ကျမ်းစာစောင်နံပါတ် ၅၆​—တိတု

ကျမ်းရေးသူ– ပေါလု

ရေးရာဒေသ– မာကေဒေါနိ (မသေချာ)

ရေးသားပြီးစီးချိန်– အေဒီ ၆၁ ခန့်-၆၄

“ဘုရားသခင်၏ကျွန်တည်းဟူသော၊ ယေရှုခရစ်၏တမန်တော်ဖြစ်သော ငါပေါလုသည် [အများသူငါ] ဆက်ဆံသော ယုံကြည်ခြင်းအားဖြင့် ငါ့သားစစ်ဖြစ်သော တိတုကိုကြားလိုက်ပါ၏။” (တိ. ၁:၃၊ ၄) လုပ်ဖော်ဆောင်ဖက်၊ အပေါင်းအသင်းဟောင်း တိတုထံ ပေါလုရေးလိုက်သောစာကို ထိုသို့အစပြုထားပါသည်။ အသင်းတော်များကို ခိုင်မာအောင်ဖွဲ့စည်းရန် တိတုကို ကရေတေကျွန်းတွင် ပေါလုထားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် တိတုအပေါ် ဧရာမတာဝန်ကြီး ကျရောက်နေပေသည်။ ဤကျွန်းသည် “လူအပေါင်း၊ ဘုရားအပေါင်းတို့၏ဘခမည်းတော်” စံပယ်ရာဌာနေဟု အဆိုရှိသောကျွန်းဖြစ်သည်။ “ကရေတေသားထက် ကရေတေသားပီသအောင်လုပ်ခြင်း” ဟူသောဆိုရိုးစကားသည် “ကတုံးပေါ်ထိပ်ကွက်ခြင်း” ဟုအဓိပ္ပာယ်ရပေသည်။a ဤကျွန်းသားများ၏ မုသာပြောဆိုခြင်းသည် စကားပုံစပ်ကြသည့်အထိဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် “ကရက်သားမြဲ [ကရေတေသား]၊ မုသားစွဲလမ်း၊ သားရဲကြမ်းကြုတ်၊ စားကြူးတုတ်တုတ်၊ လူယုတ်ပေ” ဟုသူတို့၏ပရောဖက်တစ်ဦးက စပ်ဆိုထားသောကဗျာကို ပေါလုကိုးကားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ (၁:၁၂) ပေါလုခေတ်က ကရေတေကျွန်းသားများကို ဤသို့လည်း ပုံဖော်ကြသေးသည်– “လူတို့၏စာရိတ္တသည် ဂဏာမငြိမ်၊ စဉ်းလဲပြီး အော်ကြီးဟစ်ကျယ် တကျက်ကျက်ရန်ဖြစ်ကြသည်။ လောဘလည်း အလွန်ကြီးကြပြီး တဏှာကြီးသူများဖြစ်သည်။ အဂတိလိုက်စား၊ သောက်စားမူးယစ်ကြသည်အရာမှာ သူမတူအောင် ထူးချွန်ကြသည်။ သူတို့ကြားတွင် သွားရောက်အခြေချနေထိုင်ကြသော ဂျူးတို့သည် သူတို့ထက်ပင် ပိုကဲကြသေးသည်။”b ဤအခြေအနေအသိုင်းအဝိုင်းအလယ်တွင် ကရေတေအသင်းတော် ဖြစ်ပေါ်ပြီး ကြီးထွားလာခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ပေါလုအားပေးထားသည့်အတိုင်း ယုံကြည်သူတို့သည် “ဘုရားမဲ့တရားမဲ့နေခြင်း၊ လောကီတပ်မက်ခြင်းတို့ကိုပယ်ရှား၍ ယခုဘဝ၌ ဣန္ဒြေစောင့်ခြင်း၊ တရားသဖြင့်ကျင့်ခြင်း၊ ဘုရားဝတ်၌မွေ့လျော်ခြင်း” တို့ကို အထူးလိုက်စားရန်လိုခြင်းဖြစ်သည်။—၂:၁၃။

^၂ တိတုကျမ်းကိုယ်နှိုက်တွင် ပေါလုနှင့်တိတုတို့၏ ခင်မင်ရင်းနှီးမှုကို အနည်းအကျဉ်းသာဖော်ပြထားသည်။ သို့သော် ပေါလု၏အခြားစာများတွင် တိတုအားရည်ညွှန်းပြောဆိုချက်များမှ အချက်အလက်များကို သိရှိနိုင်သည်။ ဂရိလူမျိုးတစ်ဦးဖြစ်သူ တိတုသည် ပေါလုနှင့်ခရီးစဉ်များစွာ အတူလိုက်ဖူးပြီး အနည်းဆုံး တစ်ကြိမ် ယေရုရှလင်မြို့သို့ အတူသွားဖူးသည်။ (ဂ. ၂:၁-၅) ‘ငါ၏အဖော်၊ လုပ်ဖော်ဆောင်ဖက်’ ဟုတိတုအား ပေါလုခေါ်ဆိုခဲ့သည်။ ဧဖက်မြို့မှနေ၍ ကောရိန္သုသို့ ပထမစာရေးပြီးနောက်တွင် ကောရိန္သုသို့ ပေါလုလွှတ်လိုက်သူမှာ တိတုဖြစ်သည်။ ကောရိန္သု၌ရှိနေစဉ် တိတုသည် ယေရုရှလင်မှ ညီအစ်ကိုများအတွက် အလှူငွေကောက်ခံရာတွင် ပါဝင်ခဲ့သူဖြစ်ကာ နောက်ပိုင်း သူသည် ပေါလု၏ညွှန်ကြားမှုဖြင့် အလှူငွေကောက်ခံခြင်းကိုလက်စသတ်ရန် ထိုနေရာသို့ပြန်သွားခဲ့သည်။ ယင်းသည် ပေါလုနှင့် မာကေဒေါနိတွင်ဆုံပြီး ကောရိန္သုသို့ပြန်လာခြင်းဖြစ်ရာ တိတုသည် ပေါလု၏ ကောရိန္သုဒုတိယစာကို သယ်ဆောင်လာခဲ့သည်။—၂ ကော. ၈:၁၆-၂၄; ၂:၁၃; ၇:၅-၇။

^၃ ရောမတွင် ပထမအကြိမ်အကျဉ်းချခံရခြင်းမှ လွတ်လာပြီးနောက်တွင် ပေါလုသည် တိမောသေ၊ တိတုတို့နှင့် နောက်ဆုံးအမှုဆောင်နှစ်များကို တွဲ၍လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။ ကရေတေ၊ မာကေဒေါနိနှင့် ဂရိပြည်တို့တွင် အမှုဆောင်ကြပုံရသည်။ နောက်ဆုံးတွင် ဂရိပြည်၏အနောက်မြောက်ပိုင်းရှိ နာကောပလိမြို့သို့ သွားမည်အကြောင်း ပေါလုဆိုထားသည်။ ထိုတွင်ပင် အဖမ်းခံရခြင်းဖြစ်ပြီး ရောမသို့ပို့ခြင်း၊ တရားစီရင်ပြီး အဆုံးစီရင်ခြင်း ခံရပုံရပါသည်။ ပေါလုသည် ကရေတေကျွန်းသို့ လည်ပတ်စဉ်အတွင်း တိတုကို ထိုတွင်ချန်ရစ်ခဲ့သည်။ မိမိ၏ညွှန်ကြားချက်များအတိုင်း “မစုံလင်သမျှတို့ကိုပြင်ဆင်၍ မြို့ရွာများ၌ သင်းအုပ်တို့ကိုခန့်ထား” ရန်ဖြစ်သည်။ တိတုကို ကရေတေတွင်ထားရစ်ပြီး များမကြာမီတွင် မာကေဒေါနိပြည်မှ ပေါလုစာရေးလိုက်ခြင်းဖြစ်ပုံရသည်။ (တိ. ၁:၅; ၃:၁၂; ၁ တိ. ၁:၃၊ ၄; ၂ တိ. ၄:၁၃၊ ၂၀) ဤစာ၏ရည်ရွယ်ချက်မှာ တိမောသေပထမစောင်၏ရည်ရွယ်ချက်နှင့် တူပေသည်။ ပေါလုက မိမိ၏လုပ်ဖော်ဆောင်ဖက်ကို အားပေးရန်တစ်ကြောင်း၊ သူထမ်းဆောင်နေသော တာဝန်များကို ထိထိရောက်ရောက် လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာအပ်နှင်းရန်တစ်ကြောင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။

^၄ ပေါလုသည် ဤစာကို ရောမ၌ သူပထမအကြိမ်ထောင်ကျချိန်နှင့် ဒုတိယအကြိမ်ထောင်ကျချိန်အကြား သို့မဟုတ် အေဒီ ၆၁ ခန့်မှ ၆၄ ခုနှစ်အကြားတွင် ရေးခြင်းဖြစ်ရမည်။ ဤတိတုသြဝါဒစာ၏ကျမ်းစစ်ကျမ်းမှန်ဖြစ်မှု အထောက်အထားသည် ၎င်းနှင့် တစ်ခေတ်တည်းကျသော တိမောသေစာနှစ်စောင်နှင့် အတူတူပင်ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့သုံးစောင်တွဲကို ပေါလု၏ “သင်းအုပ်နှင့်ဆိုင်သောစာများ” ဟုခေါ်လေသည်။ ရေးဟန်မှာ ဆင်တူသည်။ အိုင်ရင်နီးယပ်စ်နှင့် သြရီဂျင်နှစ်ဦးစလုံး တိတုကျမ်းမှ ကိုးကားခဲ့ကြသည်။ သမ္မာကျမ်းစာလုံးချင်းတွင် ၎င်းပါဝင်မှုကို ရှေးခေတ်ပညာရှင်များစွာ ထောက်ခံခဲ့ကြသည်။ ဆိုင်းနိုင်းတိခ်နှင့် အလက်ဇန္ဒရင်း လက်ရေးစာမူများတွင် ယင်းကိုတွေ့ရသည်။ ဂျွန်ရိုင်လန်း စာကြည့်တိုက်တွင်ရှိသော ကျူစာအပိုင်းအစ P³² ဖြစ်သော အေဒီတတိယရာစုမှ ရှေးလက်ရေးကျမ်းစာအုပ် စာရွက်တစ်ရွက်တွင် တိတု ၁:၁၁-၁၅ နှင့် ၂:၃-၈ တို့ပါဝင်သည်။c မှုတ်သွင်းခံကျမ်းအဝင် ကျမ်းစစ်ကျမ်းမှန်တစ်စောင်ဖြစ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ စောဒကတက်စရာလုံးဝမရှိပါ။

အဘယ်ကြောင့်အကျိုးရှိကြောင်း

^၈ ကရေတေကျွန်းသား ခရစ်ယာန်များသည် မုသာ၊ ဖောက်ပြန်ခြင်း၊ လောဘတို့ဖြင့် ဝိုင်းရံလျက်ရှိသော အသိုင်းအဝိုင်း၌ နေထိုင်ကြရ၏။ အများမိုးခါးရေသောက်သဖြင့် မိမိတို့လည်း သောက်သင့်သလော။ သို့တည်းမဟုတ် မိမိတို့ကိုယ်ကို လုံးလုံးသီးခြားဖြစ်စေပြီး ယေဟောဝါဘုရားသခင်ကို ဝတ်ပြုဖို့အတွက် မိမိတို့ကိုယ်ကို သန့်ရှင်းစေမည်လော။ ကရေတေကျွန်းသားများအနေနှင့် ‘မွန်မြတ်သောအလုပ်များပေါ် စိတ်စွဲလမ်း’ နေသင့်ကြောင်း တိတုမှတစ်ဆင့်အသိပေးရာတွင် ပေါလုဤသို့ဆိုခဲ့သည်– “ထိုအကျင့်တို့သည် ကောင်းသည်သာမက၊ လူတို့၏အကျိုးကို ပြုစုတတ်သောအကျင့်ဖြစ်ကြ၏။” မုသာနှင့် မရိုးသားမှုရွှံ့နွံအတွင်း နစ်မြှုပ်လျက်ရှိသော ယနေ့လောက၌ ခရစ်ယာန်စစ်များ ‘မွန်မြတ်သောအလုပ်များ မပြတ်လုပ်ဆောင်ဖို့သင်ယူ’ ပြီး ဘုရားသခင့်လုပ်ငန်းတော်၌ သီးပွင့်လျှင် ‘ကောင်းမွန်၍ အကျိုးထူး၏။’ (၃:၈၊ ၁၄) ကရေတေ၌ရှိသော အသင်းတော်တို့ကိုခြိမ်းခြောက်သည့် သီလပျက်ပြားမှုနှင့် ဆိုးသွမ်းမှုတို့အကြောင်း ပေါလု ပြစ်တင်ရှုတ်ချခဲ့သည့်အဖြစ်က ယနေ့ ကျွန်ုပ်တို့သည် “ဘုရားမဲ့တရားမဲ့နေခြင်း၊ လောကီတပ်မက်ခြင်းကိုပယ်ရှားလျက် ယခုဘဝ၌ ဣန္ဒြေစောင့်ခြင်း၊ တရားသဖြင့်ကျင့်ခြင်း၊ ဘုရားဝတ်၌မွေ့လျော်ခြင်းတို့ကိုပြု” နေရန် ဘုရားသခင့်မခံစားထိုက်သော ကရုဏာတော်က ကျွန်ုပ်တို့အား နှိုးဆော်သွန်သင်လျက်ရှိသော သတိပေးချက်ဖြစ်သည်။ ခရစ်ယာန်များသည် စင်ကြယ်သောသြတ္တပ္ပစိတ်ကို စောင့်ထိန်းပြီး အာဏာပိုင်တို့အမိန့်ကို နာခံမှုတင်ပြခြင်းအားဖြင့် ‘မွန်မြတ်သောအမှုအမျိုးမျိုးတို့ကိုပြုရန် အသင့်’ ရှိဖို့လည်း လိုသေးသည်။—၂:၁၁-၁၃; ၃:၁။

^၉ ကြီးကြပ်မှူးများထံမှ သန့်ရှင်းသောဝိညာဉ်တော် တောင်းဆိုသောအချက်များနှင့်ပတ်သက်၍ တိတု ၁:၅-၉ က ၁ တိမောသေ ၃:၂-၇ ကိုဖြည့်စွက်ပေး၏။ ကြီးကြပ်မှူးများအနေဖြင့် ‘သစ္စာစကားတော်ကို ခိုင်မြဲစွာကိုင်စွဲ’ ပြီးအသင်းတော်၌ပို့ချသွန်သင်နိုင်သူ ဖြစ်ရမည်ဟူသောအချက်ကို ပေါ်လွင်စေသည်။ အသင်းတော်သားအားလုံးတို့ကို ပါရမီရင့်ကျက်သည့်အဆင့်သို့ ပို့ဆောင်ရာ၌ ယင်းအချက် အလွန်အရေးပါလှသည်တကား။ တိတုကျမ်း၌ မှန်ကန်စွာပို့ချသင်ကြားရန် လိုအပ်မှုကို ကြိမ်ဖန်များစွာ အလေးအနက်ဖော်ပြထားသည်။ “စင်ကြယ်သောသြဝါဒနှင့်ထိုက်တန်သမျှတို့ကို ဟောပြောလော့” ဟုတိတုအား ပေါလုမှာကြားထား၏။ အသက်ကြီးရင့်သောမိန်းမများသည် “ကောင်းသောအတတ်ကို သင်ပေးတတ်သောသူ” ဖြစ်ရမည်။ အစေခံကျွန်တို့သည်လည်း ‘အရာရာ၌ ကယ်တင်ရှင်ဘုရားသခင့်သြဝါဒကို တန်ဆာဆင်ရမည်။’ (တိ. ၁:၉; ၂:၁၊ ၃၊ ၉) တိတုအနေနှင့် ကြီးကြပ်မှူးတစ်ဦးဖြစ်၍ ဆုံးမသြဝါဒပေးသည်တွင် တည်ကြည်ရဲရင့်အပ်သည်ဟု ပေါလုအလေးပေးဖော်ပြ၏– “ဤတရားစကားကို ဟောပြောခြင်း၊ တိုက်တွန်းသွေးဆောင်ခြင်း၊ ဆုံးမပြစ်တင်ခြင်းတို့ကို ခပ်သိမ်းသော အာဏာနှင့်တကွ ပြုလော့။” နာခံမှုမရှိသူများကို “ယုံကြည်ခြင်းအမှု၌စင်ကြယ်စေခြင်းငှာ သူတို့ကို ကျပ်တည်းစွာ ဆုံးမပြစ်တင်လော့” ဟုသူပြောသည်။ သို့ဖြစ်သောကြောင့် တိတုထံရေးသော ပေါလု၏သြဝါဒစာသည် အထူးသဖြင့် “သြဝါဒပေးခြင်း၊ အပြစ်ကိုဖော်ပြခြင်း၊ ဖြောင့်မတ်စွာပြုပြင်ခြင်း၊ တရားကိုသွန်သင်ခြင်း” အတွက် များစွာအကျိုးရှိပေသည်။—၂:၁၅; ၁:၁၄; ၂ တိ. ၃:၁၆၊ ၁၇။

^၁၀ တိတုကျမ်းသည် ဘုရားသခင့်မခံစားထိုက်သောကရုဏာအတွက် ကျွန်ုပ်တို့၏ ကျေးဇူးတင်လေးမြတ်စိတ်ကို နှိုးဆွပေး၏။ ‘ဝမ်းမြောက်ဖွယ်သော မျှော်လင့်ရာကိုလည်းကောင်း၊ ကြီးမြတ်သောဘုရားသခင်နှင့် ငါတို့ကိုကယ်တင်တော်မူသောအရှင် ယေရှုခရစ်၏ဘုန်းအသရေတော် ထင်ရှားခြင်းကိုလည်းကောင်း ငါတို့သည် မျှော်လင့်’ နေရင်း လောက၏ဘုရားတရားမဲ့မှုကို ရှောင်ရှားရန်လည်း ကျွန်ုပ်တို့ကို စေ့ဆော်ထားသည်။ ခရစ်တော်ယေရှုပေါ် ယုံကြည်ခြင်းကြောင့် ဖြောင့်မတ်ရာသို့ရောက်ကြသူတို့သည် ယင်းသို့ပြုရင်း ဘုရားသခင့်နိုင်ငံတော်၌ ‘ထာဝရအသက်ဆိုင်ရာ မျှော်လင့်ခြင်းနှင့်အညီ အမွေခံများဖြစ်’ နိုင်ကြမည်တည်း။—၂:၁၁-၁၃; ၃:၇။

[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]