Anto so Nakakaukolan a Mamaliket ed Sikayo?

SARAY pulitikon inboto na totoo et panggugunaetan dan paliketen ira. Siempre mantegteen iray trabaho da ed satan. Balet sasalitaen na managbalitan magasin so nipaakar ed “andiay-ilalo tan niarawin pulitiko” diad Polandia. Isasalaysay na sakey a dyurnalista a say Estados Unidos so sosyedad a “napno na agpanagmatalek ed kuanmono tuttuan pulitiko.” Ibabaga na sananey a managsulat ed sikatayo so nipaakar ed “ondaraak a mapulitikan agpananginenen diad Pransya.” Satan a kasmak ya agpananginenen tan ag-inkakontento a naromog ed sarayan taloran bansa so mangipapatnag ya onsasaew iray pulitiko ed gunaet dan paliketen so totoo.

Isisipan met na relihyoson papangulo so liket, no aliwan diad sayan panaon et nayarin diad arapen. Ibabase da iya ed ideyan saray totoo so walaan na ag-ompatey odino manalis-alis a kamarerwa, ideyan lapud nanduruman rason et itatalirak na dakel a totoo, tan malinlinew ya ikakaindan na Biblia. Ipapanengneng na saray simbaan ya anggapoy onaatendi tan ikekesay na saray membro a minilyon so agla mangipapasen ed relihyon ya importante ed panliket.​—Ipareng so Genesis 2:7, 17; Ezequiel 18:4, 20.

Agnapnek Iran Manangaro ed Pilak

No aliwan diad pulitika odino diad relihyon, iner sirin so pakaromogan na liket? Angangko diad komersyo? Ibabaga to met a sarag to so mangitarok na liket. Ipaparungtal to so argumento to diad panamegley na advertising, a malinew ya ibabaga ton: Say liket so manlalapud pakawalaan na amin a materyal a bengatla tan serbisyo a nasaliw na kuarta.

Say bilang na totoon manaanap na liket diad sayan dalan so ompatnag ya ondaraak. Nireport ed pigara lan taon a linmabas a kada komaduan sankaabungan diad Aleman so akaotang na baleg. Sirin, agpankelawan, ya inpasakbay na bantog a peryodikon Die Zeit na Aleman a “dakel [ed saraya] so agmakabayar ed otang da.” Insalaysay ton: “Magmainomay so kimedmer ed saray oportunidad ya iyoopresi na saray banko para’d overdrafts​—tan mairap a tuloy so ipaway ed patit na inkaotang.”

Say situasyon ed arum ya industriyalisadon tuloy a iran nasyon so mipadpara. Pigaran taon ed apalabas, si David Caplovitz, sakey a sosiologo ed City University na Nueva York, so angalkula a diad Estados Unidos, 20 a milyon ya anggad 25 milyon a sankaabungan so akaotang na baleg. Inkuanton: “Saray totoo so aliktob na otang tan dederalen to so kabibilay da.”

Nengneng to so aliwan liket! Balet kasin ilaloan tayo so komersyo na mundon makayarin manumpal ed mabitar ya agnagawaan na saray duara (pulitika tan relihyon)? Insulat nen mayaman ya Arin Solomon: “Say mangaro ed pilak ag napesel ed pilak; odino say mangaro ed daakan, ag napesel ed munat: saya met sikato so kaapaan.”​—Eclesiastes 5:10.

Say pananap na liket diad materyal a kaykayarian so singa pangipapaalagey na tore ed dagem. Nayarin makapaligsay pamaalagey ed satan, balet nawalaan kayo na saray problema no ipiing yo so panbilay ed saratan.

Nadampot so Liket Balet Panon?

Tatawagen nen apostol Pablo si Jehova a “maliket a Dios.” (1 Timoteo 1:11, NW) Diad impamalsa ed katooan diad indengan to, say maliket a Dios so angiter met ed sikara na abilidad a magmaliw a maliket. (Genesis 1:26) Balet say liket da so mandependi ed panlingkor da ed Dios, unong ya impanengneng na salmista: “Mainawa so totoo a say Dios da et si Jehova.” (Salmo 144:15b) No anto so sasakupen na serbisyo tayo ed Dios tan no panon a say panlingkor tayo ed sikato so mangitonton ed tuan liket so lalon natalosan diad pangunsidera tayo na pigara ed 110 a pasen a naromog iray salitan “maliket” tan “liket” ed New World Translation.

Pamidbir ed Espiritual Iran Pankaukolan

Si Jesu-Kristo, say Anak na Dios, so nankuan diad bantog a Sermon to ed Palandey: “Maliket iray sinononot ed espiritual a pankaukolan da.” (Mateo 5:3, NW) Sasalien na komersyo’y mundo a palikdoen itayo ed panisip a say panaliw ed panliliket so magenap para’d liket. Sasalitaen to’d sikatayo a say liket et say pakawalaan na home computer, video camera, telepono, kotse, sankabaloan iran agamilen ed esport, maarten kawes. Balet agto ibabaga ed sikatayo a samplon minilyon a totoo ed mundo ya andian na sarayan bengatla et maliket. Legan a panbabanikelan a gawaen a komportable tan kumbiniente so kabibilay, sarayan bengatla so agmakana ed liket.

Unong a ginawa nen Pablo, saramay sinononot ed espiritual a pankaukolan da so angikuan: “No wala siri pantagano tayo tan kawesen tayo pasaragen tayo komon ya.” (1 Timoteo 6:8) Akin? Lapud say pamenek na espiritual iran pankaukolan so mangitonton ed andi-anggaan a bilay.​—Juan 17:3.

Wala ta so mauges ed pangayaga ed maong iran bengatla no walaan tayo na kuartan isaliw ed saratan? Maseguron andi. Balet siansian pabiskegen to so espiritualidad tayo a naamtaan so agpibabali ed amin a pilalek odino pangaliw ed sakey a bengatla lapu labat ta sarag tayo. Naaralan tayo sirin so inkakontento tan namantine tayo so liket, a singa ginawa nen Jesus, anggaman say situasyon to ed ekonomya so aliwan sankaabigan unong ed minumundo iran estandarte. (Mateo 8:20) Tan ag-ibabalikas nen Pablo so panermen sanen insulat to: “Ta inaral ko so mamasarag na antokaman a kipapasen ko. Amtak so manpaabeba, tan amtak met so mamarakel: tan dia ed balang sakey tan dia ed amin a bengatla inaral ko so maamot ya angan kapesel tan kaerasan angan mamarakel tan mankaokolan.”​—Filipos 4:11, 12.

Panmatalek ed si Jehova

Say pannonot ed espiritual a pankaukolan na sakey so mangipapanengneng na inkamabulos a panmatalek ed Dios. Saya so sengegan na liket, unong ya insalaysay nen Arin Solomon: “Say manmatalek ed Jehova, sikato so mapalar.”​—Uliran 16:20.

Anggaman ontan, agta tua a dakel a totoo so manmamatalek a tuloy ed kuarta tan kaykayarian nen say diad Dios? No moriaen ed sayan punto de bista, anggapo la so nayarin pangipasenan na diparan a “Diad Dios Kami Manmatalek” nen say diad kuarta, anggaman satan a balikas et onapireng ed kuarta na E.U.

Si Arin Solomon ya agkinmulang ed maong iran bengatlan nasaliw na kuarta so amidbir a say panmatalek ed materyal a kaykayarian so agmangitonton ed maandon liket. (Eclesiastes 5:12-15) Say kuarta ed banko so nabalang diad kabankrap na banko odino lapud implasyon. Saray lote so naderal lapud mabiskeg iran bagyo. Saray insurance policy, anggaman manalat na kabiangan ed saray akalugian ed materyal so agbalot makabayar ed sakit na linawa. Saray stock tan bond so magmaliw ya andi-kana ed sanlabi diad biglan kageba na stock market. Anggan say atagey-sueldon trabaho so temporaryo lambengat lapud dakel a rason.

Nisesengeg ed saraya, say manmatalek ed si Jehova so makanengneng ed pankaabigan na italineng ed pasakbay nen Jesus: “Ag kayo mantipon a nipaakad ed sikayo na kaykayamanan ed tapew na dalin, a sikara’y deralen na saray bokbok tan lati, tan sikara’y kotkoten tan takewen dia na saray matakew. Noag say mantipon kayo a nipaakar ed sikayo na kaykayamanan ed tawen, ya diman ag deralen na saray bokbok tan lati, tan diman ag kotkoten tan ag takewen na saray matakew.”​—Mateo 6:19, 20.

Anton babaleg a liknaan na inkaligen tan panliket so nayarin niwala nen say pakaamta a nipasen na sakey so panmatalek to ed Makapanyarin-amin a Dios, a lawas mangitatarya?​—Salmo 94:14; Hebreos 13:5, 6.

Pangawat na Madibinon Panamaat

Naabrasa so konseho, anggano say panamaat sano niiter itan na tuan kaaro diad maaron dalan. Say mankuan a kaaro na aripen na Dios a si Job so aminsan a situtunong ya angibaga ed sikato: “Mapalar so too a banoen na Dios.” Anggaman satan a balikas so tua, say isusuheri nen Elifaz a si Job so nagogonigon lapud seryoson gawan-mauges so tila. Agaylan ‘manamasegsegang a managligliwa’! Balet, sanen binaat nen Jehova si Job diad saginonor diad maaron dalan, sipapaabeban inawat nen Job so panamaat tan impasen to so inkasikato ed dalan na babaleg a liket.​—Job 5:17; 16:2; 42:6, 10-17.

Natan, agdirektan mitongtong so Dios ed ariripen to a singa ginawa to ed si Job. Imbes, babaaten tora diad panamegley na Salita to tan say iwawanwan-na-espiritun organisasyon to. Anggaman ontan, saray Kristianon mangegemtan na materyalistikon intereses so mabetbet ya andian na panaon, biskeg, nisay panpilalek ed maparanay a panaral na Biblia tan iyaatendi ed amin a miting ya itatarya na organisasyon nen Jehova.

Say toon baaten na Dios unong ed Uliran 3:11-18 et bidbiren to so kakabatan na panangawat na ontan a panamaat: “Mapalar so too a makaromog na kakabatan, tan say too a makagamor na pakatalos. Ta say pakagamor ed sikato magmaong nen say pakagamor ed pilak, tan say pinabangan ed sikato magmaong nen say dalisay a balitok. Sikato so mamabli nen saray rubi: tan angapo ed saray bengatla a napanpilalekan mo so makapipara ed sikato. Say karukey na saray agew wala ed kawanan a lima to; dia ed kawigi a lima to wala so saray kayamanan tan dayew. Saray dalan to sikara so dalan a makapaliket, tan amin iray basbas to sikara so deen. Sikato so sakey a kiew na bilay ed saray ompeket ed sikato: tan mapalar so balang sakey a mamenben ed sikato.”

Say Pagmaliw a Maralus tan Maaro-ed-Deen

Diniskribe nen Jesus iray maliket a totoo a “maralus ed puso” tan “managpadeen.” (Mateo 5:8, 9) Balet diad mundo a mamapaseseg na materyalistikon estiloy-kabibilay, agaylan mainomay a nilamot iray masiblet tan anggan agmaralus a pilalek ed kapusoan tayo! No agtayo iwanwan na madibinon kakabatan, agaylan mainomay parad sikatayo so napalikdo ni ingen diad pananap na pinansyal diad kuestionable iran paraan a maneral ed mareen iran siglaotan tayo ed arum! Sigagalan angipasakbay so Biblia: “Say aro ed pilak sikato so sakey a lamut na saray amin a nengneng na mauges; sikato a sanen inaguman na saray arum, abalbalang ira ed pananisia, tan atalos ira na dakel a kaermenan.”​—1 Timoteo 6:10.

Iyaalibansa na panangaro ed kuarta so mapasirayew a panmoria a mamapalesa na ag-inkapnek, agpisasalamat, tan agum. Pian napaliisan so pakabayubo na ontan a mauges ya espiritu, sakbay a manggaway manuna iran pinansyal a desisyon, tepetan na arum a Kristianos so inkasikara na saray tepet a singa: Peteg kasin nakakaukolan ko itan? Kasin nakakaukolan ko iyan mabmablin sasaliwen odino sayan atagey-sueldon trabahon mangokunsumo na panaon a nagkalalo nen saray minilyon ya arum a totoo a nepeg a manbilay ya andian na satan a sasaliwen odino trabaho? Agta magmaong no usaren ko’y kuartak odino panaon ko ed pangilaknab ko’d pibibiang ed tuan panagdayew, diad panuporta ed sankamundoan a panagpulong a kimey, odino ed itulong ed saray mas mairap nen say siak?

Pangipanengneng na Sungdo

Sakey ed saray subok a kaukolan a sungdoan nen Job et say kakulangay ekonomya. (Job 1:14-17) Unong ya ipanengneng na alimbawa to, nakakaukolan so panagsungdo ed amin a nengneng na panagbilay. Arum a Kristiano so nepeg a mansungdo ed panamasegsegang; saray arum et diad tukso; saray arum ni et diad agmarakep a kipapasen ed ekonomya. Balet amin a nengneng na panagsungdo so tumangan nen Jehova, unong ya insulat nen Kristianon babangatan a Santiago diad panukoy ed si Job: “Ibilang tayo a mapalar so saray managtepel.”​—Santiago 5:11.

Say pamaulyan ed espiritual ya intereses ta pian parakepen so situasyon tayo ed ekonomya so nayarin mangitarok na temporaryon inawa ed ekonomya, balet kasin tulongan to itayon mamasiansian maliwawa diad inengneng tayo’d permanentin inomay na ekonomya diad silong na Panarian na Dios? Kasin makanakana so mapeligron panggawa ed satan?​—2 Corinto 4:18.

Pananap na Liket Natan tan Diad Ando lan Ando

Mabitar a susuppiaten na arum a totoo so panmoria nen Jehova no antoy mamaliket ed totoo. Diad agpangimano ed saray lalon importantin manbayag a gungguna, agda nanengneng so personal a bentaha ed panggawa ed isisimbawa na Dios. Sikaray onsaew a manmoria a say panmatalek ed materyal a bengabengatla so kaapaan tan mangitonton ed pakadismayaan. Dugaruga so impangitepet na managsulat na Biblia: “Sano saray kayarian namunat ira, ondakel so saray mangan ed sikara; et anto so nabang ya wala ed akankien, nilikod so panimaton to ed sikara ed saray mata to?” (Eclesiastes 5:11; nengnengen met so Eclesiastes 2:4-11; 7:12.) Agaylan magmainomay so iyandi na interes tan bengabengatlan nononoten tayon nakayarian a manampot ed pangibantak tan pakalingwan!

Say tuan Kristiano et agton balot abuloyan so inkasikaton nadesdes ed ‘pibansag a manpayaman a singa saray kakaabay to.’ Kabat to a say tuan kablian so nasusukat aliwan diad kayarian na sakey, noagta diad no anto bilang indibidual. Anggapo so panduaruwa ed kanonotan to no anto so mamaliket ed too​—tua a maliket: say pangayaga ed maabig a siglaotan ed si Jehova tan pansiansian okupado ed serbisyo To.

[Litrato ed pahina 20]

Saray materyal a bengatla so agbalot makapangitarok na magnayon a liket

[Litrato ed pahina 22]

Kuan na Biblia: “Maliket iramay sinononot ed espiritual a pankaukolan da”