“To Eke Foki a Mutolu mo Tau Talahau Haku”

1, 2. (a) Ko hai e fakamoli mua ue atu ha Iehova? (e) Ko e heigoa e kakano he higoa ha Iesu, ti ko e heigoa ne taute e ia ke lagomatai e tau Iutaia ke liu moua e taliaaga ha Iehova?

KO E magaaho ne fakafili a Iesu, ne tala age fakamalolō a ia ke he kovana Roma ha Iutaia ko Ponotio Pilato: “Ko e mena hanai ne fanau mai ai au, mo e hau ai au ke he lalolagi, kia talahau e au e kupu moli.” (Totou Ioane 18:33-37.) Fai tau he mole, ne fakahigoa he aposetolo ko Paulo a Iesu ko e fakamoli ne “talahau ki mua a Ponotio Pilato e talahauaga mitaki.” (1 Timo. 6:13) Ne nonofo a tautolu he lalolagi ne pule a Satani ti puke he vihiatia. Ke fakatumau e fakamatala, kua lata ia tautolu ke moua e loto malolō tuga ha Iesu, “ko e talahau kua fakamoli mo e moli.”​—Fakakite. 3:14.

² Kua fakahigoa oti e tau Iutaia ko e tau fakamoli, po ke tau talahau ha Iehova, ka ko Iesu ka eke ai mo fakamoli mua ue atu. (Isaia 43:10) Ato fanau a Iesu, ne tala age e agelu ke he haana matua hiki ko Iosefa: “To fakahigoa foki e koe a ia ko Iesu; ha ko e mena fakamoui e ia hana tau tagata mai he tau hala ha lautolu.” (Mata. 1:20, 21) Ko e higoa Iesu he faka-Heperu kua kakano “Iehova ko e Fakamoui.” Kua amanaki a Iehova ke fakaaoga a Iesu ke laveaki e tau tagata mai he agahala mo e mate. Ne tala age a Iesu ke he tau Iutaia kua lata a lautolu ke fakatokihala he tau agahala ha lautolu ke liu moua e taliaaga ha Iehova. (Mata. 10:6; 15:24; Luka 19:10) Fakamatala e ia e Kautu he Atua. Ne tohi e Mareko: “Ti haele ai a Iesu ki Kalilaia, kua fakamatala ai e vagahau mitaki he kautu he Atua, kua pehe atu, Kua hoko mai e vaha, kua tata mai tuai e kautu he Atua; ati tokihala a, mo e talia e vagahau mitaki.” (Mare. 1:14, 15) Kua fakamakutu mo e loto malolō a Iesu he fakamatala a ia. Ne vihiatia fakamalolō foki e ia e tau takitaki lotu Iutaia maō, ko e taha kakano ne kelipopo he tau takitaki lotu Iutaia a ia.​—Mare. 11:17, 18; 15:1-15.

“TAU MANA HE ATUA”

3. Ko e heigoa ne tupu he tolu e aho he mole e mate ha Iesu?

³ Tolu e aho he mole e mate favale ha Iesu, fai mena ofoofogia ne tupu. Ne fakaliu tu mai e Iehova a ia, nakai ke he tino tuga he tagata, ka e he tino fakaagaaga. (1 Pete. 3:18) Ne fakakite e Iesu ke he tau tutaki haana kua liu tu mai a ia ke he moui he mogo ne tu mai a ia ki a lautolu ko e tagata. Ko e aho taha ia ne liu tu mai a ia, ne laga lima e tu atu ai ke he tau tutaki kehekehe.​—Mata. 28:8-10; Luka 24:13-16, 30-36; Ioane 20:11-18.

4. Ko e heigoa e mena ne tupu he tu mai a Iesu ke he tau tutaki haana, ti ko e heigoa ne poaki e ia ki a lautolu ke taute?

⁴ He tu mai a Iesu ke laga limaaki, ne fakapotopoto auloa e tau aposetolo haana mo e falu. Ti lagomatai e ia a lautolu ke maama ko e mate haana mo e liu tu mai ne talahau tuai ke he tau Tohiaga Tapu. He matahiku he fono aoga ia, ne tala age e Iesu ke he tau tutaki haana e tau mena kua lata ke taute e lautolu. Ne tala age a ia ko e “fakamatala foki e tokihala mo e fakamagaloaga he tau hala ke he tau motu oti ke he hana higoa, ke kamata mai i Ierusalema.” Ti poaki a Iesu ki a lautolu: “Ko e tau talahau foki a mutolu ke he tau mena ia.”​—Luka 24:44-48.

5, 6. (a) Ko hai e tau tutaki ha Iesu? (e) Ko e heigoa he tau tutaki ha Iesu ka fakamatala hagaao ki ai?

⁵ Ti 40 e aho he mole, he mogo ne tu mai a Iesu ke he magaaho fakahiku, to maama mahino he tau aposetolo e poaki haana mogonei. Pehē a ia: “To eke foki a mutolu mo tau talahau haku ki Ierusalema, mo Iutaia oti ni, mo Samaria, ke hoko ni ke he fakaotiaga he lalolagi.” (Gahua 1:8) Ko e tau tutaki ko e tau Isaraela ne fitā he tau fakamoli ha Iehova. Kua eke foki a lautolu mogonei mo tau fakamoli ha Iesu. Ko e heigoa e kakano he mena ia?

⁶ To kamata a lautolu ke fakailoa kua fakaaoga e Iehova a Iesu mogonei ke laveaki e tau tagata. He puhala nei he fakamouiaga ne mua atu ke he puhala ne laveaki e Iehova e tau Isaraela i tuai. Ko e mate mo e liu tu mai ha Iesu Keriso ne maeke e tau tagata ke hao mai he agahala mo e mate. He fakauku e tau tutaki ha Iesu ke he agaaga tapu he Penetekoso he tau 33, ne kamata a lautolu ke fakamoli ke he “tau mana he Atua.” Tokologa ne logona e fekau nei ne fakatokihala, tua ke he poa ha Iesu, ti papatiso. Ko Iesu ne fakaliu tu mai ne moua e pule he lagi, ti fakaaoga e Iehova a ia ke laveaki e tau tokoafe he tau tagata he lalolagi.​—Gahua 2:5, 11, 37-41.

“LUKUTOTO KE HUKUI AKI E TAU TAGATA TOKOLOGA”

7. Ko e heigoa ne fakamooli he tau mena tutupu he aho he Penetekoso he tau 33?

⁷ Ko e tau mena tutupu he Penetekoso he tau 33 ne fakamooli na talia e Iehova e poa mitaki katoatoa ha Iesu ko e lukutoto nukua lata ke fakatokanoa e tau tagata mai he agahala. (Hepe. 9:11, 12, 24) Ne fakamaama e Iesu na hau a ia ke “foaki atu foki hana moui mo lukutoto ke hukui aki e tau tagata tokologa.” (Mata. 20:28) Ko e tau Iutaia ni kia kua aoga mai he lukutoto nei? Nakai, ko e lukutoto kua “uta kehe e hala he lalolagi.” Ko e finagalo he Atua ke “fakamomoui e tau tagata oti kana.”​—Ioane 1:29; 1 Timo. 2:4-6.

8. Maeke fēfē e tau tutaki fakamua atu ha Iesu ke fakatumau ke fakamatala hagaao ki a ia, ti ko e heigoa ne taute e lautolu?

⁸ Ne fakatumau e tau tutaki fakamua atu ha Iesu ke fakamatala loto malolō hagaao ki a ia. Maeke fēfē e mena nei? Nakai ni he malolō ha lautolu. Ole a lautolu ki a Iehova ma e agaaga tapu haana ke foaki ki a lautolu e loto malolō kua lata ke fakatumau ke fakamatala. (Totou Gahua 5:30-32.) Kavi ke he 27 e tau he kamata e fakamatala he tau tutaki ha Iesu, ne fakamatala e lautolu e “kupu he mena moli ha he vagahau mitaki” ke he tau Iutaia mo e tau Tagata Motu Kehe “[“ke he tau mena ne tufugatia oti, ha ha i lalo he lagi,” NW].”​—Kolo. 1:5, 23.

9. He talahau tuai, ko e heigoa ne tupu ke he fakapotopotoaga Kerisiano?

⁹ Momoko ai he fai magaaho he mole, ne kamata e tau tagata he fakapotopotoaga ke fakaako e tau mena nakai mooli. (Gahua 20:29, 30; 2 Pete. 2:2, 3; Iuta 3, 4) Nakai leva, ko e tau faiaoga fakavai nei ne fakahehē e fakapotopotoaga katoa. Ne talahau tuai e Iesu ko e fakaakoaga tiaki taofiaga nei to matutaki ke hoko ke he fakaotiaga he fakatokaaga nei. (Mata. 13:37-43) Ia Oketopa 1914, ne taute e Iehova a Iesu mo Patuiki ke he tau tagata oti kana. He magaaho ia, kua kamata e fakaotiaga, po ke “tau aho fakamui,” he lalolagi ha Satani.​—2 Timo. 3:1.

10. (a) Ko e heigoa e aho ne fakamatala he tau Kerisiano fakauku? (e) Ko e heigoa ne tupu ia Oketopa 1914, ti iloa fēfē e tautolu?

¹⁰ Molea e 30 he tau ato hoko ki a Oketopa 1914, ne kamata e tau Kerisiano fakauku ke fakamatala ko e Kautu he Atua to kamata ke pule he aho uho lahi ia. Ko e maamaaga ha lautolu ne fakavē ke he perofetaaga ha Tanielu hagaao ke he akau lahi ne hio ki lalo mo e to liu tupu ka fai magaaho he mole. (Tani. 4:16) Fakamaama e Iesu e fakamailoga ka lagomatai e tau tutaki haana ke iloa kua eke a ia mo Patuiki ti kua kamata tuai e tau aho fakamui. Ko e tau mena tutupu he lalolagi tali mai he 1914 ne fakakite fakamaali ko Iesu e Patuiki. (Mata. 24:3, 7, 14; Luka 21:24) He vahā nei, ko e “tau mana he Atua” kua fakamatala a tautolu hagaao ki ai ne putoia kua taute e Iehova a Iesu mo Patuiki he Kautu he 1914.

11, 12. (a) Ko e heigoa ne tupu he 1919? (e) Ko e heigoa ne maaliali he tau 1935? (Kikite fakatino he kamataaga.)

¹¹ He 1914, he eke a Iesu Keriso mo Patuiki, ne kamata a ia ke fakatokanoa e tau tutaki fakauku haana mai i ‘Papelonia Lahi,’ ko e lotu fakavai haia. (Fakakite. 18:2, 4) He 1919, nakai leva he mole e oti e Felakutaki I he Lalolagi, ne moua e lautolu ne fakauku e atāina lahi ke fakamatala ke he lalolagi katoa. Ne fakamatala a lautolu hagaao ke he malolō fakahao he lukutoto mo e tala mitaki he Kautu he Atua. Ti ko e fua, totou afe foki ne fakaako e kupu mooli ti kua fakauku ke eke mo tau patuiki mo Keriso he lagi.

¹² He 1935, ne maaliali ai kua fitā he kamata a Keriso ke fakapotopoto e ‘tau mamoe kehe’ haana. He vahā nei, totou miliona e tau mamoe kehe nei mai he lalolagi katoa. Fakalataha mo lautolu ne fakauku, kua mumui a lautolu ke he fakafifitakiaga loto malolō he Keriso mo e fakamatala ke he falu. Tua foki e tau mamoe kehe ko e poa ha Iesu ni e puhala ka moua e lautolu e fakamouiaga. Iloa e lautolu ka fakauka a lautolu ke he gahua fakamatala mo e fakaaoga e tau momoui ha lautolu ke fakafiafia a Iehova, maeke a lautolu ke hao “he matematekelea lahi” mo e momoui ke he lalolagi foou he Atua.​—Ioane 10:16; Fakakite. 7:9, 10, 14.

FAKAMATALA LOTO MALOLŌ E TAUTOLU E TALA MITAKI

13. Ha ko e Tau Fakamoli a Iehova, ko e heigoa ha tautolu kua eketaha ke taute, ti maeke fēfē a tautolu ke fifitaki e tau Kerisiano ne momoui he senetenari fakamua?

¹³ Ko e lilifu lahi ke fakamatala ke he falu hagaao ke he “tau mana” ne taute e Iehova mo e hagaao ke he tau maveheaga haana ma e vahā anoiha. Mooli, kua nakai mukamuka tumau ke matutaki ke taute e gahua nei. Liga fakaheu he tau tagata e fekau ha tautolu po ke favale foki ki a tautolu. Ka pihia, maeke a tautolu ke fifitaki e aposetolo ko Paulo mo e tau hoa haana. Pehē a Paulo: “Ka e fakamalolo a mautolu ha ko e Atua ha tautolu ke vagavagahau atu kia mutolu e vagahau mitaki he Atua mo e tau lahi.” (1 Tesa. 2:2) Lata ia tautolu ke taofi ke he maveheaga ne taute e tautolu he tukuleleaga ha tautolu. Manako a tautolu ke fakatumau e mahani fakamooli ki a Iehova he magaaho ka toka noa, po ke moumou e lalolagi ha Satani. (Isaia 6:11) Nakai maeke ia tautolu ke taute e mena nei he malolō ni ha tautolu. Tuga e tau Kerisiano he senetenari fakamua, kua lata ia tautolu ke ole ki a Iehova ma e agaaga tapu haana ke maeke ia tautolu ke moua e “lahi ue atu he malolo.”​—Totou 2 Korinito 4:1, 7; Luka 11:13.

14, 15. (a) He senetenari fakamua, taute fēfē e tau Kerisiano, ti fakamalolō fēfē e Peteru a lautolu? (e) Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke manatu ka favale ki a tautolu ha ko e Tau Fakamoli a Iehova?

¹⁴ He vahā nei, totou miliona e tau tagata ne pehē ko e tau Kerisiano a lautolu, ka e taute e lautolu e tau mena ne vihiatia he Atua mo e nakai moua e taliaaga haana. (Tito 1:16) He senetenari fakamua, laulahi he tau tagata ne nakai tapuaki ke he Atua he puhala ne talia e ia. Ka ko e tau Kerisiano mooli he magahala ia ne vihiatia he tokologa he tau tagata ne takatakai ia lautolu. Ke fakamalolō e tau Kerisiano ia, ko e aposetolo ko Peteru ne pehē: “Ka ekefakakelea a mutolu ha ko e higoa a Keriso, uhoaki a mutolu.” Maeke he ha a lautolu ke fiafia? Ha kua talia he Atua a lautolu mo e moua e agaaga tapu haana.​—1 Pete. 4:14.

¹⁵ Kua ekefakakelea kia e Tau Fakamoli a Iehova he vahā nei ha ko e higoa a Keriso? Ē, ha kua nakai ni fakamatala a tautolu hagaao ki a Iehova ka e tutala foki a tautolu hagaao ki a Iesu mo e fakamatala ko ia e Patuiki he Kautu he Atua. Ne favale foki ki a Iesu ha ko ia ko e fakamoli ha Iehova. Tala age a ia ke he tau tagata totoko haana: “Ko e higoa he haku a Matua ne hau ai au, ka e nakai talia e mutolu au.” (Ioane 5:43) Ti ka liu foki e tau tagata ke ekefakakelea a koe ha kua fakamatala a koe, manatu na talia he Atua a koe ti moua e koe e agaaga tapu haana.

16, 17. (a) Fēfē e logonaaga he tau tagata ha Iehova he lalolagi hagaao ke he gahua fakamatala? (e) Ko e heigoa haau kua eketaha ke taute?

¹⁶ Manatu foki kua tokologa e tau tagata he lalolagi hane o mai ke he kupu mooli. Pete ne nonofoaga ha tautolu, he tau fonua foki ne fakamatala tumau ai a tautolu, ha ha i ai e tau tagata kua makai ke fanogonogo ke he fekau homo ue atu ha tautolu. Ti ka moua e tautolu e tau tagata kua fiafia, kia eketaha a tautolu ke liliu atu mo e lali ke fakaako e Tohi Tapu mo lautolu. Ti maeke ia tautolu ke lagomatai a lautolu ke iloa a Iehova ke maeke ke tukulele e tau momoui ha lautolu ki a Ia ti papatiso. Fēfē e logonaaga haau ka taute e gahua nei? Ko Sarie i Aferika Toga, ne eke mo Fakamoli ha Iehova ke molea e 60 e tau, ne pehē: “Kua fakaaue lahi au he puhala he poa lukutoto ha Iesu, maeke au ke moua e fakafetuiaga mitaki mo Iehova, ko e Pule Katoatoa he lagi mo e lalolagi, ti fiafia au ha kua maeke ke fakailoa e higoa lilifu haana.” Ko ia mo e haana a taane ko Martinus ne lagomatai e tau tama tokotolu ha laua mo e tokologa atu foki e tagata ke eke mo tau tagata tapuaki ha Iehova. Lafi e ia: “Nakai fai gahua foki kua tamai e makona lahi, ti puhala he agaaga tapu ha Iehova, ne foaki e ia ki a tautolu oti e malolō kua lata ke matutaki a tautolu ke he gahua fakamoui nei.”

¹⁷ He fitā e papatiso po ke nakai, kua lata ia tautolu ke loto fakaaue ke he lilifu he fakalataha auloa mo e Tau Fakamoli a Iehova. Ti matutaki ke fakamatala fakatonu atu mo e haana tau tagata he lalolagi katoa, ti fakameā tumau a mutolu mai he lalolagi ha Satani. Ka taute pihia e koe, to tamai ai e lilifu ki a ia kua hukui e tautolu ko e ha tautolu a Matua fakaalofa he lagi ko Iehova.