പറക്കും ശിലകൾ

തെളി​വുള്ള ഒരു രാത്രി​യിൽ ആകാശ​ത്തി​നു​കു​റു​കെ ജ്വലിച്ചു പായുന്ന കൊള്ളി​മീ​നി​നെ (shooting star) നിങ്ങൾ എപ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും കണ്ടിട്ടു​ണ്ടോ? ഒരുപക്ഷേ നിങ്ങൾ ഉടൻതന്നെ ഒന്നിനെ കണ്ടെന്നു വരാം. ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ പ്രകൃ​തി​യു​ടെ ഈ അഗ്നിരൂ​പങ്ങൾ ദിവസേന ഏതാണ്ട്‌ 20,00,00,000 പ്രാവ​ശ്യം ഭൗമാ​കാ​ശ​ത്തി​നു​കു​റു​കെ പ്രയാണം ചെയ്യു​ന്നുണ്ട്‌!

അവയെ​ന്താണ്‌? വാനശി​ലകൾ (meteoroids) എന്നറി​യ​പ്പെ​ടുന്ന ആശ്‌മി​ക​മോ (stony) ലോഹം അടങ്ങി​യി​ട്ടു​ള്ള​തോ ആയ പദാർഥ​ങ്ങ​ളു​ടെ വലിയ കഷണങ്ങ​ളാണ്‌ അവ. ഭൗമാ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തി​ലേക്കു കടക്കു​മ്പോൾ അവ ശ്വേത​താ​പ​ത്തിൽ (white heat) കത്തി​യെ​രി​യു​ന്നു. ഭൂമി​യിൽനി​ന്നു നിരീ​ക്ഷി​ക്കു​മ്പോൾ അവ ആകാശ​ത്തി​നു​കു​റു​കെ പായി​ക്കു​ന്ന​താ​യി കാണുന്ന, തിളക്ക​മുള്ള പ്രകാ​ശ​നാ​ള​മാണ്‌ ഉൽക്ക (meteor).

മിക്ക വാനശി​ല​ക​ളും ഭൂമി​യിൽ എത്തുന്ന​തി​നു​മു​മ്പു പൂർണ​മാ​യും കത്തിത്തീ​രു​ന്നു. എന്നാൽ ചിലതു ശക്തമായ ചൂടിനെ അതിജീ​വി​ച്ചു ഭൗമോ​പ​രി​ത​ല​ത്തിൽ എത്തി​ച്ചേ​രു​ന്നു. അവ ഉൽക്കാ​ശി​ലകൾ (meteorites) എന്നറി​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഈ പറക്കും ശിലയിൽ ഏതാണ്ട്‌ 1,000 ടണ്ണോളം ഓരോ ദിവസ​വും ഭൂമി​യിൽ നിക്ഷേ​പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​താ​യി ചില ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ കണക്കാ​ക്കു​ന്നു.a

ഈ പാഞ്ഞു​വ​ര​വു​കൾ മനുഷ്യ​രെ സംബന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം അപകട​ക​രമല്ല. ഈ പറക്കും ശിലകൾക്കു താരത​മ്യേന വലിപ്പം കുറവാ​ണെ​ന്നു​ള്ള​താണ്‌ ഒരു മുഖ്യ കാരണം. വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ മിക്ക ഉൽക്കക​ളും ഒരു മണൽത്ത​രി​യു​ടെ​യ​ത്ര​യും മാത്രം വലിപ്പ​മുള്ള ഉൽക്കാ​ശി​ല​ക​ളിൽനിന്ന്‌ ഉണ്ടാകു​ന്ന​വ​യാണ്‌. [“ബാഹ്യാ​കാ​ശ​ത്തു​നി​ന്നുള്ള ശിലകൾ” എന്ന ചതുരം കാണുക.] എന്നാൽ ബഹിരാ​കാ​ശ​ത്തു​കൂ​ടെ പറക്കുന്ന ആയിര​ക്ക​ണ​ക്കി​നു വലിയ ശിലക​ളോ? ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌ ഏതാണ്ട്‌ 1,000 കിലോ​മീ​റ്റർ വ്യാസ​മുള്ള സെറെസ്‌ എന്നറി​യ​പ്പെ​ടുന്ന പറക്കും ശിലയു​ടെ കാര്യ​മെ​ടു​ക്കുക! 190 കിലോ​മീ​റ്റ​റി​ല​ധി​കം വ്യാസ​മുള്ള, അറിയ​പ്പെ​ടുന്ന 30-ഓളം മറ്റു ശിലക​ളു​മുണ്ട്‌. ഈ വലിയ ശിലകൾ വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ ചെറു ഗ്രഹങ്ങ​ളാണ്‌. ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ അവയെ ഛിന്ന​ഗ്ര​ഹങ്ങൾ (asteroids) എന്നു വിളി​ക്കു​ന്നു.

ഈ ഛിന്ന​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നു ഭൂമി​യി​ലേക്കു പാഞ്ഞു​ക​യ​റു​ന്നെ​ങ്കി​ലെന്ത്‌? പ്രത്യ​ക്ഷ​ത്തിൽ, ഈ ഭീഷണി​യാ​ണു ഛിന്ന​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു പഠനം നടത്താൻ ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാ​രെ പ്രേരി​പ്പിച്ച ഒരു പ്രധാന കാരണം. മിക്ക ഛിന്ന​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളും ചൊവ്വ​യ്‌ക്കും വ്യാഴ​ത്തി​നു​മി​ട​യ്‌ക്കുള്ള മേഖല​യി​ലാ​ണു ഭ്രമണം ചെയ്യു​ന്ന​തെ​ങ്കി​ലും വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ, ബഹിരാ​കാശ ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ കണ്ടെത്തിയ ചിലതു ഭൂമി​യു​ടെ ഭ്രമണ​പഥം കുറു​കെ​ക​ട​ക്കു​ന്നുണ്ട്‌. യു.എസ്‌.എ.-യിലുള്ള അരി​സോ​ണ​യി​ലെ ഫ്‌ളാ​ഗ്‌സ്റ്റാ​ഫി​നു സമീപ​മുള്ള ഉൽക്കാ ഗർത്തം (ബരിഞ്ചർ ഗർത്തം എന്നും അറിയ​പ്പെ​ടു​ന്നു) പോലുള്ള വൻ ഗർത്തങ്ങ​ളു​ടെ അസ്‌തി​ത്വം കൂട്ടി​യി​ടി​ക്കു​മെന്ന ഭീഷണിക്ക്‌ ആക്കംകൂ​ട്ടു​ന്നു. ദിനോ​സോ​റു​ക​ളു​ടെ വംശനാ​ശത്തെ വിവരി​ക്കുന്ന ഒരു സിദ്ധാന്തം പറയു​ന്നത്‌ ഒരു വലിയ കൂട്ടി​മു​ട്ടൽ അന്തരീ​ക്ഷ​ത്തി​നു വ്യതി​യാ​നം വരുത്തി​യെ​ന്നും ദിനോ​സോ​റു​കൾക്ക്‌ അതിജീ​വി​ക്കാൻ കഴിയാ​ത്ത​വി​ധം ഭൂമിയെ ദീർഘിച്ച ശൈത്യ​കാ​ല​ത്തി​ലാ​ഴ്‌ത്തി​യെ​ന്നു​മാണ്‌.

വിപത്‌ക​ര​മാ​യ അത്തര​മൊ​രു സംഘട്ടനം ഇന്ന്‌ മാനവ​രാ​ശി​യെ നശിപ്പി​ക്കാൻ സാധ്യ​ത​യുണ്ട്‌. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, “നീതി​മാ​ന്മാർ ഭൂമിയെ അവകാ​ശ​മാ​ക്കി എന്നേക്കും അതിൽ വസിക്കും” എന്നു ബൈബിൾ സൂചന നൽകുന്നു.—സങ്കീർത്തനം 37:29.

[അടിക്കു​റിപ്പ്‌]

[23-ാം പേജിലെ ചതുരം]

ഒരു അഗ്നി​ഗോ​ളം വീഡി​യോ​ടേ​പ്പിൽ

ചില ഉൽക്കകൾ അസാധാ​ര​ണ​മായ തിളക്ക​വും വലിപ്പ​വു​മു​ള്ള​വ​യാണ്‌. അവ അഗ്നി​ഗോ​ളങ്ങൾ എന്നറി​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു. 1992, ഒക്ടോബർ 9-ന്‌ മുകളി​ലത്തെ ഫോ​ട്ടോ​യിൽ കാണി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന അഗ്നി​ഗോ​ളം ഐക്യ​നാ​ടു​ക​ളി​ലെ അനവധി സ്റ്റേറ്റു​ക​ളു​ടെ മുകളി​ലൂ​ടെ പാഞ്ഞു കടന്നു​പോ​യി. ദക്ഷിണ വെർജി​നി​യ​യു​ടെ മുകളി​ലാണ്‌ ആ അഗ്നി​ഗോ​ളത്തെ ആദ്യമാ​യി കണ്ടത്‌. അത്‌ 700 കിലോ​മീ​റ്റ​റി​ല​ധി​ക​മുള്ള ഭൂഭാ​ഗ​ത്തി​ന്റെ മുകളിൽ പ്രത്യ​ക്ഷ​മാ​യി. 12 കിലോ​ഗ്രാം തൂക്കം​വ​രുന്ന ഒരു കഷണം ന്യൂ​യോർക്കി​ലെ പീക്ക്‌സ്റ്റി​ല്ലിൽ പാർക്കു ചെയ്‌തി​രുന്ന ഒരു കാറി​ലേക്കു നിപതി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

വാനശില ഒരു പ്രത്യേക കോണിൽ അന്തരീ​ക്ഷത്തെ ഉരസി കടന്നു​പോ​ന്ന​തു​നി​മി​ത്തം തിളക്ക​മുള്ള ഒരു അഗ്നി​ഗോ​ളം ഉണ്ടാകു​ക​യും അത്‌ 40 സെക്കൻഡി​ല​ധി​കം നേരം ദൃശ്യ​മാ​കു​ക​യും ചെയ്‌തു എന്നതാണ്‌ ഈ സംഭവ​ത്തിൽ അസാധാ​ര​ണ​മായ സംഗതി. ഇതുമൂ​ലം, മുമ്പെ​ങ്ങും സാധി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാത്ത വിധത്തിൽ വീഡി​യോ​യിൽ അതിനെ ആലേഖനം ചെയ്യാ​നുള്ള അവസരം ലഭിച്ചു. കുറഞ്ഞത്‌ 14 വ്യത്യസ്‌ത വീക്ഷണ​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളിൽനി​ന്നാണ്‌ ഇതു നിർവ​ഹി​ച്ചത്‌. നേച്ചർ മാസിക പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌, “കണ്ടെടു​ക്ക​പ്പെട്ട ഒരു ഉൽക്കാ​ശില ഒരു അഗ്നി​ഗോ​ള​മാ​യി കത്തു​മ്പോ​ഴെ​ടുത്ത ആദ്യത്തെ ചലന ചിത്ര​ങ്ങ​ളാണ്‌ ഇവ.”

അഗ്നി​ഗോ​ളം കുറഞ്ഞത്‌ 70 കഷണങ്ങ​ളാ​യി പൊട്ടി​ച്ചി​തറി. വെട്ടി​ത്തി​ള​ങ്ങു​ന്ന​തും ഉന്തിനിൽക്കു​ന്ന​തു​മായ വ്യതി​രിക്ത ഭാഗങ്ങ​ളാ​യി​ട്ടാണ്‌ അവ ചില വീഡി​യോ​ടേ​പ്പു​ക​ളിൽ പ്രത്യ​ക്ഷ​മാ​കു​ന്നത്‌. ഈ സംഭവ​ത്തിൽ ഒരു ഉൽക്കാ​ശി​ല​മാ​ത്രമേ കണ്ടെത്ത​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ള്ളൂ​വെ​ങ്കി​ലും ഒന്നോ അതില​ധി​ക​മോ മറ്റു കഷണങ്ങൾ ഭൗമാ​ന്ത​രീ​ക്ഷം തുളച്ചു​ക​ടന്ന്‌ ഭൂമി​യിൽ വന്നു നിപതി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നാ​ണു ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാ​രു​ടെ വിശ്വാ​സം. മുമ്പ്‌ 20 ടണ്ണോളം ഭാരമു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന ആ വലിയ വാനശി​ല​യിൽ അവശേ​ഷി​ക്കു​ന്നത്‌ അത്രമാ​ത്ര​മാ​യി​രി​ക്കാം.

[24-ാം പേജിലെ ചതുരം]

ബാഹ്യാകാശത്തുനിന്നുള്ള ശിലകൾ

ഛിന്ന​ഗ്രഹം: ഒരു പ്ലാനെ​റ്റോ​യിഡ്‌ അഥവാ ഒരു ചെറു​ഗ്രഹം എന്നും അറിയ​പ്പെ​ടു​ന്നു. തീരെ ചെറിയ ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ സൂര്യനു ചുറ്റു​മാ​യി ഒരു ഭ്രമണ പഥത്തി​ലൂ​ടെ സഞ്ചരി​ക്കു​ന്നു. മിക്കതി​നും നിയത​മായ ആകൃതി​യില്ല, ഒരിക്കൽ വലുതാ​യി​രുന്ന വസ്‌തു​ക്ക​ളു​ടെ കഷണങ്ങ​ളാ​ണ​വ​യെന്ന്‌ അതു സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.

വാനശില: ബഹിരാ​കാ​ശ​ത്തിൽ ഒഴുകി നടക്കു​ക​യോ അന്തരീ​ക്ഷ​ത്തി​ലൂ​ടെ നിപതി​ക്കു​ക​യോ ചെയ്യുന്ന, ലോഹ​മ​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ള്ള​തോ ആശ്‌മി​ക​മോ ആയ പദാർഥ​ത്തി​ന്റെ താരത​മ്യേന ചെറിയ കഷണം. സംഘട്ട​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഫലമാ​യു​ണ്ടാ​കുന്ന ഛിന്ന​ഗ്ര​ഹ​ങ്ങ​ളു​ടെ കഷണങ്ങ​ളോ നശിച്ചു​പോയ ധൂമ​കേ​തു​ക്ക​ളു​ടെ ശിലാ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ളോ ആണ്‌ മിക്ക വാനശി​ല​ക​ളും എന്നാണു ചില ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ വിചാ​രി​ക്കു​ന്നത്‌.

ഉൽക്ക: ഒരു വാനശില ഭൗമാ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തിൽ തുളച്ചു​ക​ട​ക്കു​മ്പോൾ വായു​വു​മാ​യുള്ള ഉരസൽ ശക്തമായ ചൂടും ഉജ്ജ്വല പ്രകാ​ശ​വും ഉത്‌പാ​ദി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. വെട്ടി​ത്തി​ള​ങ്ങുന്ന ചൂടു വാതക​ങ്ങ​ളു​ടെ ഈ അടയാ​ള​മാണ്‌ നൈമി​ഷി​ക​മാ​യി ആകാശ​ത്തിൽ പ്രകാ​ശ​നാ​ള​മാ​യി ദൃശ്യ​മാ​കു​ന്നത്‌. ഈ പ്രകാ​ശ​നാ​ളം ഉൽക്ക എന്നറി​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു. പലരും അതിനെ കൊള്ളി​മീൻ എന്നും നിപതി​ക്കുന്ന നക്ഷത്രം എന്നും വിളി​ക്കു​ന്നു. മിക്ക ഉൽക്കക​ളും ഭൗമോ​പ​രി​ത​ല​ത്തി​നു മുകളി​ലാ​യി ഏതാണ്ട്‌ 100 കിലോ​മീ​റ്റർ അകലെ​യാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴാണ്‌ ആദ്യമാ​യി ദൃശ്യ​മാ​കു​ന്നത്‌.

ഉൽക്കാ​ശില: ചില​പ്പോൾ വാനശില വളരെ വലുതാണ്‌. അതു​കൊണ്ട്‌ നമ്മുടെ അന്തരീ​ക്ഷ​ത്തി​ലേക്കു കടക്കുന്ന സമയത്ത്‌ അതു പൂർണ​മാ​യും കത്തിത്തീ​രാ​തെ ഭൂമി​യി​ലേക്കു പാഞ്ഞു​വ​രു​ന്നു. അത്തരം വാനശി​ല​യു​ടെ പേരാണ്‌ ഉൽക്കാ​ശില. ചിലതു വളരെ വലുതും ഭാര​മേ​റി​യ​തു​മാ​യി​രി​ക്കും. ആഫ്രി​ക്ക​യി​ലെ നമീബി​യ​യി​ലുള്ള ഒരു ഉൽക്കാ​ശി​ല​യ്‌ക്ക്‌ 60 ടണ്ണില​ധി​കം ഭാരമുണ്ട്‌. 15-ഓ അതില​ധി​ക​മോ ടൺ ഭാരം​വ​രുന്ന വലിപ്പ​മുള്ള മറ്റ്‌ ഉൽക്കാ​ശി​ലകൾ ഗ്രീൻലൻഡി​ലും മെക്‌സി​ക്കോ​യി​ലും ഐക്യ​നാ​ടു​ക​ളി​ലും കണ്ടെത്ത​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടുണ്ട്‌.

[24-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

ഐഡയും അതിന്റെ കൊച്ചു ചന്ദ്രനും

വ്യാഴ​ത്തി​ലേക്കു യാത്ര​ചെ​യ്യു​ക​യാ​യി​രുന്ന ഗലീലി​യോ ബഹിരാ​കാ​ശ​പേ​ടകം, ഐഡ എന്നു പേരുള്ള ഛിന്ന​ഗ്ര​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഫോട്ടോ എടുക്കു​മ്പോ​ഴാ​യി​രു​ന്നു ഒരു അപ്രതീ​ക്ഷിത കണ്ടുപി​ടി​ത്തം നടത്തി​യത്‌—ഒരു ഛിന്ന​ഗ്ര​ഹത്തെ ഒരു ചന്ദ്രൻ ചുറ്റുന്ന ആദ്യത്തെ തെളി​വ​ധി​ഷ്‌ഠിത സംഭവം. ഡക്‌റ്റൽ എന്നു പേരുള്ള, അണ്ഡാകൃ​തി​യുള്ള ഈ ചന്ദ്രന്‌ 1.6 കിലോ​മീ​റ്റർ നീളവും 1.2 കിലോ​മീ​റ്റർ വീതി​യു​മു​ള്ള​താ​യി ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ കണക്കാ​ക്കു​ന്നു​വെന്ന്‌ സ്‌കൈ ആൻഡ്‌ ടെലസ്‌കോപ്പ്‌ റിപ്പോർട്ടു ചെയ്യുന്നു. 56 കിലോ​മീ​റ്റർ നീളവും 21 കിലോ​മീ​റ്റർ വീതി​യു​മുള്ള ഐഡ എന്ന ഛിന്ന​ഗ്ര​ഹ​ത്തി​ന്റെ മധ്യത്തിൽനിന്ന്‌ ഏതാണ്ട്‌ 100 കിലോ​മീ​റ്റർ അകലത്തി​ലാണ്‌ അതിന്റെ ഭ്രമണ​പഥം. ഐഡയും അതിന്റെ കൊച്ചു ചന്ദ്രനും കൊ​റോ​നിസ്‌ എന്നു പറയുന്ന ഛിന്നഗ്രഹ കുടും​ബ​ത്തി​ന്റെ ഭാഗമാ​ണെന്ന്‌ അവയുടെ ഇൻഫ്രാ​റെഡ്‌ വർണ സവി​ശേ​ഷ​തകൾ സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. ഈ കുടും​ബം, ബഹിരാ​കാ​ശ​ത്തി​ലെ ഒരു സംഘട്ട​ന​ത്തി​ന്റെ ഫലമായി പൊട്ടി​ച്ചി​ത​റിയ ഒരു വലിയ ഒറ്റപ്പാ​റ​യു​ടെ കഷണങ്ങ​ളാ​ണെന്നു വിചാ​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു.

[കടപ്പാട്‌]

NASA photo/JPL

[25-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

യു.എസ്‌.എ.-യിലുള്ള അരി​സോ​ണ​യി​ലെ ഫ്‌ളാ​ഗ്‌സ്റ്റാ​ഫി​നു സമീപ​ത്തുള്ള ഉൽക്കാ ഗർത്തത്തിന്‌ 1,200 മീറ്റർ വ്യാസ​വും 200 മീറ്റർ ആഴവു​മുണ്ട്‌

[കടപ്പാട്‌]

Photo by D. J. Roddy and K. Zeller, U.S. Geological Survey

[23-ാം പേജിലെ ചിത്ര​ത്തിന്‌ കടപ്പാട്‌]

Sara Eichmiller Ruck