Amo akin uelis kitekitilis ome tekomej

1-3. 1) ¿Keniuj ixpanouaj miakej kalyetouanij axkan, uan keniuj kitemouaj kimelauaskej? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.) 2) ¿Toni motajtaniaj keman semej tetatmej kinemilia yas tekititiuj itech okse ueyi altepet?

LILIANA kijtoua: “Keman notakauj Carlos yaya tekititi, nochipa sioujtiualaya keman ejkoya, maski ijkon, tein kitania sayoj ika uelia tikixtauayaj tein mojmostaj monekia”.a No kimelaua: “Nejua niknekia nikpaleuis notakauj ika tepitsin tomin uan ijkon tokonetsin Jorge no ueliskia kipias tein kipiayaj oksekin akin iniuan momachtiaya itech kaltamachtiloyan”. Liliana no kinekia kinpaleuis ika tomin oksekin ichankauan uan kisentilis tomin tein satepan kikuiskiaj keman monekiskia. Miakej itasojikniuan yajkej itech okse ueyi altepet kitanitoj tomin. Sayoj ke ijkuak yejua no kiixtalijtoya kichiuas, omeyolouaya. ¿Keyej?

² Liliana kimouiliaya maj teisa pano komo kinkaua ichankauan akin kintasojta uan maj amo ueliok kiueyichiuani Dios iniuan ichankauan kemej achto kichiuaya mojmostaj. Sayoj ke kiitaya ke oksekin yayaj uejka uan nesia ke kisentokayaj kitekitiliayaj Dios. Sayoj ke komo uejka moajsiskia, ¿keniuj kiiskaltiskia ikonetsin? ¿Yekmelauj ueliskia itech Internet ‘kimelauas uan kipaleuis maj kipia itanemilil Jiova’? (Efes. 6:4, TNM.)

³ Kinemilij tajtanis maj kiyolmajxitikan. Itakauj amo kinekia maj youi, sayoj ke kiiluij ke amo no kitsakuiliskia komo yejua ijkon kinekia. Tayekananij uan oksekin tokniuan itech nechikol kiyolmajxitijkej maj mokaua, sayoj ke seki tokniuan siuamej kiyolchikauayaj maj youi. Kiiluiayaj: “Komo yekmelauj tikintasojta mochankauan, tiyas. Ompa no uelis tiksentokas tiktekitilis Jiova”. Maski Liliana omeyolouaya kichiuas, monauatij iuan Carlos uan ikonetsin Jorge uan yajki tekitito itech okse ueyi altepet. Yejua kiniluijteuak: “Niman nimokepas”.b

TEIN MONEKI KICHIUASKEJ KALYETOUANIJ UAN TEIN TAYOLMAJXITIA BIBLIA

4. 1) ¿Keyej miakej youij itech okse ueyi altepet? 2) ¿Akonimej kinkauilijteuaj ininkoneuan?

⁴ Jiova amo kineki maj itekitikauan amo teyi kipiakan tein ika moixpanoltiskej, uan semi melauak ke uejkaujya peuak youij itech okse altepet keman onkak tatasojtilis (Sal. 37:25; Prov. 30:8). Keman amo onkaya takual kampa nemia Jacob, kintitanik ikoneuan Egipto maj kikouatij takual uan ijkon amo mayamikiskiaj kemej kalyetouanij (Gén. 42:1, 2).c Axkan miakej akin kiixtaliaj yaskej okseko mokaltalitiuij, amo kichiuaj porin kipanotokej mayan. Sayoj ke xa semi motauikaltijtokej oso sayoj kinekij maj ininchankauan okachi kuali nemikan. Yejua ika youij itech ueyi altepet kampa pouij oso okse ueyi altepet kampa amo ouij kitaniskej tomin uan kinkaujteuaj ininchankauan. Miakej tein ijkon kichiuaj, ininkoneuan kinkauilijteuaj ininnamik, ininueyitatuan, oksekin ininchankauan oso inintasojikniuan. Maski kinyolkokoua kinkauaskej ininchankauan, miakej kiitaj ke amo uelis kichiuaskej okse taman.

5, 6. 1) ¿Toni Jesús tamachtij ika yolpakilis uan kuali nemilis? 2) Itech netataujtil tein Jesús kitemakak kemej se neskayot, ¿toni taman kijtoj maj tiktajtanikan Jiova? 3) ¿Keniuj techtatiochiuia Jiova?

⁵ Itech itonaluan Jesús no moajsiaj miakej akin kipanotoyaj tatasojtilis uan amo kuali moajsiaj, uan xa miakej kinemiliayaj ke komo kipiaskiaj miak tomin, tel yolpakiskiaj uan amo teyi kinpoloskia (Mar. 14:7). Sayoj ke Jesús amo kinekia maj takuaujtamatinij itech tomin uan okseki taman tein amo uejkaua, ta iuan Jiova akin kitemaka tatiochiualismej tein amo keman tami. Itech tamachtilis tein Jesús kitemakak itech se tepet, kimelauak ke yekmelauj yolpakilis uan kuali nemilis tikpiaj keman tikiskaltiaj tokuali uikalis iuan Dios, uan amo porin tikpiaj uejueyi taman nikan taltikpak.

⁶ Itech netataujtil tein Jesús kitemakak kemej se neskayot, ¿kijtoj maj tiktajtanikan Dios maj tikpiakan miak tomin? Amo. Yejua techmachtij maj tiktajtanikan “totaxkaltsin ten techpoloa [sejse tonal]”, tein kijtosneki tein ika timoixpanoltiskej mojmostaj. Uan ompa no kiyekijtoj: “Amo xiksentilikan namoricojyo nikan taltikpak [...]. Ta, kachi kuali xiksentilikan namoricojyo tech ne eluiyaktsinko” (Mat. 6:9, 11, 19, 20). Uelis titakuaujtamatiskej ke Jiova techtatiochiuis ijkon kemej motenkauani. Uan se kipias itatiochiualis Jiova amo sayoj kijtosneki ke yejuatsin techselia, ta kijtosneki ke kiita maj tikpiakan nochi tein yekmelauj techpoloua. Sayoj uelis tikpiaskej yekmelauj yolpakilis uan kuali nemilis komo titakuaujtamatij iuan toTajtsin tetasojtakej, uan amo itech tomin (xikonixtajtolti Mateo 6:24, 25, 31-34).

7. 1) ¿Akonimej Jiova kinnauatia maj kinmachtikan konemej? 2) ¿Keyej moneki nochi ome tetatmej kiniskaltiskej ininkoneuan?

⁷ Tiktemoskej yekinika “imelaujkayo Dios” no kijtosneki ke tikitaj kemej Jiova kiita tein moneki tikchiuaskej iniuan tochankauan. Tanauatil tein kiselij Moisés kinnauatiaya tetatmej maj kinmachtianij ininkoneuan maj kitekitilianij Dios, uan nejon tayolmajxitilis no moneki kitakamatiskej tetatmej akin kichiuaj kemej Cristo (xikonixtajtolti Deuteronomio 6:6, 7). Jiova kinnauatia maj kinmachtikan ininkoneuan yejuan tetatmej uan amo teueyitatmej uan nion akin okse. Tekiuaj Salomón kiyekijtoj: “Xikseli, nokonetsin, keman mitsmelaua mopopaj, uan amo xikaua itanauatil momomaj” (Prov. 1:8). Jiova kineki maj ome tetatmej moajsikan iniuan ininkoneuan uan ijkon uelis kinyekanaskej uan kinmachtiskej (Prov. 31:10, 27, 28). Keman konemej kinkakij inintatuan keniuj ika tajtouaj Jiova uan kinitaj keniuj mojmostaj kitekitiliaj, yejuan no ijkon momachtiaj kichiuaskej.

KIUALKUI TEIN AMO KICHIAYAJ

8, 9. 1) ¿Toni mopata keman kalyetouanij seseko nemij? 2) ¿Keniuj kinijtakoua kalyetouanij keman amo sennemij?

⁸ Akin kiixtaliaj yaskej itech okse ueyi altepet, kinemiliaj tein monekis kikauaskej uan kuejmolmej tein uelis onkas, sayoj ke semi amo miakej akin kinemiliaj nochi tein amo kuali tein kiualkuis komo kinkauaj ininchankauan (Prov. 22:3).d Keman Liliana kisak ichan, yejua, itakauj uan ikonetsin kinyolkokoj keman moxelojkej. Jorge miakpa kitajtaniaya imomaj: “¿Keyej tinechkauak?”. Yejua kiixtalijka tekititiuj uejka sayoj seki metsti, sayoj ke ijkon kemej panokej seki xiujmej, Liliana kiitak keniuj ichankauan mopatatiyajkej uan nejon semi kitekipachoj. Ikonetsin amo teyi kiiluiayaok tein kimachiliaya. Yejua kielnamiki ika tayokol: “Netasojtalis tein nechpialiaya yolik tamik”.

⁹ Komo tetatmej amo nemij iniuan ininkoneuan, uelis kimachiliskej ke kinsenkauaj uan hasta uelis kinouijmakas kimatiskej toni kuali uan toni amo.e Keman okachi nojnelmej uan okachi uejkaua xeliujtokej, okachi moijtakouaj. Liliana kimelauilij Jorge ke kichiujtoya nejon porin kinekia maj kipiani tein okachi kuali. Sayoj ke yejua kimachiliaya ke imomaj kikaujka. Yekinika kiteltemouaya imomaj sayoj ke ijkon kemej panok tonalmej, kikuejmolouaya maj imomaj yetoni kalijtik. Kemej kinpanoua miakej konemej tein moxelouaj iniuan inintatuan, Jorge kimachiliaya ke amo monekiaok kitakamatis uan kitasojtas imomaj (xikonixtajtolti Proverbios 29:15).

10. 1) Keman tetatmej amo yetokej iniuan ininkoneuan uan sayoj kintitaniliaj netetayokolilmej, ¿toni kinpanoua konemej? 2) ¿Toni kipolouaj kalyetouanij komo semej tetatmej uejka nemi?

¹⁰ Kemej Liliana uejka nemia uan kinekia kinextis ke kisentokaya kitasojtaya ikonetsin, peuak kititanilia tomin uan netetayokolilmej, sayoj ke kiitak ke nejon kichiuaya maj ikonetsin okachi mouejkatili iuan. Kiitak ke ika nejon tein kichiujtoya, kimachtijtoya ikonetsin maj okachi kitasojta tomin ke Jiova uan kalyetouanij (Prov. 22:6). Jorge kiiluiaya imomaj: “Ximokaua ompa uan xiksentoka xinechualtitanili netetayokolilmej”. Liliana kiajsikamatik ke komo uejka yetok, amo uelis kiiskaltis ikonetsin komo sayoj kitajkuilouilia, kinotsa ika teléfono oso tepos tein ika ueli moixitaj keman monojnotsaj. Yejua kimelaua: “Itech Internet amo uelis tiknauas mokonetsin nion timonauatis iuan achto ke kochitiuj”.

11. 1) ¿Keniuj kinijtakoua namikuanij keman seseko nemij? 2) ¿Keniuj se tokniuj siuat kiajsikamatik ke monekia mokepas ichan?

¹¹ Liliana no kiitak ke moijtakoj ikuali uikalis iuan Jiova. Sayoj se tonal itech semana uelia yaya tanojnotsati uan moajsia iniuan tokniuan, uan kemansa nion se tonal. Uan no ueliskia kipolos itakauj. Iteko miakpa kitemouaya kichiuas maj iuan auilnemi Liliana. Kemej Carlos uan yejua amo ueliaj monojnotsayaj ika kuejmolmej tein kipiayaj, omen peuak kintapouiaj oksekin keniuj momachiliayaj uan nejon kinuikatoyaya itech auilnemilis. Maski nion semej mokajkayaujkej iuan okse, Liliana kiajsikamatik ke komo amo senyetokej, amo ueliskia kitakamatiskej tanauatil tein moajsi itech Biblia tein kiniluia maj mopaleuikan uan maj mosentekakan kemej namikuanij. Amo ueli moiluiaj tein kinemilijtiuetsij, amo ueli moixuetskiliaj oso moixitaj, momakitskiaj, monauaj, moiluiaj tajtolmej ‘tein ika monextiliaj netasojtalis’, nion ueli “iuan kochi” itakauj (Cant. de Cant. 1:2; 1 Cor. 7:3, 5). Uan amo no uelia kitekitiliaya Jiova iuan itakauj uan ikonetsin. Liliana kielnamiki: “Keman itech se ueyi nechikol moijtoj ke taueyichiualis kemej kalyetouanij motelneki tikpiaskej komo tiknekij timakisaskej keman ualas iueyi tonal Jiova, nikajsikamatik ke monekia nimokepas kalijtik. Monekik nikyektalis nokuali uikalis iuan Dios uan nonemilis kemej kalyetouanij”.

KUALI UAN AMO KUALI TAYOLMAJXITILIS

12. ¿Toni tayolmajxitilis tein kipia Biblia uelis se kinmakas akin kinkaujtokej ininchankauan?

¹² Keman Liliana kijtoj ke mokepaskia ichan, tataman kiyolmajxitijkej. Tayekananij itech nechikol kiiluijkej ke kuali tein kiixtalij kichiuas porin kinextiaya takuaujtamatilis uan yolchikaualis. Sayoj ke sekin akin no kinkaujtoyaj ininchankauan, amo kitojtokakej kuali neskayot tein kikauak ta kitemojkej kiyolkepaskej. Kiyekiluiayaj: “Amo uejkaua oksepa timokepas. ¿Toni ika timoixpanoltis ompa?”. Tejuan akin tikchiuaj kemej Cristo moneki amo tikijtoskej tajtolmej tein amo teyolchikauaj, ta moneki tikinpaleuiskej “siuame ten ichpochme ok de keniu kintasojtatinemiske [...] [inintakauj] uan no de keniu kintasojtatiyaske ninkonetsitsin [...] [uan] ma kuali motekitilikan tech ninkalyetolis”, tein kijtosneki maj kinyekpiakan ininchankauan “para ma amo aken uelis kiuijuikaltis in Tajtoltsin de Dios” (xikonixtajtolti Tito 2:3-5).

13, 14. ¿Keyej moneki takuaujtamatilis uan ijkon uelis se kichiuas itanejnekilis Jiova uan amo se kitayekanaltis tein kichiaj kalyetouanij? Xikonijto se neskayot.

¹³ Miakej akin uejka tekititij, kampa moskaltijkej kinmachtianij ke moneki kitayekanaltiskej tein ompa momattokej kichiuaskej uan kinpaleuiskej ininchankauan uan okachiok inintatuan. Akin kichiuaj kemej Cristo moneki kipiaskej ueyi takuaujtamatilis uan ijkon uelis kiyolpaktiskej Jiova uan amo kitayekanaltiskej tein momattokej kichiuaskej kampa moskaltijkej oso tein kichiaj ininchankauan maj kichiuakan.

¹⁴ Se tokniuj siuat itokay Carin kijtoua: “Keman yolik nokonetsin Don, notakauj uan nejua titekitiaj itech okse ueyi altepet. Nejua yekin peujka nimomachtia Biblia. Nochi nochankauan kichiayaj maj nokonetsin nikinkauiliti notatuan uan ijkon yejuan kiiskaltiskiaj uan tejuan ueliskia okachi tiktaniskej tomin”. Kemej Carin senkis kinekik yejua kiiskaltis ikonetsin, ichankauan uan hasta itakauj, kikejkelojkej uan kiiluijkej ke tatsiuj katka. Carin kijtoua: “Tein melauj, nejon tonalmej amo nikyekajsikamatia keyej amo kuali katka maj nikauani nokonetsin iuan notatuan seki xiujmej, sayoj ke Jiova technauatia maj tejuan tiitatuan maj tikiskaltikan tokonetsin”. Keman Carin oksepa yaya kipiati okse konetsin, itakauj akin amo taneltokaya kiiluij ke amo kinekia maj yoli. Sayoj ke yejua amo motemakak kimiktis ikonetsin, porin tein achto kuali kiixpejpenka kichiuas, kichikaujka itakuaujtamatilis. Axkan nochin kalyetouanij yolpakij porin nochipa senyetonij. Komo Carin kikauaskia semej ikoneuan maj kiiskaltianij oksekin, ueliskia kiualkuis tein amo kuali.

15, 16. 1) ¿Keniuj se tokniuj siuat kijtakoj keman amo moskaltij iuan itatuan? 2) ¿Keyej Vicky amo kinekik kikauas isiuapil maj nemi iuan iueyinan?

¹⁵ Okse tokniuj siuat itokay Vicky kijtoua: “Seki xiujmej nechiskaltij noueyinan, sayoj ke nokniuj siuat akin takuitapan youi nochipa nemik iniuan notatuan. Keman nimokepak kalijtik, amo nikiniluiyaok tein nikmachiliaya. Nokniuj kiniluiaya tein kimachiliaya uan kinnauaya; semi kualtsin mouikayaj. Sayoj ke nejua nikmachiliaya ke nimouejkatilij iniuan. Maski axkan nimoskaltijya, kisentoka nechouijmaka nikiniluis tein nikmachilia. Nokniuj uan nejua timotenkauanij iniuan ke tikinyekpiaskej keman xiuejkejya yeskij. Nejua nikchiuas porin moneki nikchiuas sayoj ke nokniuj kichiuas porin kintasojta.

¹⁶ ”Axkan nomomaj kineki maj nosiuapil nikauili maj iuan nemi ijkon kemej yejua kichiuak nouan. Nejua kuali niknemilij keniuj nikiluis ke amo. Tiknekij tejuan tikiskaltiskej uan tikmachtiskej maj kitasojta Jiova. Nion tepitsin nikneki nikchiuas teisa tein tatsakuilis maj satepan amo ueli nimouika iuan nosiuapil.” Vicky kimati ke kuali moajsiskej sayoj komo okachi kitasojtaj Jiova uan kichiuaj tein tayolmajxitia, uan amo kitayekanaltiaj tomin uan tein kichiaj ichankauan maj kichiuakan. Jesús kiyekijtoj: “Amo aken uelis kintekitilis ome patrones, [...] amo aken uelis kintekitilis nijin ome patrones sepa san, ijkon keme Totajtsin Dios uan in ricojyot” (Mat. 6:24; Éx. 23:2).

JIOVA KITIOCHIUA CHIKAUJKAYOT TEIN TIKCHIUAJ

17, 18. 1) Akin kichiuaj kemej Cristo, ¿toni se taman nochipa moajsi tein uelis kichiuaskej? 2) ¿Toni netajtanilmej monankiliskej itech okse tamachtilis?

¹⁷ ToTajtsin Jiova motenkauani techpaleuis maj tikajsikan tein yekmelauj techpoloua komo itech tonemilis tiktayekanaltiaj iTekiuajyo uan imelaujkayo (Mat. 6:33). Yejua ika, akin yekmelauj tikchiuaj kemej Cristo nochipa tikpiaj se taman tein uelis tikixpejpenaskej tikchiuaskej. Maski tikpiaskej uejueyi kuejmolmej, nochipa tikpiaj se taman tein uelis tikchiuaskej tein amo kitapanauilis tein tayolmajxitia Biblia. Jiova techyekiluia ke techpaleuis maj ‘tikisakan’ itech ouijkayot (xikonixtajtolti 1 Corintios 10:13). Komo tiknextiaj ke titakuaujtamatij iuan Dios uan tiktajtaniaj maj techmaka tamatilis uan tiksentokaj tiktakamatij itanauatiluan uan tein techyolmajxitia, ‘techpaleuis’ (Sal. 37:5, 7). Kitiochiuas chikaujkayot tein tikchiuaj ijkuak tiktekitiliaj sayoj yejuatsin kemej toTeko. Komo okachi tiktasojtaj Jiova, techpaleuis maj kuali kisa tein tikchiuaskej (no xikonita Génesis 39:3).

¹⁸ Sayoj ke, ¿toni uelis tikchiuaskej tein techpaleuis maj moyektali tonemilis kemej kalyetouanij komo moijtakouaniya? ¿Keniuj uelis tikinixpanoltiskej tochankauan uan amo tikinkaujteuaskej? ¿Keniuj uelis tikinyolchikauaskej oksekin maj amo kinkaujteuakan ininchankauan? Tikitaskej tanankililmej itech okse tamachtilis.