Kumikumi ma e Tohi Fakaaoga he Feleveiaaga he Moui mo e Fekafekauaga
Novema 6-12
TAU TANAKIAGA HE KUPU HE ATUA | AMOSA 1-9
“Kia Kumi a Iehova ti Momoui Ai a Mutolu”
(Amosa 5:4) Ka kua pehe mai e vagahau a Iehova ke he magafaoa a Isaraela; Kia kumi e mutolu au ti momoui ai a mutolu.
(Amosa 5:6) Kia kumi e mutolu a Iehova ti momoui ai a mutolu, neke hoko mai a ia tuga e afi ke he magafaoa a Iosefa, mo e fakaoti ai a ia, ti nakai ha ha i Peteli taha ke tamate ai e afi.
Kumi a Iehova ko e Kamatamata he Tau Loto
20 Piko ai kua nakai mukamuka he ha tagata ke moui i Isaraela he vaha ia ke tua fakamoli tumau ki a Iehova. Ke fakatai, kua uka lahi ke kakau he totoko ke he tafe he vai, ke tuga ne iloa he tau Kerisiano fuata mo e fuakau he vaha nei. Moha ia, ko e fakaalofa ke he Atua mo e manako ke fakafiafia a ia nukua omoomoi falu Isaraela ke taute e tapuaki moli. Ne foaki e Iehova ki a lautolu e uiina mafanatia ne fakamau ia Amosa 5:4: “Kia kumi e mutolu au ti momoui ai a mutolu.” He vaha nei, kua fakakite pihia he Atua e fakaalofa noa ki a lautolu ne tokihala mo e kumi a ia he oma e iloilo tonu he Kupu hana mo e taute hana finagalo. Kua nakai mukamuka ke tutuli e puhala nei, ka e ka taute ai to takitaki atu ke he moui tukulagi.—Ioane 17:3.
(Amosa 5:14, 15) Kia kumi e mutolu e mitaki ka e nakai ko e kelea, kia momoui ai a mutolu; ti ha i ai ia mutolu a Iehova ko e Atua Sapaota, tuga he talahau ai e mutolu. 15 Kia fakavihia e mutolu e kelea, ka e manako ke he mitaki, mo e fakamau ai e mutolu e fakafiliaga ke he gutuhala; ti ligaliga fakaalofa mai a Iehova ko e Atua Sapaota kia lautolu kua toe he magafaoa a Iosefa.
Kumikumi Hifo e Tau Koloa Fakaagaaga
(Amosa 2:12) Ka e age e mutolu e uaina ke inu ai e tau naseri, mo e poaki a mutolu ke he tau perofeta, kua pehe age, Aua neke perofeta mai a mutolu.
Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi a Ioelu mo Amosa
2:12. Kua nakai lata ia tautolu ke fakalolelole e tau paionia, tau leveki faifano, tau misionare, po ke tau tagata he magafaoa Peteli he fakaohooho a lautolu ke toka e gahua mau ha lautolu ma e mena ne fakahigoa ko e moui mitaki. Ka e, kua lata ia tautolu ke fakamalolō a lautolu ke fakatumau e tau gahua mitaki ha lautolu.
(Amosa 8:1, 2) Kua pehe he fakakite mai kia au he Iki ko Iehova; kitiala, ko e kato fua akau kua momoho. 2 Ti pehe mai a ia, Amosa na e, ko e heigoa e mena kua kitia e koe? Ti pehe age au, Ko e kato fua akau kua momoho. Ti pehe mai ai a Iehova kia au, Kua hoko mai e fakahikuaga he haku a motu ko Isaraela, nakai fano leva foki au ia lautolu.
Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi a Ioelu mo Amosa
8:1, 2—Ko e heigoa kua fakakite he “kato fua akau kua momoho”? Kua fakakite ai ko e aho a Iehova kua tata mai. Ko e tau fua akau he vahā mafana ne tau ha kua momoho he matahiku he vahā he heleheleaga, ko e magaaho a ia he matahiku he magahala gahua fonua. He magaaho ne taute e Iehova a Amosa ke kitia e “kato fua akau kua momoho,” ne kakano ai kua tata mai e fakaotiaga ha Isaraela. Ko e mena ia, ne talaage e Atua ki a Amosa: “Kua hoko mai e fakahikuaga he haku a motu ko Isaraela, nakai fano leva foki au ia lautolu.”
Totouaga he Tohi Tapu
(Amosa 4:1-13) Kia fanogonogo mai a mutolu, ko mutolu ko e tau povi fifine a Vasana, ha ha he mouga a Samaria, kua favale atu ke he tau tagata lolelole, mo e favale atu kia lautolu kua nonofogati, kua pehe age a lautolu ke he tau iki ha lautolu, Kia ta mai a ke inu ai a mautolu. 2 Kua omonuo e Iki ko Iehova ke he hana mahani tapu, kitiala, to hoko mai kia mutolu e tau aho ke uta kehe ai a mutolu ke he tau matau, mo e fanau ha mutolu ke he tau matau futi ika. 3 To o atu foki a mutolu ke he tau mena ne maona ai e kaupa, takitaha ke he mena ha ha i ai i mua hana, mo e liti atu ai a mutolu ki Haramona, kua pihia mai a Iehova. 4 Kia o mai ā mutolu ki Peteli mo e holifono ai a mutolu; kia fakaloga ai e tau holifono i Kilikala; kia ta atu ai e mutolu he tau pogipogi e tau poa ha mutolu, mo e tau mena ne hogofulu aki ha mutolu a tau mena taki laga taha ke he tau aho ne tolu. 5 Kia eke a e poa fakaaue ke he tau mena kua fakaea; kia fakamatala atu e mutolu e tau poa kua makai ki ai e loto, kia tuogo atu ai e mutolu; ha ko e mena ia kua loto ki ai a mutolu ko e fanau a Isaraela na e, kua pihia mai e Iki ko Iehova. 6 Ko au foki, kua ta atu e au kia mutolu e tau nifo mea ke he tau maga oti ha mutolu, mo e hogeia mena kai ke he tau mena oti kua nonofo ai a mutolu; ka e nakai ni liliu mai a mutolu kia au, kua pihia mai a Iehova. 7 Kua taofi foki e au ia mutolu e uha neke to, ka e toe tolu e mahina to hoko ke he heleaga saito; ne fakato hifo e au e uha ke he taha maga, ka ko e taha maga nakai fakato e au e uha ki ai; ne uha ai ke he taha fahi motu, ka ko e fahi motu nakai fai uha, ne fifigo ai e tau mena he fahi ia. 8 Ti o age e tau maga ua po ke tolu ke he taha maga ke inu magavai ai; ka e nakai mamakona; ka e nakai liliu mai a mutolu kia au, kua pihia mai a Iehova. 9 Kua ta e au e tau saito ha mutolu ke fifigo, mo e polopologa; kua kai he tau hē kasama e tau kaina ha mutolu, mo e tau ulu vine ha mutolu, mo e tau mati ha mutolu, mo e tau olive ha mutolu; ka e nakai ni liliu mai a mutolu kia au, kua pihia mai a Iehova. 10 Kua fakafano atu e au kia mutolu e tatalu, tuga he ha i ai i Aikupito; kua kelipopo e au ha mutolu a tau fuata ke he pelu, kua uta kehe foki e au e tau solofanua ha mutolu; kua fakahoko hake e au ke he tau poko ihu ha mutolu e elo he heaga api ha mutolu; ka e nakai ni liliu mai a mutolu kia au, kua pihia mai a Iehova. 11 Kua fakaoti e au e falu ia mutolu, tuga ne fakaoti ai he Atua a Sotoma mo Komora; kua tuga ne potu gaafi a mutolu kua hamu mai he afi; ka e nakai liliu mai a mutolu kia au, kua pihia mai a Iehova. 12 Ko e mena ia Isaraela na e, to eke pihia e au kia koe, To eke e au e tau mena na kia koe, ko e mena ia ni Isaraela na e, kia tauteute a a koe ke feleveia ai a mua mo e hau a Atua. 13 Ha ko e mena, kitiala, ko ia ne eke e tau mouga, mo e eke e ia e matagi, mo e fakailoa atu e ia ke he tagata hana tau manatu, ko ia ne faliu e pogipogi ke he pouli, ko ia ne fano ki luga he tau mena tokoluga he lalolagi, ko Iehova, ko e Atua Sapaota, ko e hana higoa haia.
Novema 13-19
TAU TANAKIAGA HE KUPU HE ATUA | OPETAIA 1–IONA 4
“Fakaako Mai he Tau Hehē Haau”
(Iona 3:1-3) Ti hoko mai ai e kupu a Iehova kia Iona, ko e lagaua ia kua pehe mai, 2 Kia matike a koe mo e fano ki Nineva ko e maga lahi mo e fakamatala ki ai e fakamatalaaga ke vagahau atu ai e au kia koe. 3 Ti matike a Iona mo e fano ki Nineva ke tuga ne kupu a Iehova. Ko e maga lahi mahaki ni a Nineva, ke lata mo e fenoga po tolu ke fano ai.
Kumikumi Hifo e Tau Koloa Fakaagaaga
(Opetaia 10) To ufiufi ai a koe he ma ha ko e hau a favale ke he matakainaga hau ko Iakopo; to fakahiku tukulagi foki a koe.
Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi a Opetaia, Iona, mo Mika
10—Puhala fe kua “fakahiku tukulagi” a Etoma? Ne talahau tuai, ko e motu ko Etoma, fakalataha mo e fakatufono mo e tau tagata he matakavi pauaki ia he lalolagi to galo tukulagi. Ko e patuiki a Papelonia ko Naponitusi ne kautū ki Etoma he kavi ke he lotoga he senetenari ke onoaki F.V.N. He senetenari ke faaki F.V.N., kua nonofo e tau tagata Nepaiota he matakavi ha Etoma he faahi toga he taha vala ha Iuta, ko e matakavi he Negeb ne iloa ai he magaaho fakamui ko Itumaia. He mole e moumou he tau Roma a Ierusalema he 70 V.N., ne galo tukulagi e tau Etoma.
(Opetaia 12) Ka e aua neke kitekite a koe ke he aho he hāu a matakainaga, ko e aho he hana matematekelea; aua neke fiafia foki a koe ke he fanau a Iuta ke he aho ka malaia ai a lautolu; ti ua vagahau fakahakehake ai a koe ke he aho matematekelea.
jd lau 112 para. 4-5
Fehagai mo e Falu Tuga e Manako he Atua
4 Maeke a koe ke moua e fakaakoaga mai he fakahala he Atua ki Etoma, ko e motu ne tata ki Isaraela: “Ka e aua neke kitekite a koe ke he aho he hāu a matakainaga, ko e aho he hana matematekelea; aua neke fiafia foki a koe ke he fanau a Iuta ke he aho ka malaia ai a lautolu.” (Opetaia 12) Liga ko e tau tagata Turo ko e “tau matakainaga” ke he tau matagahua fakatupe, ka ko e tau tagata Etoma ko e “tau matakainaga” mooli ki Isaraela, ha ko lautolu ne tupu mai ia Esau, ko e mahaga ha Iakopo. Ui foki e Iehova e tau tagata Etoma ko e “tau matakainaga” ha Isaraela. (Teutaronome 2:1-4) Ko e mena vihiatia mooli ne taute he tau tagata Etoma ke fiafia he fehagai e tau Iutaia mo e malaia ne fakatupu he tau Papelonia.—Esekielu 25:12-14.
5 Maaliali ai, nakai talia he Atua e puhala ne fehagai e tau tagata Etoma mo e tau matakainaga Iutaia ha lautolu. Ka e liga hūhū a tautolu, ‘To mailoga fēfē he Atua e puhala ne fehagai au mo e tau matakainaga haaku?’ Taha faahi ke manamanatu ki ai ko e puhala ne onoono mo e fehagai a tautolu ke he matakainaga ka fai fekehekeheaki. Ma e fakatai, manamanatu kua fakaita he taha Kerisiano a koe po ke fai lekua mo e taha he magafaoa haau. Kaeke “kua mahani kelea taha” ki a koe, to fakafualoto nakai a koe he nakai toka ki tua e matakupu po ke nakai eketaha ke fakamafola e mena ne tupu? (Kolose 3:13; Iosua 22:9-30; Mataio 5:23, 24) Ka taute pihia to lauia e tau mahani haau ke he matakainaga; liga fakaheu e koe a ia he kalo kehe mai he fakalataha mo ia, po ke vagahau fakakelea hagaao ki a ia. He matutaki atu e fakatai, manamanatu kua hehē e matakainaga nei he mogo fakamui, ti liga lata ke moua e fakatonu po ke fakahako mai he tau motua he fakapotopotoaga. (Kalatia 6:1) To fakakite nakai e koe e aga he tau tagata Etoma ti fiafia ke he tuaga vihi he matakainaga? Manako e Atua ke fēfē e tali atu haau?
Totouaga he Tohi Tapu
(Iona 3:1-10) Ti hoko mai ai e kupu a Iehova kia Iona, ko e lagaua ia kua pehe mai, 2 Kia matike a koe mo e fano ki Nineva ko e maga lahi mo e fakamatala ki ai e fakamatalaaga ke vagahau atu ai e au kia koe. 3 Ti matike a Iona mo e fano ki Nineva ke tuga ne kupu a Iehova. Ko e maga lahi mahaki ni a Nineva, ke lata mo e fenoga po tolu ke fano ai. 4 Kua kamata a Iona ke hu atu ke he maga, kua fano a ia he aho taha, ti ui age a ia kua pehe, Kua toe fagofulu e po ti fakaoti a Nineva. 5 Ti tua e tau tagata Nineva ke he Atua, ti fakamatala e lautolu ke fakakanopogi a lautolu, ti tapulu ai foki a lautolu ke he tau ie kafu popo, ko e tau iki katoa mo e tau lalo tagata. 6 Ha kua hoko e tala ke he patuiki a Nineva, ti matike a ia he hana nofoaiki, mo e toka kehe e ia hana tapulu lahi, ti tapulu ai a ia ke he ie kafu popo, mo e nofo ai a ia ke he efuefu afi. 7 Ti ui age ai, mo e fakailoa age i Nineva ke he pule he patuiki mo e tau iki ha ha ia ia, kua pehe age, Aua neke kai ha mena he tau tagata, mo e tau manu, mo e tau fuifui povi, mo e tau fuifui mamoe; aua neke kai e lautolu, ti aua neke inu e lautolu ha maga vai. 8 Ka kia tapulu ai e tau tagata mo e tau manu ke he ie kafu popo, mo e tauui atu fakalahi a lautolu ke he Atua; kua takitokotaha foki a lautolu mo e liu mai ai he hana tau mahani kelea, mo e favale ha ha he tau lima ha lautolu. 9 Kua iloa e hai, po ke liu mai nakai e Atua, mo e tokihala, ke mafoki kehe a ia mo e hana ita lahi, ke aua neke mahaikava ai a tautolu. 10 Kua fioia he Atua ha lautolu a tau gahua, kua liliu kehe a lautolu mo e ha lautolu a tau mahani kelea, ti hiki e manatu he Atua ke he kelea ne vagahau mai e ia ke eke ai kia lautolu; ti nakai eke.
Novema 20-26
TAU TANAKIAGA HE KUPU HE ATUA | MIKA 1-7
“Ko e Heigoa e Manako ha Iehova ma Tautolu?”
(Mika 6:6, 7) Ko e heigoa kia e mena ke uta ai e au ke fina atu au ki mua a Iehova, ko e heigoa e mena ke ta atu e au ke hufeilo aki au ke he Atua tokoluga? To fina atu kia au ki mua hana mo e tau poa huhunu, mo e tau punua povi tau taha? 7 To fiafia kia a Iehova ke he tau mamoe tane afe mo afe, mo e tau hogofulu e afe he tau mena po ke tau vailele kua tafe ai e puke lolo? To foaki atu kia e au haku a tama uluaki ke taui aki haku a tau holifono, ko e fanau he haku a tino ke taui aki e tau hala he haku agaaga?
Lata ke Taute Fēfē e Tautolu e Falu?
20 Mai he tuaga he Atua, ko e fakafetuiaga ha tautolu mo e tau matakainaga ha tautolu ko e vala aoga he tapuakiaga mooli. Kua nakai aoga e tau poa manu ki a Iehova kaeke kua nakai taute fakamitaki e lautolu ne taute poa e matakainaga ha lautolu. (Mika 6:6-8) Ti, tomatoma e Iesu e tau tutaki haana ke “fakafeilo fakaave.” (Mata. 5:25) Ne tohi pihia foki e Paulo: “Ka ita a mutolu, aua neke hala ai; aua foki neke to e la ka e ita agaia a mutolu. Aua foki neke fakaatā e mutolu ha mena ma e [T]iapolo.” (Efeso 4:26, 27) Kaeke ke mooli e mena ne ita a tautolu ki ai, kua lata ia tautolu ke fakamafola fakaave e tau lekua ke nakai tumau a tautolu he tuaga ita ti fakaatā e Tiapolo ke lautaki a tautolu.—Luka 17:3, 4.
(Mika 6:8) Teme na e, kua fakakite atu e ia kia koe e mena mitaki; ko e heigoa foki e mena kua finagalo ai a Iehova kia koe, nakai kia ko e tau mena nai, ke eke ai e mahani tututonu, ke fiafia ke he fakaalofa, mo e feoaki mo e hau a Atua mo e loto holoilalo?
Kumikumi Hifo e Tau Koloa Fakaagaaga
(Mika 2:12) Iakopo na e, to fakapotopoto e au a mutolu oti ni; to tatanaki ni e au a lautolu, to tuku fakalataha e au a lautolu ne toe ia Isaraela, tuga ne fuifui mamoe i Posara, tuga e fuifui manu ki loto he mena ne fagai ai, to go lahi mai ni a lautolu, ha ko e motu o tagata.
Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi a Opetaia, Iona, mo Mika
2:12—Fakamooli i ne fe e perofetaaga hagaao ke he ‘tuku fakalataha a lautolu ne toe i Isaraela’? Ne fakamooli fakamua ai he 537 F.V.N. he magaaho ne liliu e tau Iutaia ne toe ke he motu mooli ha lautolu mai he paeaaga i Papelonia. He vahā nei, kua fakamooli ai e perofetaaga ke he “Isaraela he Atua.” (Kalatia 6:16) Tali mai he 1919, kua tuku fakalataha e tau Kerisiano fakauku “tuga ne fuifui mamoe [“he lotopa,” NW].” Ne lafi atu e “moto tagata tokologa” he ‘tau mamoe kehe,’ mua atu tali mai he 1935, ti kua “go lahi mai ni a lautolu, ha ko e motu o tagata.” (Fakakiteaga 7:9; Ioane 10:16) He fakalataha auloa, kua fakalaulahi fakamakutu e lautolu e tapuakiaga mooli.
(Mika 7:7) Ka ko au, to tatali atu au kia Iehova, to amaamanaki au ke he Atua he haku a fakamouiaga; to fanogonogo mai haku Atua kia au.
Ko e Heigoa ne Finagalo Mai a Iehova ki a Tautolu?
20 Ha kua ha ha ia tautolu e monuina ha Iehova ati omoi ai a tautolu ke fifitaki e agaga ha Mika. Ne fakapuloa e ia: “To amaamanaki au ke he Atua he haku a fakamouiaga.” (Mika 7:7) Matutaki fefe e tau kupu nei ke he feoaki loto holoilalo ha tautolu mo e Atua? He moua e amaamanakiaga, po ke fakauka, ka lagomatai a tautolu ke kalo mai he fakalolelole he nakaila hoko mai e aho a Iehova. (Tau Fakatai 13:12) Moli ni, kua manako lahi a tautolu ke fakaotioti e lalolagi kelea nei. Ka e, ke he tau fahitapu oti kua totou afe e tau tagata ne hane kamata laia ke feoaki mo e Atua. He iloa e mena ia kua foaki ki a tautolu e kakano ke fakakite e amaamanakiaga. Ne talahau he taha Fakamoli ne kua leva hagaao ke he mena nei: “He liu onoono ki tua ke molea e 55 e tau tau he gahua fakamatala, ne mauokafua lahi au kua nakai galo ha mena haku he amaamanaki au ki a Iehova. Ke he taha fahi, kua tokanoa mai au he tau mamahi loga.” Kua moua nakai e koe taha logonaaga pihia?
Totouaga he Tohi Tapu
(Mika 4:1-10) Ka to hoko ni ke he tau aho a mui, to fakamau ai e mouga ha i ai e fale a Iehova ke he tapunu mouga he tau mouga, to fakatokoluga ai foki ki luga he tau matiketike, ti tafe atu ki ai e tau motu oti kana. 2 To o mai foki e tau motu kehe loga, mo e pehe age a lautolu, O mai a, kia o hake a tautolu ke he mouga a Iehova, ko e fale foki he Atua a Iakopo; to fakaako mai e ia a tautolu ke he hana tau puhala, ti o ai a tautolu ke he hana tau puhala; ha ko e mena fina atu ai e fakatufono i Siona, ko e kupu a Iehova foki ke fina atu ai i Ierusalema. 3 To fakafili foki e ia e tau motu loga, mo e fofola atu e ia ke he tau motu malolo ne mamao; ti tukituki e lautolu e tau pelu ha lautolu ke eke mo tau koho, ko e tau tao foki ha lautolu ke eke mo tau titipi ke taute aki e tau vine; to nakai nikiti atu he taha motu e pelu ke he taha motu, to nakai liu ako tau foki a lautolu. 4 To takitokotaha a lautolu mo e nofo i lalo hana vine, mo lalo foki he hana mati; to nakai ha i ai foki taha ke fakamatakutaku ki ai; ha kua vagahau mai ai pihia e fofoga a Iehova Sapaota. 5 Ha ko e tau motu oti kua takitaha mo e fano ke he higoa he atua ha lautolu, ko tautolu foki, to o a tautolu ke he higoa a Iehova ha tautolu a Atua tukulagi tukumuitea. 6 Kua pehe mai a Iehova, Ko e aho ia to fakapotopoto ai e au e motu kua koki fakateto, to tatanaki fakalataha foki e au e motu kua vega kehe, mo e motu ne fakamamahi ai e au. 7 To eke e au ke toe ai falu he motu ne koki fakateto, to eke foki e au mo motu malolo a ia ne paea age ke he mena mamao, to pule foki a Iehova kia lautolu ke he mouga ko Siona ke kamata mai he vaha nai ke hoko ke he tukulagi. 8 Ko koe foki ko e kolo he fuifui mamoe, ko e mouga he tama fifine a Siona, to hoko mai ni kia koe, to hoko mai ni e pule fakamua, ko e kautu he tama fifine a Ierusalema. 9 Hanai, ko e ha ne fakatutu taha ai a koe? Nakai kia ha ha ia koe e patuiki? Kua malaia kia hāu a pule? kua moua a koe he mamahi tuga e mamahi he fifine ke fanau. 10 Ko e tama fifine a Siona na e, kia mamahi ā, mo e fanau a a koe, tuga e fifine ka fanau, ha ko e mena to fano kehe a koe ainei he maga ke nofo ke he vao, to hoko ni a koe ki Papelonia, to laveaki ai a koe ke he mena ia, to laveaki e Iehova a koe ke he mena ia mai he tau lima ha lautolu kua fai fi kia koe.
Novema 27–Tesemo 3
TAU TANAKIAGA HE KUPU HE ATUA | NAHUMA 1–HAPAKUKA 3
“Tumau e Mataala mo e Makutu Fakaagaaga”
(Hapakuka 2:1-4) To tu ai au ke he haku mena ke toko ai, to tu foki au ke he kolo, to kitekite foki au ke kitia po ke heigoa e mena ke vagahau mai ai e ia kia au, po ke heigoa foki e mena ke tali atu ai au ke he haku a taufetoko. 2 Kua tali mai foki a Iehova kia au, kua pehe mai, Kia tohi a e fakakiteaga, kia hihika ai fakamitaki ke he tau lapa maka, kia poi a ia kua totou ai. 3 Ha kua tuku mai e fakakiteaga mo e hana tau aho ne kotofa, kua alumaki foki a ia ke hoko ke he fakahikuaga, to nakai pikopiko a ia; pete he fakamule mai a ia, ka kia tatali atu ki ai; ha ko e mena to hoko mai ni, nakai mule mai. 4 Kitiala, ko ia kua mahani fakatokoluga nakai tonu hana loto i loto ia ia; ka to moui e tagata tututonu ke he hana tua.
Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi a Nahuma, Hapakuka, mo Sefanaia
2:1. Tuga a Hapakuka, kua lata ia tautolu ke tumau e mataala mo e hakahakau fakaagaaga. Kua lata foki ia tautolu ke mautali ke hiki e puhala manamanatu ha tautolu ke felauaki mo e ha “akonakiaga,” (NW) po ke fakahako, ka moua e tautolu.
2:3; 3:16. He tatali mo e tua a tautolu ke he hoko maiaga he aho a Iehova, kia nakai galo ia tautolu e aga fakamafiti.
2:4. Ke hao mai he aho he fakafiliaga ha Iehova hane hau, kua lata ia tautolu ke fakauka he tua fakamooli.—Heperu 10:36-38.
Kumikumi Hifo e Tau Koloa Fakaagaaga
(Nahuma 1:8) To fakaoti ai e ia e mena ne tu ai e maga ke he fakapuke ke lofia ai, to vega atu e ia ke he pouli a lautolu kua fai fi kia ia.
(Nahuma 2:6) Ne vevete ai e tau pa ne puipui aki e vailele, ne ulu ki lalo foki e fale he patuiki.
Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi a Nahuma, Hapakuka, mo Sefanaia
2:6—Ko e heigoa e “tau pa ne puipui aki e vailele” ne kua vevete? Kua hagaao e tau pa puipui nei ke he kaava he tau kaupa i Nineva ne mavete po ke malolo he tau vai he Vailele Tigris. He 632 F.V.N. ne o atu e tau kau ha Papelonia ne kua lafi mo e tau kau ha Metai ke tau ki a Nineva, ne nakai matakutaku lahi a Nineva. Ha kua falanaki ai ke he puipuiaga he tau kaupā tokoluga, ne piko a Nineva ko ia ko e maaga kua nakai maeke ke hoko ki ai. Pete ia, ne tō lahi e uha ti lele e vai he Tigris. Ne talahau e Diodorus ko e tagata fakamau tala tuai, “kua puke namo taha vala he maaga mo e lahi e vala he kaupā ne malona” ha ko e mena nei. Ne mavete agataha e tau pā puipui he vailele, ti tuga ni he talahau tuai, ne fakaotioti mafiti a Nineva tuga ne tau gutugutu saito kua magomago.—Nahuma 1:8-10.
(Hapakuka 3:17-19) Pete he nakai fiti mai e mati, ti nakai fai fua foki e tau vine, ti fakahiku ai foki e tau fua olive, ti nakai tutupu mai foki e tau mena kai he fonua; ti fakaoti foki e fuifui mamoe ke he lotopa mamoe, ti nakai ha i ai e tau povi ke he tau fale povi; 18 Ka ko au to olioli ni au kia Iehova, to fiafia ni au ke he Atua he haku a Fakamouiaga. 19 Ko e Iki ko Iehova, ko e haku a malolo a ia, kua eke e ia haku tau hui ke tuga ne tau hui he aila, ko ia foki ke fano ai au ke he haku a tau mena tokoluga.
Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi a Nahuma, Hapakuka, mo Sefanaia
3:17-19. Pete he liga fehagai a tautolu mo e tau tuaga uka ato hoko mo e he magahala ia i Amaketo, kua maeke ia tautolu ke mauokafua to foaki mai e Iehova ki a tautolu e “malolo” ka matutaki a tautolu ke fekafekau mo e olioli ki a ia.
Totouaga he Tohi Tapu
(Hapakuka 2:15–3:6) Oi te fakaalofa kia ia kua fakainu e tagata ne katofia mo ia, ko koe kua liligi atu hau a tau mena kona kia ia, kua fakakona foki a ia kia kitekite atu a koe ke he ha lautolu a nakai fai felevehi. 16 Kua puke a koe ke he ma nakai ko e lilifu; kia inu foki a koe mo e kitia ai hau a nakai peritome; to liu aki atu kia koe e kapiniu he lima matau a Iehova, to ha i ai foki e kokō ke ma ai ki luga hau a lilifu. 17 Ha ko e mena to ufiufi ai a koe ke he favale ne eke i Lepanona, mo e fakaoti ai e tau manu, ne matakutaku lahi ai a lautolu; ha ko e toto he tau tagata, mo e favale ke he motu, mo e maga, mo lautolu oti kua nonofo ai. 18 Ko e heigoa kia e mena ne aoga ai e tupua kua ta he ta ai e ia ne eke ai; ko e tupua lapatoa, ne fakaako ai foki ke he pikopiko, he tua ai a ia ne eke ke he hana mena ne eke, kia eke ai e ia e tau tupua nakai vagahau. 19 Oi te fakaalofa kia ia kua pehe age ke he akau, Kia ala mai a; mo e maka nakai vagahau, Kia matike mai a! To fakaako mai kia he mena na? Kitiala a ia, kua fakakili aki ke he auro mo e ario, ka e nakai ha i ai ha fafagu i loto ia ia. 20 Ka ko Iehova ha ha he faituga tapu hana a ia; kia fakanonono a e lalolagi oti ki mua hana.
3 Ko e liogi he perofeta ko Hapakuka, ne eke mo lologo. 2 Iehova na e, kua logona e au e tala kia koe, ti matakutaku ai au; Iehova na e, kia liu fakamoui ai e koe hau a gahua ke he tau tau ia; ko e tau tau ia kia fakailoa mai ai; kia manatu a e koe ke he fakaalofa, ka ita ai. 3 Ne haele mai e Atua i Timanu, ne haele mai foki a ia he Tapu mai he mouga ko Parana. Sila. Ne ufia e lagi ke he hana kikila, ko e hana fakahekeaga foki ne puke ai e lalolagi. 4 Ko e kikila foki ne tuga e la, ne hoko mai e tau kave he la mai he lima hana, ha ha i ai foki hana mana kua ufiufi. 5 Ne mua atu e tatalu ki mua hana, ne mui atu foki kia ia e gagao vevela. 6 Ne tu a ia mo e fafati e lalolagi; ne kitekite mai a ia mo e fakavivivivi ai e tau motu kehe; ne fakamavehevehe foki e ia e tau mouga tukulagi; ne fakatokolalo ai e tau matiketike tukulagi; ko e hana tau puhala ne tali mai i tuai tigahau.