“Si Jehova a Dios Mi so Panlingkoran Mi”
“No nipaakar ed siak tan say sankaabungan ko, manlingkor kami ed si Jehova.”—JOSUE 24:15.
1. Panon a say libro nen Josue so manserbin kapasesegan tan salimbeng tayo?
SARAY makapasagyat ya agawgawa ed libro nen Josue so nikurit ya “onkana a kibangatan tayo” tan bilang “uliran” a mamaseseg tan manalimbeng ed sikatayo a “sinabian na anggaan na sistema na bengabengatla.” (Roma 15:4; 1 Corinto 10:11) Saray maridios a kalidad, a singa say panagsungdo, pananisia, tan katutulok, so nipabitar. “Diad pananisia saray bakor na Jerico so nagba kayari na inkaliktub da ed pitoran agew. Diad pananisia et si Rahab so ag-atawtaw diad saraman so kinmiwas a situtunganga, lapud saray managsimasim so pinarawes to a mareereen.” (Hebreos 11:30, 31) Say pananisia nen Josue, Rahab, tan arum iran matoor a totoo nensaman so nepeg a mamaliing ed sikatayon magmaliw a makpel tan mabiskeg ta pian nasumpal so kimey na Dios natan.—Josue 10:25; Juan 4:34.
2. (a) Panon so impangipanengneng nen Josue na katutulok ya anggan diad ultimon detalye? (b) Anto so agawa ed saray palandey na Ebal tan Gerizim?
2 Kayari na sigpot ya impanalo ed Ai, inimano nen Josue iray detalyadon bilin a nikurit ed Deuteronomio 27:1-28:68. Diad Palandey Ebal et impaalagey to so sakey ya altar na saray interon bato, tan diman et sinumpal to so ganggan: “Nepeg mo so mangibagat na saray bagat na kareenan tan mangan kad’man, tan nepeg mo so manliket ed arap nen Jehova a Dios mo.” Arum iran bato so impaalagey a bilang pakanodnonotan, pinaputi, tan saray salita na ganggan so nisulat ed tapew da. Insan saray tribu so naapag, sakey a grupon manalalagey ed Palandey Gerizim “pian mamapalar ed totoo” tan say sananey “diad ayew ed Palandey Ebal.” Diad maksil iran boses et imbitla na saray Levitas so ayew nisesengeg ed katutunganga, tan amin a totoo so inmebat, “Amen!” Insan saray bendisyon nisesengeg ed katutulok so imbitla. Balet abagey la so Israel no sikara so onsaew a ‘manumpal ed amin a salita na ganggan tan ontakot ed magloria tan makapataktakot a ngaran nen Jehova a Dios’!—Josue 8:32-35.
3, 4. (a) Anton mabiskeg a leksion so iter na kurang na Israel ed sikatayo natan? (b) Akin a sikatayo so nepeg ya agbalot onkesaw ya ondengel ed saray parehon bengatlan naulit-ulit? (c) Anto so nakaukolan ta pian makaloob “ed mainget a puerta”?
3 Kasin intultuloy na Israel ya inunor ‘iray salita na ganggan’? Anggaman ed mabetbet-naulit-ulit a bilin nen Moises, tan saginonor et si Josue, sikara so miserablen sinmaew. Agaylan mabiskeg a leksion so intarya na saya ed sikatayo! Anggaman ed mantultuloy a pasakbay, naynay a wala raman so manisip a nayarian dan ludlureyen so nakakaukolan na Dios, ‘a mankurang ira ed dilin inkasikara,’ tan ingen makaliktar. Agaylan kakulangkulangan! Diad impanukoy ed saray asagmak na Israel, inkuan nen Pablo: “Komon ta saman so manisip a manalalagey so manalwar ompan sikato so natumba.”—1 Corinto 10:12; Eclesiastes 2:13.
4 Arum ed saray totoo na Dios so nambalaw ed saray pasakbay a niiter, a kuan dan sikara la so naksawan ya onderengel ed saray parehon bengatla a naulit-ulit. Balet saraya so mabetbet ya ununan napelag ed patit nen Satanas. Say apuyanan a libro na Biblia a Deuteronomio (diad Hebreo et Mish·neh’ hat·to·rah’, a kabaliksan to so, “Panangulit ed Ganggan”) a manunan tinugyop to so apatiran diskurso nen Moises; saraya so nanggawan mabitar ed Israel a nepeg dan tuloken so akauna lan nibagan ganggan nen Jehova. Inusar nen Moises ed masulok ya apatiran danay a karakel na salita diad impamasakbay ed katutunganga tan say pansumpalan iran “ayew” a singa inusar to diad impanukoy to ed saray “bendisyon.” Diad Palandey Ebal, pinakabatan lamet nen Josue so Israel a sikara so nepeg ya ontulok. Agta ipanengneng na saya ed sikatayo no panon kaimportante so pambanikel ya “onloob ed mainget a pinto”?—Mateo 7:13, 14, 24-27; 24:21, 22.
5. Anton ulop so nidungetan natan na Israel, tan anton kapetekan a kipapasen so nanengneng tayo natan?
5 Natitibukel la natan so mabiskeg a banggaan. Say lolooban a syudad na Jerico so akatarya lan naderal, a singa unong a say palson relihyon so naderal sano onggapo so “baleg a kairapan.” Nagba so Ai. Balet natan “amin ya arari ed gilig na Jordan ed kapalandeyan a pasen tan diad Sepela tan diad gilig na interon aplaya na Baleg a Dayat tan diad arap na Lebanon, saray Hiteo tan saray Amoreo, saray Canaananeo, saray Periseo, saray Hiviteo tan saray Jebuseo . . . so ginmapon nandaragup a nankakasakey a mibakal a sumpad si Josue tan Israel.” (Josue 9:1, 2) Diad modernon-agew a kasimbangan na saya, naromog tayoray nasyones na dalin a nandaragup natan a nankakasakey bilang natatawag na Nasyones Unidas. Sikara so manaanap na kareenan tan kaligenan ed inkasikara diad saray dili ran termino balet “sikara so nandaragup a bilang sakey a sumpad si Jehova tan sumpad nilanaan to,” say Babaleg a Josue. (Salmo 2:1, 2) Anto so pansumpalan?
Onkiwas a Tekep na Kakabatan
6, 7. (a) Diad anto so angipanengnengan na saray Gibeonitas na interes, tan anton estratehya so ginawa ra? (b) Panon so impangukom nen Josue ed pamaakaran?
6 Singa si Rahab ed sakbay da, arum iran aliwan-Israelitas natan so ginmapon angipanengneng na interes ed kililiktar. Saraya so manaayam ed Gibeon, sakey a baleg a syudad ed baybay na Jebus, odino Jerusalem. Nadngelan daray makapanyarin gawa nen Jehova tan ginegemtan dan anapen so kareenan tan kaligenan ed saray termino nen Jehova. Balet panon? Sikara so angibaki na saray lalaki ed kampamento na Israel ed Gilgal a nanawit na amaga tan atemektemek a tagano tan apilatpilat iran sako tan katakatat a kargaan, tan nansulong ira na asakabsakaban a kawes tan sandalya. Nen sikara si akaasingger ed si Josue, inkuan na sarayan lalaki: “Saray ariripen mo so nanlapu ed sankaarawian a dalin nisesengeg ed ngaran nen Jehova a Dios mo, lapud nadngelan mi so ngaran to.” Diad impakadngel ed saya, “si Josue so akikareenan ed sikara tan akigawaan na sakey a sipan ed sikara a pinaulianan toran manbilay.”—Josue 9:3-15.
7 Anggaman kuan, agnambayag et naamtaan na Israel a saray Gibeonitas so diad tua et ‘manaayam ed mismon pegley da’! Panon nen Josue natan ya impasen so panamalikdo ra? Pinagalangan to so samban ginawa to ed sikara ya inmuna, ‘a pinaulianan toran manbilay, tan nagmaliw iran managtipon na kiew tan manag-asol na danum a para ed amin ya ulop.’—Josue 9:16-27; ipareng so Deuteronomio 20:10, 11.
8. Diad antoran dalan a saray Gibeonitas so mangiyaanino ed “baleg ya ulop”?
8 Dakel ed saray Netinim, a diad saginonor a taon et nanlingkor ed templo nen Jehova, so nayarin nanlapu ed saray Gibeonitas. Sirin saray Gibeonitas so nayarin maong a mangiyanino ed “baleg ya ulop” a mangisasaklang natan ed Dios na “sagradon lingkor ed agew tan labi diad templo to.” (Apocalipsis 7:9, 15) Anggaman manbibilay ed sakey a mundon singa-Canaan, saraya ed puso so “aliwan kabiangan na mundo.” Dati, nakaukolan dan pasaragen iray “atemektemek” a taganon espiritual, a singa saraman so naromog ed saray iglesia na Kakristianoan, tan andian ira na “alak” na panggayaga. Diad impakapiarap da ed saray totoo na Dios, binidbir da a si Jehova so manggagawa ed saray makapanyarin gawa diad panamegley na saray tastasi to. Sikara so nambiahe na andukey a nanlapud mundo nen Satanas ta pian isalat so apilatpilat iran ‘kawes’ ed balon pakabidbiran bilang mapaabeban ariripen nen Jehova, akawesan ed balon personalidad.—Juan 14:6; 17:11, 14, 16; Efeso 4:22-24.
Pananuporta na Organisasyon
9. (a) Anton krisis so tinmumbok a tinmalindeg? (b) Panon so inkiwas nen Josue, tan tekep na anton paseguro?
9 Sanen nadngelan nen Adoni-zedek, ya ari na Jerusalem, a saray Gibeonitas so akikareenan ed Israel, “sikato so tinmakot a tuloy lapud say Gibeon so baleg a syudad, singa sakey ed saray maarin syudad, . . . tan amin na saray lalaki to so mabibiskeg.” Inkasakey to so puersa to ed saray apatira nin arum ya arari, tan kinubkob da so Gibeon. Tampol, saray Gibeonitas so inmapelo ed si Josue: “Ontatdang kayon tampol ed sikami tan iliktar yo kami tan tulongan yo kami.” Tampol, kinmiwas si Josue, tan sikato so pinaseguroan nen Jehova, a kuanto: “Agka ontatakot ed sikara, lapud sikara so iter ko ed limam. Anggapo so sakey a laki ed sikara a makatalindeg a sumpad sika.” Si Josue tan saray mabayanin makapanyarin lalaki to so nanmartsa a “sanlabi” ta pian sigpot a saray kakabusol so biglaan da.—Josue 10:1-9.
10. (a) Anton nengneng na kiwas natan so misimbangan diad inkakubkob na Gibeon? (b) Anton determinasyon so ibabalikas na saray modernon-agew a Gibeonitas?
10 Singa saraman a limaran arari, arum a pangulo na gobierno natan so sinmanok diad pakakanengneng da ed saray dakerakel a totoo ra—anggan “saray makapanyari”—ya ondadapag ed Babaleg a Josue tan diad sankagloboan a Panarian na inkatunong to. Sisiaen na sarayan manuley a saray nasyonalistikon ketegan so nepeg a pansiansiaen, anggaman saray nasyones so pirmin mankukolkol tan manbabakal ed balang sinansakey. Sirin salien dan pultuten so suplay na espiritual a tagano a manlapud maaro-ed-kareenan a “baleg ya ulop,” a sebelan daray pantitipon a papanganan da ed sayan “tagano,” tan patundaen daran mangitongtong ed arum na nipaakar ed espiritual a bengatla. Balet sarayan modernon Gibeonitas so ontalindeg a sitotoor a kaiba na espiritual ya Israel, a kuan da: “Mila kami ed sikayon totoo.”—Zacarias 8:23; ipareng so Gawa 4:19, 20; 5:29.
11. Panon so pangaarap na saray Tasi nen Jehova natan ed krisis?
11 Sanen say “baleg ya ulop” so inmapelo ed “inan” muyongan da a para ed tulong, saya so tampol a niiter tan diad maabig a sukat. Say inkaalisto na saray Tasi nen Jehova a manggawa ed saray bengatla so nanengneng met ed dakel iran arum a dalan—a singa diad pananugyop ed saray tulong a tampol kayari na saray desyang a natural tan diad maples a panagpaalagey ed nakakaukolan iran Kingdom Hall tan arum a pasen na asamblea a para ed panangiparungo na “tagano.” Sanen niyeskedyul so sakey a kumbension nen Hunyo diad Yankee Stadium, Nueva York, sakey ya armada na boluntaryon managlinis so linmoob ed pegley-labi diad kayari na sakey a galaw na baseball; saman ya estadyum so nengneng toy balobalo kaleganan na apatiran agew a tinmumbok. Saray responsablen mamatatken na Tastasi nen Jehova so kinmiwas a maples, met, diad pangasikaso ed krisis ya onlesa diad panangipulong ed maong a balita.—Filipos 1:6, 7.
Si Jehova So Akibakal a Nisesengeg ed Israel
12. Antoran milagro so ginawa nen Jehova diad impibakal a para ed Israel diad impangiyagel ed saray Gibeonitas? (Ipareng so Habacuc 3:1, 2, 11, 12.)
12 Balet nia, natan, diad Gibeon. Saraman a sundalon kakabusol so ginewgew nen Jehova. Sikara so inusilan na Israel a tekep na mabiskeg a panagpatey. Tan anto so nanengneng tayo a nipapabanton manlapud katawenan? Angkakabaleg a tapsing na yelo! Dakel so pinatey na sarayan angkakabaleg a bato nen say pinatey na saray sundalo na Israel. Natan, ontalineng. Si Josue so mitotongtong ed si Jehova, tan anto so ibaga to ed “arap na imaton na Israel”? Saya: “Banwa, tunda ka ed Gibeon, tan, bulan, ed abeban patar na Aijalon.” Sananey a makapakelkelaw a milagro! “Ta diad ngalngalin interon sanagew,” say banwa so nanliwawa ed saman a lawak na bakalan, ya anggad say panangibales na Dios so sigpot ya asumpal. Aliwan wala ed sikatayo so panangsang ed no panon so impanggawa nen Jehova ed saman a milagro, a singa say agtayo panuppiat ed no panon so ‘impanggawa’ to ed saray duaran angkakabaleg a silew ya onsindag ed komapat ya “agew” na panamalsa to. (Genesis 1:16-19; Salmo 135:5, 6) Malinew so kuritan: “Anggapo so agew a kapara na saman, balanglan diad sakbay to odino kayari to, a tinalineng nen Jehova so boses na sakey a too, lapud si Jehova a mismo so akibakal a nisesengeg ed Israel.”—Josue 10:10-14.
13. Panon a nagkalalon pinaseseg nen Josue iray komandante to, tan diad anton pinal a nansumpalan?
13 Saray impanlubak so pinantokan na impanpatey ed limaran arari, diad saman et imbaga nen Josue ed saray komandante to: “Agkayo ontatakot odino natatalagnaw. Manpakpel tan manpabiskeg, lapud onia so gawaen nen Jehova ed amin a kakabusol yo a pibabakalan yo.” Saya la so apaneknekan a tua no nipaakar ed saray pitoran arari ed Canaan, tan mantultuloy a tua unong a say sananey a kumpleton bilang na 24 a panarian so agalpong. Insan lambengat, kayari na anem taon a bakal, a say dalin so akapanpainawa.—Josue 10:16-25; 12:7-24.
14. Diad anton awawey tan talek so nepeg tayon pangarap ed Armagedon?
14 Natan, legan ya aarapen tayo so pinal a bakal na Armagedon, komon ta sikatayo so manpakpel tan manpabiskeg a singa si Josue, saray makapanyarin lalaki to, tan amin a baleg a kampamento na Israel. Makapanmatalek itayo a, unong ya intarok nen Jehova so pigaran laksan Israelitas ya ag-asakitan a linmoob ed Insipan a Dalin, sirin nagawaan to nin malaknab so makapataktakot iran milagro diad pangitarok to ed saray nilaksalaksan andi-takot a totoo to a niliktar ed Armagedon pian onloob ed balon sistema to.—Apocalipsis 7:1-3, 9, 14; 19:11-21; 21:1-5.
Say Desisyon Tayo
15. Antoran nengneng na kimey so nailaloan na “arum a karnero” diad balon sistema na Dios?
15 Anggaman manasingger la natan ed 90 edad to, si Josue so nidunget ed sananey nin baleg a kimey—salanti say pangapag to ed dalin diad limog na saray tribu na Israel. Agkabaliksan na saya a say bilay so magmaliw a mainomay ed saray Israelitas. Diad tua, kinerew nen Caleb so teritorya ed Hebron, a nanayaman nen alan ya Anakim; kinaliktan ton itultuloy ya usaren so inkasikato diad paneral ed saray unor a kakabusol nen Jehova. Ag-ipapanengneng na saya a kaleganan na Milenyon Uley nen Kristo ed dalin et walaray totoon kakabusol. Balet wala so kimey a gawaen. Diad balon sistema na bengabengatla, agtayo ilaloan so mainomay, nginingiras a bilay. Kayari na pangawat da ed saray kimey da ed “balon dalin,” say “arum a karnero” na Katawan so mankimey na daakan diad abalbaleg a proyekto na panamasanting ed dalin tan panamasimbalo ed satan diad literal a Paraiso.—Josue 14:6-15; Marcos 10:29, 30, Roma 12:11.
16. Anto natan so inretrato na oksuyan nen Jehova ed “saray syudad na salimbengan”?
16 Diad impangapag ed dalin, si Josue so angigana na anemiran syudad ed saray Levitas pian gawaen a “syudades na salimbengan,” talora ed kada dapag na Jordan. Saya so oksuyan nen Jehova diad panalimbeng ed akapatey na agginagala a nayarin ombatik ed sarayan syudad. Say ontan ya akapatey so nakaukolan a paneknekan ton sikato so walaan na malinis a konsiensia ed arap na Dios, tan saya so gawaen to diad panayam ed satan a syudad ya anggad ipatey na atagey a saserdote. Ontan met, lapud saray dati ran pililimog ed sayan nankasalanan-ed-dala a mundo, say “baleg ya ulop” natan so nakaukolan a nawalaan na maabig a konsiensia ed Dios. Satan a maabig a konsiensia so nagamoran da diad pangipatua ra ed saray kasalanan da, pagbabawi, pansibkel, panggawa na dedikasyon ed si Jehova, tan manpabautismo ed danum. Insan nepeg dan pansiansiaen itan a talindeg. Say “baleg ya ulop” so nepeg a mansiansia ed “syudad” ya anggad piguratibon ‘ompatey’ si Jesus no nipapaakar ed atagey a sinasaserdoten kimey to, diad kasampotan na Sanlibon Taon ya Uley to.—Josue 20:1-9; Apocalipsis 20:4, 5; 1 Corinto 15:22, 25, 26.
17. Anton magayagan pansumpalan so iilaloan tayo natan?
17 Agaylan makapakelkelaw so impamendisyon nen Jehova ed baley ton Israel! Say kipapasen so mairap, tan saray subsubok so dakel. Balet diad kaunoran et sikara so akaloob ed Insipan a Dalin tan linmigen diman. Agaylan peteg a saray kapusoan da so napno na pisasalamat ed si Jehova! Tan diad pamaneknek a matoor ed Dios tayo, nayarin nawalaan itayo na miulibay a gayaga legan a sikatayo so onloob ed balon sistema to, ya isasakup to so “balon dalin.” Peteg, magmaliw a tua ed sikatayo, unong a tua ed agew nen Josue: “Anggapo so sakey a sipan a sinmaew ed amin a maabig a sipan a ginawa nen Jehova ed abung na Israel; amin so tinmua.” (Josue 21:45) Komon ta nawalaan kayo na maliket a pibibiang ed satan!
18. (a) Anto so impanonot nen Josue ed saray mamasiken na Israel? (b) Anton pilalek so nepeg ya onwala ed sikatayo nipaakar ed balon sistema nen Jehova?
18 Kaunoran, diad 110 ya edad to, si Josue so anipon ed saray mamasiken na Israel. Impanonot to ed sikara so makapakelaw a dalan ya impamendisyon nen Jehova ed matoor a totoo to a nanlapud panaon nen Abraham ya anggad saman ya agew. Imbaga natan nen Jehova ed sikara: “Sirin inter ko ed sikayo so sakey a dalin ya agyo dinalosan tan saray syudad ya agyo impaalagey, tan sikayo so nanayam ed sikara. Saray kaubasan tan kaulibaan ya agyo intanem so kakanen yo.” Tekep na sayan daakan a tarya, peteg a labay na Israel a “takotan si Jehova tan panlingkoran a maralus tan diad katuaan” ed amin a panaon. Tan onnenengneng ed arapen diad maglorian balon sistema nen Jehova a para ed sayan dalin, peteg a balang sakey ed sikatayo so nawalaan na mipadparan pilalek.—Josue 24:13, 14.
19. (a) Anton panagpili so inyarap nen Josue natan ed totoo, tan panon so inyebat da? (b) Labay tayo so magmaliw a singa siopa? (c) Anton pili so nepeg a gawaen tayo, tan diad anton desisyon?
19 Insan malinlinew ya imbaga nen Josue ed totoo: “No mauges ed pakanengneng yo so panlingkor ed si Jehova, pilien yo ed inkasikayo natan no siopa so panlingkoran yo. . . . NO NIPAAKAR ED SIAK TAN SAY SANKAABUNGAN KO, MANLINGKOR KAMI ED SI JEHOVA.” Kasin sarayan salita so niyaniweng na balang sakey ed sikatayo, na saray mananisian membro na pamilya tayo, na saray kongregasyon tayo, na sankamundoan a “sankaabungan na Dios”? Petepeteg! (Efeso 2:19) Saray totoo ed agew nen Josue so inmebat ed sikato, a kuan da: “Si Jehova a Dios so panlingkoran mi, tan sikami so ontalineng ed boses to!” (Josue 24:15, 24) Balet, makapaermen, diad saginonor iran taon et sikara so sinmaew a manggawa na ontan. Agtayo labay so magmaliw a singa saramay sinmaew. Labay tayo so magmaliw a singa si Josue tan say sankaabungan to, singa si Caleb, singa saray Gibeonitas, tan singa si Rahab. On, “MANLINGKOR KAMI ED SI JEHOVA.” Komon ta saya so gawaen tayon sitetepel tan tekep na nagnap a talek ya anggapo “so makayarin mangisian ed sikatayo a manlapud aro na Dios a wala ed Kristo Jesus a Katawan tayo.”—Roma 8:39.
Anto So Naaralan Tayo ed Libro nen Josue—
◻ No nipaakar ed kagunggunaan a manlapud naulit-ulit a simbawa?
◻ No nipaakar ed panangasikaso ed saray modernon Gibeonitas?
◻ No nipaakar ed no panon so pibakal nen Jehova ed Armagedon?
◻ No nipaakar ed pankaukolan na ibatik ed sakey a “syudad na salimbengan”?
◻ No nipaakar ed pamili no siopa so nepeg tayon panlingkoran?