“Neke Hoko Mai e Kamatamata kia Mutolu”
‘Kia mataala a mutolu mo e liogi tumau, neke hoko mai e kamatamata kia mutolu.’—MATAIO 26:41.
KUA mamafa lahi e peehiaga—ne nakaila logona ia e ia tali mai fakamua. Ko Iesu Keriso, ko e Tama he Atua, ne kua tata lahi ke fakaoti e moui hana he lalolagi. Ne mailoga e Iesu to nakai leva ti tapaki a ia, fakahala mate, mo e fakatautau he akau fakakikiveka. Ne iloa e ia ko e tau fifiliaga mo e tau gahua oti hana to fakaata e higoa he hana Matua. Iloa foki e Iesu ko e amaamanakiaga he tagata ke moui anoiha kua fakahili agaia he fua tautau. He fehagai mo e tau peehiaga oti nei, ko e heigoa hana ne taute?
2 Ne fano a Iesu ke he katene ko Ketesemane mo e hana tau tutaki. Ko e matakavi mahuiga ha Iesu. He matakavi ia ne fano kehe a ia fakaku mai he tau tutaki hana. Magaaho ne tokotaha ai, ne haga a ia ke he hana Matua he lagi ma e malolo, nukua liligi e loto hana he liogi fakamakamaka—nakai lagataha ni ka e lagatolu. Pete he mitaki katoatoa, ne logona hifo e Iesu kua nakai fahia a ia ke fehagai tokotaha ke he peehiaga.—Mataio 26:36-44.
3 He vaha nei, kua peehi foki a tautolu. He kamataaga he porosua nei, ne onoono a tautolu ke he tau fakamoliaga kua nonofo a tautolu he tau aho fakahikuaki he fakatokaaga kelea nei. Ko e tau kamatamata mo e tau tupetupe he lalolagi ha Satani kua tupu lahi mahaki. Ko e tau fifiliaga mo e tau gahua he taha ia tautolu ne totoku ke fekafekau ke he Atua moli kua fakaata e hana higoa mo e lauia lahi e amaamanakiaga fakatagata ha tautolu ke moui he lalolagi fou hana. Kua fakaalofa a tautolu ki a Iehova. Kua manako a tautolu ke ‘fakauka ke hoko ke he fakaotiaga’—ke he fakaotiaga he tau momoui ha tautolu po ke fakaotiaga he fakatokaaga nei, ko e mena fe ni ka hau mua. (Mataio 24:13) Ka e maeke fefe ia tautolu ke fakatumau e aga fakamafiti mo e kia mataala?
4 He iloa ko e tau tutaki hana—he vaha ia mo e vaha nei—to peehi foki ki ai, ne fakamalolo e Iesu: ‘Kia mataala a mutolu mo e liogi tumau, neke hoko mai e kamatamata kia mutolu.’ (Mataio 26:41) Ko e heigoa e kakano he tau kupu ia ma tautolu he vaha nei? Ko e heigoa e kamatamata kua fehagai mo koe? Mo e maeke fefe ia koe ke “kia mataala”?
Kamatamata ke Taute e Heigoa?
5 Igatia a tautolu oti mo e fehagai mo e kamatamata he tau aho takitaha ke mokulu ke he “hele he tiapolo.” (2 Timoteo 2:26) Kua hataki he Tohi Tapu ki a tautolu ko Satani kua ono fakatonutonu pauaki ke he tau tagata tapuaki ha Iehova. (1 Peteru 5:8; Fakakiteaga 12:12, 17) Ko e heigoa e kakano? Nakai lata ke tamate a tautolu. Kua nakai kautu a Satani kaeke mamate tua fakamoli a tautolu ke he Atua. Kua mailoga e Satani ko Iehova, ke he magaaho ni Hana, ka vevete e mate he puhala he liu tu mai.—Luka 20:37, 38.
6 Manako a Satani ke moumou e taha mena kua mua atu e uho ke he tau momoui ha tautolu mogonei—ko e ha tautolu a mahani fakamoli ke he Atua. Kua to vevele a Satani ke fakakite na maeke ia ia ke fuluhi kehe a tautolu mai ia Iehova. Ko e mena ia, kaeke fakalagalaga a tautolu ke nakai mahani fakamoli—ke fakaoti e gahua fakamatala he tala mitaki po ke tiaki e tau tutuaga Kerisiano—liga ko e kautu a ia ma Satani! (Efeso 6:11-13) Ti kua tuku he ‘Kamatamata’ ki mua ha tautolu e tau kamatamata.—Mataio 4:3.
7 Kua kehekehe e tau “lagatau fakahehe” ha Satani. (Efeso 6:11, Jewish New Testament) To liga kamatamata e ia a tautolu ke he velevele koloa, matakutaku, mahalohalo, po ke tutuli ke he tau mena fakafiafia. Ko e taha he hana tau puhala kua mua atu e lauia mitaki kua putoia ai e fakaloleloleaga. Ko e tagata matakaki fakavaivai, kua iloa kua maeke e fakaatukehe ke fakalolelole aki a tautolu, ti taute a tautolu ke maluelue. (Tau Fakatai 24:10) Mua atu he magaaho “kua malipilipi” e tau loto ha tautolu, kua kamatamata e ia a tautolu ke fiu ti tiaki.—Salamo 38:8.
8 Ha kua hohoko muatua atu taha a tautolu ke he tau aho fakahiku, to hihiga ke malikiti hake e tau mena ne fakatupu e fakaloleloleaga, ti nakai ataina a tautolu mai he tau mena ia. (Kikite e puha “Falu Puhala ne Fakatupu e Fakaloleloleaga.”) Ko e heigoa ni e mena ka tupu, maeke e fakaloleloleaga ke fofo e malolo ha tautolu. Ke “fakatau e tau magaaho” ma e tau kotofaaga fakaagaga—putoia e fakaako he Tohi Tapu, fina atu ke he tau feleveiaaga Kerisiano, mo e fakalataha ke he fekafekauaga he fonua—to liga ko e paleko kaeke ke mategugu a koe fakatino, manamanatuaga, mo e logonaaga. (Efeso 5:15, 16, NW) Manatu kua manako e Kamatamata ke fiu a koe ti tiaki. Ka e nakai ko e magaaho a nei ke fakamanou hifo po ke galo e aga fakamafiti hau hagaao ke he tau vaha kua nonofo ai a tautolu! (Luka 21:34-36) Puhala fe kua maeke ia koe ke totoko e kamatamata mo e mataala? Manamanatu ke he fa e manatu fakakite nukua maeke ke lagomatai.
‘Liogi Tumau’
9 Falanaki ki a Iehova he liogi. Liu manamanatu ke he fakafifitakiaga ha Iesu he katene ko Ketesemane. He tupetupe lahi e manamanatuaga, ko e heigoa hana ne taute? Ne haga a ia ki a Iehova ma e lagomatai, he liogi fakamakamaka ti “kua kavakava foki a ia tuga he tau fatufatuoka toto kua to hifo ke he kelekele.” (Luka 22:44) Manamanatu hagaao ki ai. Iloa mitaki e Iesu a Satani. Ne onoono a Iesu mai he lagi ke he tau kamatamata oti ha Satani he tau laliaga hana ke hele he tau fekafekau he Atua. Ka e, ne nakai logona hifo e Iesu to liga mukamuka ia ia ke fehagai mo e ha mena kua tuku he Kamatamata ki mua hana. Kaeke logona hifo he Tama mitaki katoatoa he Atua e latatonu ke liogi ma e lagomatai mo e malolo faka-Atua, kua lahi atu fefe e latatonu ha tautolu ke taute pihia!—1 Peteru 2:21.
10 Manatu foki, he mole e fakamalolo ke he tau tutaki hana ke ‘liogi tumau,’ ne pehe a Iesu: “Kua makai ni e loto, ka ko e tino kua lolelole.” (Mataio 26:41) Ko e tino ha hai ne tutala a Iesu ki ai? Moli ni ne nakai ko e hana; kua nakai fai lolelole e tino mitaki katoatoa hana. (1 Peteru 2:22) Ka e ne kehe e tau tutaki hana. Kakano ha ko e nakai mitaki katoatoa ne toka tuai mo e tau hihiga ke he agahala, kua latatonu pauaki a lautolu ke lagomatai ke totoko e kamatamata. (Roma 7:21-24) Ko e kakano haia ati fakamalolo e ia ki a lautolu—mo e tau Kerisiano oti ne fakamui ia lautolu—ke liogi ma e lagomatai he fehagai mo e kamatamata. (Mataio 6:13) Tali e Iehova e tau liogi pihia. (Salamo 65:2) Fefe? Ke he liga ua e puhala.
11 Fakamua, lagomatai he Atua a tautolu ke mailoga e tau kamatamata. Ko e tau kamatamata ha Satani kua tuga e tau matahele ne fakatokatoka he hala pouli. Kaeke ke nakai kitia e koe e tau mena ia, to liga kototia a koe. He puhala mai he Tohi Tapu mo e tau tohi ne fakave ke he Tohi Tapu, kua fakamaama mai e Iehova e tau matahele ha Satani, ti fakaata a tautolu ke kalo neke mokulu ke he matahele. Ke he tau tau loga, ko e tau tohi ne lolomi mo e tau polokalama fonoaga mo e toloaga ne kua fakalaga lagaloga mai ki a tautolu ke he tau hagahaga kelea pihia tuga e matakutaku tagata, mahani kelea he fakatane mo e fifine, velevelekoloa, mo e falu kamatamata fakasatani. (Tau Fakatai 29:25; 1 Korinito 10:8-11; 1 Timoteo 6:9, 10) Kua nakai kia fakaaue lahi a koe ki a Iehova he fakalaga mai a tautolu ke he tau lagatau ha Satani? (2 Korinito 2:11) Manatu ko e tau hatakiaga oti pihia ko e tali haia ke he tau liogi hau ma e lagomatai ke totoko e kamatamata.
12 Uaaki, tali e Iehova e tau liogi ha tautolu he foaki mai ki a tautolu e malolo ke fakauka ke he kamatamata. Pehe e Kupu hana: ‘Nakai tuku atu he Atua a mutolu ke he kamatamata kua mua ke he mena kua fahia ai a mutolu, ka e taute foki e ia fakalataha mo e kamatamata e mena ke hao ai.’ (1 Korinito 10:13) To nakai fakaata he Atua e kamatamata ke lahi mahaki ke liga nakai fai malolo fakaagaga a tautolu ke totoko—kaeke matutaki a tautolu ke falanaki ki a ia. Puhala fe ne taute e ia ke “hao ai” a tautolu? Kua ‘foaki e ia e agaga tapu ki a lautolu ne ole ai.’ (Luka 11:13) Maeke he agaga ia ke lagomatai a tautolu ke manatu e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu ne maeke ke fakamalolo e mauokafua ha tautolu ke taute e mena hako mo e lagomatai a tautolu ke taute e tau fifiliaga pulotu. (Ioane 14:26; Iakopo 1:5, 6) Maeke ai ke lagomatai a tautolu ke fakakite e tau fua kua lata lahi mo tautolu ke kautu mai he tau fakahihiga ke hehe. (Kalatia 5:22, 23) Liga maeke e agaga he Atua ke omoi e tau matakainaga talitonu ke ‘eke mo fakamalolo ki a tautolu.’ (Kolose 4:11) Kua nakai kia fakaaue a koe ha kua tali e Iehova ke he puhala fakaalofa pihia e tau liogi hau ma e lagomatai?
Kia Moli e Tau Amaamanakiaga Hau
13 Ke mataala, kua lata ia tautolu ke moli e tau amaamanakiaga ha tautolu. Kakano ha ko e tau peehiaga he moui, kua mategugu oti a tautolu he falu magaaho. Ka e latatonu ia tautolu ke manatu mena nakai mavehe he Atua to moua e tautolu e moui nakai fai lekua he fakatokaaga tuai nei. Pihia foki he tau vaha Tohi Tapu, ne fehagai e tau fekafekau he Atua mo e tau matematekelea, putoia e favale, mativa, fakaagitau, mo e gagao.—Gahua 8:1; 2 Korinito 8:1, 2; 1 Tesalonia 5:14; 1 Timoteo 5:23.
14 He vaha nei, kua fai lekua foki a tautolu. Liga fehagai a tautolu mo e favale, logona e tupetupe fakatupe, taufetului mo e fakaagitau, gagao, mo e matematekelea ke he falu puhala foki. Kaeke ke puipui fakamana e Iehova a tautolu mai he tau matematekelea oti kana, to nakai kia foaki he mena ia e matapatuaga mo fakafiufiu ha Satani ki a Iehova? (Tau Fakatai 27:11) Ne fakaata e Iehova hana tau fekafekau ke kamatamata, ke he falu tuaga pihia ke hoko ke mate tuai ke he tau lima he tau tagata totoko.—Ioane 16:2.
15 Ko e heigoa mogoia, nukua mavehe mai e Iehova? Tuga ni ne kua mailoga e tautolu fakamua, ne mavehe e ia to taute e ia a tautolu ke tatai mo e ha kamatamata ne liga fehagai mo tautolu, kaeke ke falanaki katoatoa a tautolu ki a ia. (Tau Fakatai 3:5, 6) Puhala mai ai he hana Kupu, hana agaga, mo e hana fakatokatokaaga, kua puipui e ia a tautolu fakaagaga, he lagomatai a tautolu ke leveki e fakafetuiaga ha tautolu mo ia. Mo e fakafetuiaga mauokafua ia, pete ka mamate a tautolu, kua kautu a tautolu. Nakai fai mena taha—pihia mo e mate—ka maeke ke taofi e Atua mai he palepale hana tau fekafekau tua fakamoli. (Heperu 11:6) Ti ke he lalolagi fou kua tata lahi mogonei, to nakai kaumahala a Iehova ke fakamoli e tau maveheaga fulufuluola hana ko e tau fakamonuinaaga ma lautolu ne ofania a ia.—Salamo 145:16.
Manatu e Tau Matakupu
16 Ke fakauka ke hoko ke he fakahikuaga, kua latatonu ia tautolu ke manatu e tau matakupu aoga lahi ne putoia he fakaata he Atua e mahani kelea. Kaeke he falu magaaho kua hihiga e tau lekua ha tautolu ke lalahi mamahaki ti kamatamata a tautolu ke tiaki ai, kua mitaki ke fakamanatu ki a tautolu ni nukua paleko e Satani e tonuhia he pule katoatoa ha Iehova. Ko e Fakavaia kua huhu foki e mahani Atua mo e mahani fakamoli he tau tagata tapuaki he Atua. (Iopu 1:8-11; 2:3, 4) Ko e tau matakupu ia mo e puhala ne fifili e Iehova ke tali atu kua lalahi mamahaki atu ki a tautolu takitokotaha. Pihia fefe?
17 Ko e fakaata fakaku he Atua ke uka e moui kua tuku mai taha magaaho ma e falu ke kuku mau ke he kupu moli. Manamanatu ke he mena nei: Ne matematekelea a Iesu ke liga moua e tautolu e moui. (Ioane 3:16) Kua nakai kia fakaaue a tautolu ma e mena ia? Ka e kua fakamakai nakai a tautolu ke tumau e fakauka ke maeke he falu ke moua e moui? Ke fakauka ke hoko ke he fakahikuaga, kua latatonu ia tautolu ke mailoga na lahi mahaki atu e pulotu ha Iehova ke he ha tautolu. (Isaia 55:9) To fakaoti e ia e mahani kelea ke he magaaho ni kua hagahaga mitaki ke tali tukulagi e tau matakupu mo e mitaki tukulagi ni ma tautolu. Moli, kua fai puhala foki kia? Na fakafili tonu tumau e Atua!—Roma 9:14-24.
“Kia Fakatata Atu ke he Atua”
18 Ke fakatumau e aga fakamafiti ha tautolu, kua latatonu ia tautolu ke nonofo fakatata atu ki a Iehova. Kia nakai nimo ko Satani hane taute e tau mena oti ke he hana malolo ke moumou e fakafetuiaga mitaki ha tautolu mo Iehova. To taute e Satani a tautolu ke talitonu to nakai hoko mai e fakaotiaga mo e nakai fai kakano ke fakamatala e tala mitaki po ke moui ke he tau tutuaga he Tohi Tapu. Ka e ko ia “ko e pikopiko a ia, mo e matua he pikopiko.” (Ioane 8:44) Kua latatonu ia tautolu ke mauokafua ke ‘totoko atu ke he Tiapolo.’ Ko e fakafetuiaga ha tautolu mo Iehova ko e taha mena kua nakai lata ia tautolu ke fakateaga ki ai. Kua fakamalolo fakaalofa mai he Tohi Tapu ki a tautolu: “Kia fakatata atu a mutolu ke he Atua, ti fakatata mai ai a ia kia mutolu.” (Iakopo 4:7, 8) Maeke fefe ia koe ke fakatata fakalahi atu ki a Iehova?
19 Ko e liogi fakahokulo kua aoga lahi. Ka hihiga e tau peehiaga he moui ke mamafa lahi, liligi e loto hau ki a Iehova. Ka lahi e ole fakatonu hau, to mukamuka lahi ke kitia e tali hana ke he tau ole hau. Ko e tali to liga nakai tatai tonu tumau mo e mena ne manatu a koe ki ai, ka e kaeke manako a koe ke fakalilifu a ia mo e ke tumau e mahani fakamoli, to foaki e ia kia koe e lagomatai kua lata ke maeke ia koe ke kautu he fakauka. (1 Ioane 5:14) He kitia e koe e takitakiaga hana ke he moui hau, to fakatata fakalahi atu a koe ki a ia. Ko e totou hagaao mo e manamanatu ke he tau aga mo e tau puhala ha Iehova, tuga ne fakakite mai he Tohi Tapu, kua aoga foki. Kua lagomatai he manamanatu fakahokulo pihia a koe ke iloa mitaki a ia; to fakaohooho e loto hau mo e fakahokulo e fakaalofa hau ki a ia. (Salamo 19:14) Mo e ko e fakaalofa ia, kua mua he tau mena oti, ka lagomatai a koe ke totoko e kamatamata mo e ke mataala.—1 Ioane 5:3.
20 Ke fakatata tumau ki a Iehova, kua aoga foki ke nonofo fakatata a tautolu ke he ha tautolu a tau matakainaga talitonu. To fakatutala ke he mena nei he vala fakahiku he porosua nei.
TAU HUHU HE FAKAAKOAGA
• Ko e heigoa ne taute e Iesu he magaaho ne ha ha i lalo he peehiaga mamafa lahi he teitei ke fakaoti hana moui, mo e ko e heigoa ne fakamalolo e ia e tau tutaki hana ke taute? (Tau para. 1-4)
• Ko e ha nukua ono fakatonutonu a Satani ke he tau tagata tapuaki ha Iehova, mo e ko e heigoa e tau puhala kua kamatamata e ia a tautolu? (Tau para. 5-8)
• Ke totoko e kamatamata, ko e ha kua latatonu ia tautolu ke liogi tumau (Tau para. 9-12), kia moli ke he ha tautolu a tau amaamanakiaga (Tau para. 13-15), manatu e tau matakupu (Tau para. 16-17), mo e “fakatata atu ke he Atua” (Tau para. 18-20)?
[Puha he lau 25]
Falu Puhala ne Fakatupu e Fakaloleloleaga
Malolo tino/fuakau. Kaeke matematekelea a tautolu he leva e gagao po ke kaeke fakakaupa he fuakau, kua liga fakaagitau a tautolu ha kua nakai maeke ia tautolu ke lahi atu e mena ka taute he fekafekau ke he Atua.—Heperu 6:10.
Lolelole e loto. Liga lolelole e tau loto ha tautolu kaeke tote e tali mai ke he tau laliaga ha tautolu he fakamatala e Kupu he Atua.—Tau Fakatai 13:12.
Tau logonaaga he nakai aoga. Ha kua leva e ekefakakelea, to liga talitonu e tagata kua nakai fai fakaalofa ki a ia, pihia foki mai ia Iehova.—1 Ioane 3:19, 20.
Hukia e tau logonaaga. Kaeke fai tagata kua lahi e ekefakakelea he matakainaga talitonu, to liga tupetupe lahi ti kua kamatamata ki a ia ke nakai fano he tau feleveiaaga Kerisiano po ke fakalataha ke he fekafekauaga he fonua.—Luka 17:1.
Favaleaga. Ko e falu ne nakai tatai e tua mo koe ka liga totoko, favale, po ke va ki a koe.—2 Timoteo 3:12; 2 Peteru 3:3, 4.
[Fakatino he lau 26]
Ne fakamalolo e Iesu a tautolu ke ‘liogi tumau’ ma e lagomatai he tau atu ke he kamatamata