It-​Tigra Siberjana​—Se Tibqaʼ Teżisti?

MINN KITTIEB GĦAL STENBAĦ! FIR-​RUSSJA

F’jum xitwi u sabiħ fil-​lvant imbiegħed tar-​Russja, tigra kbira tiġri fis-​silġ ileqq waqt li ħelikopter jiġri warajha. Tiratur tas-​sengħa bi xkubetta f’idejh jixxabbat ’il barra mill-​ħelikopter, it-​tigra taqbeż fuq siġra u tgħajjat bi sfida. Ir-​raġel jispara. Il-​ħelikopter jinżel fl-​art, u l-​passiġġieri jersqu bil-​mod lejn l-​annimal milqut.

QEGĦDIN dawn l-​irġiel jikkaċċjaw b’mod illegali? Le, huma riċerkaturi li jisparaw il-​kalmanti. Ġew biex jistudjaw wieħed mill-​iktar annimali li jinsab fil-​periklu fid-​dinja, it-​tigra Siberjana li diffiċli biex issibha.a

Ħlejqa taʼ l-​Għaġeb

It-​tigri Siberjani darba kont issibhom fil-​Korea, fit-​tramuntana taċ-​Ċina, fil-​Mongolja, u saħansitra fil-​punent imbiegħed ħdejn ix-​Xmara Baikal, fir-​Russja. Imma f’dawn l-​aħħar ħamsin sena, dawn bdew jonqsu. L-​uniku refuġju li għandhom hu fil-​muntanji mbegħdin tat-​tramuntana taʼ Vladivostok, fir-​Russja, ħdejn il-​Baħar tal-​Ġappun.

It-tigri jsiru jafu lil xulxin sew mir-​riħa tagħhom, u dan jippermetti lit-​tigri rġiel biex ifittxu t-​tigri nisa meta jkun iż-​żmien tan-​namur. It-​tigri jkollha żewġ jew tlett ifrieħ kull darba, u dawn ma jkunux jaraw u jibdew jitqallbu. Madankollu, kuntrarju għall-​qtates żgħar, it-​tigri Siberjani qatt ma jitgħallmu jagħmlu l-​garr bħal tal-​qtates li jitfissdu. Bi ftit tgemgim minn taħt l-​ilsien, huma jixorbu l-​ħalib taʼ l-​omm għal ħames jew sitt xhur, u mbagħad jibdew jieklu l-​laħam. Għall-​ewwel imorru jikkaċċjaw m’ommhom imma ma jkunux lesti biex jikkaċċjaw waħedhom sakemm ikollhom 18-il xahar. It-​tigri żgħar jistgħu jibqgħu m’ommhom sakemm ikollhom sentejn. Imbagħad jitilqu u jistabbilixxu t-​territorju tagħhom stess.

Fl-ambjent naturali tagħhom, xi wħud minn dawn it-​tigri jikbru ħafna. L-​irġiel jistgħu jiżnu madwar 270 kilogramma u jilħqu t-​tul taʼ iktar minn 3 metri, inkluż denbhom. It-​tigri huma armati sew għal xtiewi kesħin u kollhom silġ. Ġisimhom hu miksi b’suf oħxon, u s-​saqajn kbar tat-​tigra huma miksijin bis-​suf li jservi bħala żarbun tas-​silġ.

It-tigri Siberjani għandhom disinn taʼ strixxi skuri fuq is-​suf oranġjo. Kull tigra għandha disinn taʼ strixxi partikulari li jagħmilha possibbli biex tiddistingwi tigra minn oħra daqskemm il-​marki tas-​swabaʼ jiddistingwu lin-​nies. Fil-​foresta, il-​marki u l-​kuluri tat-​tigra spiss ma jħallukx taraha għaddejja. Imma jekk tigra toħroġ fil-​miftuħ fix-​xitwa, din tispikka fuq is-​silġ. Minħabba li fix-​xitwa tispikka daqshekk, din tiġbed l-​attenzjoni taʼ l-​uniku predatur tagħha, il-​bniedem.

L-​Eżistenza Tagħha Mhedda

It-​tigra Siberjana bilfors ikollha toqtol annimali kbar biex tibqaʼ ħajja, inkluż iċ-​ċriev żgħar u kbar, u ċ-​ċingjali. Imma din il-​priża naqset ħafna fl-​inħawi salvaġġi tal-​lvant tas-​Siberja. Foresta taʼ 1,000 kilometru kwadru tistaʼ tipprovdi biżżejjed laħam għal erbaʼ jew ħames tigri biss. Allura, biex it-​tigri Siberjani jibqgħu ħajjin fl-​ambjent naturali tagħhom, irid ikollhom biżżejjed territorju.

Għal ħafna snin, il-​foresti kbar ħafna tas-​Siberja li diffiċli tilħaqhom kienu jipprovdu territorju ideali għal dawn it-​tigri kbar. Il-​bnedmin, li huma l-​uniku theddida serja għall-​eżistenza taʼ dawn it-​tigri, rari kienu jmorru f’dawn il-​postijiet. Madankollu, dan l-​aħħar, kumpaniji taʼ l-​injam minn pajjiżi oħrajn kienu qed iqaċċtu ħafna mill-​kenn tal-​foresta.

Hekk kif jisparixxu s-​siġar, hekk ukoll jisparixxu ċ-​ċriev żgħar u kbar, u ċ-​ċingjali, kif ukoll it-​tigri Siberjani. Biex jgħin ħalli ma jibqgħux jonqsu, il-​gvern Russu jmantni riservi kbar t’annimali fl-​istat naturali tagħhom bħar-​Riserva Naturali Sikhote Alin. Imma meta t-​tigri jivvjaġġaw ’il barra minn dawn l-​inħawi, huma jiffaċċjaw kaċċaturi illegali involuti fin-​negozju tas-​suvenirs eżotiċi. Is-​snien, is-​saqajn, l-​għadam, u l-​ġilda bis-​suf tagħhom, inkluż tat-​tigri żgħar, ilkoll jiswew il-​belli liri.

Insalvaw it-​Tigra

Qed isiru sforzi akbar biex tiġi salvata t-​tigra Siberjana, u n-​nies lokali huma minn taʼ quddiem f’dan. Minħabba f’hekk, l-​ammont taʼ tigri Siberjani żdiedu bi ftit. Skond ċensiment li sar fl-​2005 instab li hemm bejn 430 u 540 tigra jgħixu fis-​Siberja.

Mill-banda l-​oħra, it-​tigri Siberjani li ma jkunux fl-​ambjent naturali tagħhom inisslu mill-​ewwel u jmorru relattivament tajjeb. Hemm iktar minn 500 tigra Siberjana fil-​ġonna żooloġiċi madwar id-​dinja. Allura għala ma jilliberawx ftit minnhom u jżidu l-​għadd li hemm fl-​istat naturali tagħhom? Ix-​xjenzati ma jissograwx jagħmlu dan. “Ma tantx jagħmel sens li titfaʼ annimal fl-​ambjent naturali tiegħu jekk ma jkunx hemm ċertezza li l-​futur tiegħu se jkun fis-​sigurtà,” jispjega wieħed riċerkatur.

Kull ħaġa ħajja, inkluż it-​tigri kbar, huma evidenza taʼ l-​għerf u l-​qawwa t’Alla, u hu jqishom bħala li jistħoqqilhom li jieħu ħsiebhom u jagħtihom attenzjoni. (Salm 104:10, 11, 21, 22) Ħafna nies li verament japprezzaw ix-​xogħol tal-​Ħallieq huma fiduċjużi li se jiġi żmien meta t-​tigra Siberjana ma tibqax fil-​periklu taʼ l-​estinzjoni.

[Nota taʼ taħt]

[Kaxxa/Stampa f’paġna 16, 17]

L-​AKBAR TIGRA

It-​tigra Siberjana hija iżgħar biss min-​nisel li jkollhom iljun u tigra, li jissejjaħ liger. Dan l-​annimal jistaʼ jikber sa tliet metri fit-​tul u jistaʼ jiżen iktar minn 500 kilogramma. Il-​liger jikber fil-​ġonna żooloġiċi u rari, jekk qatt, issibu fis-​salvaġġ.

[Sorsi taʼ l-​Istampa f’paġna 16]

Fuq: © photodisc/age fotostock; taħt: Hobbs, courtesy Sierra Safari Zoo, Reno, NV