Bõe Yi̇̃ng Tɩ Apokalipsã Kẽesd Neb Wʋsg Rabeem?
“YƲƲM pi-gĩn pʋgẽ, fõndamantalist rãmb nins sẽn yaa kiris-nebã rengd n togsdame tɩ sãang [buud] n na n wa ninsaalbã fãa zug ka la bilfu,” woto la a Damian Thompson sẽn yaa tũudum gʋlsdã togs Time zʋrnallã pʋgẽ. “Yaa lingr ne bãmb masã, tɩ b yã tɩ nebã sɩd tẽeda yel-kãensã sõmb-sõmb yembo, la sẽn paas me neb nins meng sẽn da minim n yaand-bã n yelgd-ba: yaa ordinatɛɛr dãmbã programeer dãmba, omdafɛɛr taoor dãmbã la politisiẽ rãmbã.” A yetame tɩ nebã sẽn yɛɛsd ordinatɛɛr dãmbã na n wa zãgsd tʋʋmd dũniyã gill pʋgẽ yʋʋmd 2000 wã “kɩtame tɩ neb nins sẽn pa loe wʋsg ne tũudmã sẽn da pa wõnd yʋʋm tusr tẽedb lebg yʋʋm tusrã tẽedba.” B yɛɛsdame tɩ yel-beed wala “rabeem zĩiga fãa, goosneema rãmb sẽn pa na n leb n tʋmdẽ, zãma sẽn maan gudgr n dat rɩɩbo, sɩls sẽn na n wa lʋɩt n wãad ro-bɛd” na n wa wa.
Bũmb a to n paas yɩɩrã sẽn be zĩig fãa wã. Yaa tũudum sul-bõones toɛ-toɛ b sẽn nong n boondẽ tɩ “dũni saab moondba” tʋʋm sẽn kɩtd tɩ neba yam pa gãeyã. Yʋʋmd 1999, yʋʋm-vẽkr kiuugã, sõsg ning gom-zug sẽn yaa “Zerizalɛm la dũni saab keoogr bardã” pʋgẽ, Fãrens zʋrnall b sẽn boond tɩ Le Figaro wã yeelame: “[Israɛl] bãan sɛrvɩɩs rãmbã magame n ges tɩ yaa sẽn yɩɩd ‘yʋʋm tusr tẽedb’ koabg n be Oliiv Tɩɩs Tãngã zugu, bɩ n pẽ be, n gũud paruzia wã bɩ dũni saabã.”
Yʋʋmd 1998 Britannica Book of the Year tara rapoor sẽn maan zall “Bʋ-kaoorã daar tũudum dãmbã” wɛɛngẽ. Ad a sẽn sõdg b rãmbã: meng yõ-yãkr tũudum dãmba, wala b sẽn boond-b rãmb tɩ Saasẽ Zak-noorã, Nebã Wẽn-doogo, la Wĩntoog Wẽn-doogã Sull neba, la Aum Shinrikyo (Sɩd sẽn Yɩɩd fãa wã), sẽn kɩt tɩ gaaz-kʋʋdgã pusg Tokyo metro pʋgẽ yʋʋmd 1995, n kʋ neb 12 la pogl neb tusa wã. A sẽn kʋmsd rapoor kãngã, a Martin E. Marty sẽn yaa tũudum porfesɛɛr Sikago Inivɛrsite n wã gʋlsame: “Yʋʋmd 2000 wã vẽkr wata ne yɛl wʋsgo, la a na n waa reng-n-togess la modgr buud toor-toore. Yel-kãens kẽer tõe n yɩɩ yelle. B ka segd n maan toog-kae ne wakat kãensã yɛla ye.”
Apokalipsã rabeem kʋdemdã pʋgẽ
Apokalips bɩ Wilgr yaa Biiblã baasgẽ sebrã yʋʋre, b sẽn gʋls yʋʋmd kob-yendẽ T.W. saab sẽnese. Seb-kãngã sẽn yaa bãngr-goam sebr la a tar makr goam wʋsgã yĩnga, gom-bilgdem ning sẽn yaa “apokalipsã” wa n tɩ loee ne sɛb sẽn sɩng hal sẽn deng tɩ b gʋls Biiblã sebr sẽn yaa Wilgr sebrã. Seb-kãensã yel-makdmã sẽn yaa soalmã sɩnga pĩnd Pɛrs rãmbã sasa bɩ a zʋʋga rẽ menga. Woto yĩnga, The Jewish Encyclopedia gomda “Babilon nebã manesem sẽn zẽngd-b sẽn be soalem yɛl wʋsg sẽn yɩɩd pʋsẽ sẽn be [Zʋɩf rãmbã dũni saab tagsa] sɛbẽ wã” yelle.
Zʋɩf rãmbã dũni saab tagsa sɛba talla pãng yʋʋm kob-gĩnd a yiib-n-soab S.D.T.W. sɩngrẽ n tɩ ta yʋʋm kob-gĩnd a yiib-n-soab T.W. saabẽ. Biibl mit a yembr gʋlsa woto n wilg seb-kãensã belmã võore: “Zʋɩf rãmbã pʋɩɩ kʋdemdã fãa zĩis a yiibu. Ra yaa masã wakatã sẽn yaa wẽng zãnga . . . Woto yĩnga, Zʋɩf rãmbã gũu yɛlã sẽn yaa to-to wã saabo. Wakat ning sẽn watã ra segd n yɩɩ sõma zãnga. Ra na n yɩɩ sũ-noog la tɩgr wakat Wẽnnaam sẽn yãkã, bãane, yidgr la tɩrlem sẽn da na n zĩndẽ wã . . . Wãn-wãn la masã wakat kãng ra na n lebg wakat sẽn wate? Zʋɩf rãmbã ra tẽedame tɩ toeengã ra pa tol n tõe n tũ ne ninsaal maasem n wa ye. Woto yĩnga b ra gũudame tɩ Wẽnnaam kẽes a toogo. . . . B boola Wẽnnaam waoongã raar tɩ Soaalã daare. La a ra segd n yɩɩ rabeem la sãoongo, la bʋʋd wakat sẽn yaa yelle, sẽn da na n wa tɩ wakat paalgã yaool n sɩnge. Dũni saab tagsa sɛbã fãa ra gomdã yel-kãensã yelle.”
Dũni saabã rabeem yaa bũmb sẽn tar tikr bɩ?
Biiblã sebr ning sẽn yaa Wilgr sebrã gomda “Wẽnnaam Sẽn-tõe-fãa daar kãsenga zabre,” bɩ Armagedõ yelle. Yaa zab-kãng sasa la b na n sãam nin-wẽnsã. Sẽn pʋgd rẽ poor yaa wakat sẽn na n kaoos yʋʋm tusri (b sẽn boond wakat ning tɩ Yʋʋm tusrã). Sasa kãnga na n loba a Sʋɩtãan bog-zulungẽ wã tɩ Kirist na n bʋ ãdem-biisã sasa kãngã wã. (Wilgri 16:14, 16; 20:1-4) Moyẽn Aazã sasa, neb kẽer da pa wʋmd bãngr-gom-kãensã võor ye, bala Katolik a “Saint” Ogistẽ (354-430 T.W.) ra yeelame tɩ Yʋʋm tusrã sɩnga Kirist rogmẽ wã, la t’a ra na n baasa ne Yaoolem Bʋʋdã. Wõnda a Ogistẽ pa tags wakatã yell wʋsg ye, la yʋʋmd 1000 sẽn da wa n kolgdẽ wã, rabeemã paasame. Kʋdemd yel-gɛtbã pa zems taab sã n yaa ne Moyẽn Aazã dũniyã saab rabeemã sẽn zem to-to ye. Ba a sẽn da yelg to-to me, sɩd-sɩda wa n mikame tɩ rabeem kãng ra pa tall tikr ye.
Woto me, rũndã-rũndã, rabeem sẽn tik tũudmã bɩ dũniyã tagsg zug n be n wilgd tɩ yʋʋm 2000 bɩ 2001 na n waa ne dũni saab sẽn kõt rabeem wʋsgo. La rabeem kãensã tara tikr bɩ? La koɛɛg ning sẽn be Biiblã sebr sẽn yaa Wilgr sebrã bɩ Apokalipsã pʋgẽ wã yaa bũmb d sẽn segd n yɛɛs bɩ? Bɩ sẽn yaa lebende, a yaa bũmb d sẽn segd n saag tɩ wa? D bõos tɩ y kẽng taoor ne karenga.
[Picture on page 4]
Moyẽn Aazã wẽndẽ Apokalipsã rabeemã pa tall tikr ye
[Picture on page 4]
© Cliché Bibliothèque Nationale de France, Paris
[Picture Credit Line on page 3]
Maya/Sipa Press