СТУДИЈА 7
Да се нагласат главните идеи
ЕДЕН делотворен читач не ја гледа само одделната реченица ниту, пак, само пасусот во кој се појавува таа. Кога чита, ги има на ум главните идеи во целокупниот материјал што го презентира. Ова влијае врз тоа каде нагласува.
Ако не се следи овој процес, тогаш во изнесувањето нема да постојат врвни точки. Нема ништо јасно да се истакне. Кога презентацијата ќе заврши, можеби ќе биде тешко да се сетиме на некоја извонредна точка.
Кога се обрнува правилно внимание на нагласувањето на главните идеи, честопати може читањето на некој извештај од Библијата многу да се збогати. Таквото нагласување може да му даде дополнително значење на читањето на пасусите на некоја домашна библиска студија или на еден собраниски состанок. А тоа е особено важно кога се држи говор по манускрипт, како што е некогаш случај на нашите конгреси.
Како се прави тоа. Можеби во школата ќе ти биде доделено да прочиташ некој дел од Библијата. Што да нагласиш? Ако околу материјалот што ќе го читаш се развива некоја централна идеја или се одвива некој важен настан, ќе биде соодветно да го истакнеш.
Сеедно дали делот што го читаш е поезија или проза, пословица или расказ, твоите слушатели ќе извлечат корист ако го прочиташ добро (2. Тим. 3:16, 17). За да го постигнеш тоа, мораш да ги земеш предвид и пасусите што ќе ги читаш и публиката.
Ако треба да читаш наглас од некоја публикација на библиска студија или на собраниски состанок, кои се главните идеи што треба да ги нагласиш? За главни идеи сметај ги одговорите на отпечатените прашања за проучување. Исто така, нагласи ги мислите што се поврзани со поднасловот напишан со масни букви, под кој се наоѓа материјалот.
Не е препорачлива навика да користиш манускрипт кога држиш говори во собранието. Меѓутоа, повремено се даваат манускрипти за некои конгресни предавања за да може на сите конгреси истовремено да се презентираат истите мисли. За да ги нагласи главните идеи во еден таков манускрипт, говорникот најпрвин мора внимателно да го проанализира материјалот. Кои се главните точки? Треба да биде во состојба да ги препознае. Главните точки не се само идеи што според него се интересни. Тоа се клучните мисли околу кои се развива самиот материјал. Понекогаш некоја концизна изјава на главната идеја во манускриптот воведува некој расказ или правец на аргументирање. Уште почесто, силна изјава се дава откако ќе се изнесе поткрепувачкиот доказ. Кога ќе ги идентификува овие клучни точки, говорникот треба да ги означи во својот манускрипт. Обично ги има само неколку, веројатно не повеќе од четири-пет. Потоа, треба да вежба да чита на таков начин што присутните ќе можат лесно да ги препознаат. Тие се врвни точки во предавањето. Ако материјалот се изнесе со правилно нагласување, поголема е веројатноста овие главни идеи да се запомнат. Тоа треба да му биде цел на говорникот.
Постојат различни начини на кои говорникот може да го изведе потребното нагласување за да им помогне на слушателите да ги препознаат главните точки. Може да употреби поголема одушевеност, промена на темпото, длабоко чувство или соодветни гестови, и тоа се само неколку.