. Ko tˈixët wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëm ttukˈoyˈattë ko duˈun tyuny, ta jantsy jotkujk nyayjawëyaˈanyëty. Mëjkumay ja nmëguˈukˈäjtëm ko ttunët extëm të xyˈanëëmë. ¿Tiko jyëjpˈamëty ets xymyëjkumayët? Yëˈko duˈun xypyudëkët ets wyimbatët mä Diosë tyuunk. Ko yajmëjkumay tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm, duˈunxyëp extëm nyajxoˈkëm tuˈugë ujts parë yonët. w15 15/4 2:7, 8

¿Të näˈä xyajnaxyë mëkpë ayoˈon jotmay ets naytyuˈuk të mnayjawëty? Waˈanë mduunk ojts xyajtëgoy o xymyëdäjtyë jotmay mä mˈeskuelë. Waˈan ojts myajpääty yuu mëët päˈäm mëët o xymyëdäjty tuˈugë jotmay diˈib mëjwiin kajaa. Waˈan pën xyjaˈˈamdooyë naybyudëkë ets kyaj mbäät mbudëjkë, mët ko ta näägë jotmay diˈib kyaj mbäädë naxwinyëdë jäˈäy dyaˈoyë. Pën nbatëmë duˈumbë jotmay, ¿ti mbäät nduˈunëm? Biiblyë xyˈanmäˈäyëm ko tsojkëp ndukˈijxpajtëmë Jyobaa (Prov. 3:5, 6). Per ¿mbäädëdaa xyjantsy pyudëjkëm? ¡Mbäät! Mä Biiblyë miimp kanäägë ijxpajtën diˈib xytyukˈijxëm ko Jyobaa jyantsy pyudëjkëp pënaty mëduunëp. Pën jam xypyaaty tuˈugë jotmay ets kyaj pën mbudëkëty, mmaˈkxtuk. Oy ko mwinmayët extëmë Pablo ko tadë jotmay mbäät mbudëkëty parë niˈigyë xyajkëktëkëdë mëbëjkën mä Jyobaa. Ets ko nan mbäät këˈëm xyˈixy wiˈixë Jyobaa mguentˈatyëty. Duˈun niˈigyë xymyëbëkëdë Jyobaa ets mas oy mëët mˈitët. w15 15/4 4:3-5

Jyobaa yëˈë tuˈugë Dios diˈib jantsy tsojkp (1 Fwank 4:8). Ets parë jäˈäy tmëtsippëktëdë Dios, ta Satanás wyinˈëënëdë ko yajwinmayëdë ko kyaj dyajtëgoyˈattë Dios, o ja tuk pëky njënäˈänëm, yëˈë tuump parë kyaj tpëktëdë kuentë ko tsojkëp tmëwingondëdë Dios ets oy mëët yˈittët (Mat. 5:3, TNM). Yëˈë Mëjkuˈu “të twingujuuxë ja jyot wyinmäˈäny ja diˈibë kyaj myëbëktë” parë kyaj tnijawëdët ja tëyˈäjtën mä pënën Dios. Satanás nyijäˈäwëp ko Jyobaa tsyejpy parë yëˈë naytyuˈuk nˈawdäjtëm (Éx. 20:5). Pääty dyajtunyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty parë twinˈëënyë jäˈäy. Jantsy jotkujk nyayjawëty ko jäˈäy tˈawdattë, extëmë tun kopk, ja yˈaptëjk, jëyujk animal, ets kyaj yëˈë tˈawdattë Jyobaa. Pënaty duˈun adëtstëp wyinmaytyë ko Dios yˈoyˈijxypy, per ninuˈun kyatsobääty tijaty tyuundëp ets myëbëjktëp. Naduˈundëkë jyäjttë ja israelitëty ja tiempë mä jyukyˈajty ja kugajpxy Isaías. Yëˈë ojts tjapudëkëyaˈany ja israelitëty ko ojts tˈijxkijpxyë ja relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty mëdë käˈäy ukënë diˈib kyaj yˈoyëty. Ets ta net tˈakˈanmääy: “Mëtoowˈitë mëtiˈipës yam nikäjpxypën ets oy yajxon mkaytyëty mˈuuktëty” (Is. 55:2, TY). w15 15/5 1:14, 15

Abel kyaj nety tnijawë wiˈix yˈadëwäˈänyë tyäˈädë wandakën. Per seguurë ko pyawinmääy extëmë Dios jyënany. Waˈan twinmääy: “¿Pëndaa yajtekymyëtsuˈutsëyäämp ets tpudëkëyaˈanyë naxwinyëdë jäˈäy parë jatëgok jyëmbitët wäˈäts jäˈäy?”. Abel myëbëjk ko adëwäämp tijatyë Jyobaa wyandakypy. Päätyë Jyobaa xondaˈakyˈääw xondaˈakyjyot kyupëjkë ko myooyë ja wintsëˈkën (Gén. 4:3-5, MNM; Eb. 11:4). Noé nan myëbëjk tijatyë Jyobaa wyandak, pääty kyaj kyutëgooy ko myiiny ja Ayoˈonduu (Eb. 11:7). Mëk tmëbëjkyë Jyobaa, pääty ko pyëtsëëmy arkoty, ta ojts ttukwintsëˈëgë jëyujk animal (Gén. 8:20). Per ko tiempë nyajxy, ta jatëgokë naxwinyëdë jäˈäy ttuuntsondaktë axëkˈäjtën. Extëm ja Nemrod, diˈib tëjkë anaˈambë ets kyaj ttsejky parë jäˈäy tmëmëdowdëdë Jyobaa (Gén. 10:8-12). Perë Noé duˈunyëm mëk tmëbëjkyë Jyobaa. Ets duˈun extëm ja Abel, nan pyawinmääy ko jyäˈtët ja tiempë mä Dios dyajjëjptëgoyëdë poky etsë oˈkën. Waˈan nanduˈun tpawinmääy mä kyaj nyekyjaˈˈatëdë anaˈambëtëjk axëkjäˈäybyë. Ëtsäjtëm nan mbäät nbawinmäˈäyëm ko jyäˈtëdë tyäˈädë tiempë, diˈib niˈigyë wingoonˈadëtsp (Rom. 6:23). w15 15/5 3:4, 6

Ko mëk nmäˈäy ndäjëm mbäät nnayajpäˈämbajtëm ets kyaj nekymyëbëjkëmë Jyobaa. Pääty nˈoktukˈijxpajtëmë Jyobaa ets nˈokjamyajtsëm extëm jyënaˈany tekstë diˈib tyam. Pääty, ¿ti mijts mbäät xytyuny pën jam tii diˈib mëk mëmääy mmëdajpy? Tukmëtmaytyäˈäk tuˈugë Dios mëduumbë diˈib yajxon mˈixyˈajtypy, mbäät yëˈë mdääk mdeety, mmëmëjjäˈäy, mgudëjk o tuˈugë mëtnaymyaayëbë. Yëˈëjëty mbäät mbudëkëty parë niˈigyë xyajkëktëkëdë mëbëjkën mä Jyobaa ets kyaj nëgoo ti xymyëmay xymyëdäjët. Nipën tkajaygyukë wiˈix mnayjawëty extëmë Jyobaa, ets mbäät mbudëkëty ko tii xymyëmay xymyëdäjët. Pablo duˈun tkujäˈäyë: “Katë mmay mdäjtë, nik oy, pën ti tuun jäjtëp, käjxtäˈäktë es amdow pëjktsowdë Dios, es xyjaˈaygyëdäˈäktët nandëˈën. Netë Dios mmoˈoyëdët yëˈë yˈagujkˈäjt jyotkujkˈäjtën, diˈibë waanë niˈigyë myëjëty këdiinëm diˈibë jäˈäy mbäät tjaygyukë. Esë tyäˈädë agujkˈäjt jotkujkˈäjtën kyuwäˈänëp ja mjot mwinmäˈäny tiˈigyë mët ja Jesukristë” (Filip. 4:6, 7). Pääty ko mëk mmay mdäjët, winmay wiˈixë Jyobaa mmoˈoyëtyë naybyudëkë parë duˈunyëm mëët mnaymyayëdët. Extëm ko mbudëkëty mët yëˈëgyëjxmë reunyonk, mëjjäˈäytyëjk, tuumbë diˈib kuwijy, anklëstëjk etsë Jesus. w15 15/5 4:16, 17

Jesus jap ojts nyijkxy mä tuˈugë nëëdankë diˈib xyëˈäjtypy Betzata. Nimay ijtyë jäˈäy nyëjkxtë mä ja nëëdankë mët ko wyinmaytyë ko mbäät yˈagëdäˈäktë mëjˈäjtëngyëjxm. Jesus pääty jam ojts nyijkxy mët ko tsyojkë jäˈäy. Ta jam tpaty tuˈugë yetyëjk diˈib kyaj mbäät yoˈoy, ja nety kujk pyëjkënë 38 jëmëjt (Fwank 5:6-9). Ta dyajtëëyë tyäˈädë yetyëjk pën agëdäˈägäämp. Ta yˈatsoowë mon tuk ko jaˈˈagëdäˈägäämp, per ko kyaj pën pyudëkëty parë yajtëkëdët mä ja nëëdankë. Ta ja Jesus yˈanmääyë: “Pëdëˈëk, yajmuk ja mmabajn es nëjx”. Tsip nmëbëjkëm, ¡per ta duˈun ttuuny! Tyäˈädë miläägrë yëˈë xytyukˈijxëm tijatyë Jesus tim tsojk tyunaampy mä ja lugäärë tsujpë. Per nan xytyukˈijxëm ko mëkë jäˈäy ttseky, pes pääty ojts nyijkxy mä ja nëëdankë parë tˈëxtäˈäyaˈany pën yajtëgoyˈajtypyë naybyudëkë. Nanduˈun mbäät ëtsäjtëm nduˈunëm, tsojkëp nˈëxtäˈäyëmë jäˈäy diˈib yajmoon yajtujkëdëp tijaty tyam tuun jäjtëp. w15 15/6 2:8-10

Jesus duˈun dyajtsondakyë padrenuestro, “nDeetyˈäjtëm”. Diˈib xytyukˈijxëm ko niˈamukë nmëguˈukˈäjtëm diˈib yajpattëp abëtsemy nyaxwinyëdë yëˈë Tyeetyˈäjttëbë Jyobaa (1 Peed. 2:17). Pënaty nëjkxandëp tsäjpotm, nan yëˈë Tyeetyˈäjttëbë Jyobaa mët ko të yˈuˈunkniwäˈänëdë (Rom. 8:15-17). Ets pënaty jukyˈatandëp yä Naxwiiny, ¿tiko nanduˈun jyënäˈändë ko yëˈë Jyobaa Tyeetyˈäjttëp? Mët ko yëˈë Jyobaa yajjukyˈäjtëdëp ets mooyëdëp tukëˈëyë tijaty yajtëgoyˈäjttëp. Ets nanduˈun yˈuˈunkniwäˈänäˈänëdë ko nety të jyëmbittë wäˈätsjäˈäy ets të ttuknaxtë ja tim okpë jotmay (Rom. 8:21; Diˈibʉ Jat. 20:7, 8). Tääk teety mbäät tmoˈoytyë yˈuˈunk yˈënäˈk tuˈugë oybyë regalë: ko ttukniˈˈixëdët wiˈix tmënuˈkxtäˈäktëdë Jyobaa, yëˈë Tyeetyë tsäjpotmëdë. Nitii duˈun kyatsobääty extëm ko tääk teety ttukniˈˈixëdët ja yˈuˈunk yˈënäˈk ko Jyobaa jantsy tam yajpääty ets ko mbäät mëët nyaymyayëdë. w15 15/6 4:4-6

Ko duˈunë Jyobaa nˈanmäˈäyëm, yëˈë nety nˈamdoˈowëm ets xykyuwäˈänëm mä Satanás. ¿Wiˈix nyajnigëxëˈkëm ko ntsojkëm etsë Jyobaa xykyuwäˈänëm? Ko kyaj nekytyuktëjkëm tijaty tyuundëbë naxwinyëdë jäˈäy ets nan kyaj nekytsyojkëm “ja naxwinyëdë winmäˈäny” (Fwank 15:19; 1 Fwank 2:15-17). Tim tsojkë Jyobaa dyajkutëgoyaˈanyë axëkjäˈäytyëjk ets ttsumäˈänyë Satanás. Per mä kyajäˈtynyëmë tyäˈädë tiempë, tsojkëp njamyajtsëm ko Satanás jantsy awäˈändakp mët ko jawaanë tiempë yˈakwëˈëmxëty. Mëktaˈaky xyajtëgoyäˈänëm parë nmastutëmë Jyobaa. Pääty jyëjpˈamëty ets nˈamdoowˈadëtsëmë Dios ets xykyuwäˈänëm mä Satanás (Diˈibʉ Jat. 12:12, 17). ¿Mtsojkënyëˈajtypy mjukyˈatäˈäny mä nety kyaj nyekyyajpäätyë Satanás? Pën duˈun, amdoowˈadëˈëts ets myinët ja Diosë yˈAnaˈamën Kyutujkën, wyëˈëmët wäˈäts ja xyëëw, ets yajtunëdë tsyojkën yä Naxwiiny. Nˈokˈijtëm seguurë ko Jyobaa xykyuentˈatäˈänëm ets ko xymyoˈoyäˈänëm tijaty nyajtëgoyˈäjtëm parë ninäˈä ngamastutëm. Duˈunë duˈun, nˈoktuˈunëmë mëjääw parë njukyˈäjtëm extëmë padrenuestro jyënaˈany (Mat. 6:9-13, TNM). w15 15/6 5:12, 17, 18

Kyaj yajxon yajnijawë tijaty meerë tunan jatanëp. Per waˈan niˈigyë tsyiptäˈägäˈäny ja jukyˈäjtën o nmastudäˈänëm tijaty tyam nmëdäjtëm. Extëm ja Dios mëduumbëty diˈib Jerusalén myastuttë ja jyëën tyëjk ets tsip nimëjääw dyajnäjxtë ja jyukyˈäjtën parë ojts tsyokwëˈëmdë (Mar. 13:15-18). Pääty, oy ko nnayajtëˈëwëm: “¿Ijtpëts listë parëts nmastutäˈäyët tijatyëts nmëdäjtypy? ¿Ndunaambyëts oytyim tiijëty nëgokëts ngamastuˈutyë Jyobaa?”. ¡Okwinmay! Mä tadë tiempë ëtsäjtëmë nety jeˈeyë diˈib nˈawdäjtëmë nDiosˈäjtëm oy ti tyun jyatëdët, extëm ttuuny ja kugajpxy Daniel (Dan. 6:10, 11). Mä ja mëk ayoˈon, kyaj nekykyäjpxwäˈkxäˈänëm ja “oybyë ayuk diˈib nyimaytyakypy ja Anaˈam Kutujkën”. Të nety nyaxyë tyäˈädë tiempë, yëˈë nety miinëp “ja kutëgoˈoyën” (Mat. 24:14, TNM). Diosë kyäjpn yëˈë nëjkx tkäjpxwäˈkxäˈäny amëk jotmëk tuˈugë ayuk diˈib niˈamukë jäˈäy abatnaxanëp. Waˈan yëˈë ngäjpxwäˈkxäˈänëm ko të tpääty ja tiempë parë kyutëgoyëdë Satanásë jyaˈay. w15 15/7 2:3, 8, 9

Jesus jyënany ko näägë jäˈäy axtë xyˈaxëkˈixäˈänëm ko duˈun njukyˈäjtëm. Pes nimayë tyäˈädë jäˈäy kyaj tnijawëdë wiˈix yˈixëty ja Diosë gyobiernë, pääty kyaj tjaygyukëdë tiko yëˈëyë nbuwäˈkëm. Pën kyaj nmastuˈudäˈänëmë Jyobaa, tsojkëp xëmë nmëmëdoˈowëm oy wiˈixë jäˈäy xyˈanmäˈäyëm o xytyuˈunëm (Dan. 3:16-18). Extëmë ënäˈktëjk mbäät tsyiptakxëdë ets kyaj tijaty ttundët extëm ja myëguˈuktëjk. Mbäät nääk tsyëˈëgëdë ko yaˈˈanëëmëdët ets tsaludarattëdë bandeerë o ttuktëkëdët mä yajnixëduny. Pääty miitsëty tääk teety, pudëkëdë mˈuˈunk mˈënäˈk parë yˈittët jotmëk mä yˈeskuelë. ¿Wiˈix mbäät xypyudëkëdë? Ko mDiosˈawdattët tuk familyë, mbäät mëët xynyimaytyäˈäktë wiˈixë Jyobaa wyinmay mä bandeerë o mä duˈumbë xëëw. Nan mbäät xytyukniˈˈixëdë wiˈix tnimaytyäˈäktët tsuj yajxon ets wintsëˈkën myëët tijaty myëbëjktëp (Rom. 1:16). Ix pën tsojkëp ets këˈëm nëjkx xytyukmëtmaytyaˈaky ja myaˈestrë tijaty nmëbëjkëm. w15 15/7 3:15, 16

Ja tuk pëky wiˈixë Jyobaa dyaˈixyëty ko xytsyojkëm, yëˈë ko të xyjuuybyëtsëˈëmëm. Yëˈë ojts xynyamoˈoyëm ja yˈUˈunk parë “nmëdäjtëm ja njikyˈäjtënˈäjtëm” (1 Fwank 4:9). Apostëlë Pablo ojts jyënaˈany ko “tsip parë pën tkuˈoogët tuˈugë yetyëjk diˈib jukyˈäjtp tëyˈäjtën mëët; waˈandaa apenë yajpäädët diˈib kyuˈoogëp tuˈugë yetyëjk diˈib oyjyaˈay”. Per ta net jyënany ko Dios mëjwiin kajaa dyaˈijxë tsyojkën ko tkejxyë yˈUˈunk yä Naxwiiny parë xykyuˈoˈkëm mientrësë nety nyajpatëm pokyjyaˈay (Rom. 5:6-8, TNM). Ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm, ta mbäät oy nˈijtëm mëdë Dios ets yëˈë diˈib xytyukˈijxëm ko mëjwiin kajaa xytsyojkëm. Ko Jyobaa ojts xyjuuybyëtsëˈëmëm ja nyigëxëˈëky ko niˈamukë naxwinyëdë jäˈäy ttseky. Jantsy jotkujk nnayjäˈäwëm ko Dios xymyoˈoyäˈänëm ja oybyë jukyˈäjtën mä ja lugäärë tsujpë pën kyaj nmastutëm. Ko Jyobaa dyajkyë yˈUˈunk parë ojts xykyuˈoˈkëm, yëˈë yajxon xytyukˈijxëm ko xytsyojkëm. Pääty nˈokˈyaˈijxëm ko nmëjjäˈäwëm amumduˈukjot. w15 15/8 1:13, 15

Nitii duˈun kyaˈoyˈatäˈäny extëm ko nmëduˈunëmë Dios mä ja lugäärë tsujpë. Pääty desde tyam nduunmujkëm xondaˈakyˈääw xondaˈakyjyot mëdë kyäjpn ets nduˈunëm oy tii nyajtuknipëjkëm. Näˈäty mbäät tyëgatsy ja tuunk. Extëm näägë nmëguˈukˈäjtëm diˈibë nety tuundëp mä Betel diˈib Estados Unidos, ojts yajkaxtë mä territooryë. Ets nääk pënatyë nety tuundëp sirkuitë të yaˈˈanëëmëdë parë tyundët prekursoor espesial, mët ko tam myëjjäˈäyëndë o wiˈixëm yaˈix yajpäättë. Perë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm duˈunyëm ttukxondäˈäktë tyuunk etsë Jyobaa mëjwiin kajaa kyunuˈkxëdë. Nanduˈun ëtsäjtëm, pën itäˈänëm agujk jotkujk ets ntsojkëm parë Jyobaa xykyunuˈkxëm, jëjpˈam nˈamdoˈowëmë nyaybyudëkë parë nmëduˈunëm nuˈun nmadakëm ets ndukxondakëm oy diˈibë tuunk nyajtuknipëjkëm (Prov. 10:22). Waˈan të nwinmäˈäyëm mä ntsëënëyäˈänëm mä ja lugäärë tsujpë. Per ¿ti nëjkx nduˈunëm ko ja Diosë kyäjpn xyˈanmäˈäyëm ets wiinktsoo nnëjkxëm? ¿Të xywyinmay ko mbäät duˈun tyuny jyatyëty? Oyë nety mä nyajkajxëm ets oy tii tuunk nyajtuknipëjkëm mä ja jembyë jukyˈäjtën, nëjkxëp ndukxondakëm, pën nmëjjäˈäwëm ets pën jotkujk nnayjäˈäwëm mä tijaty xynyigakëm. w15 15/8 3:8

Noé ojts xymyoˈoyëm tuˈugë oybyë ijxpajtën. Ja tiempë mä jyukyˈajty, të nety ja axëkˈäjtën myëjwindëkë. Noé ninäˈä kyatuˈukmujky mëdë jäˈäy diˈib kyaj ttsoktë Jyobaa. Yëˈëyë mëët tuˈugyë yˈijty ja fyamilyë, ojts tkojtë ja arkë ets ojts yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë (2 Peed. 2:5). Tyäˈädë yëˈë pudëjkëdë parë ojts nyitsoˈoktë mä ja Ayoˈonduu. Niˈamukë jam ntsoˈonëm mä Noé tyëëm yˈääts. Pääty, oy ko nmëjjäˈäwëm ko ojts myëdowdë ets ko kyaj tyuˈukmujktë mëdë jäˈäy diˈib kyaj ttsoktë Jyobaa. Pënaty tim jawyiin pyanëjkxtë Jesus nan ojts tmëmëdowdë Jyobaa ets kyaj tyuˈukmujktë mëdë jäˈäy diˈib kyaj myëdunëdë. Tyäˈädë yëˈë diˈib pudëjkëdë parë ojts nyitsoˈoktë ko kyutëgooy ja Jerusalén käjpn mä jëmëjt 70 (Luk. 21:20-22). w15 15/8 4:17, 18

Pën ntsojkëm ets oy xyajnayjäˈäwëm tijaty ndukxondakëm, jëjpˈam ets nˈijxëm nuˈun jam ja tiempë nyajnäjxëm. ¿Wiˈix mbäät xypyudëjkëm ja jot winmäˈäny parë yëˈë nwinˈijxëm diˈibë Jyobaa tyukjotkëdäˈägëp? Biiblyë jyënaˈany ko tsojkëp njëjpkudijëm diˈibë niniˈkx këbäjk tsyojkënyëˈajtypy. Extëmë mëˈinduunk, ko jäˈäy tˈawdatyë agojwinax, brujëˈäjtk, naytsyiik naygyoxë, mä jäˈäy xyëdundë ets kyaj nyayˈaguwitsëdë o ko nyayajmuktëgoyëdë. Pablo jyënany ko pënaty jukyˈäjttëp duˈun, “kyaj yˈittët mä Diosë kyutujkën” (Gal. 5:19-21). Pääty nˈoknayajtëˈëwëm: “¿Nyasˈijxëp ja njot nwinmäˈänyëts parëts ndukxondäˈägëdë ëyiˈiky kuyaty mä jäˈäy nyaytsyiik nyaygyoxëdë ets mä dyajmëjpëtsëmdë nyax kyäjpn o xyaˈˈawäˈändakpëts? ¿Nyasˈijxëp ja njot nwinmäˈänyëts parëts nˈixëdë pelikula mä jäˈäy pyëtsëmdë niwäˈäts ëxwäˈäts nyaywyintsuˈkx nyayˈatsuˈkxëdë, mä yˈuuk myuˈugëdë ets mä ttundë brujëˈäjtk?”. w15 15/9 2:11, 12

Biiblyë nanduˈun jyënaˈany ko Jyobaa kyaj ojts xyajkojëm parë këˈëm nnaytyuˈumoˈoyëm ets nnijäˈäwëm diˈibë oy ets axëëk. Jyobaa yëˈë diˈib niˈigyë nyijäˈäwëp ti diˈib mas oy parë ëtsäjtëm. Pääty pën nmëmëdoˈowëm ets pën nwingutsëˈkëm, ta njotkujkˈatäˈänëm. Ko Jyobaa të xytyuknijäˈäwëmë tyäˈädë tëyˈäjtën, yëˈë xytyukˈijxëm ko mëk xytsyojkëm. Tuˈugë oybyë uˈunkteety myëmääy myëdajpy wiˈix ja yˈuˈunk yˈënäˈk yˈitët mä tiempë myiny kyëdaˈaky ets tyukmëtsejpyë jotkujkˈäjtën. Per jotmaymyëët njënäˈänëm ko nimay kyaj tnijawëdë ti tunan jatanëp mä tiempë myiny kyëdaˈaky ets nëgoobë tnidun tniˈayowdë diˈib kyaj mbäät myoˈoyëdë jotkujkˈäjtën (Sal. 90:10). Per niˈamukë Dios mëduumbë, mëjwiin kajaa nmëjjäˈäwëm ko Jyobaa të xytyukniˈˈijxëm wiˈix mbäät tyam nˈijtëm jotkujk ets ko të xytyukwandakëm ja oybyë jukyˈäjtën. w15 15/9 4:10, 11

Ko ja israelitë wyinˈijxëdë Dios parë kyäjpnˈatäˈänëdë, nimayë jäˈäy tnijäˈäwëdë tijaty miläägrë Jyobaa tyuun parë tpudëjkë ja kyäjpn ets nääk ojts këˈëm ttimˈixtë. Extëm ko Jyobaa dyaˈˈawäˈätspëtsëëmy ja israelitëty jap Egipto ets ko kanäkˈok dyajmadaky mä tsyiptuundë ko tyëjkëdë mä ja Nax diˈib Yajtukwandaktë (Jos. 9:3, 9, 10). Per kyaj tjaygyujkëdë ets nan kyaj tˈëxkapandë ko Jyobaa yëˈë nety pyudëjkëp ja kyäjpn, pääty kyaj myadaktë. Ko tiempë nyajxy, tuˈugë rey ojts kanäkˈok tjaˈixy wiˈixë Dios tpudëkë ja kyäjpn. Tyäˈädë rey ja txëˈäjty Acab, mëk axëkjäˈäy ijty. Acab kyaj tkupëjky ko Elías yëˈë yajtuunëbë Dios. Ok, ta Elías tˈanmääyë Jyobaa ets tkaxëdë jënˈyaˈank desde tsäjpotm etsë Jyobaa ta tkejxy. Elías nan yˈanmääyë Acab ko Jyobaa jantsy komë nety dyajtuˈujäˈäny, ets duˈunën tyuun jyäjtë (1 Rey. 18:22-45). Perë Acab niwiˈixtsoo tkakupëkany ko Jyobaa yëˈë diˈibë nety të ttuny tukëˈëyë ja miläägrë. ¿Ti diˈib xytyukniˈˈijxëm pënaty të yajmaytyäˈäktë? Ko tsojkëp nbëjkëmë kuentë wixatyë Jyobaa xypyudëjkëm. w15 15/10 1:4, 5

Nˈokˈijtëm seguurë ko Jyobaa xypyudëkëyäˈänëm pën nduˈunëm extëm xytyuˈumoˈoyëm. Pablo nan ojts jyënaˈany ko Dios myëdäjtypyë mëkˈäjtën parë xypyudëjkëm extëm kyaj ndimwinmäˈäyëm (Éfes. 3:20). Nbëjtakëm tukëˈëyë jot mëjääw parë nduˈunëm ti Jyobaa tsyejpy, per nan nnijäˈäwëm ko kyaj tukëˈëyë nmëmadakëm. Pääty jotkujk nnayjäˈäwëm ko mbäät nduˈunëm nuˈun nmadakëm, ets ijtëm seguurë ko Jyobaa kyunuˈkxaampy. Jyobaa wyandakypy ko xymyoˈoyäˈänëm oytyim tiijëty “ti nˈamdoˈojëm diˈibë ijtp tiˈigyë diˈibë yëˈë tsyejpy” (1 Fwank 5:14). Pääty, pën nˈamdoˈowëm niˈigyë ja mëbëjkën, yëˈë xymyoˈoyäˈänëm. Pën nmëbëjkëmë Jyobaa amumduˈukjot, nëjkxëp xykyunuˈkxëm ets nëjkxëp xymyoˈoyëm niˈigyë ja mëbëjkën ko nˈamdoˈowëm. Nan nëjkxëp mas mëk yˈity ja mëbëjkën ets ndëjkëm mä ja Diosë Kyutujkën (2 Tes. 1:3, 5). w15 15/10 2:16-18

Ko nbawinmäˈäyëm këkpäät mä Jyobaa mëdë Jesus, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nˈijtëm extëm tuˈugë oybyë Dios mëduumbë ets kyëktëkëyaˈany niˈigyë ja mëbëjkën (Eb. 5:14; 6:1). Pën kyaj tiempë njuˈtëm parë nwinmäˈäyëm mä Jyobaa, mbäät wanaty wanaty nmëjagamgakëm ets axtë kyaj mëët nekynyaymyaˈayëm (Eb. 3:12). Jesus jyënany ko pën kyaj ngupëjkëm amumduˈukjot diˈib ngäjpxëm mä Biiblyë, mbäädë net xytyukmëjagamgakëmë Jyobaa ko jeˈeyë tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm, extëm ja mëkjäˈäyˈäjtën ets ja xondakën (Luk. 8:14, 15). Nˈokpawinmäˈäyëm këkpäät tijaty nˈëxpëjkëm mä Biiblyë ets nˈixyˈäjtëmë Jyobaa tuˈuk tuˈugë xëëw. Tyäˈädë yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nduˈunëmë mëjääw ets njäˈäyˈäjtëm extëm yëˈë jyaˈayˈaty (2 Kor. 3:18). Mbäät niˈigyë nˈixyˈäjtˈadëtsëmë Jyobaa ets nbanëjkxëmë yˈijxpajtën winë xëëw winë tiempë. ¡Nitii duˈun kyaˈoyëty! (Ecl. 3:11.) w15 15/10 4:13, 14

Uˈunkteety uˈunktääk seguurë ko mijts mtsojkënyëˈajtypy etsë mˈuˈunk mˈënäˈk nyaymyayëdët mëdë Jyobaa. Ets yëˈë të mmoˈoyëtyë kutujkën parë xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyët ets xyˈëwij xykyäjpxwijët (Efes. 6:4, TNM). Pääty, jëjpˈam ets xyˈixët pën xëmë xytyukniˈˈixë ja Jyobaa nyëˈë tyuˈu. Okwinmayë tyäˈädë: ¿Tiko xëmë mˈuˈunk mˈënäˈk xykyexy eskuelë? Yëˈko mnijäˈäwëp ko tijaty yajtukniˈˈijxëdëp yajtunandëp mä jyukyˈäjtën. Pes niˈigyën mbäät mnaytyukjotmaytyunyëty parë ja mˈuˈunk mˈënäˈk kyaj tyëgoyˈattët mä nduˈukmujkëm, mä asamblee ets mä mDiosˈawdattë tuk Familyë. Jamyats ko tijaty jyäjttëp mä Jyobaa, mbäät nëjkx yajnitsoˈogëdë. Pääty pudëkëdë parë ttukxondäˈäktët tijaty jyäjttëp mä Jyobaa ets parë tjaygyukëdët ko yëˈë mbäät tyukniˈˈixëdë wiˈix oy nyaynyëˈëmoˈoy nyaytyuˈumoˈoyëdët. Ets tukniˈˈixëdë ko jëjpˈam ets nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm. Panëjkxë Jesusë yˈijxpajtën ets pudëkë ja mˈuˈunk mˈënäˈk parë ttukxondäˈäktët ko jäˈäy ttukmëtmaytyäˈäktë Diosë yˈayuk. w15 15/11 2:6

Jyobaa të tnigajpxy pën diˈib myëdäjtypy ja kutujkën mä familyë. Perë Jyobaa tsyejpy ets ja yetyëjk ttsokët ja fyamilyë ets ninäˈä tkaˈˈaxëktunët. Biiblyë jyënaˈany ko yetyëjk yëˈë diˈib myëdäjtypyë kutujkën mä ja kyudëjk, per nanduˈun jyënaˈany ets tmëjˈixtët (1 Peed. 3:7). ¿Wiˈix mbäädë yetyëjk tmëjˈixy ja kyudëjk? Ko tˈixët tijaty yajtëgoyˈajtypy ets ko dyajjotkujkˈatët. Biiblyë jyënaˈany: “Miitsëty kasäädë yetyëjkëty, mtsoktëp yëˈë mˈuˈunk mnëdoˈoxyëty. Nandëˈën jäjtpë dëˈën ko ja Kristë ttsejky pënëty myëbëjktëp es nyayäjkë wintsëˈkën es yajnitsoˈogëdët” (Éfes. 5:25). Extëm nˈijxëm, Jesus mëk ttseky ja yˈëxpëjkpëty axtë kyuˈoˈkë. Pën ja yetyëjk kasäädë pyanëjkxëbë Jesusë yˈijxpajtën ets tsyejpy ja kyudëjk, ta ja kyudëjk kyaj tsyiptakxëdët parë niˈigyë tsyokëdët, wyintsëˈëgëdët ets pyudëkëdët mä tijaty tyunaampy (Titʉ 2:3-5). w15 15/11 4:6, 7

Ko tiempë nyajxy, ta nimayë Dios mëduumbë niˈigyë ojts dyajtuunëdë ja ayuk grieegë ets kyaj nyekydyuˈunëty ja ebreo. Ets kom nimayë netyë jäˈäy tkäjpxnëdë, pääty mä tyäˈädë ayuk yajjääyë Mateo, Marcos, Lucas etsë Juan. Nan mä ayuk grieegë yajjääy ja neky diˈibë Pablo jyaay etsë wiinkpë liibrë diˈib mä Biiblyë. Ko yajjääyë Escrituras Griegas ets tkujayëyandë diˈib yajmaytyakp mä Escrituras Hebreas, jap dyajpëtsëëmdë mä Septuaginta, pes të nety yajkäjpxnaxy grieegë. Per extëm ijty jap miny mä Septuaginta, naa tëgäjtsp wanaty mët extëmë nety myiny mä Escrituras Hebreas diˈib tim jawyiin yajjääy. Per oy dyuˈunëty, tyäˈädë ayuk diˈib kyäjpxnäjxtë naxwinyëdë jäˈäy tap tyam myiny mä Biiblyë. ¿Ti tyäˈädë xytyukniˈˈijxëm? Ko Jyobaa kyaj wyinmay ko niˈigyë yˈoyëty tuˈugë ayuk o tuˈugë lugäär (Apos. 10:34). w15 15/12 1:8, 9

Biiblyë jyënaˈany ko ta nyidiempë parë “pën amonyë yˈity” (Ecl. 3:7, TY). Tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko näˈäty kyaj mbäät ngäjpxëm. Extëm ko jam pën myaytyaˈaky, nyaˈijxëmë netyë wintsëˈkën ko nmëdoowˈijtëm (Job 6:24). Ko nnijäˈäwëm diˈib kyaj mbäät pën tnijawë, kyaj yˈoyëty nimaytyakëm (Prov. 20:19). Ets ko pën wiˈix xyˈanmäˈäyëm diˈib axëëk xyajnayjäˈäwëm, oy ko nmaˈkxtujkëm ets kyaj nˈatsoowëmbijtëm (Sal. 4:4). Per näˈäty, oy ko ngäjpxëm (Ecl. 3:7). Extëm nˈokpëjtakëm, mbäät ngäjpxëm parë nmëjkumäˈäyëmë Jyobaa, nmëjämoˈoyëmë wiinkpë o parë nimaytyakëm wiˈix nnayjäˈäwëm o ti xytyëgoyˈäjtxëm. Ko duˈun nduˈunëm, yëˈë nety ndukˈijxëmë Jyobaa ko nmëjjäˈäwëm ja madakën diˈib të xymyoˈoyëm parë mbäät ngäjpx nmaytyakëm. Pes duˈun extëm ko tuˈugë mëtnaymyaayëbë xymyoˈoyëmë regalë diˈib tsobatp, nyajtunäˈänëm yajxon. w15 15/12 3:4, 5

Mä tyäˈädë tiempë, nituˈugë nmëguˈukˈäjtëm tkamëdatyë madakën parë ttunëdë miläägrë ets xyaˈˈagëdakëm (1 Kor. 12:9). Per ko nbëjk nˈijxëm, ta nääk diˈib xyjapudëkëyäˈänëm ets mbäät xyˈanmäˈäyëm ti mbäät nduˈunëm, oyë nety ngayajtëˈëwëm. Ets mbäät xypyudëjkëm extëm xyˈanmäˈäyëm. Extëm nˈokpëjtakëm, Pablo nyijäˈäwëbë nety ko Timoteo pëjkpë jyot, waˈan mët ko ja nëë tˈuuky diˈib kyaj wyäˈätsëty. Päätyë Pablo yˈanmääyë ets tˈuugët waanë binë. Per tsojkëp nnaygyuentˈäjtëm ko pën xyˈanmäˈäyëm wiˈix nnayajtsoybyajtëm. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mbäät xyˈanmäˈäyëm mëktaˈaky ets nyajtuˈunëmë ääytsyooy ujtstsooy, o xyˈanmäˈäyëm ti mbäät njëˈxëm ets ti kyaj. Mbäät xyˈanmäˈäyëm ko yëˈë pudëjkë tuˈugë jyiiky myëguˈuk diˈibë nety nanduˈun pëjkëp extëm ëtsäjtëm. Perë tyäˈädë kyaj yëˈë tˈandijy ko mijts nan mbäät mbudëkëty. Tuˈugë tsooy o tratamientë mbäät tpudëkë nimayë jäˈäy, perë wiinkpë mbäät yˈaxëktunyëty (Prov. 27:12). w15 15/12 4:13

Kom ak pokyjyaˈay nyajpatëm, ta niˈamukë ojts nyajtuknikäjpxpajtëm ja oˈkën (Rom. 5:12). Per mët ko Dios mëk xytsyojkëm, ta tkejxyë yˈUˈunk yä Naxwiiny parë ojts xykyuˈoˈkëm (Eb. 2:9). Tuk pëky wiˈix ndukˈoyˈatäˈänëm ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm, yëˈko kyaj yˈokˈitanë ja oˈk tëgoˈoyën (Is. 25:7, 8; 1 Kor. 15:22, 26). Niˈamukë pënaty pyëjtaktëbë mëbëjkën mä Jesus, jukyˈatandëp winë xëëw agujk jotkujk, taa diˈib jukyˈatandëp tsäjpotm ets taa diˈib yä Naxwiiny (Rom. 6:23; Diˈibʉ Jat. 5:9, 10). ¿Tijaty yˈandijpy ja regalë diˈibë Dios të xymyoˈoyëm? Nan yëˈë yˈandijpy ko jyëmbitäˈänyë tyäˈädë Naxwinyëdë jantsy tsuj, yˈagëdäˈägäˈändë päˈäm jäˈäy ets jyukypyëkäˈändë oˈkpë (Is. 33:24; 35:5, 6; Fwank 5:28, 29). Pääty mëk ntsojkëmë Jyobaa etsë Jesus ko xymyoˈoyäˈänëmë tyäˈädë oybyë regalë (2 Kor. 9:15). w16.01 2:5, 6

Ko Dios dyajtunyë myëjääw parë twoy tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm tsäjpotm, tëgäjtsp ja jyot wyinmäˈäny. ¿Wiˈix? Mä nety kyayajwoynyëm tsäjpotm, yˈawijxypyë nety jyukyˈatäˈäny winë xëëw yä Naxwiiny. Waˈanë nety tˈawixy jyäˈtët ja xëëw mä Jyobaa dyajjëjptëgoyaˈany tukëˈëyë axëkˈäjtën ets dyajjëmbitäˈänyë tyäˈädë Naxwinyëdë jantsy tsuj. Nan waˈanë nety tpawinmay tˈagëˈë tˈaxäjët ja jyiiky myëguˈuk o myëtnaymyaayëbë diˈib të yˈoˈknë. Ets waˈanë nety tˈawixy tkojäˈäny ja jyëën tyëjk ets tjëˈxäˈäny ja ääytsyäˈäm ujtsäˈäm diˈib këˈëm kyojpy (Is. 65:21-23). Per ko Jyobaa wyoowë jam tsäjpotm, ta tyëgäjtsy ja jyot wyinmäˈäny. ¿Tiko? ¿Yëˈëdaa mët ko nety myay tyajy o mëk yˈayoy? ¿Yëˈëdaa ko ajotkumonë twinmääy ko tsipkaˈaxëp jyukyˈatët yä Naxwiiny winë xëëw ets kyaj jyotkujkˈatët? ¿Yëˈëdaa ko ajotkumonë tyuktëjkë ja tsojkën parë tˈokjawëyaˈany wiˈixën yˈixëty ja jukyˈäjtën jam tsäjpotm? Kyaj. Tyëgäjtsy ja jyot wyinmäˈäny mët ko Jyobaa duˈun dyajnigutujkë. Ko Jyobaa twoy tuˈugë Dios mëduumbë parë nyëjkxët tsäjpotm, yëˈë yajtuumbyë myëjääw parë dyajtëgäjtsë ja jyot wyinmäˈäny ets tˈawixët ja kyumäˈäyën jam tsäjpotm. w16.01 3:11, 13

Jyobaa yëˈë ojts dyajkojy tukëˈëyë tijaty jaˈäjtp. Nipën duˈun kyawijˈyëty ets kyakumëjääwëty extëm yëˈë. Job jyaygyujkë ko dyuˈunëty, pääty tˈanmääy: “Tyamnëmtsë net nnijawë ko mijts mbäät xytyuundäˈäy tukëˈëyë ets tijaty mdukniwinmäˈäyëp mbäät xytyuny” (Job 42:2). Jyobaa kyaj dyajtëgoyˈaty ets pën pyudëkëdët, per kom mëk xytsyojkëm, ta tnasˈixë ets mëët nduˈunëm. Dios yëˈë tim jawyiin yajkojë yˈUˈunk, Jesus. Ok, ta tmooy tuˈugë tuungë mas jëjpˈambë: pyudëkëdët mä tukëˈëyë tijaty yajkoj (Fwank 1:1-3, 18). Jyobaa myëjpëjtakë Jesus ko ttuunkmooy, ets yajwëˈëm jääybyety parë niˈamukë naxwinyëdë jäˈäy tnijawët (Kol. 1:15-17). w16.01 5:1, 2