Kolo Toko he FATATOHI INITANETE
Kolo Toko
FATATOHI INITANETE
Faka-Niue
ā
  • ā ē ī ō ū
  • TOHI TAPU
  • TAU TOHI
  • TAU FELEVEIAAGA
  • w12 1/1 lau 4-5
  • Tau Mena Tutupu Pauaki—Ko e Ha ne Loga Lahi?

Nakai fai vitiō ma e fifiliaga nei.

Fakamolemole, fai lekua ke moua e vitiō.

  • Tau Mena Tutupu Pauaki—Ko e Ha ne Loga Lahi?
  • Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2012
  • Tau Vala Mataulu
  • Tau Tohi Pihia Foki
  • Tau Mena ne Lafi ke he Tau Matematekelea
  • Ko e Fakahala Kia he Atua e Tau Matematekelea Pauaki?
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2008
  • Tau Moumouaga Tutupu Noa—Ko e Fakamailoga he Vaha?
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1993
  • Ko e Atua Kia kua Fakahala a Tautolu?
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2012
  • Tau Moumouaga Tutupu Noa—Kua Fakalago Kia ke he Atua?
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1993
Kitia Foki
Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2012
w12 1/1 lau 4-5

Tau Mena Tutupu Pauaki—Ko e Ha ne Loga Lahi?

TUGA e loga lahi e tau mena tutupu pauaki he tau vala tala. Tokologa e tagata ne lauia noa he taha po ke falu matematekelea ne nakaila pihia fakamua. Ko e Centre for Research on the Epidemiology of Disasters i Belgium ne talahau he 2010 hokoia ko e 373 ne lauia he tau matematekelea ti kavi ke he 296,000 e tagata ne mamate.

Ko e laulahi he tau matematekelea ne talahau kua malagaki hake foki he tau hogofulu tau loga kua mole. Ma e fakatai, he vahāloto he 1975 mo e 1999, i lalo he 300 e matematekelea ne fakamau he tau tau takitaha. Ka e vahāloto he 2000 mo e 2010, ko e evalesi ne tata ke he 400 he tau tau takitaha. Liga ko koe taha ia lautolu ne manamanatu, ‘Ko e ha ne loga lahi ai e tau matematekelea mogonei?’

Pete he fakamailoga he tau tagata e tau matematekelea pihia ko e “tau gahua he Atua,” ne nakai mooli e manatu nei. Nakai ko e Atua i tua he tau matematekelea kua lauia e tau tagata tokologa he vahā nei. Pete ia, ne talahau tuai he Tohi Tapu to ha ha i ai e tau matematekelea he vahā ha tautolu. Ma e fakatai, ia Mataio 24:7, 8, totou e tautolu e tau kupu a Iesu: ‘To ha ha i ai e tau hoge, mo e tau mafuike ke he taha mena mo e taha mena. Ko e tau mena oti ia ko e kamataaga ia he tau mena matematekelea.’ Ko e ha ne talahau tuai e Iesu e tau mena tutupu nei, ti ko e heigoa e kakano he tau mena ia ma tautolu?

Ko Iesu ko e Tama he Atua ne talahau e tali ke he hūhū ne tala age ki a ia: “Po ke heigoa foki e fakamailoga he . . . fakaotiaga he lalolagi?” (Mataio 24:3) Ne tala age e ia e tau mena kehekehe ka tutupu, putoia e tau matematekelea tuga ne totoku i luga. Ti matutaki atu a ia ke talahau e manatu uho nei: “Ka kitia e mutolu e tau mena ia kua eke, kia iloa ai e mutolu, kua tata tuai e kautu he Atua.” (Luka 21:31) Ti ko e tau mena tutupu pauaki ia kua lahi e aoga ma tautolu. Ne tuhi ai ke he magaaho he tau hikiaga lalahi i mua.

Tau Mena ne Lafi ke he Tau Matematekelea

Ka e tokologa agaia e tagata ne hūhū, Ka nakai ko e Atua ne fakalago ki ai e tau matematekelea, ti ko hai po ke heigoa? Maeke ia tautolu ke maama e tali ka mailoga ni e tautolu e kupu mooli ne talahau he Tohi Tapu: “Ko e lalolagi oti ha he pule hana kua mahani kelea.” (1 Ioane 5:19) Kua fakakite he kupu nei ne nakai ko e Atua i tua he tau tuaga tupetupe he lalolagi, ka e he tau tuaga loga, ko e fī haana, ko ‘ia kua mahani kelea’—po ke hagaao ki ai e Tohi Tapu ‘ko e Tiapolo.’—Fakakiteaga 12:9, 12.

He takitaki ni he fiafia fakatagata haana, ko e fī nei he Atua nukua onoono ke he tau tagata ko e tau otaota. Ha kua ha ha he pule haana e lalolagi katoa ne fakatupu ki mua e ia e aga taha nei ke he tau tagata. Mooli, kua fakakite he Tohi Tapu e mena nei he talahau tuai e “tau aho fakamui,” to “ofaofa he tau tagata a lautolu ni, to velevele koloa, to hula noa, to fakatokoluga.” (2 Timoteo 3:1, 2) Ti nakai ofo ai ko e Tiapolo ne talaga e fakatokaaga he lalolagi katoa ne gahuahua ia lautolu mo e falu mahani nakai Atua. Kua fakaohooho e ia e matahavala lotokai mo e fulukovi ne fa tuku e tau tagata he puhala hagahaga kelea.

Ko e puhala fe he fakatokaaga lotokai he vahā nei ne fakatupu e tau matematekelea? Ne talahau he United Nations e tau matematekelea he lalolagi katoa: “Fa nonofo foki e tau tagata he tau faahi hagahaga kelea pauaki tuga e tau matakavi ne puke he vai. Lafi ki ai, ko e moumouaga he tau uhovao mo e tau loloto vai kua fakakelea e puipuiaga he takatakaiaga ke totoko e tau hagahaga kelea. Ko e fakamatakutaku he tau mena oti nei ko e hikiaga he takatakaiaga mo e hake lahi he puke he tahi ti ko e fua kua malikiti e tau kese kona ne fakatoka mai . . . ne tupu ha ko e tau gahua he tagata.” Pete he talahau kua lahi e mena nei ne tupu ha ko e “tau gahua he tagata” ke lata mo e holo ki mua he tuaga fakatupe, kua kitia mooli e tau gahua he aga lotokai mo e fulukovi kua hufia e lalolagi.

Fakahiku ai, tokologa e tau tagata pulotu mogonei ne mailoga kua ekefakakelea e gahua he tagata ne fakatupu lahi e tau lauiaaga moumou he tau matematekelea ne hohoko. Mooli ai, kua mokulu e tau tagata ke he tau lima he Tiapolo ha ko e lalago e fakatokaaga favale lahi he tau matematekelea.

Ti kitia e tautolu ko e loga he tau matematekelea kua fua mai he tau gahua fakahanoa he tagata. Ko e falu matematekelea to nakai moumou pihia ka tupu ai he falu matakavi. He tau matakavi loga he lalolagi, ko e tau lauiaaga he tau mena tutupu pauaki ne fakaohooho lahi he tau fehagaiaga fakavai he tau matagahua he tagata fakakeukeu po ke lahi he tau tagata ne omoi ke nonofo he tau matakavi hagahaga kelea ha ko e tuaga fakatupe po ke tau kehekeheaga kaufakalataha he lalolagi he vahā nei. Mooli, falu tagata ne mamahi he tau matematekelea, nakai ha ko e hehē he ha tagata pauaki po ke fakaheu, ka ko e “vaha mo e tau mena ke tutupu ai kua hoko ia kia lautolu oti.”—Fakamatalaaga 9:11.

Ko e heigoa ni e kakano, ka eke ko koe ne lauia noa he mena tupu pauaki, maeke fēfē a koe ke fahia? To onoono a tautolu mogonei ke he mena ka taute ke fakatote e lauiaaga ka tutupu e tau matematekelea.

    Tau Tohi Faka-Niue (1982-2025)
    Saini ki Fafo
    Saini ki Loto
    • Faka-Niue
    • Tufa
    • Tau Manako
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tau Kupu Fakaaoga
    • Fakavēaga Fakatagata
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Saini ki Loto
    Tufa