Fekafekau ki a Iehova mo e Nakai Fakateaga
“Ko e tau mena oti kua gali [“aoga lahi,” NW], . . . kia manamanatu a mutolu ke he tau mena ia.”—FILIPI 4:8.
1, 2. Ko e heigoa ne fakatupu e tokologa he lalolagi nei ke moua e onoonoaga fefeua he moui, ti lagā mai e tau hūhū fe?
KUA nonofo a tautolu he lalolagi ne lauia ai he tau magaaho uka mo e matematekelea lahi he fakamauaga tala he tagata. Ma e tau tagata ne nakai fai fakavēaga fakaagaaga mitaki, ko e fahia mai he “tau aho fakamui to hohoko mai ai e tau aho uka” kua liga teitei uka lahi mahaki. (2 Timo. 3:1-5) Ko e malolō ni ha lautolu ka maeke ia lautolu ke fahia ke he tau aho takitaha—mo e fakakaupā e kautūaga. He lali ke kalo mai he kikili lahi ke he moui, tokologa ne fuluhi ke he tau puhala fakaholoholo tumau he lalolagi fakafiafia.
2 Ke fahia ke he tau tupetupe he moui, fa mahani e tau tagata ke tuku fakamua e manako he tau fakafiafiaaga. Ka nakai fakaeneene, to mukamuka e tau Kerisiano ke mokulu ke he puhala moui nei. Maeke fēfē a tautolu ke kalo kehe i ai? To lata kia ke kikili lahi tumau a tautolu he tau magaaho oti? Fakakite fēfē e tautolu e lagotatai he vahāloto he tau fakafiafiaaga mo e tau matagahua? Ko e heigoa e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu kua lata ke takitaki a tautolu, ti ka nakai fakateaga a tautolu ke he moui kua nakai fakakikili lahi a tautolu?
Kia Nakai Fakateaga ke he Lalolagi ne Manako Lahi ke he Tau Mena Fakafiafia
3, 4. Lagomatai fēfē he tau Tohiaga Tapu a tautolu ke tokiofa e lata ke nakai fakateaga?
3 Ti kua lahi e peehiaga he lalolagi nei ke he “manako lahi ke he tau mena ke fiafia ki ai.” (2 Timo. 3:4) Ko e peehiaga ke moua e tau magaaho fiafia kua maeke ke fakahagahaga kelea e tuaga fakaagaaga ha tautolu. (Fakatai 21:17) Ti, ko e kakano mitaki he tau tohi he aposetolo ko Paulo ki a Timoteo mo Tito kua putoia foki e fakatonuaga hagaao ke he matakupu he aoga lahi mo e nakai fakateaga. He fakagahua e fakatonuaga ia ka lagomatai a tautolu ke tuku kehe e onoonoaga fefeua he lalolagi ke he moui.—Totou 1 Timoteo 2:1, 2; Tito 2:2-8.a
4 He tau senetenari fakamua, ne tohi e Solomona e aoga he tiaki e tau fiafiaaga he falu magaaho ke maeke ke manamanatu fakahokulo ke he moui. (Fakama. 3:4; 7:2-4) Mooli, ha kua kū e moui, kua lata ia tautolu ke ‘eke taha a tautolu’ ke moua e fakamouiaga. (Luka 13:24) Ke maeke ai, kua lata ia tautolu ke manamanatu tumau ke he “tau mena oti kua gali.” (Filipi 4:8, 9) Kakano he mena ia ko e manamanatu fakahokulo ke he tau faahi oti he moui Kerisiano.
5. Ko e heigoa e taha faahi he moui kua lata ke aoga lahi ki a tautolu?
5 Ma e fakatai, he fifitaki ki a Iehova mo Iesu, kua aoga lahi ke he tau Kerisiano ke gahua malolō ke he matagahua ha lautolu. (Ioane 5:17) Ti ko e fua, kua fa fakaheke a lautolu ke he puhala gahua mitaki mo e falanaki ki a lautolu. Mua atu ke he tau ulu magafaoa ne hagaaki lahi he gahua malolō ke lagomatai e tau magafaoa ha lautolu. Mole ia, he nakai leveki fakatino e magafaoa haana kua tatai mo e ‘fakatikai a Iehova’!—1 Timo. 5:8.
Ko e Onoonoaga Aoga Lahi ka e Fiafia ke he Tapuakiaga ha Tautolu
6. Iloa fēfē e tautolu kua lata ia tautolu ke nakai uta fakateaga ha tautolu a tapuakiaga ki a Iehova?
6 Nakai uta fakateaga e Iehova e tapuakiaga mooli. Tuga e fakatai, i lalo he Fakatufono faka-Mose ne moua he tau Isaraela e tau fua kelea ha kua fakatō kehe a lautolu mai he ha lautolu a tapuakiaga ki a Iehova. (Iosua 23:12, 13) He senetenari fakamua V.N., kua lata e tau tutaki he Keriso ke eketaha ke taufetului fakamakamaka ke fakatumau e tapuakiaga mooli ke atāina mai he tau fakaakoaga mo e tau aga kolokolovao. (2 Ioa. 7-11; Fakakite. 2:14-16) He vahā nei, matutaki e tau Kerisiano mooli ke nakai uta fakateaga e tapuakiaga ha lautolu.—1 Timo. 6:20.
7. Tauteute fēfē a Paulo ma e haana a feua?
7 Ko e ha tautolu a gahua he fonua ko e punaaga he fiafia. Ka e, ke maeke ke fakatumau e fiafia he gahua he fonua, kua lata ia tautolu ke manamanatu fakahokulo mo e tauteute tuai ai. Ne fakamaama e Paulo e puhala ne manamanatu a ia ke he tau tagata ne fakaako e ia. Ne tohi e ia: “Kua eke au mo tau mena oti ke he tau tagata oti kia momoui ai ni falu kia au. Kua eke foki e au e mena nai ha ko e vagahau mitaki kia igatia fakalataha a tautolu mo au.” (1 Kori. 9:22, 23) Ne moua e Paulo e fiafia lahi he lagomatai fakaagaaga e tau tagata, ti manamanatu fakahokulo a ia ke he puhala ka lagomatai e ia e tau manako pauaki he tau tagata fanogonogo haana. Ti maeke ia ia ke foaki ki a lautolu e fakamafanaaga mo e fakamalolō ke tapuaki ki a Iehova.
8. (a) Ko e heigoa e aga ha tautolu kua lata ke he tau tagata kua fakaako e tautolu ke he ha tautolu a gahua he fonua? (e) Maeke fēfē e taute he fakaako Tohi Tapu ke lafi ke he fiafia he gahua he fonua?
8 Aoga lahi fēfē ki a Paulo haana a feua? Kua makai a ia ke “fakatupa” ki a Iehova mo lautolu ka fanogonogo ke he ogo he kupu mooli. (Roma 12:11; 1 Kori. 9:19) Ka talia e tautolu e matagahua ke fakaako e tau tagata ke he Kupu he Atua—he fakaako Tohi Tapu he kaina, he feleveiaaga Kerisiano, po ke magaaho Tapuakiaga he Magafaoa—kua mailoga nakai e tautolu e matagahua ha tautolu ki a lautolu hane fakaako e tautolu? Liga logona e tautolu ko e taute tumau he fakaako Tohi Tapu ko e kavega lahi mahaki ma tautolu. Mooli, kua fa mahani ke fakaaoga e tau magaaho mai he tau mena fakatagata ha tautolu mo e foaki e magaaho ia ke lagomatai e falu. Ka e nakai kia lautatai e aga ia mo e tau kupu a Iesu “kua mua e monuina hana ke foaki atu, ke he monuina hana ke talia mai”? (Gahua 20:35) Ko e fakaako fakatagata e falu ke he puhala he fakamouiaga ka tamai ki a tautolu e fiafia kua nakai maeke ke fakatatai ke he ha gahua foki.
9, 10. (a) Ko e kikili lahi kia kua kakano ke nakai fai magaaho okioki mo e fiafia a tautolu mo e tau tagata? Fakamaama. (e) Ko e heigoa ka lagomatai e motua ke mafanatia mo e mukamuka ke o atu ki ai?
9 He kikili lahi kua nakai kakano ke nakai fai magaaho okioki mo e fakafiafiaaga a tautolu mo e tau tagata. Ne fakatoka e Iesu e fifitakiaga mitaki lahi mahaki he fai magaaho ke fakaako ti pihia foki ke okioki mo e feaki e tau fakafetuiaga kakano lahi mo e falu. (Luka 5:27-29; Ioane 12:1, 2) He kikili lahi kua nakai kakano foki kua lata tumau a tautolu ke pāpā maō. Ane mai aga vale, molea e kikili lahi ha Iesu, to nakai futiaki mooli e tau tagata ki a ia. Kua totoka foki e tau fanau ne haia mo ia. (Mare. 10:13-16) Maeke fēfē a tautolu ke fifitaki e aga lagotatai ha Iesu?
10 Hagaao ke he motua, taha e matakainaga taane ne pehē, “Lahi mahaki e amanakiaga haana ki a ia ni ka e nakai amanaki a ia ke mitaki katoatoa e falu.” Pihia nakai e mena ka talahau hagaao ki a koe? Kua latatonu ke fai amanakiaga mitaki ke he falu. Ma e fakatai, kua fanogonogo mitaki e tau tama ka fakatoka he tau matua e tau foliaga kua lagotatai mo e lagomatai e tau tama ke hokotia ki ai. Pihia foki, maeke he tau motua ke fakamalolō e tau tagata oti he fakapotopotoaga ke tupu fakaagaaga mo e foaki ki a lautolu e tau lagomatai pauaki ke he puhala ke taute ai. Lafi ki ai, ka ha ha he motua e onoonoaga lagotatai ki a ia, to moua e ia e aga mafanatia mo e fakahauhau. (Roma 12:3) Pehē e taha matakainaga fifine: “Nakai manako au ke he motua ke vaiga tumau. Kaeke ke kikili lahi a ia he tau magaaho oti, kua uka ke fina atu ki a ia.” Pehē foki e taha matakainaga fifine kua logona hifo e ia ko e falu motua “kua fakahopoate ha kua pāpā maō lahi mahaki e mahani.” To nakai manako e tau motua ke fakalolelole e onoonoaga fiafia kua lata he tau matakainaga oti ke moua ke he tapuakiaga ha lautolu ki a Iehova ko e ‘Atua fiafia.’—1 Timo. 1:11.
Taute e Matagahua he Fakapotopotoaga
11. Ko e heigoa e kakano ke “foli” ke he fakapotopotoaga?
11 He fakamalolō e Paulo e tau matakainaga taane he fakapotopotoaga ke eketaha ke lata mo e tau matagahua lalahi, ko e foliaga haana ne nakai ke fakamalolō ha tagata ke fakamakona e manako fakatagata. Ka e tohi e ia, kaeke kua foli e taha ke moua e feua he matakainaga taane motua he fakapotopotoaga, kua manako a ia ke he gahua mitaki. (1 Timo. 3:1, 4) Ko e “foli” kua lata he tau tagata taane Kerisiano ke feaki e manako malolō ke gahua fakalahi ke moua e tau mahani fakaagaaga kua lata ke maeke ke fekafekau ke he tau matakainaga ha lautolu. Kaeke kua papatiso e matakainaga taane kavi ke he taha e tau mo e kua felauaki mitaki e tuaga mo e tau puhala he Tohi Tapu ma e fekafekau lagomatai ne fakatoka he 1 Timoteo 3:8-13, maeke ke fai fakailoaaga mitaki ki a ia ma e kotofaaga. Mailoga pauaki he kupu 8 ne pehē: “Kua pihia foki e tau [“fekafekau lagomatai,” NW], kia fulumokoi a lautolu.”
12, 13. Fakamaama e tau puhala he tau matakainaga fuata ka foli atu ke he matagahua.
12 Ko e matakainaga taane papatiso kia a koe kua nakai fakateaga he vahā fuata mui haau? Loga e puhala ka foli atu a koe. Taha ko e fakatolomaki ki mua e taute haau ke he gahua he fonua. Ko koe nakai kua fiafia ke gahua mo e tau matakainaga kehekehe he gahua ke he fonua? Hane lali kia a koe ke kumi tagata ke fakaako Tohi Tapu a mua? Ka taute e koe e fakaako Tohi Tapu hagaao ke he tau manatu ne fakatoka mai he tau feleveiaaga Kerisiano, to fakaholo ki mua e lotomatala haau ke fakaako. Lafi ki ai, to iloa e koe e puhala ke fakaalofa hofihofi ki a ia hane fakaako e tau puhala a Iehova. He kamata e tagata fakaako haau ke kitia e lata ke taute e tau hikiaga, to iloa e koe ke fakamanavalahi mo e fakailoilo ke lagomatai a ia ke fakaaoga e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu.
13 Ko mutolu e tau matakainaga taane fuata ka fakaatā e mutolu a mutolu ki a lautolu ne momotua he fakapotopotoaga he foaki e lagomatai ki a lautolu he ha puhala. Maeke foki ia mutolu ke fakakite e fiafia ke he levekiaga he Fale he Kautu, he lagomatai ke tumau e meā mo e maopoopo. Ka foaki e koe e lagomatai ke he ha puhala ni kua maeke ia koe, to fakakite he aga makai haau kua aoga lahi ki a koe e fekafekauaga haau. Tuga a Timoteo, maeke ia koe ke fakaako ke leveki fakamooli e tau manako he fakapotopotoaga.—Totou Filipi 2:19-22.
14. Maeke fēfē e tau matakainaga taane fuata ke kamatamata ke kitia kua latatonu ke fekafekau ke he fakapotopotoaga?
14 Tau motua, kia manamanatu ke fakaaoga e tau matakainaga taane fuata hane fakamakamaka ke “hola kehe mo e tau manako lahi he tau fuata” mo e hane tutuli e “tututonu, mo e tua, mo e fakaalofa, katoa mo e mafola,” fakalataha mo e falu mahani aoga lahi. (2 Timo. 2:22) He kotofa ki a lautolu e tau mena ke taute he fakapotopotoaga, kua lata ke kamatamata a lautolu ke mailoga kua maeke ke fua e matagahua, ti “kitia ai he tau tagata oti [ha lautolu] a mafiti.”—1 Timo. 3:10; 4:15.
Fakakite e Nakai Fakateaga he Fakapotopotoaga mo e Magafaoa
15. Hagaao ke he 1 Timoteo 5:1, 2, maeke fēfē ia tautolu ke fakakite e aoga lahi he onoonoaga ha tautolu ke he falu?
15 Ko e aoga lahi kua putoia e fakalilifu ke he tau matakainaga oti. He fakatonuaga ha Paulo ki a Timoteo, ne tala age e ia kua lata ke onoono fakalilifu ke he falu. (Totou 1 Timoteo 5:1, 2.) Kua aoga pauaki e mena nei ka fehagai mo e tau fifine. Ko e fifitakiaga a Iopu he fakalilifu e tau fifine, mua atu ke he hoa mau haana kua uho lahi ke fifitaki. Kua taute e ia e laliaga fakamakamaka ke nakai ono mo e manako loto ke he taha fifine. (Iopu 31:1) Ka nakai fakateaga a tautolu ke he tau matakainaga ha tautolu to kalo kehe mai he mahani kalahī ki a lautolu po ke taute ha mena ke fuafuakelea e matakainaga ka nonofo auloa. Ko e fakalilifu falu kua aoga pauaki ka tutuli e tau tagata tokoua ke fakatū e fakafetuiaga lotofakavihi he tau manamanatuaga ke mau. Ko e Kerisiano manamanatu hokulo to nakai fefeua e tau logonaaga he matakainaga ka mau e ia.—Fakatai 12:22.
16. Fakatatai e onoonoaga he falu he lalolagi hagaao ke he matagahua he taane mo e matua taane mo e puhala ne fakamaama he Tohi Tapu e matagahua haana.
16 Kua lata foki ia tautolu ke fakaeneene ke fakatumau e onoonoaga aoga lahi ke he tau matagahua ha tautolu ne foaki he Atua ke he magafaoa. Hane vaiga he lalolagi a Satani e matagahua he taane mo e matua taane. Kua fiafia e tau faahi fakafiafiaaga he eke e ulu magafaoa mo mena fefeua mo e nakai fakalilifu. Ka e, lahi e matagahua ne fakavē he tau Tohiaga Tapu ke he taane, he kotofa ki a ia ko e “ulu he hoana haia.”—Efeso 5:23; 1 Kori. 11:3.
17. Fakamaama e puhala he fakalataha ha tautolu ke he tapuakiaga he magafaoa ka fakakite kua aoga lahi ki a tautolu e tau matagahua ha tautolu.
17 Maeke he taane ke leveki fakatino e magafaoa haana. Kaeke ke nakai foaki e ia e takitakiaga fakaagaaga to fakakite e ia e nakai fai iloaaga mo e pulotu. (Teu. 6:6, 7) Ti pehē e 1 Timoteo 3:4 kaeke ko koe e ulu he magafaoa mo e hane foli atu ke he falu kotofaaga he fakapotopotoaga, liga ko koe ko e matakainaga taane kua “pule fakamitaki ke he hana ni a magafaoa, ha ha ia ia e tau fanau kua omaoma, mo e [“nakai fakateaga,” NW].” He mena nei, hūhū ki a koe ni, ‘Kua fakatoka tumau nakai e au e magaaho ma e magafaoa haaku ke lata mo e tapuakiaga fakamagafaoa?’ Falu hoana Kerisiano ne teitei ni ke olelalo ke he tau taane ha lautolu ke takitaki fakaagaaga. Igatia e taane mo e lata ke uta fakahokulo e onoonoaga ni haana ke he matagahua nei. Mooli, kua lata e hoana Kerisiano ke lalago e fakatokaaga Tapuakiaga he Magafaoa mo e ke kaufakalataha mo e taane haana ke taute ai ke kautū.
18. Maeke fēfē he tau fanau ke fakaako ke nakai fakateaga?
18 Kua atihake foki ke he tau fanau ke nakai uta fakateaga e moui. (Fakama. 12:1) Nakai fai hagahaga kelea ke he tau fanau ikiiki ke fakaako ke gahua malolō, he taute e tau fekau he kaina kua felauaki mo e tau tau momoui mo e tau iloaaga ha lautolu. (Aue 3:27) He tama tote agaia e Patuiki ko Tavita, ne fakaako a ia ke eke mo leveki mamoe mitaki. Ne fakaako foki a ia ke eke mo tagata fakatagi leo kofe mo e fati lologo—ko e tau pulotu ne takitaki a ia ke fekafekau ki mua he pule ha Isaraela. (1 Samu. 16:11, 12, 18-21) Mooli, na iloa foki he tama tote ko Tavita e fefeua, ka e fakaako foki a ia ke he tau iloilo kua aoga ne fakaaoga e ia he tau tau fakamui ke fakaheke a Iehova. Ko e iloilo haana ko e leveki mamoe ne lagomatai a ia ke takitaki fakamanavalahi e motu ha Isaraela. Ko mutolu e tau fanau, ko e heigoa e tau matagahua aoga ne fa e fakaako e mutolu—ko e tau matagahua ka lagomatai a koe ke fekafekau ke he Tufuga haau mo e tauteute a koe ke lata mo e tau gahua anoiha?
Fakatumau e Onoonoaga Lagotatai
19, 20. Ko e heigoa e aga lagotatai kua eketaha a koe ke fakatumau hagaao ki a koe ni mo e haau a tapuakiaga?
19 Maeke ia tautolu oti ke eketaha ke fakatumau e onoonoaga lagotatai hagaao ki a tautolu ni—he nakai fakakikili lahi a tautolu ki a tautolu. To nakai manako a tautolu ke “tututonu . . . ke lahi ue atu.” (Fakama. 7:16) Falu aga fekī kua maeke ke utakehe e ita ne ha ha he kaina, he gahuaaga, po ke ka fehagai mo e tau matakainaga Kerisiano ha tautolu. To manako e tau tagata he magafaoa ke fakaeneene hagaao ke he molea e tuhituhi ke nakai utakehe e lautolu e haohao mitaki he mafola he kaina ne kua lata. He fakapotopotoaga, kua lata he tau tagata oti ke fakaako ke fekī mo e olioli e taha mo e taha, he fakatumau e tau fakatutalaaga mo e tau puhala fakaako ha tautolu ke atihake mo e mitaki.—2 Kori. 13:10; Efeso 4:29.
20 Kua nonofo a tautolu he lalolagi ne uta fakateaga a Iehova po ke tau fakatufono haana. Ke he taha faahi, ko e tau tagata a Iehova kua manamanatu lahi hagaao ke he omaoma mo e mahani fakamooli ha lautolu ke he Atua ha lautolu. Ko e fiafia mooli ke fai vala he feoakiaga lahi pihia he tau tagata kua tapuaki ki a Iehova mo e “aoga lahi”! Kia eketaha a tautolu ke fakatumau e onoonoaga aoga lahi ke he ha tautolu a tau momoui mo e tapuakiaga.
[Matahui Tala]
a Ko e kupu fakamua ma e “aoga lahi” he New World Translation kua loga e puhala ne fakaliliu aki he Tohi Tapu Niue ko e “gali,” “fulumokoi,” mo e “fakatekiteki.”
To Tali Fēfē e Koe?
• Ko e ha kua lata a tautolu ke fakamamao mo e onoonoaga fefeua he lalolagi ke he moui?
• Maeke fēfē a tautolu ke olioli ka e nakai fakateaga ke he gahua he fonua ha tautolu?
• Fakakite fēfē he onoonoaga ha tautolu kua aoga lahi po ke nakai aoga lahi e matagahua ki a tautolu?
• Fakamaama e kakano ko e fakalilifu e tautolu e tau matakainaga mo e tau magafaoa ha tautolu ko e mena kua aoga lahi.
[Tau Fakatino he lau 12]
Kua lata e taane ke leveki fakatino mo e fakaagaaga e magafaoa haana