Mantultuloy ya Ipakabat so Makapakelaw a Kimey nen Jehova
“Ontalindeg si Jehova ed Palandey Perazim, sikato so onsanok a singa ed abeban patar ya asingger ed Gibeon.”—ISAIAS 28:21.
1, 2. Anton makapakelaw a kimey so ginawa nen Jehova ed biang na saray totoo To ed agew nen David?
SAKEY a duman gawa! Sakey a sankamakelawan a kimey! Ginawa itan nen Jehova ed biang na totoo to ed kadaanan a panaon ed koma 11 a siglo K.K.P. Tan sayan nikaduman gawa so padron ed sakey a lalon makapakelaw a kimey a ngalngali la gawaen to ed asingger ya arapen. Anto so kadaanan a gawa? Kayarin tampol na inkitrono nen David ed Jerusalem, saray kaabay a Pilisteo so angigapo na pangatake, tan saya so nanlagyat ed si Jehova na duman gawa. Ununa, ginmapon linmusob iray Filisteo ed abeban patar na Refraim. Tinepetan nen David si Jehova no anto so nepeg ton gawaen tan inganggan a mangatake. Diad intulok ed salita nen Jehova, nagnap a tinalo nen David so mabiskeg a Filisteon armada ed Baal-perasem. Ingen agadmitien na saray Filisteo so inkatalo. Diad saginonor sikaray pinmawil a maneral ed arum ni ed abeban patar a Refraim, tan kinmerew lamet si David na direksion manlapud si Jehova.
2 Diad sayan bekta imbaga ed sikaton onla ed beneg na saray Filisteo a pati saray armada to. Inkuan nen Jehova: “Sano narengel mo so tanol na akar dia ed saray toktok na saray moras, ya insan ompaway ka ed bakal, ta say Dios pinmaway ed unaan mo a mangabil ed ejercito na saray Filisteo.” Tan onman so agawa. Nanalagar si David ya anggad si Jehova so amawala na tanol na akar ed toktok na saray moras—palagi diad panamegley na mabiskeg a dagem. Kabebekta, si David tan saray armada to so linmukso manlapud kiamotan tan angatake ed natatarantan Filisteo, a tinalo ra ed baleg a panamatey. Saray relihyoson talintao a walan atilak na saray Filisteo ed panagbakalan a lawak so tinugyop tan dineral.—2 Samuel 5:17-25; 1 Awaran 14:8-17.
3. Akin a say duman gawa nen Jehova so makapainteres ed say Judios ed agew nen Isaias, tan akin a satan et makapainteres ed Kakristianon natan?
3 Saya so makapakelaw a kimey, sakey a nikaduman gawa, a ginawa nen Jehova a sumpad saray Filisteo tan ed biang na alanaan ya ari to. Sayan marakep a gawa so nagkalautlan makapainteres lapud say propetan Isaias so amasakbay a si Jehova so manggawa na bengatlan mipadparan duma tan mabiskeg a sumpad saray espiritual a managbuek ed Juda. Kanian, say agmatoor iran relihyoson papangulo ed agew nen Isaias so nakaukolan a mangimano. Say Kakristianoan natan so nepeg met a mangimano lapud say agawa ed Juda so sakey a padron ed posiblin nagawa ed Kakristianoan.
“Apaneknekan a say dokolan so Antikey a Tuloy”
4, 5. (a) Panon a malinlinwew ya inyilustra nen Isaias so agmaligen a situasyon na relihyoson papangulo ed agew to? (b) Anto so sengegan na andian na ligen a Kakristianoan natan?
4 Ununa, inwalwal nen Isaias so katuaan a saray nanpapaknaan a panmamatalekan na saraman a kadaanan iran espiritual a managbuek so sakey a panamalikdo, sakey a tila. Insan malinlinew ton inyilustra so agmaligen a situasyon na saramay maniilalo ed satan a tila. Inkuanto: “Apaneknekan a say dokolan so antikey a tuloy a panonatan na sakey et say sakbong makiskisir sano isakbong ed inkasika.” (Isaias 28:20) Siopaman a manonat ed inkasikato ed dokolan ya antiktikey nen say sikato et naromog ton onlampas ed betel. Diad biek a dapag, no ikupit to so pueg to pian pasaragen so inkatikey na dokolan, say ules so makiskisir tan baleg a kabiangan na laman to et niwalwal. Antokaman so gawaen to, arum a kabiangan na laman to so nabetelan.
5 Onman so kipapasen, diad simbolikon panagsalita, na saraman so nanmatalek ed sakey a tila diad agew nen Isaias. Satan met so agmaligen a situasyon na saramay manmamatalek natan ed salimbeng na Kakristianoan a tila. Sikaray walad betel, a singa ompapatnag. Aliwan natan so panaon a pananap na ligliwa ed leet na minumundon areglo parad kareenan tan kaligenan. Diad leksab na maaninon isasabi na saray kiwas na pangukom na Dios, say pialyansa ed politikal iran manuley so agmangitarok na ampetang a ligliwa parad Kakristianoan.
Say Duman Gawa nen Jehova
6. Panon so ikiwas nen Jehova a sumpad Juda, tan panon so ikiwas to a sumpad Kakristianoan?
6 Walan malinlinew ya indeskribe so agmaligen a situasyon na agmatoor a Jerusalem ed agew to—tan ed modernon agmatoor a Kakristianoan—intuloy ya inkuan nen Isaias: “Ta si Jehova so onalagey naani a singa diman ed Palandey Perazim, singa diman ed lawak ya asingger na Gibeon, pian nagawa to so gawa to—say gawa to so duma—pian nakimeyan to so kimey to—say kimey to so makapakelaw.” (Isaias 28:21) On, impasakbay nen Isaias, asingger lan ontalindeg si Jehova unong a ginawa to ed Baal-perazim. Balet diad sayan panaon sikato so onkiwas a sumpad saray andian pananisian totoo, tan gawaen to a singa agnapokpokan a delap na danum ya onaagus ed panamegley na butaw na nagban dike. Say sipanan na Jerusalem ed patey so nipanengneng ya anggapoy kablian tan andi kana. Diad mipadparan dalan, onkiwas si Jehova ed asingger lan arapen a sumpad Kakristianoan, tan naromog to ya amin iray makabuek a pikakasakey ed sayan mundo so andi kabaliksan. Say baleg ya organisasyon to so naapag tan nitaytayak iray patumbok to. Saray palson dirios to so kompleton napoolan.
7. Akin a saray gagala nen Jehova nipaakar ed Juda so aterminoan a “duma” tan “makapakelaw”?
7 Akin a tinawag nen Isaias so kiwas nen Jehova a sumpad Jerusalem a duma tan makapakelaw a kimey? Bueno, say Jerusalem so pasen na panagdayew nen Jehova tan say syudad na alanaan ya ari nen Jehova. (Salmo 132:11-18) Singa ontan, satan so agbalot aderal nen saman. Agbalot apoolan so templo to. Say maarin abung nen David, a datin niletneg ed Jerusalem, so agbalot nagba. Saratan a bengatla so mairap ya isipen. Makapakelaw a maong a si Jehova so mangiyabuloy ed ontan a bengatlan nagawa.
8. Anton pasakbay so inter nen Jehova ed onsasabin makapakelaw a kiwas to?
8 Balet si Jehova so angiter na makatunongan iran pasakbay ed panamegley na saray propeta to ya onlabas iray makapakebbiew ya ebento. (Miquias 3:9-12) Alimbawa, si propetan Habacuc, a nambilay ed koma piton siglo K.K.P., angikuan: “Onnengneng kayo, ed limog na nasyones, tan mangimaton, tan mannenengnengan ed inkakelaw. Onkelaw; ta wala so kimey ed saray agew yo, ya ag naani sisiaen na totoo anggan sikato so nisalaysay. Ta, nia paalageyen koray Caldeo, say nasyon ya ampait tan masebeg, a mamaarap ed maawang iran pasen ed dalin pian kayarianen toray panagayaman a pasen ya agda kayarian. Makapakebiew tan makapataktakot.”—Habacuc 1:5-7.
9. Diad anton dalan a sinumpal nen Jehova so pasakbay to a sumpad Jerusalem?
9 Nen 607 K.K.P., sinumpal nen Jehova so pasakbay to. Walan inabuloyan iray armada na Babilonia ya onsabin onsumpa ed Jerusalem, inabuloyan tora a maneral ed namparan syudad tan say templo. (Tagleey 2:7-9) Nagkalalo ni, inabuloyan to so Jerusalem a naderal ed komadduan danay. Akin? Bueno, kayari na 70 taon inkadakep, saray managbabawin Judios so pinmawil ed inan dalin da, tan diad saginonor sananey a templo so nipalagey ed Jerusalem. Anggaman ontan, siansia a saray Judios so sinmiwawi a manlapud si Jehova. Diad inmunan siglo K.P., inaon nen Pablo iray salita nen Habacuc ed saray Judios nen agew to, sirin mamapasakbay a wala so arapen a pansumpalan na say propesiya. (Gawa 13:40, 41) Si Jesus a mismo so walan espisipikon amasakbay a say Jerusalem tan say templo to so naderal lapud kakulangan na pananisia ed biang na saray Judios. (Mateo 23:37–24:2) Kasin saray inmunan-siglon Judios so tinmunbok? Andi. Singa saray ateng da, sikara so sigsigpot ya angikaindan ed pasakbay nen Jehova. Sirin, inulit nen Jehova so duman kimey. Say Jerusalem tan say templo to so aderal nen 70 K.P. diad panamegley na saray Romanon armada.
10. Panon so ikiwas nen Jehova a sumpad Kakristianoan ed asingger ya arapen?
10 Sirin, akin a siopakaman so manisip a si Jehova so agmanggawa na mipadparan bengatla ed dilin panaon tayo? Say katuaan so, sikato so manumpal ed gagala to anggaman ompatnag a duma tan makapakelaw ed saray manduwaruwa. Diad sayan panaon say puntirya na aktion to so diad Kakristianoan, a, singa say kadaanan a Juda, ya ibabaga to a mandadayew ed Dios balet walan nagmaliw ya abulok. Diad panamegley na Babaleg a David, si Kristo Jesus, si Jehova so onsabid say “Filisteo” na Kakristianoan ed oras ya agda iilaloan. Sikato so agmanggawa ed nikaduman kimey to ed punto a punasen ton amin so nakekeraan na relihyoson sistema na Kakristianoan.—Mateo 13:36-43; 2 Tesalonica 1:6-10.
Say Pasakbay ed Kiwas nen Jehova
11, 12. Panon so walan impasakbay na saray Tasi nen Jehova ed onsasabin panangukom nen Jehova?
11 Diad dakel a taon saray Tasi nen Jehova so walan amasakbay ed sayan onsasabin panangukom a kiwas nen Jehova. Walan impaarap da a say kadederal na Jerusalem tan say templo to ed 607 K.K.P. tan ontan lamet nen 70 K.P. so propetiko iran pasakbay ed no antoy nagawa ed Kakristianoan. Niarum ni, walan indemostra ra a say Kakristianoan, lapud apostasya to, so walan nagmaliw a kabiangan na imperyo na palson relihyon ed mundo, say Babilonia a Baleg. Lapud saya, saray panangukom nen Jehova ed Baleg a Babilonia so nagkalautlan nabisita ed Kakristianoan, ta sikato so sankamakasalananan a kabiangan na satanikon tugyop.—Apocalipsis 19:1-3.
12 Walan inpaarap na saray Tasi nen Jehova a say propetikon pasakbay ed Biblia a diad panaon nen Jehova, say Babilonia a Baleg politikal a kakaaro to et ombales ed sikato. Isisimbolo iya na saray samploran saklor na eskarlatan kolor ya atap ya ayep, ipasakbay na Apocalipsis: “Saray samploran saklor ya anengneng mo, tan say atap ya ayep, saraya so mamusol ed balangkantis [Babilonia a Baleg] tan sikatoy deralen tan labosan, tan danen da so laman to tan sikatoy poolen diad apuy.” (Apocalipsis 17:16) Say relihyoson Kakristianoan so napoolan tan naderal a pati ed arum a palso iran relihyon. Saya so magmaliw a duman gawa nen Jehova, say nikaduman kimey to ed agew tayo.
13. Panon a saray reaksion natan ed saray pasakbay nen Jehova so walan mipadpaara ed akapairapan nen Isaias?
13 Sano ipasabi na saray Tasi nen Jehova so pasakbay na sayan onsasabin desyang, lawas iran makabet na panludlurey ya elek. Manduaruwa iray totoo a kuanmono siopa ran mangibaga ed ontan a bengabengatla. Ompatnag a say Kakristianoan so manmantine, ontanlan akatalindeg a maong. Siempre, arum so manliknan say kipapasen to so onaaligwas ni ingen. Saray gobierno a datin maniirap ed sikato so walan angiyabuloy na babaleg a kawayangan. Anggaman ontan, diad tua, say Kakristianoan so nepeg ya ontumbok ed simbawa nen Isaias: “Natan sirin agkayo manbalaw, ompan lamang onelet so saray balor yo, ta sakey a bilin a panamagbag so nadngel ko a manlapu ed Katawan, si Jehova na saray ejercito, ed amin a dalin.”—Isaias 28:22; 2 Pedro 3:3, 4.
14. Panon a saray bedber na Kakristianoan so magmaliw a mas mabiskeg tan mas maelet?
14 Diad baleg a kabiangan, say Kakristianoan so mantultuloy a magmamagmaliw ya onsumpad Ari tan say Panarian. (2 Tesalonica 2:3, 4, 8) Diad parehon panaon, anggaman ontan, saray bedber to so magmaliw ya ombibiskeg tan mapekder. Diad arum a salita, say kadederal to so magmaliw a nagkalalon maseguro. Si Jehova so agonarawi manlapud desisyon to a deralen so Kakristianoan nen say isiwawi to a manlapud desisyon to ed pangiyabuloy a naderal so Jerusalem tan say templo to sanen 607 K.K.P.
“Paway Kayo ed Sikato”
15. Anton dalan na ibabatik so akalukas ed maptek impanpuson sinansakey?
15 Panon a makataynan so sakey ed kapalaran na Kakristianoan? Ompawil ed saray agew na Israel, imbaki nen Jehova iray matoor a propeta to pian papawilen iray maptek impanpuso ed puron panagdayew. Natan, sikato so amawala na Tastasi to, natan et mamibilang ed minilyon, parad parehon gagala. Sikaray sipapakpel a mangiwalwal ed inatey ed espiritualidad a kipapasen na Kakristianoan. Diad panggawa ed satan, sikara so sitotoor a mangiwakawak na saray bakbak a singa pangibalikas na anghelikon trumpeta ed Apocalipsis kapitulo 8 tan 9. Niarum ni, sikara so sigugunaet a mangipalapag ed simbawan nikurit ed Apocalipsis 18:4: “Paway kayo ed sikato, baley ko, . . . no agyo labay so mangawat na saray bakbak to.” Say “sikato” so manutukoy ed Babilonia a Baleg, say imperyo na palson relihyon, say manunan membro na satan et say Kakristianoan.
16. Diad anton dalan a saray minilyon et akabatik manlapud palson relihyon?
16 Nanlapulad 1919, tan nagkalaulta nanlapulad 1922, sakey ya ombabaleg ya ulop na saray mauyamo, so onkikiwas ed satan a simbawa, walan angikaindan ed Babilonia a Baleg. Inmuna nilibo, insan nilasus nilibo, tan natan minilyon so walan mangibibiig ed inkasikara manlapud palson relihyon, nagkalautla ed Kakristianoan, tan binmatik a mamaarap ed puron panagdayew. (Isaias 2:2-4) Kabat da a dia lambengat ed pangitilak ed say Babilonia a Baleg a naarawian daray bakbak to, a mamantok ed kadederal to sano onsabi so panaon na makapakelaw a kimey nen Jehova.
17, 18. Panon a walan nagmaliw si Jehova a balanget na karakpan tan korona na kalimgasan ed totoo to?
17 Ideskribe na propetan si Isaias so maliket a situasyon na saraman so ontalindeg parad puron panagdayew. Inkuanto: “Dia ed satan ya agew si Jehova na saray ejercito magmaliw a balanget na gayaga tan sakey a diadema na kalimgasan ed kera ed baley to. Tan sakey ya espiritu na inkatunong ed saman so onyurong ed panangukom, tan kasil ed saray mamapoliktar ed bakal ed wangalan.”—Isaias 28:5, 6.
18 Lapud katooran da ed katuaan, si Jehova so say anggapoy anggaan a balanget na gloria parad saray membro na matoor tan makabat ya aripen a klase. Saya so nagkalautlan tua nanlapulad 1926. Diad satan a taon say Enero 1 a paway na The Watch Tower so angidanet na makanan pankaukolan ed pamagalang ed ngaran nen Jehova ed sakey a makapalagyat ya artikulon atituloan na “Who Will Honor Jehovah?” Nanlapulad saman, say alanaan iran Kristianos so walan angipalapag ed satan a ngaran ed sankamundoan ya agni agawan balot nen saman. Nen 1931 sikaray nagmaliw a lalon maapapit ya abidbir dingan nen Jehova diad impangawat na say ngaran a Tastasi nen Jehova. Niarum ni, sakey a baleg ya ulop na arum a karnero so walan pinmaway ed Kakristianoan tan arum ed Babilonia a Baleg. Saraya met so anayakop ed ngaran na Dios. Say nansumpalan? Si Jehova a mismo—imbes nen saray arum a temporaryon nasyonal ya inkabobkor—so nagmaliw a balanget na dekorasyon tan sakey a korona na kalimgasan parad masulok nen apatiran milyon a totoo ed 212 daldalin tan pulpulo na dayat. Agaylan galang irayan benbenan ed ngaran na mabilay tan tua lambengat a Dios!—Apocalipsis 7:3, 4, 9, 10; 15:4.
“Diad Sikato a Nepeg a Manayam so Espiritu nen Jehova”
19. Siopa so sakey ya akayurong ed panangukom, tan panon a si Jehova et nagmaliw a sakey ya espiritu na hustisya ed sikato?
19 Diad si Jesus, “say sakey a manyurong ed panangukom,” si Jehova so walan nagmaliw “ya espiritu na hustisya.” Sanen si Jesus so walad dalin, kinaindan ton natalonaan na mabayanin espiritu na minumundon piaalyansa. Natan, bilang nitronon Ari nen Jehova, sikato so napnoan na masanton espiritu, a mangiwanwan ed sikato diad panggawa na masimbang, malinew iran desisyon. Diad si Jesus ya asumpal so propesiya: “Diad sikato a nepeg a manayam so espiritu nen Jehova, say espiritu na kakabatan tan ed pakatalos, say espiritu na konseho tan inkabiskeg, say espiritu na pikakabat tan ed takot ed si Jehova.” (Isaias 11:2) Tua, diad panamegley nen Jesus, si Jehova so “manggawa na hustisya ed gulis tan ed inkatunong ed pananukatan.” (Isaias 28:17) Legan a saray espiritual iran managbuek a kakabusol so natalonaan ed kadederal, say hustisya so nagawa ed masanton ngaran nen Jehova tan sankatalbaan a soberanya.
20, 21. Diad anton dalan a saray salita ed Isaias 28:1-22 so angapekta ed sikayo?
20 Agaylan marakep a kabaliksan, sirin, saray propesiya na Isaias kapitulo 28 parad sikatayo natan! No sikatayo so onarawi ed saray espiritual a managbuek na Kakristianoan tan ondapag ed puron panagdayew, sikatayo so nasalimbengan sano gawaen nen Jehova so duman gawa tan makapakelaw a kimey. Agayla so pangayaga tayo ed pakamta ed saya! Tan agaylan liket tayo a mangidalangirrang ed satan sano sarayan bengatla so onlabas, balang sakey so napilitan a makamta a saray ejercito nen Jehova so onakto ed biang na saray matoor a totoo to tan parad dilin kialangon ed panamelgey nen Jesu-Kristo!—Salmo 83:17, 18.
21 Kanian amin komon a tua iran Kristiano so mantultuloy ya andi takot a mamasakbay ed duman gawa nen Jehova. Mantultultoy iran mangibaga ed say makapakelaw a kimey to. Legan a gawaen da, iyabawag dan amin so agnagiing ya ilalo tayo a walad Panarian na Dios ed leksab na nitronon Ari. Komon tay say seseg, determinasyon tan katooran da so andi-anggaan a dayew ed makapanyarin-amin a Dios tayo, si Jehova.—Salmo 146:1, 2 10.
Kasin Nanonotan Yo?
◻ Akin a say Kakristianoan so walad agmaligen a situasyon?
◻ Anto so ginagala nen Jehova parad Jerusalem, tan akin a saya et “duma” tan “makapakelaw”?
◻ Anton pasakbay so walan impalapag na saray Tasi nen Jehova no nipaakar ed Kakristianoan, tan anton reaksion so akapaarapan da?
◻ Panon so pakaliktar na Kakristianoan?
[Litrato ed pahina 11]
Uliten nen Jehova so duman kiwas to, diad saya sumpad Kakristianoan