Se amatajkuilol tein techpaleuis maj titaxikokan hasta keman tatamis

1, 2. 1) ¿Keniuj yetoyaj tokniuan ompa Judea keman tatitanil Pablo kintajkuilouilij tokniuan hebreos? 2) ¿Keyej amatajkuilol tein kinijkuilouilijkej tokniuan hebreos kiselijkej keman okachi kinpaleuiskia?

SATEPAN ke Jesús momikilij itech xiuit 33, tokniuan de Jerusalén uan Judea kipanokej ouijkayomej. Ijkuak peuak moajsi nechikol kampa kichiuaj kemej Cristo, uan peuak semi kintajyouiltiaj (Hech. 8:1). Uan kemej 20 xiujmej satepan, tokniuan peuak tajyouiaj porin amo kipiayaj toni kikuaskej uan keniuj moixpanoltiskej (Hech. 11:​27-30). Itech xiuit 61, amo semi kintajyouiltiayajok tokniuan, sayoj ke amo nochipa ijkon yeskia. Ijkuak no kiselijkej se amatajkuilol tein tatitanil Pablo kinijkuilouilij, tein semi kinpaleuiskia satepan.

² Amatajkuilol tein kinijkuilouilijkej hebreos kiselijkej keman okachi kinpaleuiskia, porin satepan oksepa yaya tajyouitij. Pablo kinyolmajxitij tokniuan tein kinpaleuiskia maj taxikokan keman okachi kintajyouiltiskiaj. Amo uejkaua kiixpoloskiaj Jerusalén, ijkon kemej Jesús kijtojka (Luc. 21:20). Pablo uan tokniuan de Judea amo kimatiaj kemanian panoskia nejon. Sayoj ke kemej ayamo ejkoya nejon tonal, tokniuan monekia mochikauaskej okachi takuaujtamatiskej uan okachi taxikoskej, porin nejon kinpaleuiskia satepan (Heb. 10:25; 12:​1, 2).

3. ¿Keyej uelis techpaleuis komo timomachtiaj tein ika tajtoua amatajkuilol Hebreos?

³ Amo uejkaua tejuan no techixnamikiskej, okachiok ke tokniuan hebreos (Mat. 24:21; Apoc. 16:​14, 16). Yejua ika tikitaskej seki taman tein Jehová kinyolmajxitijka nejon tokniuan, uan tein no uelis techpaleuis axkan.

“MAJ OKACHI TITAKUAUJTAMATIKAN”

4. ¿Toni ouijkayomej kipiakej tokniuan judíos? (No xikonita taixkopin).

⁴ Tokniuan hebreos akin Pablo kintajkuilouilijka kikaujkaj inintaneltokalis judíos uan peuak kichiuaj kemej Cristo, yejua ika kipiakej miak ouijkayomej. Judíos katkaj ixolal Jehová porin yejuatsin kinixpejpenka. Miak xiujmej, miakej kikakiaj de Jerusalén porin ompa taixyekanaya tekiuaj akin Jehová kiixpejpenaya uan kampa moajsia templo. Nochin judíos akin amo kikauayaj Jehová kitakamatiaj iTanauatil Moisés ijkon kemej kinmelauiliayaj akin taixyekanayaj itech taneltokalis. Nejon tanauatilmej kijtouayaj toni ueliskia kikuaskej, keniuj kiitayaj maj se takat moteki uan keniuj mouikaskej iniuan akin amo katkaj judíos. Sayoj ke satepan, amo monekiaok kichiuaskej tein kijtouaya iTanauatil Moisés, nion kimaktiliskej Jehová tapialmej. Judíos akin peuak kichiuaj kemej Cristo xa semi kinouijmakak kipataskej kemej taueyichiuayaj, porin momattoyaj kitakamatiskej Tanauatil (Heb. 10:​1, 4, 10). Hasta akin okachi takuaujtamatiaj kemej tatitanil Pedro, kinouijmakak kichiuaskej nejin (Hech. 10:​9-14; Gál. 2:​11-14). Uan no, judíos akin taixyekanayaj itech taneltokalis peuak kintajyouiltiaj tokniuan porin kipatakej tein kineltokayaj.

5. ¿Akonimej kinixnamikiaj nejon tokniuan?

⁵ Miakej kinixnamikiaj tokniuan de Judea. Sekin akin taixnamikiaj katkaj judíos akin taixyekanayaj itech taneltokalis, yejuan kijtouayaj ke tokniuan kiixnamikiaj Dios. Uan oksekin katkaj akin kijtouayaj ke kichiuayaj kemej Cristo, sayoj ke kinemiliayaj ke monekiaok kitakamatiskej seki tanauatilmej tein kipiaya iTanauatil Moisés, xa kichiuayaj nejin para maj amo kintajyouiltianij (Gál. 6:12). ¿Toni kinpaleuiskia nejon tokniuan maj taxikokan?

6. ¿Toni kinyolchikauak Pablo maj kichiuakan hebreos? (Hebreos 5:​14–6:1).

⁶ Keman Pablo kintajkuilouilij tokniuan hebreos, kinyolchikauak maj okachi kuali momachtianij iTajtol Dios (xikonixtajtolti Hebreos 5:​14–6:1). Yejua kinmelauilij ika iTajtol Dios tein moijkuiloj itech hebreo keyej kemej kiueyichiujtoyaj Jehová, okachi kuali katka ke kemej kiueyichiuayaj judíos.a Yejua kimatia ke komo okachi kiixmatiaj uan kiajsikamatiaj, kinpaleuiskia maj kiixtopeuakan tamachtilis tein amo melauak uan maj amo kikauakan tamachtilis tein melauak.

7. ¿Toni tikixnamikij itech nejin tonalmej?

⁷ Axkan miakej kijtouaj seki taman tein kiixnamiki itanauatiluan Jehová. Miakej kijtouaj ke tiitaixpantijkauan Jehová titechikoitaj porin tiktakamatij tein kijtoua Biblia keman kijtoua ke sayoj uelis mosentekaskej akin monamiktijkejya. Kemej tanemiliaj uan tein kichiuaj akin nemij nikan taltikpak, okachi kiixnamiki kemej tanemilia Jehová (Prov. 17:15). Yejua ika, moneki tikmatiskej keniuj takajkayauaj uan maj amo tikakikan tein kijtouaj para maj amo timosenkauakan oso maj tikauakan tein melauak (Heb. 13:9).

8. ¿Toni techpaleuis maj okachi titakuaujtamatikan?

⁸ Pablo kiniluij tokniuan ke monekia okachi takuaujtamatiskej, uan tejuan no moneki ijkon tikchiuaskej. ¿Keniuj? Komo okachi kuali timomachtiaj Biblia uan komo timochikauaj okachi titanemiliskej kemej Jehová. Uan maski timotemaktijkejya uan timoauijkejya, moneki tiksentokaskej tikchiujtoskej nejin. Yejua ika, maski yekin oso ne uejkaujya tikixmatij tamachtilis tein melauak, tinochin moneki tikixtajtoltiskej uan timomachtiskej Biblia mojmostaj (Sal. 1:2). Komo kuali timomachtiaj Biblia techpaleuis maj okachi titakuaujtamatikan, yejua nejon tein Pablo no kiniluij tokniuan hebreos ke monekia kinextiskej (Heb. 11:​1, 6).

“TAKUAUJTAMATIJ UAN MOMAKIXTIAJ”

9. ¿Keyej tokniuan monekia semi takuaujtamatiskej?

⁹ Tokniuan semi monekia maj takuaujtamatikan para ueliskia momakixtiskej keman romanos kintajyouiltiskiaj akin nemiaj Judea (Heb. 10:​37-39). Jesús kiniluij imomachtijkauan maj cholouanij itech tepemej keman kiitaskiaj ke miakej soldados kiyoualojtoskiaj Jerusalén. Uan nejin monekia kichiuaskej nochin tokniuan akin nemiaj Jerusalén uan akin nemiaj kalampa (Luc. 21:​20-24). Ne uejkauj keman kinteuiayaj, akin nemiaj kalampa de se xolal yayaj kampa tatsaktoya ika tepamit, kemej Jerusalén. Yejua ika, tokniuan semi monekia takuaujtamatiskej para kitakamatiskej Jesús uan yaskej itech tepemej maski xa moitaskia ke okachi kuali yeskia maj mokauanij ompa Jerusalén.

10. ¿Toni kichiuaskiaj tokniuan akin takuaujtamatiaj? (Hebreos 13:17).

¹⁰ Nejon tokniuan no monekia takuaujtamatiskej iniuan akin Jesús kiixtalij maj kinixyekana. Xa tokniuan akin kinixyekanayaj kiniluijkaj kemanian uan keniuj choloskiaj (xikonixtajtolti Hebreos 13:17). Itech tajtol griego keman Hebreos 13:17 kijtoua “xikintakamatikan” kijtosneki ke aksa tatakamati porin iuan takuaujtamati akin kinauatij maj kichiua teisa, uan amo sayoj kichiua porin moneki kitakamatis. Tokniuan monekia okachi takuaujtamatiskej iniuan tayekananij desde achto ke kintajyouiltiskiaj. Komo tatakamatiaj keman kuali yetoyaj, okachi amo ouij yeskia tatakamatiskej keman kipiaskiaj ouijkayomej.

11. ¿Keyej moneki semi titakuaujtamatiskej?

¹¹ Moneki titakuaujtamatiskej kemej tokniuan akin Pablo kintajkuilouilij. Tinemij itech tonalmej kampa miakej amo kineltokaj ke tamitiya nochi tein amo kuali uan hasta techkejkelouaj porin tikneltokaj ke yekmelauj mochiuati (2 Ped. 3:​3, 4). Uan no, maski Biblia kijtoua seki taman tein panos itech tetsaujkatajyouilis, miak taman amo tikmatij. Yejua ika moneki senkis titakuaujtamatiskej ke Jehová kiixtalijya kemanian tamis nochi tein amo kuali uan tikneltokaskej ke yejuatsin techyekpias (Hab. 2:3).

12. ¿Toni techpaleuis maj timomakixtikan keman mochiujtos tetsaujkatajyouilis?

¹² Tejuan no moneki okachi titakuaujtamatiskej ke Jehová kiixtalij “takeual takuaujtamach uan tamatkej” para maj techixyekana (Mat. 24:45). Ijkon kemej tokniuan hebreos xa kiniluijkej toni monekia kichiuaskej keman ajsikej romanos, tejuan xa no techiluiskej toni monekis tikchiuaskej para timakisaskej keman peuas tetsaujkatajyouilis. Axkan okachi moneki titakuaujtamatiskej iniuan akin kiixyekanaj inechikol Jehová. Komo axkan amo titatakamatij uan amo iniuan titakuaujtamatij, xa ouij techkisas tikintakamatiskej keman mochiujtos tetsaujkatajyouilis.

13. ¿Keyej tokniuan semi kinpaleuiskia tein kijtoua Hebreos 13:5?

¹³ ¿Toni monekia kichiuaskej tokniuan hebreos keman ayamo mochiuaya tein Jesús kijtoj? Amo monekia ‘kitelnejnekiskej tomin’, ta monekia okachi kitekitiliskej Jehová (xikonixtajtolti Hebreos 13:5). Sekin kipanokaj mayan uan amo teyi kipiayaj para motekipanoskej (Heb. 10:​32-34). Maski yekinika kixikojkej ouijkayomej para kiteixmatiltiskej kuali tanauatilmej, sekin xa peuak okachi tekitij para kipiaskej miak tomin uan kuali nemiskej. Sayoj ke nejon tomin amo ueliskia kinpaleuis maj momakixtikan keman kiixpoloskiaj Jerusalén (Sant. 5:3). Komo aksa kinejnekia kipias tomin, kiouijmakaskia kikauas ichan uan tein kipiaya.

14. ¿Toni tikixtaliskej tikchiuaskej komo semi titakuaujtamatij?

¹⁴ Komo titakuaujtamatij ke amo uejkaua Jehová kiixpolos tein amo kuali, techpaleuis maj amo tiknemilikan ke moneki tikpiaskej miak taman uan tomin. Keman peuas tetsaujkatajyouilis, tomin amo techpaleuis. Biblia kijtoua ke miakej “kitamotaskej ininplata itech ojti” keman kiitaskej ke “nion ininplata nion ininoro uelis kinmakixtis itech iueyi tonal Jehová” (Ezeq. 7:19). Amo moneki sayoj tiknemilijtoskej keniuj tiktaniskej okachi tomin, ta moneki tikixtaliskej tikchiuaskej tein techpaleuis maj timotekipanokan, maj tikintekipanokan tochankauan, uan maj ueli tiktekitilikan Jehová. Amo no moneki timotajtauikaltiskej oso nochipa timotekipachojtoskej keniuj tikyekpiaskej nochi tein tikpiaj. Amo no moneki sayoj tiktayekanaltiskej tein tikpiaj (Mat. 6:​19, 24). Amo uejkaua ixpoliuis nochi tein amo kuali, yejua ika monekis tiknextiskej ox titakuaujtamatij iuan Jehová oso itech tein tikpiaj.

“NAMEJUAN MONEKI NANTAXIKOSKEJ”

15. ¿Keyej semi monekia maj tokniuan taxikouanij?

¹⁵ Tokniuan monekia okachi kinextiskej ke takuaujtamatiaj porin ompa Judea okachi kipiaskiaj ouijkayomej (Heb. 10:36). Maski sekin semi kintajyouiltijkajya, miakej amo kinpanotoya nejon. Yejua ika Pablo kiniluij ke satepan okachi kintajyouiltiskiaj uan ke monekia maj kinextikan ke amo kikauayaj Jehová hasta komo kinmiktiskiaj, ijkon kemej Jesús (Heb. 12:4). Kemej tel miakej peuak kichiuaj kemej Cristo, miakej judíos peuak okachi kualanij. Seki xiujmej achto, keman Pablo tanojnotstoya ompa Jerusalén, miakej takamej kualankej uan kinekiaj kimiktiskej. Uan panoua 40 judíos ‘moyektenkaujkaj maj kinpanouani tein amo kuali komo takuayaj uan tatayiaj achto ke kimiktiskiaj Pablo’ (Hech. 22:22; 23:​12-14). Maski miakej kintauelitayaj, nejon tokniuan monekia kisentokaskej mosentiliskej, tanojnotsaskej uan okachi takuaujtamatiskej.

16. ¿Keniuj techpaleuia amatajkuilol Hebreos maj tikitakan ke uelis timomachtiskej teisa keman techtajyouiltiskej? (Hebreos 12:7).

¹⁶ ¿Toni kinpaleuiskia tokniuan maj taxikokan keman kintajyouiltiskiaj? Pablo kinekia kinpaleuis tokniuan maj kiitanij keniuj kinpaleuiskia komo taxikouayaj. Yejua ika kinmelauilij ke Dios uelis kikauas maj aksa tajyoui para maj momachti teisa (xikonixtajtolti Hebreos 12:7). Yejuan monekia kiitaskej ke nejon kinpaleuiskia maj kinextikan okseki taman tein kuali. Komo kinemiliayaj keniuj semi kinpaleuiskia maj kichiuakan tein kuali, okachi amo ouij kinkisaskia taxikoskej (Heb. 12:11).

17. ¿Keyej Pablo kimatia ke monekia se taxikos keman tetajyouiltiaj?

¹⁷ Pablo kinyolchikauak tokniuan maj taxikokan uan maj amo mosenkauakan. Uan tein kiniluij semi kinpaleuij. ¿Keyej? Porin yejua no kintajyouiltijka tokniuan, yejua ika kuali kimatia toni ueliskia kinpanos. Uan miakpa yejua no kitajyouiltijkaj porin satepan ke peuak kichiua kemej Cristo miakej peujkej kiixnamikij (2 Cor. 11:​23-25). Pablo kuali kimatia toni monekia kichiuaskej para taxikoskej. Yejua ika, kinelnamiktij ke amo monekia inintech takuaujtamatiskej, ta iuan Jehová. Yejua moyolchikauak uan kijtoj: “Jehová nechpaleuia. Amo nimouis” (Heb. 13:6).

18. ¿Toni techpanos amo uejkaua, uan toni moneki tikchiuaskej desde axkan?

¹⁸ Axkan miakej tokniuan no kintajyouiltijtokej. Uelis tikinnextiliskej ke tikintasojtaj uan tikinpaleuiaj keman ininka timotataujtiaj, uan komo ueli, keman tikinmakaj tein kinpoloua (Heb. 10:33). Biblia kijtoua: “Nochin akin kinekiskej kiueyichiuaskej Dios kemej itatojtokakauan Cristo Jesús, no kintajyouiltiskej” (2 Tim. 3:12). Nejin kijtosneki ke tinochin moneki tikmatiskej toni tikchiuaskej keman techtajyouiltiskej. Yejua ika, moneki senkis titakuaujtamatiskej iuan Jehová uan tikneltokaskej ke yejua techpaleuis maj tikxikokan tein yeski ouijkayot tein tikpiaskej. Yejua kinpaleuis itekitikauan maj yolseujtokan keman okachi monekis (2 Tes. 1:​7, 8).

19. ¿Toni uelis tikchiuaskej achto ke ejkos tetsaujkatajyouilis? (No xikonita taixkopin).

¹⁹ Tein Pablo kinijkuilouilij tokniuan hebreos xa semi kinpaleuij maj kimatinij toni kichiuaskiaj keman kintajyouiltiskiaj. Pablo kinyolchikauak maj okachi kiixmatinij uan kiajsikamatinij iTajtol Dios. Ijkon, ueliskia kimatiskej komo se tamachtilis amo melauak katka uan kiixtopeuaskej, porin nejon tamachtilismej kichiuaskia maj amo takuaujtamatikanok. No kiniluij ke monekia okachi takuaujtamatiskej para kichiuaskej tein Jesús kinnauatijka uan kintakamatiskej akin kiixyekanayaj nechikol. Uan kinpaleuij tokniuan maj kiitanij ke okachi taxikoskiaj keman kipiaskiaj ouijkayomej komo kiitayaj toni kinmachtiaya tein kinpanotoya. Komo tejuan no tikchiuaj tein tayolmajxitij Pablo, uelis titaxikoskej hasta keman tamis tein amo kuali (Heb. 3:14).