Iehova—Ko e Atua ne Fakaako Mai
“To fakaako he Atua a lautolu oti kana.”—IOANE 6:45.
1. Ko e heigoa he Iesu ne taute he magaaho nei i Kapanaumi?
KUA mole fakaku atu laia he taute e Iesu Keriso e tau mana mo e kua kitia he magaaho nei hane fakaako atu he sunako i Kapanaumi, ne tata ke he Tahi ha Kalilaia. (Ioane 6:1-21, 59) Kua tokologa ne fakakite ko e nakai tua he magaaho ne pehe a ia: ‘Ha ko e mena hifo mai au he lagi.’ Ti kua gugu ai a lautolu: “Nakai kia ko Iesu hanai, ko e tama a Iosefa, kua kitia e tautolu hana matua tane mo e hana matua fifine? Ko e hanai foki, po ke fefe he pehe mai a ia, Ne hifo mai au he lagi?” (Ioane 6:38, 42) Kua akonaki ai a lautolu, he tukuogo e Iesu: “Nakai maeke ia taha ke hau kia au, ka nakai futia mai he Matua ne fakafano mai au; to fakatu foki e au a ia ke he aho fakamuiaki.”—Ioane 6:44.
2. Ko e heigoa e fakaveaga ke tali tonu ke he maveheaga a Iesu ke he liu tu mai?
2 Kua homo lahi ha e maveheaga ia—ke eke ai ke liu tu mai he vaha fakahiku, ka pule e Kautu he Atua! Kua maeke ia tautolu ke tali tonu ke he maveheaga nei kakano ha ko e mena toko hake moli ni he Matua, ko e Atua ko Iehova. (Iopu 14:13-15; Isaia 26:19) Moli, ko Iehova, ne fakaako mai to tutu mai a lautolu ne mamate, ti “ko ia ni e faiaoga mua ue atu.” (Iopu 36:22, Today’s English Version) He tuhi atu ke he fakaakoaga he Matua, ne fakaholo atu ai a Iesu ke pehe: “Kua tohi he tau perofeta, To fakaako he Atua a lautolu oti kana.”—Ioane 6:45.
3. Ko e heigoa e tau huhu ka onoono a tautolu ki ai?
3 Kua moli ai, ko e monuina a ia ke eke ko e taha ia lautolu ne kua tohia e perofeta ko Isaia hagaao ki ai: “To fakaako e Iehova hau a fanau oti.” (Isaia 54:13) Ti maeke nakai a tautolu? Ko hai kua tuga e fanau tane ki a ia mo e moua ai hana tau fakaakoaga? Ko e heigoa e tau fakaakoaga mua ue atu a Iehova ne lata ia tautolu ke iloa mo e taute ke moua hana fakamonuinaaga? Ne fakaako fefe a Iehova he vaha kua mole, mo e fakaako pihia nakai a ia he vaha nei? Ko e tau huhu hanai ka onoono a tautolu ki ai.
Matua, Faiaoga, Tane
4. Ko hai e tau tama tane fakamua a Iehova ne moua hana fakaakoaga?
4 Ne eke ai fakamua a Iehova mo Matua mo e Faiaoga he magaaho ne tufugatia e ia hana Tama fuataha, ko Iesu ato eke mo tagata. Ko ia nai ne kua ui ‘ko e Loko’ kakano ha ko ia e Tagata Fakahokohoko Kupu ne Mua a Iehova. (Ioane 1:1, 14; 3:16) Ne gahua e Loko “he tapa [he Matua] ko e iki gahua iloilo a ia,” mo e ako lahi e ia e tau mena mai he fakaakoaga he Matua hana. (Tau Fakatai 8:22, 30, NW) Kua moli, kua eke ni a ia ko e Hukui, po ke kanavaakau aoga lahi, ti ko ia ne fakaaoga he Matua ke tufugatia e tau mena oti kana, fakalataha mo e ‘tau tama tane [agaga] he Atua.’ Liga olioli lahi na lautolu he fakaako he Atua! (Iopu 1:6; 2:1; 38:7; Kolose 1:15-17) He magaaho fakamui, ne tufugatia ai e tagata fakamua, ko Atamu. Ko e ‘tama tane he Atua’ foki a ia, mo e fakakite mai he Tohi Tapu kua fakaako e Iehova a ia.—Luka 3:38; Kenese 2:7, 16, 17.
5. Ko e heigoa e monuina uho ne fakagalo e Atamu, ka e ko hai ne fakaako e Iehova, mo e ko e ha?
5 Kua momoko lahi, ha kua nakai omaoma pauaki a Atamu ti fakagalo ai e ia e monuina ke eke tumau ko e tama tane he Atua. Kua nakai maeke ai mogoia hana tau hologa, ke moua e fakafetuiaga he tau tama tane he Atua kakano he fakave ke he fanau maiaga. Ka e, fakaako ni e Iehova e tau tagata nakai mitaki katoatoa ne kua kumi takitakiaga ki a ia. Ko Noa, ke fakatai ki ai, kua eke moli ‘ko e tagata tututonu ne o fano a ia mo e Atua,’ ti kua fakaako ai e Iehova a Noa. (Kenese 6:9, Ke 6:13–7:5) He omaoma a ia, kua fakakite moli ai e Aperahamo “ko e kapitiga he Atua” a ia, ati fakaako ai foki e Iehova a ia.—Iakopo 2:23; Kenese 12:1-4; 15:1-8; 22:1, 2.
6. Ko hai ne eke a Iehova ke onoono ki ai ko e hana “tama,” mo e ko e faga faiaoga fefe a ia ki a lautolu?
6 Kua leva lahi he mole mai, ke he vaha a Mose, ne taute e Iehova e fakafetuiaga he maveheaga mo e motu ko Isaraela. Ko e fua, kua eke e motu ia mo tau tagata fifili hana mo e onoono ai ki a lautolu ko e hana “tama.” Ne pehe e Atua: “Ko e tama haku a Isaraela.” (Esoto 4:22, 23; 19:3-6; Teutaronome 14:1, 2) Kua fakave ai ke he fakafetuiaga he maveheaga ia, kua maeke e tau Isaraela ke pehe, tuga ne fakamau hifo he perofeta ko Isaia: “Ko koe Iehova na e, ko e ha mautolu a Matua a koe.” (Isaia 63:16) Kua taute ai e Iehova hana matagahua he matua tane mo e fakaako ai mo e fakaalofa hofihofi e hana fanau, ko Isaraela. (Salamo 71:17; Isaia 48:17, 18) Kua moli, he magaaho ne eke a lautolu ke nakai fakamoli, ne fakaalofa hofihofi noa a ia he olelalo ki a lautolu: “Ko e fanau liliu kehe na e, kia liliu mai ā.”—Ieremia 3:14.
7. Ko e fakafetuiaga fefe ne ha ha ia Isaraela mo Iehova?
7 Ha ko e fua he fakafetuiaga he maveheaga mo Isaraela, kua eke foki a Iehova ko e Tane fakatai ke he motu, mo e eke a ia mo hoana fakatai hana. Hagaao ki a ia ne tohi he perofeta ko Isaia: “Ha ko ia ne eke a koe, ko e tane hau haia, ko Iehova Sapaota ko e hana higoa haia.” (Isaia 54:5, Ieremia 31:32) Pete ni ne fakakatoatoa fakamoli e Iehova hana gahua he Tane, kua eke ne motu Isaraela ko e hoana nakai fakamoli. “Tuga e fifine ne mahani fakavai ke he hana tane,” he talahau e Iehova, “kua mahani fakavai pihia a mutolu kia au, ko e magafaoa a Isaraela na e.” (Ieremia 3:20) Ne olelalo lagaloga a Iehova ke he tau tama tane he hoana nakai fakamoli hana; ne fakatumau na ia ke eke ko e ha lautolu a “Faiaoga Homo Ue Atu.”—Isaia 30:20, NW; 2 Nofoaga he Tau Patuiki 36:15.
8. Pete ni foki kua tiaki e Iehova e motu a Isaraela, ko e faga hoana fakatai fefe ne nakai la moua e ia?
8 He magaaho ne tiaki he tau Isaraela mo e kelipopo Hana Tama, ko Iesu Keriso, kua fakahiku ne Atua ke tiaki a ia. Kua nakai tuai eke e motu Iutaia mo hoana fakatai hana, po ke eke a ia mo Matua mo e Faiaoga he tau tama tane faliuliu hana. (Mataio 23:37, 38) Ka e pete ni, ko e hoana fakatai ni hokoia a Isaraela. Ne fatiaki mai he aposetolo ko Paulo a Isaia 54:1, he vagahau hagaao ke he “fifine tufua,” ne kua kehe mai he “fifine ne fai tane,” ko e motu ko Isaraela he tino. Ne fakakite mai e Paulo ko e tau Kerisiano fakauku ko e fanau he “fifine tufua,” ti kua ui aki e ia “ko Ierusalema i luga.” Ko e fifine fakatai nei ko e fakatokatokaaga he tau mena momoui agaga katoa he Atua i luga he lagi.—Kalatia 4:26, 27.
9. (a) Hagaao a Iesu ki a hai he magaaho ne vagahau a ia “to fakaako e Iehova hau a fanau oti”? (e) Ko e heigoa e fakaveaga ne kua eke e tau tagata mo tau tama tane fakaagaga he Atua?
9 Ti ko e magaaho ne fatiaki mai e Iesu e perofetaaga a Isaia he sunako i Kapanaumi: “To fakaako e Iehova hau a fanau oti,” kua vagahau a ia hagaao ki a lautolu ne kua eke ko e “fanau” a “Ierusalema i luga,” ko e fakatokatokaaga he Atua i luga he lagi ne tuga e hoana. He talia e tau fakaakoaga he hukui he Atua mai he lagi, ko Iesu Keriso, kua maeke ai e tau Iutaia ne fanogonogo ke eke ko e fanau he fifine tufua he Atua i luga he lagi mo e taute ai “ko e motu tapu,” ko e ko “Isaraela [fakaagaga] he Atua.” (1 Peteru 2:9, 10; Kalatia 6:16) He fakamaama mai e magaaho homo ue atu ne foaki mai e Iesu ke eke mo tau tama tane fakaagaga he Atua, ne tohi ai he aposetolo ko Ioane: “Kua haele mai a ia ke he hana tau tagata ka e nakai talia a ia he hana tau tagata. Ka ko lautolu oti ne talia a ia mo e tua ke he hana higoa, ne age e ia ki ai e pule kia eke a lautolu mo fanau he Atua.”—Ioane 1:11, 12.
Tau Fakaakoaga Aoga Lahi a Iehova
10. He mole agataha ni e totokoaga i Etena, ko e heigoa ne fakaako e Iehova hagaao ke he “tega,” mo e kitia moli ko hai e Tega nei?
10 Ko Iehova, ko e Matua fakaalofa, mo e fakailoa ai hana finagalo ke he hana fanau. Ko e magaaho ne fakaohooho he agelu totoko e tau tagata tokoua fakamua ke nakai omaoma, ne tala age agataha e Iehova he magaaho ia e mena ka taute e ia ke fakakatoatoa hana finagalo ke taute e lalolagi mo parataiso. Ne pehe a ia to tuku e ia e vihiatia ke he vahaloto he “gata tuai,” ko ia ko Satani ko e Tiapolo, “mo e fifine.” Ti fakamaama ai mogoia e ia ko e “tega” he fifine ka tatuki mate a Satani, he “ulu.” (Kenese 3:1-6, 15, NW; Fakakiteaga 12:9; 20:9, 10) Tuga he fita he kitia e tautolu, ko e fifine—ne kitia moli he magaaho fakamui ko “Ierusalema i luga”—ko e fakatokatokaaga he tau mena momoui agaga he Atua he lagi. Ka ko hai hana “tega”? Ko e Tama he Atua, ko Iesu Keriso, ne fakafano mai he lagi mo e ko ia ka eke ai fakahiku ke moumou a Satani.—Kalatia 4:4; Heperu 2:14; 1 Ioane 3:8.
11, 12. Ne fakalaulahi fefe e Iehova e fakaakoaga aoga lahi hana ke he “tega”?
11 Ne fakalaulahi e Iehova e fakaakoaga aoga lahi nei hagaao ke he “tega” he magaaho ne mavehe a ia ki a Aperahamo: “Ko e mena ia ke fakamonuina fakalahi ai e au a koe, mo e fakatokologa lahi ue atu e au hau a [tega] ke tuga e tau fetu he lagi . . . Ko e hau a [tega] foki ke monuina ai e tau motu oti kana he lalolagi.” (Kenese 22:17, 18, fakatatai NW.) Ne fakaaoga e Iehova e aposetolo ko Paulo ke fakamaama ko Iesu Keriso e Tega he maveheaga ki a Aperahamo ka e to maeke foki e falu ke eke mo vala he “tega.” “Kaeke foki ko e ha Keriso a mutolu,” he tohia e Paulo “ti ko e moli, ko e [“tega,” NW] a Aperahamo a mutolu, mo e tau hakega foki kua lata mo e mena ne talahaua.”—Kalatia 3:16, 29.
12 Ne fakakite foki e Iehova ko Keriso e Tega, ka tupu mai he ohi patuiki a Iuta mo e “to omaoma e tau motu kia ia.” (Kenese 49:10) Hagaao ke he Patuiki ko Tavita he magafaoa a Iuta, ne mavehe a Iehova: “To kotofa e au hana fanau ke tumau tukulagi, ko e hana nofoaiki foki kia tuga e tau aho he lagi. To tumau tukulagi hana fanau, ko e hana nofoaiki foki ke tuga e la ia ki mua haku.” (Salamo 89:3, 4, 29, 36) He magaaho ne fakailoa he agelu ko Kaperielu e fanauaga a Iesu, ne fakamaama e ia ko e tama haia kua kotofa he Atua ke Pule, ko e Tega a Tavita. “To homo a ia, to talahaua a ia ko e Tama hana ne Mua ue atu,” he talahau e Kaperielu, “to foaki atu he Iki ko e Atua kia ia e nofoaiki a Tavita hana matua; . . . ko e hana kautu foki nakai fai fakaotiaga ia.”—Luka 1:32, 33; Isaia 9:6, 7; Tanielu 7:13, 14.
13. Ke moua e fakamonuinaaga a Iehova, kua lata a tautolu ke tali fefe ke he hana fakaakoaga?
13 Ke maeke ke moua e fakamonuinaaga a Iehova, kua lata a tautolu ke iloa mo e fakagahua e fakaakoaga aoga lahi nei hagaao ke he Kautu he Atua. Kua lata ia tautolu ke tali tonu ko e hifo mai a Iesu he lagi, ko ia e Patuiki ne kotofa he Atua—ko e Tega he patuiki ka takitaki e liuaki maiaga he Parataiso ke he lalolagi—mo e to fakaliu tu mai e ia a lautolu ne mamate. (Luka 23:42, 43; Ioane 18:33-37) He magaaho ne vagahau a Iesu i Kapanaumi hagaao ke he fakaliu tu mai ha lautolu ne mamate, kua lata ai e tau Iutaia ke kitia moli ko e talahau e ia e kupu moli. Ha ko e mena gahoa lahi ne tau fahi tapu kua mole, ti liga ko e kavi ia ni i Kapanaumi, ne fakaliu tu mai e ia e tama fifine ne 12 e tau tau he moui he ofisa pule he sunako! (Luka 8:49-56) Kua moli kua fai kakano foki a tautolu ke tali tonu mo e taute e tau mahani ke felauaki mo e fakaakoaga fakatupu amaamanakiaga a Iehova ke he hana Kautu!
14, 15. (a) Aoga lahi fefe e Kautu a Iehova ki a Iesu? (e) Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke maama hagaao ke he Kautu a Iehova mo e maeke ai ke fakamaama atu?
14 Kua tuku katoa moli e Iesu hana moui he lalolagi ke fakaako atu e Kautu a Iehova. Kua taute e ia mo matapatu tala he fekafekauaga hana, mo e fakaako foki e ia hana tau tutaki ke liogi ma e mena ia. (Mataio 6:9, 10; Luka 4:43) Kua maeke tuai ne tau Iutaia he tino ke eke mo “fanau he kautu,” ka e kakano he nakai tua, kua tokologa lahi a lautolu ne nakai moua e monuina ia. (Mataio 8:12; 21:43) Ne fakakite mai e Iesu ko e “fuifui mamoe gahoa” ni hokoia ka moua e monuina ke eke mo “fanau he kautu.” Kua eke e “fanau” nei mo tau “hakega fakalataha mo Keriso” he Kautu hana i luga he lagi.—Luka 12:32; Mataio 13:38; Roma 8:14-17; Iakopo 2:5.
15 Fiha e hakega he kautu ka ta hake e Keriso ke he lagi ke pule mo ia ke he lalolagi? Kua 144,000 ni hokoia, hagaao ke he Tohi Tapu. (Ioane 14:2, 3; 2 Timoteo 2:12; Fakakiteaga 5:10; 14:1-3; 20:4) Ka e pehe a Iesu ko e fai “mamoe kehe” a ia, ko lautolu ia ka ha ha i lalo he lalolagi he pule he Kautu. To olioli a lautolu nei ke he malolo tino mitaki katoatoa mo e mafola tukulagi ke he lalolagi parataiso. (Ioane 10:16; Salamo 37:29; Fakakiteaga 21:3, 4) Kua lata ia tautolu ke maama mo e maeke ke fakamaama e fakaakoaga a Iehova hagaao ke he Kautu.
16. Ko e heigoa e fakaakoaga aoga lahi a Iehova kua lata ia tautolu ke ako mo e taute mau?
16 Kua fakakite mai moli he aposetolo ko Paulo e taha fakaakoaga aoga lahi foki a Iehova. Ne pehe a ia: “Ha kua ako tuai a mutolu he Atua he feofanaki.” (1 Tesalonia 4:9) Ke fakafiafia a Iehova, kua lata a tautolu ke fakakite e fakaalofa pihia. “Ko e Atua ko e fakaalofa a ia,” he talahau mai he Tohi Tapu, mo e kua lata a tautolu ke fifitaki ke he hana fakafifitakiaga ke fakakite e fakaalofa. (1 Ioane 4:8; Efeso 5:1, 2) Kua momoko lahi, ha kua tokologa e tau tagata ne kaumahala lahi ke ako ke fakaalofa ke he tau faoa ha lautolu ko e tau tagata tuga ne fakaako mai he Atua ki a tautolu ke taute. Ka e kua a tautolu? Kua talia nakai e tautolu e fakaakoaga nei a Iehova?
17. Ko e aga ha hai kua lata ia tautolu ke fifitaki ki ai?
17 Kua aoga lahi ke talia e tautolu e tau fakaakoaga oti kana a Iehova. Kia eke ha tautolu a tau aga ke tatai mo e he salamo he Tohi Tapu ne tohia: “Iehova na e, kia fakailoa mai kia au hāu a tau puhala; kia fakaako mai e koe au ke he hau a tau hala. Kia takitaki e koe au ke he mena moli mai ia koe, mo e fakaako mai kia au.” “Kia fakaako e koe au ke he hāu a tau fakatufono. Kia fakaako e koe au ke he loto matala mitaki mo e pulotu . . . Fakaako au ke he hāu a tau fakafiliaga.” (Salamo 25:4, 5; 119:12, 66, 108) Ka tatai hau a manamanatuaga mo e he tau salamo, kua maeke a koe ke ha ha he moto tagata tokologa ne fakaako e Iehova.
Moto Tagata Tokologa ha Lautolu ne Fakaako
18. Ko e heigoa ne talahau tuai he perofeta ko Isaia ka hoko he vaha ha tautolu?
18 Ne talahau tuai he perofeta ko Isaia e mena ka tupu he vaha ha tautolu: “To hoko ni ke he tau aho a mui, to fakamau ai e mouga ha i ai e fale a Iehova ke he tapunu mouga ha atu mouga . . . To o mai foki e tau motu kehe loga, mo e pehe age a lautolu, O mai a, kia o hake a tautolu ke he mouga a Iehova, ko e fale he Atua a Iakopo; to fakaako mai foki e ia a tautolu ke he hana tau puhala.” (Isaia 2:2, 3; Mika 4:2) Ko hai e tau tagata nei ne fakaako e Iehova?
19. Ko hai he vaha nei ne fakalataha ia lautolu ne fakaako e Iehova?
19 Kua fakalataha ai e falu mo lautolu ka pule i luga he lagi mo Keriso. Tuga kua tohia fakamua, ne pehe a Iesu ko e fai “mamoe kehe” a ia—ko e tau tagata ke he lalolagi i lalo he Kautu—ne fakalataha foki mo e “fuifui mamoe gahoa” he tau hakega he Kautu. (Ioane 10:16; Luka 12:32) Ko e “moto tagata tokologa,” ne hao mai he “matematekelea lahi,” ko lautolu a ia he vahega mamoe kehe, mo e olioli a lautolu he moua e tuaga he taliaaga a Iehova ne fakave ke he tua ha lautolu ke he toto a Iesu ne fakamaligi. (Fakakiteaga 7:9, 14) Pete ni foki ko e nakai ha ha tonu e tau mamoe kehe i loto he “fanau” ne talahau mai ia Isaia 54:13, kua monuina a lautolu ha kua fakaako e Iehova. Ko e mena haia, kua vagahau hako a lautolu he ui e Atua ko e “Matua” kakano ha ko e mena to eke moli a ia mo ha lautolu a Matua Tupuna Tane mai he “Matua tukulagi,” ko Iesu Keriso.—Mataio 6:9; Isaia 9:6.
Puhala ne Fakaako e Iehova
20. Ko e heigoa e tau puhala ne fakaako mai e Iehova?
20 Kua fakaako e Iehova mai he tau puhala loga. Ma e fakatai, ne taute pihia e ia mai he tau gahua tufugatia hana, ne kua talahau moli ko e moui a ia mo e pulotu lahi mahaki hana. (Iopu 12:7-9; Salamo 19:1, 2; Roma 1:20) Ke lafi ki ai, kua fakaako e ia he matutaki fakahako mai ni, tuga ne taute e ia he fakaako a Iesu ato eke a ia ko e tagata. Kua pihia ai, he tau magaaho tolu ne fakamau hifo, ne vagahau fakahako mai ni a ia he lagi ke he tau tagata he lalolagi.—Mataio 3:17; 17:5; Ioane 12:28.
21. Mua atu ko hai e agelu ne fakaaoga e Iehova mo hukui hana, ka e iloa fefe e tautolu ko e fakaaoga foki falu?
21 Kua fakaaoga foki e Iehova e tau agelu hukui ke fakaako mai, fakalataha mo e hana Tama Fuataha, “ko e Loko.” (Ioane 1:1-3) Pete ni ko e maeke a Iehova ke vagahau fakahako ke he hana tama tane ko e tagata mitaki katoatoa, ko Atamu, he katene i Etena, ligaliga fakaaoga ni e ia a Iesu, ato eke a ia ko e tagata, ke vagahau ma Hana. (Kenese 2:16, 17) Liga ko ia nei e “agelu he Atua, ko ia ne mua ke he tau kau a Isaraela” ne kua poaki a Iehova hagaao ki a ia: “Fanogonogo a koe kia ia.” (Esoto 14:19; 23:20, 21) Kua nakai fakauaua ai, ato eke ko e tagata a Iesu, ko e “takitaki kau a Iehova” foki ne tu atu ki a Iosua ke fakamalolo a ia. (Iosua 5:14, 15) Kua fakaaoga foki e Iehova e falu agelu ke talahau hana tau fakaakoaga, tuga a lautolu ne fakaaoga e ia ke age hana Matafakatufono ki a Mose.—Esoto 20:1; Kalatia 3:19; Heperu 2:2, 3.
22. (a) Ko hai he lalolagi ne fakaaoga e Iehova ke fakaako atu? (e) Mua atu ko e heigoa ne fakaaoga e Iehova ke fakaako e tau tagata he vaha nei?
22 Ke lafi ki ai, kua fakaaoga he Atua ko Iehova e tau tagata hukui ke fakaako atu. Ko e tau mamatua i Isaraela kua lata a lautolu ke fakaako ha lautolu a tau fanau; tau perofeta, tau ekepoa, tau tama tane he ohi patuiki, mo e tau Levi ne fakaako e Matafakatufono a Iehova ke he motu. (Teutaronome 11:18-21; 1 Samuela 12:20-25; 2 Nofoaga he Tau Patuiki 17:7-9) Ko Iesu e Tagata Fakahokohoko Kupu ne Mua he Atua he lalolagi. (Heperu 1:1, 2) Ne fa talahau lagaloga e Iesu ko e mena ne fakaako mai e ia ko e tau mena ako mai ni e ia he Matua, ko lautolu ne fanogonogo ai mogoia ki a ia, kua eke tuai ke fakaako e Iehova. (Ioane 7:16; 8:28; 12:49; 14:9, 10) Kua taute e Iehova hana tau talahauaga ke fakamau hifo, mo e he vaha ha tautolu mua atu ni ke fakaako e ia e tau tagata mai he tau Tohiaga Tapu nei mai he agaga.—Roma 15:4; 2 Timoteo 3:16.
23. Ko e heigoa e tau huhu ka onoono e tala ne mui mai ki ai?
23 Kua nonofo a tautolu he vaha aoga, ha kua mavehe mai he tau Tohiaga Tapu ‘to hoko ni ke he tau aho a mui [ne nonofo ai a tautolu] to o mai foki e tau motu kehe loga, to fakaako foki e Iehova a lautolu ke he hana tau puhala.’ (Isaia 2:2, 3) Kua foaki mai fefe e fakaakoaga nei? Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute ke aoga ai ki a tautolu, ti fai vala foki ka taute auloa he fakaholoaga fakaako homo ue atu a Iehova hane taute he magaaho nei? To onoono a tautolu ke he tau huhu pihia he tala ne mui mai.
To Tali Fefe e Koe?
◻ Kua eke fefe a Iehova mo Matua, ko e Faiaoga, mo e Tane?
◻ Ko e heigoa ne fakaako e Iehova hagaao ke he “tega”?
◻ Ko e heigoa e fakaakoaga aoga lahi he Atua kua lata ia tautolu ke omaoma ki ai?
◻ Fakaako fefe e Iehova?
[Fakatino he lau 20]
He fakaliu tu mai e tama fifine a Iairo kua foaki mai ai e fakaveaga ke tali tonu ke he maveheaga a Iesu ke he liu tu mai