‘Kia O Fano Ai a Mutolu mo e Keriso’
“Haia, tuga ne talia e mutolu a Keriso Iesu, ko e Iki, kia o fano ai a mutolu ia ia.”—KOLOSE 2:6.
1, 2. (a) Fakamaama fefe he Tohi Tapu e moui he fekafekauaga mahani fakamoli a Enoka ki a Iehova? (e) Lagomatai fefe e Iehova a tautolu ke o mo ia, tuga he fakakite he Kolose 2:6, 7?
KUA fa kitekite nakai e koe e tama tane tote kua fano hui mo e matua tane hana? Kua fifitaki he tama tote e tau mena oti he hana a matua tane, ko e fofoga hana kua olioli he nava; kua lagomatai he matua tane hana a ia, kua kikila foki hana fofoga he fakaalofa mo e taliaaga. Tatai tonu, kua fakaaoga e Iehova e talahauaga ia ke fakamaama aki e moui he fekafekauaga fakamoli ki a ia. Ma e fakatai, kua talahau he Kupu he Atua ko e tagata fakamoli ko Enoka ‘ne o fano foki mo e Atua moli.’—Kenese 5:24; 6:9.
2 Tuga ni e matua tane manamanatu ke lagomatai hana tama tane fuata ke fano mo ia, kua tuku mai e Iehova ki a tautolu e lagomatai kua lahi ue atu. Ne fakafano mai e ia e Tama fuataha hana ke he lalolagi. He tau tuaga hui oti he hana fano he lalolagi nei, ne fakaata mitaki katoatoa e Iesu Keriso hana Matua he lagi. (Ioane 14:9, 10; Heperu 1:3) Ti ke maeke ke fano mo e Atua, kua lata ia tautolu ke o mo Iesu. Ne tohi he aposetolo ko Paulo: “Haia, tuga ne talia e mutolu a Keriso Iesu, ko e Iki, kia o fano ai a mutolu ia ia; kua fai vaka a mutolu ia ia, mo e ati hake kia ia, ti fakatumau ke he tua, tuga ne fakaako ai a mutolu [“ke puke he tua,” NW] mo e fakaaue.”—Kolose 2:6, 7.
3. Hagaao ke he Kolose 2:6, 7, ko e ha kua pehe a tautolu kua lahi atu e mena kua putoia he o mo Keriso nakai ni he papatiso noa?
3 Ha kua manako a lautolu ke o fakalataha mo e Keriso, fakamakai ke muitua e tau tuaga hui mitaki katoatoa hana, ko e tau tagata fakaako Tohi Tapu loto fakamoli ne papatiso. (Luka 3:21; Heperu 10:7-9) He lalolagi katoa, he 1997 hokoia, molea e 375,000 ne taute e lakaaga aoga nei—avelesi ke molea e 1,000 he tau aho takitaha. Kua fiafia lahi ke he tupu nei ki mua! Pete ia, ne fakamau he tau kupu a Paulo ia Kolose 2:6, 7 kua lahi mahaki e mena kua putoia he o fakalataha mo e Keriso he papatiso noa ni. Ko e vepi Heleni “kia o fano” kua fakamaama e gahua kua lata ke taute tumau. Lafi atu foki e Paulo ke he fano mo e Keriso kua putoia ai ke he fa e mena: ke fai vaka ia Keriso, ati hake kia ia, ti fakatumau ke he tua, mo e puke he fakaaue. O mai la ke manamanatu ke he tau talahauaga takitaha mo e kitia e puhala kua lagomatai a tautolu ke fakatumau e o fakalataha mo Keriso.
Ko Koe Kia kua ‘Fai Vaka ia Keriso’?
4. Ko e heigoa e kakano ke ‘fai vaka ia Keriso’?
4 Fakamua, kua tohi e Paulo, kua lata ia tautolu ke fai vaka ia Keriso. (Fakatatai Mataio 13:20, 21.) Maeke fefe he tagata ke gahua atu ke ‘fai vaka ia Keriso’? Ko e tau vaka he akau kua nakai kitia, ka kua aoga ia ke he akau—he foaki ai e tupuolamoui mo e huhua. Tatai foki, kua lauia fakagalo e fakafifitakiaga mo e fakaakoaga a Keriso ia tautolu fakamua, kua eke ke pili mau he tau loto mo e tau manamanatuaga ha tautolu. Kua feaki mo e fakamalolo ai a tautolu. He magaaho ka fakaata ai e tautolu ke hokotia ke he manamanatuaga ha tautolu, tau gahua ha tautolu, mo e tau fifiliaga ha tautolu, ne omoi a tautolu ke tukulele ha tautolu a tau momoui ki a Iehova.—1 Peteru 2:21.
5. “Manako lahi” fefe a tautolu ma e tau mena kai fakaagaga?
5 Ne ofania e Iesu e iloilo mai he Atua. Ne fakatai foki e ia ke he tau mena kai. (Mataio 4:4) He hana a Lauga he Mouga, ne taute e ia 21 e tau fatiaki mai he valu e tau tohi kehekehe he tau Tohiaga Tapu Heperu. Ke muitua hana tau fakataiaga, kua lata ia tautolu ke taute e tau fakamafanaaga he aposetolo ko Peteru—“kia manako lahi” ma e tau mena kai fakaagaga “tuga e tau tama mukemuke kito fanau.” (1 Peteru 2:2) Ka manako lahi e tama mukemuke kito fanau ma e mena kai kua fakakite e ia hana manako lahi mahaki. Ka nakai logona pihia a tautolu he mogonei ke he tau mena kai fakaagaga, kua fakamaama he tau kupu a Peteru a tautolu “kia manako lahi” e manako ia. Fefe? Ko e matapatu fakaakoaga ne moua ia Salamo 34:8 ka lagomatai: “Kia kamata e mutolu mo e kitekite, kua mitaki a Iehova.” Ka “kamata” tumau e tautolu e Kupu a Iehova, ko e Tohi Tapu, liga ke fai vala ka totou he tau aho takitaha, to kitia e tautolu kua huhua ai mo e mitaki fakaagaga. To nakai leva, to tupu ai e manako ha tautolu ki ai.
6. Ko e aoga he ha ke manamanatu ke he tau mena kua totou e tautolu?
6 Pete ia, kua aoga lahi ke tavili fakamitaki e tau mena kai ne kai e tautolu. Ti kua lata ia tautolu ke manamanatu ke he tau mena kua totou e tautolu. (Salamo 77:11, 12) Ma e fakatai, he totou e tautolu e tohi The Greatest Man Who Ever Lived, kua aoga lahi e tau veveheaga takitaha ka tutu a tautolu mo e huhu ki a tautolu ni: ‘Ko e heigoa e vala he aga a Keriso kua kitia e au he talahauaga nei, ti fifitaki fefe e au ke he haku ni a moui?’ He manamanatu he puhala ia ka fakamalolo a tautolu ke fakagahua e mena kua ako e tautolu. Ti, ka fehagai mo e fifiliaga, kia huhu hifo ki a tautolu e mena ka liga taute e Iesu. Ka taute e tautolu e fifiliaga hagaao ki ai, kua fakakite moli e tautolu kua fai vaka moli ia Keriso.
7. Ko e heigoa e onoonoaga ha tautolu ke he mauokafua he huhua fakaagaga?
7 Kua fakamalolo foki e Paulo a tautolu ke uta e “tau mena kakano,” ko e tau kupu moli hokulo lahi he Kupu he Atua. (Heperu 5:14) Ko e totou e Tohi Tapu katoa kua liga ko e foliaga fakamua ha tautolu ke he mena nei. Ti ha ha ai e tau vala tala pauaki he fakaakoaga, tuga e poa lukutoto he Keriso, ko e tau maveheaga kehekehe ne taute e Iehova mo e hana a tau tagata, po ke falu he tau fekau faka-perofeta he Tohi Tapu. Ha ha i ai e loga lahi he tau tohi ka lagomatai a tautolu ke hufia mo e tavili e tau mena kai fakaagaga pihia. Ko e heigoa e foliaga he uta e iloilo pihia? Nakai ke foaki mai ki a tautolu e kakano ke fakaikaluga, ka ke ati e fakaalofa ha tautolu ki a Iehova mo e fakatata lahi atu a tautolu ki a ia. (1 Korinito 8:1; Iakopo 4:8) Ka fakamakai ni a tautolu he uta e iloilo nei, fakagahua ki a tautolu, mo e fakaaoga ai ke lagomatai e falu, to fifitaki moli e tautolu e Keriso. To lagomatai he mena nei a tautolu ke fai vaka mitaki ia ia.
Ko Koe Kia kua ‘Ati Hake ia Keriso’?
8. Ko e heigoa e kakano ke ‘ati hake ia Keriso’?
8 Ke he taha vala he fano fakalataha mo Keriso, kua mafiti e hiki ha Paulo he taha kitiaaga ke he taha—mai he akau ke he fale. Ka manamanatu a tautolu ke he fale hane ta, nakai ni kua manatu a tautolu ke he matapatu ka kua kitia mata foki e ati hakeaga, mai ni he gahua malolo lahi kua tuku ki ai. Tatai ai, kia gahua fakamalolo a tautolu ke ati e tau fua mo e tau aga tuga ha Keriso. Nakai galo noa e tau gahua malolo pihia, tuga ni ne tohi e Paulo ki a Timoteo: “Kia kitia ai he tau tagata oti hāu a mafiti.” (1 Timoteo 4:15; Mataio 5:16) Ko e heigoa falu gahua Kerisiano kua ati hake a tautolu?
9. (a) Ke maeke ke fifitaki a Keriso he fekafekauaga ha tautolu, ko e heigoa falu foliaga aoga kua liga ke foli a tautolu ki ai? (e) Iloa fefe e tautolu kua manako a Iehova ke olioli e fekafekauaga ha tautolu?
9 Ne kotofa e Iesu a tautolu ke fakamatala mo e fakaako e tala mitaki. (Mataio 24:14; 28:19, 20) Ne fakatoka e ia e fakafifitakiaga mitaki katoatoa, he fakamatala fakamalolo mo e lauia mitaki. Moli lahi, to nakai maeke ia tautolu ke mitaki lahi tuga ne taute e ia. Ka e fakatoka he aposetolo ko Peteru e foliaga nei ma tautolu: “Ka kia tapu e Iki ko e Atua ke he tau loto ha mutolu. Kia mautali a mutolu ke tali atu mo e mahani molu mo e matakutaku kia lautolu oti kua hūhu mai kia mutolu ke he kakano he amaamanaki ha ha ia mutolu.” (1 Peteru 3:15) Aua neke fakaatukehe ka logona e koe kua nakai “mautali a [koe] ke tali atu.” Fakatoka e tau foliaga kua mitaki ka lagomatai a koe ke tata fakahaga ke he tuaga ia. Maeke he tauteute tuai ke lagomatai a koe ke hikihiki e fakataitaiaga hau po ke lauia foki e kupu tohi i ai. Liga ke fakatoka e koe e tau foliaga ke foaki loga e tau tohi faka-Tohi Tapu, ke loga e tau liu ahi atu, po ke kamata e fakaakoaga Tohi Tapu. Kia nakai lata ke peehi malolo ke he tau numera—he numera he tau tula, tau foakiaga, po ke tau fakaako—ka ko e aoga. Fakatoka e tau foliaga mitaki mo e tutuli ke moua ai kua lagomatai a tautolu ke olioli e foakiaga ha tautolu ke he fekafekauaga. Ko e mena ia kua manako a Iehova—ki a tautolu ke fekafekau ki a ia “mo e fiafia.”—Salamo 100:2; fakatatai 2 Korinito 9:7.
10. Ko e heigoa falu gahua Kerisiano kua lata ia tautolu ke taute, mo e lagomatai fefe he tau mena nei a tautolu?
10 Ha ha i ai foki e tau gahua kua taute e tautolu i loto he fakapotopotoaga kua ati hake a tautolu ki a Keriso. Ko e mena kua mua e aoga ke fakakite e feofanaki, ha ko e fakamailoga anei he tau Kerisiano moli. (Ioane 13:34, 35) He fakaako a tautolu, tokologa ia tautolu ne matutaki ke he faiaoga ha tautolu, kua na pihia pauaki ni. Pete ia, maeke nakai ia tautolu mogonei ke muitua ke he fakatonuaga a Paulo “kia fakalahi” he lali ke iloa falu he fakapotopotoaga? (2 Korinito 6:13) Kua manako foki e tau motua ke he fakaalofa mo e fakaaue ha tautolu. He kaufakalataha mo lautolu, kumi mo e talia e fakatonuaga faka-Tohiaga Tapu ha lautolu, to fakamukamuka e tautolu ha lautolu a tau gahua uka. (Heperu 13:17) He magaaho taha, to lafi e mena nei ke he ati hake ha tautolu ia Keriso.
11. Ko e heigoa e onoonoaga moli kua lata ia tautolu ke taute he papatisoaga?
11 Ko e papatisoaga ko e magaaho fiafia! Pete ia, kua nakai lata ia tautolu ke amanaki ke he tau magaaho oti he moui he magaaho fakamui ke fiafia tumau. Ko e vala lahi he ati hake ha tautolu ia Keriso kua putoia e “o leva fakalata ke he fakatufono ia.” (Filipi 3:16) Nakai kakano e mena ia kua mateafu e puhala he moui. Kua kakano ke o ki mua he puhala hako—ke he taha talahauaga, ati hake e tau aga fakaagaga mitaki mo e fakatumau ki ai he taha aho mo e taha aho, mo e taha tau ke he taha tau. Manatu, “ko ia ke tumau ato hoko ke he fakaotiaga, to fakamoui na ia.”—Mataio 24:13.
Ko Koe Kia kua “Fakatumau ke he Tua”?
12. Ko e heigoa e kakano ke “fakatumau ke he tua”?
12 He talahauaga hana ke tolu aki kua fakamaama e o ha tautolu mo Keriso, kua fakamafana e Paulo a tautolu ke “fakatumau ke he tua.” Kua totou he taha talahauaga, “fakamau hagaao ke he tua,” ko e kupu Heleni ne fakaaoga e Paulo kua kakano “ke fakamau, fakamoli, mo e fakamatafakatufono.” He tupu a tautolu ke he iloilo, kua foaki ki a tautolu e falu kakano ke kitia kua fakamatapatu mitaki e tua ha tautolu ia Iehova ko e Atua, mo e moli, kua fakave fakamatafakatufono. Ko e fua kua tupu ki mua e fakatumau ha tautolu. Kua eke ai ke tupu ki mua e uka ma e lalolagi a Satani ke fakalolelole a tautolu. Kua fakamanatu he mena nei ki a tautolu e fakamafanaaga a Paulo ke ‘hohoko atu ke he katoatoaaga.’ (Heperu 6:1) Tuilima e katoatoaaga mo e fakatumau.
13, 14. (a) Ko e heigoa kua fehagai mo e fakamatakutaku ke he fakatumau ha lautolu e tau Kerisiano Kolose he senetenari fakamua? (e) Ko e heigoa e mena ne kua tupetupe e aposetolo ko Paulo ki ai?
13 Ko e tau Kerisiano he senetenari fakamua i Kolose kua fehagai mo e tau fakamatakutaku ke he fakatumau ha lautolu. Ne hataki e Paulo: “A mutolu, neke lautaki e taha a mutolu ke he pulotu nakai aoga ke fakahehe ai, ke lata mo e kupu toka tuai he tau tagata, ke lata foki mo e tau kupu fakamua he lalolagi, ka e nakai lata mo Keriso.” (Kolose 2:8) Nakai manako a Paulo ke he tau tagata Kolose, ne kua eke mo tau tagata ‘kua ta mai ke he kautu he Tama fakahele [he Atua],’ ke lautaki, uta kehe mai he tuaga fakaagaga monuina ha lautolu. (Kolose 1:13) Fakahehe he kakano fe? Ne fakakite e Paulo ke he “pulotu,” ko e kupu na lagataha ni e kitia i loto he Tohi Tapu. Ko e tutala kia a ia ke he tau tagata pulotu Heleni, tuga a Plato mo Socrates? Pete ni kua fakatu he tau mena nei e fakamatakutakuina ke he tau Kerisiano moli, ke he tau vaha ia, ko e kupu “pulotu” kua lahi mahaki e fakaaoga. Kua fa mahani ke hagaao ke he tau matakau mo e tau aoga loga kua fakaako—pihia foki a lautolu fakalotu. Tuga anei, ko lautolu pihia he senetenari fakamua ko e tau Iutaia tuga a Josephus mo Philo ne fakahigoa e tau lotu ni ha lautolu ko e pulotu—liga ke lafi e maamaaga ki ai.
14 Ko e falu pulotu kua liga ke tupetupe a Paulo ki ai, ko e tau aga fakalotu. Mui mai he veveheaga taha ia hana a tohi ke he tau Kolose, ne vagahau atu a ia ki a lautolu ne fakaako, “Aua neke fakapiki atu ki ai, po ke kamata, po ke fota,” ti ko e mena ia kua putoia foki ke he tau mena he Fakatufono faka-Mose ne kua moumou kehe he mate a Keriso. (Roma 10:4) Fakalataha mo e tau pulotu pouliuli, kua lauia e fakamatakutaku ke he fakaagaga he fakapotopotoaga. (Kolose 2:20-22) Ne hataki e Paulo ke he pulotu ne fai vala he “tau kupu fakamua he lalolagi.” Ko e fakaakoaga fakavai pihia ko e tupuaga mai he tagata.
15. Fehola kehe mai fefe a tautolu he lolelole he manatu nakai faka-Tohi Tapu kua fa fehagai mo tautolu?
15 Ko e fakatolomaki he tau manatu mo e manamanatuaga he tagata ne nakai fakave mauokafua ke he Kupu he Atua ka fakatu e fakamatakutaku he fakatumau faka-Kerisiano. Kia mataala foki a tautolu he vaha nei ke he tau fakamatakutaku pihia. Ne fakamalolo mai he aposetolo ko Ioane: “Ko e tau tagata fakahelehele na e, aua neke talia e tau agaga oti kana, ka kia kamatamata e mutolu e tau agaga po ke mai he Atua a lautolu.” (1 Ioane 4:1) Ti ka lali e kapitiga aoga ke talahau ki a koe, ko e moui ke he tau tutuaga he Tohi Tapu ko e puhala tuai, po ke ka hihiga atu e katofia ke fakaohooho a koe ke moua e aga velevele koloa, po ke ka peehi fakagalogalo he tagata gahua auloa a koe ke moumou e manamanatuaga fakave ke he Tohi Tapu hau, po ke ka talahau he matakainaga talitonu e tau mena nakai ati hake ke he falu i loto he fakapotopotoaga ne fakave ke he hana ni a manatu, kia nakai talia noa e tau mena ne talahau e lautolu. Tiaki e tau mena ne nakai tatai mo e Kupu he Atua. He taute pihia e tautolu, to tumau e fakatumau ha tautolu he o a tautolu fakalata mo e Keriso.
“Puke ke he Tua mo e Fakaaue”
16. Ko e heigoa e mena ke fa aki he o fakalataha mo Keriso, mo e ko e heigoa e huhu kua liga ke huhu e tautolu?
16 Ko e mena ke fa aki he o fakalataha mo Keriso kua talahau e Paulo ko e “puke ke he tua mo e fakaaue.” (Kolose 2:7, fakatatai NW.) Ko e kupu “puke” kua fakamanatu ki a tautolu e vailele kua puke e tau loloto vai. Kua lagomatai e mena nei ki a tautolu ko e tau Kerisiano, ko e fakaaue ha tautolu ke fakatumau po ke aga tumau. Kia igatia a tautolu mo e huhu fakamitaki, ‘Fakaaue nakai au?’
17. (a) Ko e ha kua liga ke talahau kua lahi mahaki e tau mena ke fakaaue a tautolu ki ai, pihia foki he tau vaha uka? (e) Ko e heigoa falu mena fakaalofa mai ia Iehova kua logona e koe ke fakaaue lahi?
17 Ha ha moli ia tautolu oti e kakano lahi ke puke he tau fakaaue ki a Iehova he tau aho oti. Ti pihia foki he tau magaaho muikau e kelea, liga fai mena mukamuka ke moua e tau magaaho fakatotoka. Kua fakakite he kapitiga e fakamafanatia. Fakapeka atu a ia ne ofania. Ko e okioki mitaki he po kua moli ke liuaki mai e fiafia. Fakatu he fuaaga kai lolo e toto hoge. Ko e lologo he manu, kata he tama, mo e lanu moana he lagi, ko e matagi hahau—ko e tau mena oti nei mo e falu foki kua kitia e tautolu he tau aho takitaha. Kua mukamuka lahi ke fakateaga ke he tau mena fakaalofa pihia. Nakai kia lata lahi ai he fakaaue? Na mai oti ia Iehova, ko e Punaaga he ‘tau mena mitaki oti mo e tau mena fakaalofa oti kua katoatoa e mitaki.’ (Iakopo 1:17) Ti kua mai e ia e tau mena fakaalofa ki a tautolu he fakatonotono e tau mena nei—ko e moui hokoia, ke fakatai ki ai. (Salamo 36:9) Fakalaulahi atu, kua foaki mai e ia ki a tautolu e magaaho ke moui tukulagi. Ke maeke ke foaki e mena fakaalofa nei, ne taute e Iehova e poa mua ue atu he fakafano mai hana Tama fuataha, “ne eke foki au mo fiafia hana.”—Tau Fakatai 8:30; Ioane 3:16.
18. Fefe e puhala ke fakakite e tautolu e fakaaue ki a Iehova?
18 Ko e moli ha ia he tau kupu he salamo: “Kua mitaki ke fakaheke atu kia Iehova.” (Salamo 92:1) Pihia foki, ne fakamanatu e Paulo ke he tau Kerisiano i Tesalonia: “Kia fakaaue a mutolu he tau mena oti kana.” (1 Tesalonia 5:18; Efeso 5:20; Kolose 3:15) Kia igatia a tautolu mo e fifili ke lahi atu e fakaaue. Nakai ni fakahagaao e tau liogi ha tautolu he tau ole ke he Atua ke he tau manako ha tautolu. Kua mitaki ke fai tokaaga ma e tau ole nei. Ka e manamanatu la ke he kapitiga ne tutala ni ki a koe ka manako a ia ke he taha mena mai ia koe! Ti ko e ha ne nakai liogi ki a Iehova ke fakaaue mo e fakaheke a ia? Kua eke e tau liogi pihia ke fakafiafia aki a ia ka ono hifo a ia ke he lalolagi nakai fakaaue nei! Ko e aoga ke ua aki kua lagomatai he tau liogi pihia a tautolu ke hagaaki ke he tau mena ati hake he moui, he fakamanatu ki a tautolu kua fakamonuina moli ha ia ha tautolu.
19. Fakakite fefe he vagahau a Paulo ia Kolose 2:6, 7 ke fakatumau a tautolu oti ke fakatolomaki ki mua e o ha tautolu mo Keriso?
19 Nakai kia mailoga mitaki e lahi he takitakiaga pulotu ne moua mai he tau vala takitaha he Kupu he Atua? Ko e fakatonuaga a Paulo ke fakatumau ke o mo Keriso ko e mena kua lata ia tautolu ke igatia mo e manako ke omaoma. Kia fifili a a tautolu ke ‘fai vaka ia Keriso,’ “ati hake kia ia,” “fakatumau ke he tua,” mo e “ke puke he tua mo e fakaaue.” Ko e fakatonuaga pihia kua mua atu e aoga ki a lautolu ne papatiso fou. Ka e aoga ki a tautolu oti. Manamanatu ke he tupu he vaka fakamua ne tupu holofa hifo mo e hane tokoluga fakahaga e talagaaga he fale. Ti nakai fai fakaotiaga e o ha tautolu mo Keriso. Lahi mahaki agaia e lata ma e tupuaga. To lagomatai e Iehova a tautolu mo e fakamonuina a tautolu, ha kua manako a ia ki a tautolu ke fakalataha tumau mo ia mo e hana a Tama fuataha.
To Tali Fefe e Koe?
◻ Ko e heigoa kua putoia he o fakalataha mo Keriso?
◻ Ko e heigoa e kakano ke ‘fai vaka ia Keriso’?
◻ Maeke fefe a tautolu ke ‘ati hake ia Keriso’?
◻ Ko e ha kua aoga lahi ke “fakatumau ke he tua”?
◻ Ko e heigoa e tau kakano kua ha ia tautolu ‘ke puke he fakaaue’?
[Fakatino he lau 24]
Liga ke nakai kitia e tau vaka he akau, ka e moua mai ai e tau mena kai ke he akau mo e fakave mauokafua ai