Familji b’Ġenitur Wieħed Qegħdin Jiżdiedu

“Ħafna drabi bil-​lejl kont nitlob lil Alla bid-​dmugħ f’għajnejja u ngħidlu: ‘Ma nafx x’se nagħmel għada.’”—GLORIA, omm bla raġel li għandha tlett itfal.

ILLUM, familji b’ġenitur wieħed saru fattur permanenti u notevoli f’ħafna soċjetajiet.a Hekk kif l-​istruttura tradizzjonali taʼ raġel, mara, u tfal tinbidel f’għamliet oħrajn taʼ familji, studjużi taʼ l-​istatistiċi u soċjologi f’ħafna partijiet tad-​dinja qegħdin jistaqsu għala dan qed jiġri.

Il-professuri tas-​soċjoloġija Simon Duncan u Rosalind Edwards jinnotaw li qed ikun hemm “bidliet li deħlin bil-​mod il-​mod fl-​arranġamenti tal-​familja kif ukoll fir-​relazzjonijiet bejn is-​sessi.” Għala? Xi osservaturi jgħidu li dan huwa riżultat tal-​mod kif in-​nies qed jagħżlu li jgħixu ħajjithom f’ambjent taʼ bidliet ekonomiċi, kulturali, u soċjali.

Ejja nikkunsidraw xi ftit minn dawn il-​bidliet, kif ukoll l-​għażliet li qed isiru. Il-​pressjonijiet tal-​ħajja huma fattur ewlieni li jeffettwa l-​ħajjiet tan-​nies. Dak li jiġri barra d-​dar jeffettwa lin-​nies minn x’ħin jisbaħ sa ma jidlam. Ħin li qabel kien jintuża għal attivitajiet tal-​familja issa qed jitqattaʼ fuq l-​Internet, quddiem it-​TV, fuq it-​telefon, f’ġiri bil-​karozza, u minn ħaġa għall-​oħra.

Pressjonijiet ekonomiċi wkoll qed iżidu mal-​problema. Il-​kumditajiet moderni ma jiġux mix-​xejn, u għalhekk iktar ġenituri qed joħorġu jaħdmu. Minħabba li jgħixu f’soċjetà li fiha x-​xogħol u l-​post fejn joqogħdu faċli jinbidlu, ħafna membri tal-​familja spiċċaw jaħdmu ’l bogħod mill-​għajnuna li jistgħu joffrulhom qrabathom u f’xi każi saħansitra ’l bogħod mis-​sieħeb jew is-​sieħba tagħhom. F’ħafna postijiet, il-​kultura popolari xejn ma qed tkun t’għajnuna peress li ħafna drabi qed tkun mezz li tkisser istituzzjonijiet li jipprovdu sens taʼ stabbilità, bħalma huma ż-​żwieġ u l-​familja.b

L-​Omm bla Raġel taʼ Llum

L-​omm bla raġel taʼ llum mhux bilfors tixbah l-​idea antika taʼ xebba adolexxenti mhix miżżewġa li tgħix fuq l-​għajnuna soċjali. Li tkun omm mhix miżżewġa m’għadux jitqies daqshekk taʼ diżunur, anzi saħansitra ntgħamel attraenti permezz taʼ ċelebritajiet ammirati. Ukoll, ħafna nisa għandhom iktar edukazzjoni għolja minn qabel u iktar kapaċi jmantnu lilhom infushom​—għalhekk, iż-​żwieġ m’għadux meqjus bħala ħtieġa finanzjarja għall-​omm.

Xi ommijiet bla raġel, speċjalment dawk li kellhom il-​ġenituri tagħhom divorzjati, jibqgħu ma jiżżewġux għax ma jridux lil uliedhom ibatu l-​uġigħ li jaraw lil missierhom jabbanduna ’l-familja. Nisa oħrajn jispiċċaw bla raġel minħabba li jiġu abbandunati, u mhux għax jagħżlu hekk huma. “Ġeneralment li tkun ġenitur waħdek m’hijiex għażla egoistika li tagħmilha minn jeddek,” tgħid il-​Fondazzjoni Ingliża Joseph Rowntree, “u tfal ġo familji b’ġenitur wieħed ma jfissirx li huma abbandunati jew bla dixxiplina.”

Xorta waħda, iż-​żjieda kontinwa taʼ familji b’ġenitur wieħed hija xi ħaġa li tħassbek għaliex ġenituri waħedhom u t-​tfal tagħhom jistgħu jbatu minn stress emozzjonali, bżonnijiet ekonomiċi, u żvantaġġi soċjali. Xi nies għandhom mnejn jitħassbu dwar jekk huwiex possibbli għal ġenitur wieħed li jrabbi t-​tfal b’suċċess. X’inhuma xi ftit mill-​isfidi partikulari li jiffaċċjaw familji b’ġenitur wieħed? Kif jistaʼ Kristjan jiffaċċja b’suċċess l-​isfidi meta jrabbi t-​tfal bħala ġenitur waħdu?

[Noti taʼ taħt]

[Kaxxa f’paġna 4]

Xi Tifsiriet

Madwar id-​dinja jintużaw termini differenti biex jiddeskrivu lill-​ommijiet li jrabbu lil uliedhom waħedhom. F’xi pajjiżi l-​espressjoni “omm bla raġel” tintuża biex tirreferi għal dawk l-​ommijiet li qatt ma żżewġu, filwaqt li f’pajjiżi oħra “omm waħedha” huwa terminu li jinkludi għadd sħiħ taʼ ommijiet li jrabbu lil uliedhom mingħajr sieħeb fid-​dar. Ommijiet bħal dawn jistgħu jkunu divorzjati, separati, sfaw romol, jew inkella qatt ma żżewġu.

F’din is-​sensiela t’artikli, se nużaw it-​termini “ġenitur waħdu” u “omm bla raġel” biex nirreferu għal ġenituri li qed irabbu lil uliedhom mingħajr sieħeb jew sieħba.

[Kaxxa/Mappa f’paġna 4, 5]

FAMILJI B’ĠENITUR WIEĦED​—KARATTERISTIKA F’ĦAFNA PAJJIŻI

L-​Istati Uniti: “L-​għadd taʼ ommijiet bla raġel żdied bejn l-​1970 u s-​sena 2000, minn 3 miljuni sa 10 miljuni; fl-​istess żmien, l-​għadd taʼ missirijiet bla mara żdied ukoll, minn 393,000 sa 2 miljuni.”​—Uffiċċju taċ-​Ċensiment taʼ l-​Istati Uniti.

Il-​Messiku: Skond il-​gazzetta La Jornada, madwar 27 fil-​mija tan-​nisa kollha li joħorġu tqal fil-​pajjiż huma ommijiet adolexxenti.

L-​Irlanda: Ir-​rata taʼ familji b’ġenitur wieħed żdiedet minn 5.7 fil-​mija fl-​1981 għal 7.9 fil-​mija fl-​1991. “It-​tkissir taż-​żwieġ jibqaʼ fattur sinifikanti li jwassal biex l-​ommijiet irabbu t-​tfal mingħajr il-​missier.”​—Single Mothers in an International Context, 1997.

Il-​Britannja: “Il-​proporzjon taʼ familji mmexxija minn ġenitur wieħed qabeż il-​25 fil-​mija għall-​ewwel darba, u dan jirrifletti żjieda enormi fl-​għadd taʼ ommijiet li qatt ma żżewġu u żjieda sinifikanti fir-​rata tad-​divorzju għal dawn l-​aħħar 30 sena.”​—The Times, Londra, 2 taʼ Marzu, 2000.

Franza: “Mill-​aħħar tas-​snin sebgħin, il-​proporzjon taʼ familji b’ġenitur wieħed kiber b’iktar minn 50 fil-​mija.”​—Single Mothers in an International Context, 1997.

Il-​Ġermanja: “L-​għadd taʼ ġenituri waħedhom irdoppja f’dawn l-​aħħar għoxrin sena. Kważi l-​familji kollha b’ġenitur wieħed huma mmexxijin mill-​omm.”​—Single Mothers in an International Context, 1997.

Il-​Greċja: “Mill-​1980 ’l hawn, l-​għadd taʼ ommijiet m’humiex miżżewġin fil-​[Greċja] żdied b’29.8 fil-​mija. U skond statistiċi provduti mill-​Unjoni Ewropea, fl-​1997 il-​persentaġġ taʼ tfal li twieldu barra miż-​żwieġ kien taʼ 3.3 fil-​mija, filwaqt li fl-​1980 kien biss taʼ 1.1 fil-​mija.”​—Il-​gazzetta Ta Nea, Ateni, 4 taʼ Settembru, 1998.

Il-​Ġappun: ‘Familji b’ommijiet li jrabbu t-​tfal waħedhom ilhom jiżdiedu mis-​snin sebgħin ’l hawn.’ Fl-​1997, 17 fil-​mija tal-​familji kollha kienu mmexxijin minn ommijiet bla raġel.​—Single Mothers in an International Context, 1997; The World’s Women 2000: Trends and Statistics.

L-​Awstralja: Kważi wieħed minn kull erbat itfal jgħix maʼ wieħed biss mill-​ġenituri bijoloġiċi tiegħu. Normalment dan huwa riżultat taʼ tkissir taż-​żwieġ jew tar-​relazzjoni tal-​ġenituri. Huwa stmat li familji b’ġenitur wieħed se jiżdiedu minn 30 sa 66 fil-​mija f’perijodu taʼ 25 sena.​—Uffiċċju taʼ l-​Istatistiċi taʼ l-​Awstralja.