“Lipamekeni mOmwene”
“Lipamekeni mOmwene nomeenghono domepangelonghono laye.”—OVAEFESO 6:10.
1. (a) Oita ikumwifi ilipi ya luwa omido 3 000 lwaapo da pita? (b) Omolwashike David a findana?
OMIDO 3 000 lwaapo da pita, ovakwaita vavali vomomatanga avali ovaikwati oo a li taa kondjifafana ova li ve litaalela molwoodi. Omunyasha okwa li okamati okafita kedina David. Omutondi okwa li Goljat, omulumenhu weenghono nomufika ukumwifi. Oshikutu shaye shoukwaita osha li shi na ondjudo yeekilograma 57, nokwa li e na eonga linenenene nomukonda wa kula. David ka li a djala oilwifo yasha; okwa li ashike e na oshiumbifo. Omutongolume oo Omufilisti Goljat okwa li e udite a dinika eshi omunaita naye Omuisrael a li ashike okamatyona. (1 Samuel 17:42-44) Kovatalinomesho keembinga adishe, oshidjemo osha li sha fa shi liwetikile mo nale. Ndelenee omunaenghono haalushe ha findana molwoodi. (Omuudifi 9:11) David okwa li a findana molwaashi okwa lwa kekwafo leenghono daJehova. David okwa ti: “Olwoodi olOmwene.” Ehokololo lOmbibeli otali ti kutya “David okwa taata Omufilisti noshiumbifo nokamanya.”—1 Samuel 17:47, 50.
2. Omoita yoludi lilipi Ovakriste hava kufa ombinga?
2 Ovakriste ihava kufa ombinga moita yo venevene. Nonande ove li ovanambili novanhu aveshe, ohava lu oita yopamhepo tava kondjifa ovatondi ovanaenghono dinenenene. (Ovaroma 12:18) Metukulwa laxuuninwa lonhumwafo yaye kOvaefeso, Paulus okwa hokolola oita oyo Omukriste keshe ta kufa ombinga. Okwa shanga a ti: “Ekondjo letu kali fi okukondjifa ombelela nohonde, ndelenee otu nokulwifa oovene novanaenghono, novapangeli vounyuni ou womilaulu, neemhepo dowii [mevalelwa].”—Ovaefeso 6:12.
3. PaVaefeso 6:10, oshike osho twa pumbwa okuninga opo tu pondole?
3 ‘Eemhepo dowii’ odo odo Satana neendemoni, odo da hala okuhanauna po ekwatafano letu naJehova Kalunga. Molwaashi odi na eenghono di tu dule, otu li monghalo ya faafana naayo mwa li David, noitatu dulu okupondola, okuninga hatu lineekele Kalunga e tu pe eenghono. Doshili, Paulus ote tu ladipike tu “[lipameke] mOmwene nomeenghono domepangelonghono laye.” (Ovaefeso 6:10) Konima yokuyandja omayele oo, omuyapostoli Paulus okwa hokolola omakwafo opamhepo nosho yo omaukwatya opaKriste oo tae tu dulifa tu findane.—Ovaefeso 6:11-17.
4. Oitwa yopavali ya fimana ilipi hatu ka konakoneni moshitukulwa eshi?
4 Paife natu konakoneni osho Omishangwa tadi popi shi na sha nomaukwatya nosho yo eenghedi domutondi wetu. Opo nee ohatu ka konakoneni onghedi yokuliamena oyo hatu dulu okulongifa. Ngeenge otwa landula omalombwelo aJehova, ohatu dulu okukala nelineekelo kutya ovatondi vetu itave ke tu finda nande.
Ekondjo okukondjifa eemhepo dowii
5. Ongahelipi onghedi omo ekondjo olo la popiwa melaka lopetameko lOvaefeso 6:12 tali tu kwafele tu ude ko eenghedi odo Satana ha longifa?
5 Paulus okwa yelifa kutya ‘mekondjo letu otu na okulwifa eemhepo dowii mevalelwa.’ Doshili, omhepo yowii ya shiya ko oSatana Ondiaboli, “omukulunhu weendemoni.” (Mateus 12:24-26) Melaka lopetameko, Ombibeli otai faafanifa ekondjo letu nonghondja yokulitula koshi. Moudano wonghondja muGreka shonale, omudani keshe okwa li ha kendabala okutula mukwao koshi. Sha faafana, Ondiaboli oya hala i tu kanifife ondjele yetu yopamhepo. Ongahelipi tai dulu oku tu ningifa tu kanife ondjele yetu?
6. Ulika okudja mOmishangwa nghee Ondiaboli hai dulu okulongifa oinheya i lili noku lili opo i nghundipaleke eitavelo letu.
6 Ondiaboli otai dulu okukatuka ya fa eyoka, onghoshi tai kumbu ile nokuli ya fa omweengeli wouyelele. (2 Ovakorinto 11:3, 14; 1 Petrus 5:8) Otai dulu okulongifa ovanhu ve tu hepeke ile ve tu teye omukumo. (Ehololo 2:10) Molwaashi Satana ota pangele ounyuni aushe, ota dulu okulongifa ouhalu nomaheka ao opo e tu koke. (2 Timoteus 2:26; 1 Johannes 2:16; 5:19) Ota dulu okulongifa okudiladila kwounyuni ile kwoushunimonima opo e tu pukife, ngaashi ashike a pukifa Eva.—1 Timoteus 2:14.
7. Ongahelipi eendemoni da ngabekwa, nomauwa elipi hatu hafele?
7 Nonande oilwifo neenghono daSatana neendemoni daye otai monika ya fa itilifa, oya ngabekwa. Eemhepo odo dowii itadi dulu oku tu fininika tu longe oinima ii oyo tai nyemateke Tate yetu womeulu. Otwa shitwa nemanguluko lokuninga omatokolo nohatu dulu okupangela omadiladilo neenghatu detu. Kakele kaasho itatu lu tu li ofye atuke. Ngaashi sha li pefimbo laElisa, osho shi li yo pefimbo letu: “Ava ve li pufye ovahapu, ve dule venya ve li puvo.” (2 Eehamba 6:16) Ombibeli otai tu shilipaleke kutya ngeenge otwa dulika kuKalunga nokukondjifa Ondiaboli, otai ke tu ya onhapo.—Jakob 4:7.
Omakoto aSatana otu a shii
8, 9. Omayeleko elipi Satana a li a yeleka nao Job opo a teye po oudiinini waJob, noiponga yopamhepo ilipi twa taalela kunena?
8 Otu shii omakoto aSatana molwaashi Omishangwa otadi a nyaneke pomutenya. (2 Ovakorinto 2:11) Mokuponokela omulumenhu omuyuki Job, Ondiaboli oya li ya longifa omaupyakadi opamaxupilo a kwata moiti, okufilwa ovaholike, epataneko lomoukwaneumbo, ouyahame wopalutu nosho yo ekembaulo li he na ekanghameno lookaume ovanaipupulu. Job okwa li a polimana nokwa li e udite kutya Kalunga okwe mu ekelashi. (Job 10:1, 2) Nonande otashi dulika Satana e he tu etele omaupyakadi sha yukilila kunena, omaupyakadi a tya ngaho ohaa kumu Ovakriste vahapu, naSatana ota dulu okupitila muo opo a wanife po omalalakano aye.
9 Oiponga yopamhepo oya hapupala mefimbo eli lexulilo. Otu li mounyuni omo okulalakanena omaliko taku i moshipala omalalakano opamhepo. Oikundaneki ohai ulike alushe oluhaelo li li odjo yokulihafifa ponhele yokukala odjo yomaupyakadi. Novanhu vahapu ove na “ohole . . . yokuhola ouhalu mwii i dule ei yokuhola Kalunga.” (2 Timoteus 3:1-5) Onghedi oyo yokudiladila otai dulu oku tu kanififa ondjele yetu yopamhepo ngeenge itatu “kondjele eitavelo.”—Judas 3.
10-12. (a) Elondwelo limwe lilipi Jesus a yandja mefaneko laye li na sha nomukuni? (b) Yelifa nghee omalipyakidilo opamhepo taa dulu okwiiwa moshipala.
10 Limwe lomomakoto aSatana olo tali pondola unene olo oku tu ningifa tu pwile mounyuni nomokulalakanena omaliko kwao. Mefaneko laJesus li na sha nomukuni, Jesus okwa londwela kutya omafimbo amwe “oshisho shounyuni neheka loupuna [otali] fininike eendjovo [dOuhamba].” (Mateus 13:18, 22) Oshitya shOshigreka sha tolokwa apa “fininike” otashi ti “ponda filufilu.”
11 Otashi dulika omunhu a hange mofuka oshimeno osho hashi ifanwa enongo. Enongo ohali kulu tali ende kanini eshi tali dingilile efina lomuti. Kanini nakanini, ohali dingilile omuti, ndele omidi dalo ohadi ende tadi nghonopala neenghono. Xuuninwa omidi dalo dihapu ohadi fipi mo oitungifi ihapu medu, tali hakanene po omuti, ofimbo oitai yalo tai imbi omuti u mone ouyelele. Hauxuuninwa, omuti oo ohau ka fya.
12 Monghedi ya faafana, oisho yonghalelo ei nosho yo okulalakanena oupuna nonghalamwenyo iwa, otai dulu kanini nakanini okumana po efimbo letu lihapu neenghono detu. Ngeenge elitulemo letu ola yukifwa koinima yomounyuni, otashi dulika hatu ka efa po noupu ekonakonombibeli lopaumwene nokukala nondjikilile yokufaula okwoongala kwopaKriste, nokungaha itatu ka mona eendja dopamhepo. Okulalakanena omaliko otaku ka pingena po omalalakano opamhepo, nohauxuuninwa ohatu ka ninga noupu oihakanwa yaSatana.
Otwa pumbwa okufikama twa pama
13, 14. Onghatu ilipi twa pumbwa okukatuka ngeenge ohatu kondjifwa kuSatana?
13 Paulus okwa ladipika ovaitaveli vakwao va ‘fikamene omakonda omuyelani.’ (Ovaefeso 6:11) Doshili, itatu dulu okuhanauna po Ondiaboli neendemoni dayo. Oshilonga osho Kalunga okwe shi pa Jesus Kristus. (Ehololo 20:1, 2) Ndele fiyo osheshi Satana ta ka kufwa po, otwa pumbwa “okufikamena” omaponokelo aye twa pama opo e he tu finde.
14 Omuyapostoli Petrus okwa li yo a divilika omhumbwe yokufikama twa pama mokukondjifa Satana. Petrus okwa shanga a ti: “Kaleni mu nelidiliko nomwa pashuka, omutondi weni, Satana, ohe mu dingilile ngaashi onghoshi hai kumbu, nota kongo ou te mu xwake po. Mu lwifeni mwa pama meitavelo, nye mu kale mu shi shii, novamwaxo yo ve li mounyuni ove nokuhumbata omahepeko a tya ngaha.” (1 Petrus 5:8, 9) Doshili, eyambidido lovamwatate novamwameme vopamhepo ola fimanenena opo tu dule okufikama twa pama ngeenge Ondiaboli tai tu ponokele ngaashi onghoshi tai kumbu.
15, 16. Yandja oshihopaenenwa shopamishangwa u ulike nghee eyambidido lovaitaveli vakwetu tali dulu oku tu kwafela tu fikame twa pama.
15 Ngeenge onghoshi i li popepi tai kumbu momalundu aAfrika, eefino otashi dulika di faduke po nonhapo yoshidudu fiyo da fiya po oshiponga. Ndele eendjaba odi li oshihopaenenwa shokuyambididafana. Embo Elephants—Gentle Giants of Africa and Asia otali yelifa tali ti: “Onghedi yokuliamena oyo oufita weendjaba hau longifa luhapu oyo okuninga ongonga da shaameka omalutu ado noda palamena osho tashi di ponokele, ofimbo oundjabwena hava kala ve li pokati va amenwa.” Mokutala keuliko olo leenghono neyambididafano, eenghoshi hanoupu hadi ponokele nokuli noundjabwena.
16 Ngeenge hatu ponokelwa kuSatana neendemoni daye, nafye otwa pumbwa okukala moukumwe, hatu yambididafana novamwatate ovo va pama meitavelo. Paulus okwa dimina kutya Ovakriste vakwao vonhumba ova li “ekwafo tali pameke” kuye pefimbo lokukala kwaye modolongo muRoma. (Ovakolossi 4:10, 11) Oshitya shOshigreka sha tolokwa “ekwafo tali pameke” osha holoka ashike lumwe mOmishangwa dopaKriste dOshigreka. PaVine’s Expository Dictionary of New Testament Words, “oshityalonga shoshitya osho otashi ulike komiti odo hadi poleke ouyahame.” Ngaashi omaadi oo haa fuwifa, eyambidido lovalongeli vaJehova va pyokoka otali dulu okupoleka ouyahame oo hau etwa kokumona oixuna pamaliudo ile palutu.
17. Oshike tashi dulu oku tu kwafela tu kale ovadiinini kuKalunga?
17 Etwomukumo lOvakriste vakwetu kunena otali dulu okupameka etokolotoko letu okulongela Kalunga noudiinini. Ovakriste ovakulunhuongalo ovo unene hava kala nehalo okuyandja ekwafo lopamhepo. (Jakob 5:13-15) Ekwafo opo tu kale noudiinini ola kwatela mo okukonakona Ombibeli pandjikilile nokukala pokwoongala kwopaKriste nosho yo poyoongalele inini naai ya kula. Ekwatafano letu lopofingo naKalunga ohali tu kwafele tu kale ovadiinini kuye. Doshili, kashi na nee mbudi kutya ohatu li ile ohatu nu ile keshe tuu eshi hatu ningi, otu na okukala twa hala okuninga aishe okufimanekifa Kalunga. (1 Ovakorinto 10:31) Oshoshili kutya okwiilikana kuJehova nelineekelo okwa fimana opo tu twikile nonghedi yokukalamwenyo oyo tai mu hafifa.—Epsalme 37:5.
18. Omolwashike tu he na okusholola nokuli nonande ohatu nghundipalekwa keenghalo didjuu?
18 Omafimbo amwe omaponokelo aSatana ohaa ponokele pefimbo olo tu udite inatu pama pamhepo. Onghoshi ohai ponokele oshinamwenyo osho sha nghundipala. Omaupyakadi omoukwaneumbo, omaudjuu opamaxupilo ile ouyahame otau dulu oku tu nghundipaleka pamhepo. Ndele inatu efeni okulonga osho tashi hafifa Kalunga, molwaashi Paulus okwa ti: “Ngenge ndi li oshingone, aame omunaenghono.” (2 Ovakorinto 12:10; Ovagalati 6:9; 2 Ovatessaloniki 3:13) Okwa li a hala okutya shike mbela? Okwa li a hala okutya eenghono daKalunga otadi dulu oku tu pameka nonande otu na omaunghundi opanhu, shimha ashike hatu pula Jehova e tu pe eenghono. Okufinda Goljat kwaDavid okwa ulika kutya Kalunga ota dulu noha pameke oshiwana shaye. Eendombwedi daJehova dokunena otadi dulu okudimina kutya momafimbo madjuu neenghono, oda li da pamekwa keke laKalunga li na eenghono.—Daniel 10:19.
19. Yandja oshihopaenenwa u ulike nghee Jehova ta dulu okupameka ovapiya vaye.
19 Shi na sha neyambidido olo Kalunga he tu pe, ovalihomboli vamwe ova shanga va ti: “Oule womido, otwa longela Jehova tu li ovalihomboli notwa hafela omanangeko noupuna mahapu notwa shiiva ovanhu vahapu ve na oikala iwa. Otwa deulwa yo nokupamekwa kuJehova opo tu lididimikile omaudjuu nomupondo. Ngaashi Job, katwa li alushe tu udite kutya omolwashike oinima ya ningwa monghedi omo ya ningwa, ndele otwa kala tu shi shii kutya Jehova okwa kala alushe e lilongekida oku tu kwafela.”
20. Oumbangi ulipi wopamishangwa tau ulike kutya Jehova oha yambidida alushe oshiwana shaye?
20 Eke laJehova inali xupipala nokuyambidida nosho yo okupameka oshiwana shaye shidiinini. (Jesaja 59:1) Omupsalme David okwa imba a ti: “Omwene, omuyakeli waaveshe tava punduka, naava va nyongamekwa koufiye, ohe va nyongamununa.” (Epsalme 145:14) Doshili, Tate yetu womeulu oha “humbata omaudjuu etu efiku keshe” noku tu pa osho twa pumbwa shili.—Epsalme 68:19, OB-1986.
Otwa pumbwa “oilwifo aishe yaKalunga”
21. Ongahelipi Paulus a divilika omhumbwe yokudjala oilwifo yopamhepo?
21 Otwa konakoneni dimwe domeenghedi daSatana notwa mona kutya otwa pumbwa okufikamena omaponokelo aye twa pama. Paife otu na okukonakoneni ekwafo vali limwe la fimanenena opo tu pondole mokwaamena eitavelo letu. Omuyapostoli Paulus okwa tumbula lwoikando ivali monhumwafo yaye kOvaefeso oshinima sha fimanenena shi na sha nokufikamena omakonda aSatana twa pama nokupondola mekondjo letu okukondjifa eemhepo dowii. Paulus okwa shanga a ti: “Lidikeni oilwifo aishe yaKalunga, opo mu dule okufikamena omakonda omuyelani . . . Tambuleni oilwifo aishe yaKalunga, mu shiive okulipopila mefiku lii nokukala ofika eshi mwa longa aishe.”—Ovaefeso 6:11, 13.
22, 23. (a) Oilwifo yetu yopamhepo oya kwatela mo shike? (b) Ohatu ka konakona shike moshitukulwa tashi landula?
22 Heeno, otwa pumbwa okudjala ‘oilwifo aishe yaKalunga.’ Eshi Paulus a shanga onhumwafo yaye kOvaefeso, okwa li ha kalelwa komukwaita Omuroma, oo omafimbo amwe tashi dulika kwa li ha kala a djala oilwifo aishe. Ndele osha li kenwefemo laKalunga eshi omuyapostoli oo e linyengifwa a kundafane shi na sha noilwifo yopamhepo oyo ya pumbiwa elela komupiya waJehova keshe.
23 Oilwifo oyo ya dja kuKalunga oya kwatela mo omaukwatya oo Ovakriste ve na okukala ve na nosho yo omafiloshisho opamhepo oo Jehova ha yandje. Moshitukulwa tashi landula, ohatu ka konakoneni keshe shimwe shomoilwifo yopamhepo. Osho otashi ke tu kwafela tu mone kutya otwa djalela oita yetu yopamhepo nawa shi fike peni. Ndele ohatu ka mona yo nghee oshihopaenenwa shiwa shaJesus Kristus tashi tu kwafele tu pondole mokukondjifa Satana Ondiaboli.
Oto nyamukula ngahelipi?
• Ovakriste aveshe ohava kufa ombinga moita ilipi?
• Hokolola amwe omomakoto aSatana.
• Ongahelipi eyambidido lovaitaveli vakwetu tali dulu oku tu pameka?
• Omeenghono dalyelye twe likolelela, nomolwashike?
[Efano pepandja 13]
Ovakriste ove li ‘mekondjo okukondjifa eemhepo dowii’
[Efano pepandja 15]
Ovakriste vakwetu otava dulu okukala “ekwafo tali pameke”
[Efano pepandja 16]
Oho ilikana ngoo kuKalunga e ku pe eenghono?