LIBRERIJA ONLAJN tat-Torri tal-Għassa
LIBRERIJA ONLAJN
tat-Torri tal-Għassa
Malti
@
  • ċ
  • ġ
  • ħ
  • ż
  • à
  • è
  • ò
  • ù
  • ʼ
  • BIBBJA
  • PUBBLIKAZZJONIJIET
  • LAGĦQAT
  • g99 9/8 pp. 9-10
  • X’Hemm wara l-​Misteru tal-​Ħajja?

M'hawnx video għall-għażla li għamilt.

Jiddispjaċina, kien hemm problema biex jillowdja l-vidjow.

  • X’Hemm wara l-​Misteru tal-​Ħajja?
  • Stenbaħ!—1999
  • Sottitli
  • Materjal Simili
  • Magħmulin b’Mod taʼ l-​Għaġeb
  • Nittawlu Iktar fil-​Fond minn ġol-​Mikroskopju
    Stenbaħ!—1999
  • Qis l-Evidenza
    Stenbaħ!—2012
  • Iċ-ċelluli tiegħek—Libreriji ħajjin!
    Stenbaħ!—2015
  • Il-Ħajja Kollezzjoni Meraviljuża taʼ Ktajjen
    Stenbaħ!—2005
Ara Iżjed
Stenbaħ!—1999
g99 9/8 pp. 9-10

X’Hemm wara l-​Misteru tal-​Ħajja?

IL-​MOLEKULA tad-​DNA tagħmel affarijiet taʼ l-​għaġeb. Id-​DNA jwettaq iż-​żewġ irwoli li ċ-​ċelluli tiegħek għandhom bżonn mill-​materjal ġenetiku. L-​ewwel, id-​DNA jiġi duplikat b’mod eżatt sabiex l-​informazzjoni tkun tistaʼ tiġi mgħoddija minn ċellula għall-​oħra. It-​tieni, is-​sekwenza tad-​DNA tgħid liċ-​ċellula liema proteini għandha tipproduċi, u b’hekk tiddetermina x’se ssir iċ-​ċellula u liema xogħol se tagħmel. Madankollu, id-​DNA ma jagħmilx dawn il-​proċessi waħdu. Hemm ħafna proteini speċjalizzati involuti.

Id-DNA waħdu ma jistax joħloq il-​ħajja. Fih l-​istruzzjonijiet kollha meħtieġa biex jintgħamlu l-​proteini kollha li għandha bżonn ċellula ħajja, u dawn jinkludu l-​istess proteini li jagħmlu kopja tad-​DNA għall-​ġenerazzjoni li jmiss taʼ ċelluli, u dawk li jgħinu d-​DNA biex jagħmel proteini ġodda. Xorta waħda, l-​ammont inkredibbli taʼ informazzjoni maħżuna fil-​ġeni tad-​DNA ma jiswa għal xejn jekk ma jkunx hemm l-​RNA u l-​proteini speċjalizzati, inkluż ir-​ribosomi, li huma meħtieġa biex “jaqraw” u jużaw din l-​informazzjoni.

Lanqas m’hu possibbli għall-​proteini waħedhom biex jipproduċu l-​ħajja. Proteina iżolata ma tistax tiġġenera l-​ġene li għandu l-​kodiċi biex jintgħamlu iktar minn dan l-​istess tip taʼ proteina.

Għalhekk, x’wera l-​fatt li ġie solvut il-​misteru tal-​ħajja? Il-​ġenetika moderna u l-​bijoloġija molekulari pprovdew biżżejjed evidenza dwar kemm id-​DNA, l-​RNA, u l-​proteini jiddependu minn xulxin u kemm ir-​relazzjoni taʼ bejniethom hija komplikata ferm. Dawn is-​sejbiet jimplikaw li l-​ħajja tiddependi fuq li dawn l-​elementi kollha jkunu preżenti fl-​istess ħin. B’hekk, ma jistaʼ jkun qatt li l-​ħajja bdiet spontanjament b’kumbinazzjoni.

L-unika spjegazzjoni raġunevoli hi li Ħallieq supremament intelliġenti vvinta kodiċi taʼ istruzzjonijiet fid-​DNA u fl-​istess ħin għamel il-​proteini fformati għalkollox. Il-​mod kif dawn jirreaġixxu għal xulxin tant kien disinjat b’mod tajjeb li, ladarba kien inbeda, dan il-​proċess kien se jassigura li l-​proteini jkomplu jikkopjaw id-​DNA biex jagħmlu iktar ġeni, waqt li proteini oħrajn jinterpretaw il-​kodiċi tal-​ġeni biex jipproduċu iktar proteini.

B’mod ċar, iċ-​ċiklu meraviljuż tal-​ħajja ngħata l-​bidu tiegħu mid-​Disinjatur il-​Kbir, Alla Jehovah.

Magħmulin b’Mod taʼ l-​Għaġeb

Għalkemm m’hijiex xi ktieb xjentifiku, il-​Bibbja titfaʼ dawl fuq l-​irwol li għandu l-​Ħallieq, il-​Wieħed li ddisinja l-​kodiċi tal-​ħajja. Xi tlett elef sena ilu, is-​Sultan David taʼ Iżrael, li ma kien jaf xejn dwar l-​avvanzi tal-​lum fir-​riċerka ġenetika, qal b’lingwa poetika lill-​Ħallieq tiegħu: “Għax int sawwart il-​ġewwieni tiegħi, u f’ġuf ommi inti nsiġtni. Nroddlok ħajr [“għal dawn il-​misteri kollha,” Jerusalem Bible], għax b’mod taʼ l-​għaġeb għamiltni: taʼ l-​għaġeb huma l-​għemejjel tiegħek. U ’l ruħi inti tafha tajjeb. Ma kienx moħbi għadmi minnek, meta kont qiegħed insir fis-​satra u nintiseġ fil-​qigħan taʼ l-​art.”—Salm 139:13-15.

Għalhekk, erġaʼ ħares ħarsa sewwa lejn ix-​xbieha tiegħek fil-​mera. Innota l-​kulur t’għajnejk, it-​tip taʼ xagħar li għandek, il-​lewn tal-​karnaġġjon tiegħek, u l-​forma bażika taʼ ġismek. Aħseb dwar kif dawn il-​karatteristiċi writthom mill-​ġenerazzjonijiet tal-​passat u kif dawn jiġu trasferiti lin-​nisel tiegħek. Issa, oqgħod aħseb ftit dwar dak il-​Wieħed li bena dan il-​mekkaniżmu meraviljuż. Għandu mnejn tiġi mqanqal biex tirrepeti l-​kliem miktub mill-​appostlu Ġwanni: “Jistħoqqlok, Mulej Alla tagħna, li tilqaʼ l-​glorja u l-​ġieħ u s-​setgħa, għax int ħlaqt il-​ħlejjaq kollha, u huma kienu u nħolqu bir-​rieda tiegħek.”—Apokalissi 4:11.

[Kaxxa/Stampi f’paġna 10]

Kumbinazzjoni?

Skoperti reċenti minn żewġ xjenzati Britanniċi jikkonfermaw li l-​kodiċi ġenetika m’hijiex sempliċement il-​prodott taʼ kumbinazzjoni li ġrat bl-​addoċċ. “L-​analisi tagħhom uriet li [l-kodiċi ġenetika] hija fost l-​aħjar minn iktar minn triljun kodiċi possibbli,” tosserva r-​rivista New Scientist. Minn xi 1020 (1 segwit minn 20 żero) kodiċi ġenetika li huma possibbli, waħda biss intgħażlet kmieni fl-​istorja tal-​ħajja. Għala din il-​waħda speċifika? Għaliex din timminimizza l-​iżbalji li jkunu saru waqt il-​proċess biex jintgħamlu l-​proteini jew żbalji kaġunati minn mutazzjonijiet ġenetiċi. Fi kliem ieħor, din il-​kodiċi speċifika tiggarantixxi li l-​liġijiet taʼ l-​eredità jiġu obduti strettament. Għalkemm xi wħud jattribwixxu l-​għażla taʼ din il-​kodiċi ġenetika lil “pressjonijiet selettivi qawwijin,” iż-​żewġ riċerkaturi kkonkludew li “huwa estremament improbabbli li kodiċi effiċjenti bħal din tfaċċat b’kumbinazzjoni.”

    Pubblikazzjonijiet bil-Malti (1990-2025)
    Oħroġ
    Illoggja
    • Malti
    • Ixxerja
    • Preferenzi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kundizzjonijiet għall-Użu
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Illoggja
    Ixxerja