Talaga Ta’n Kabkabat Ka na Dios?
“O Jehova, . . . kabat mo so saray amin a kagagawak.”—SALMO 139:1, 3.
1. Kaunongan kalaknab so liknaan ya ‘agnatalosan na arum’ iray kapagaan, problema, tan desdes a kidudungetan tayo?
WALA ta so siopaman a talagan makatalos ed saray kapagaan, desdes, tan probleman kidudungetan mo? Diad sankamundoan et walaray minilyon a totoo, malangwer tan matatken, ya andian na pamilya odino kakanayon ya interesado no antokaman so nagawa ed sikara. Anggano diad loob na saray pamilya, dakel ya asawan bibii—on, tan pati asawan lalaki—so makakalikna a saray kaasawaan da so peteg ya agmakatalos ed saray pakadedesdesan da. No maminsan, diad isaew et sikaray onsuppiat: “Balet agmo natatalosan!” Tan dakel ed saray kalangweran so manisip ya anggapon balot so makatalos ed sikara. Ingen, diad limog na saramay maniilalon natalosan na arum et wadtan iray pigara a say bilay da ed saginonor so makabaliksan. Panon a satan so posibli?
2. Anto so makatulong ed saray managdayew nen Jehova pian say bilay da so magmaliw a makapenek a tuloy?
2 Saya so lapud, balanglan sigpot a natatalosan odino andi na kaparan too so liknaan da, sikaray matalek a talagan natatalosan na Dios so nasasagmak da tan, bilang ariripen to, sikaray agmanbukbukor ya onarap ed saray problema. (Salmo 46:1) Sakey ni, say Salita na Dios tekep na tulong na makatalos a Kristianon mamatatken so manuporta ed sikara ta pian agda lambengat nanengneng iray personal a problema ra. Say Kasulatan so ontutulong ed sikaran talosan ya importanti ed imaton na Dios so matoor a serbisyo ra tan wala so sakey a maligen ya arapen para’d saramay maniilalo ed sikato tan ed saray probisyon a ginawa to diad panamegley nen Jesu-Kristo.—Uliran 27:11; 2 Corinto 4:17, 18.
3, 4. (a) Panon a say panamabli ed katuaan a “si Jehova sikato so Dios” tan sikato so “nangawa ed sikatayo” so ontulong ed sikatayo a makalmo na gayaga ed serbisyo to? (b) Akin a nawalaan itayo na talek ed maaron panangasikaso nen Jehova?
3 Angangko ta kabkabat mo so Salmo 100:2, ya ibabaga to: “Manlinkor kayo ed Jehova a tinekepan na liket, dago kayo ed arapan to a mangancanta kayo.” Pigara so tuan mandadayew ed si Jehova ed ontan a paraan? Say mabibiskeg iran rason ed panggawa na satan so niiter diad bersikulo 3, a mangipapanonot ed sikatayo: “Amtaen yo a si Jehova sikato so Dios; sikato so nangawa ed sikatayo, ya aliwa a sikatayo a dili; totoo to itayo, sikatayo so karcarnero na pastolan to.” Diad tekston Hebreo, sikatoy tutukoyen diman bilang ’Elo·himʹ, kanian mangipapanengneng na kabalgan to, dignidad, tan katagyan ed amin. Sikato so alenleneg a tuan Dios. (Deuteronomio 4:39; 7:9; Juan 17:3) Akabatan na ariripen to so inka-Dios to, aliwa lambengat a bilang sakey a katuaan a nibangat ed sikara noagta bengatlan nasasagmak da tan pinaneknekan da diad panamegley na katutulok, panagmatalek, tan debosyon.—1 Awaran 28:9; Roma 1:20.
4 Lapud ta si Jehova so mabilay a Dios, a makakaimano ed anggan puso tayo, anggapo so niyamot ed saray mata to. Sikato so sigpot a makaamta no anto so nagagawa ed bilay tayo. Natatalosan to no anto so sengegan na saray probleman kidudungetan tayo ontan met ed pakakagonigon na isip tan liknaan a nayarin resulta na saraya. Bilang Manamalsa, mas kabat to itayo nen say pakapikabat tayo ed inkasikatayo. Amta to met no panon to itayon tulongan pian natalonaan iray problema tayo tan no panon a nitarok so magnayon a pakainawaan. Simamaaron tulongan to itayo—a singa sakey a pastol a mangiyan ed kordero ed akualan to—legan a sikatayo so manmamatalek ed sikato ed interon puso tayo. (Uliran 3:5, 6; Isaias 40:10, 11) Baleg so nagawaan na panaral ed Salmo 139 ta pian napabiskeg itan a panagmatalek.
Samay Makakanengneng ed Amin a Dalan Tayo
5. Anto so kabaliksan na ‘sokayan tayo [nen Jehova],’ tan akin a satan so panpipilalekan?
5 Tekep na aralem a panamabli, insulat nen salmistan David: “O Jehova, sika sinokayan moak, et akabatan moak.” (Salmo 139:1) Matalek si David a say pikakabat nen Jehova so aliwan palaway lambengat. Agninengneng na Dios si David a singa say inenengneng na too ed pisikal ya itsura, say kaabigan ton mansalita, odino say dunong ton mantugtug na arpa. (1 Samuel 16:7, 18) “Sinokayan” nen Jehova so akindalem nen David tan ginawa to iman tekep na maaron panagpaga ed espiritual a pankaabigan to. No sika so sakey ed saray matoor ya ariripen nen Jehova, kabkabat to kan tuloy a singa si David. Agta satan so managyat ed sikan misalamat tan onkelaw?
6. Panon ya ipapanengneng na Salmo 139:2, 3 ya amta nen Jehova so amin a gagawaen tayo, pati ed amin a nononoten tayo?
6 Amin a gagawaen nen David so niwalwal ed imaton nen Jehova, tan amta itan nen David. “Sika antam so kayoyorong ko tan say kakaalagey ko,” insulat na salmista. “Sika natalosan mo so nonot ko ya wala ni ed arawi. Sika sokayan mo so basbas ko tan say kadodokol ko, tan kabat mo so saray amin a kagagawak.” (Salmo 139:2, 3) Say katuaan a si Jehova so walad katawenan, ya arawin tuloy manlapud dalin, so ag-angamper ed pangamta to no antoy gagawaen odino nononoten nen David. Sikatoy ‘anukay,’ odino maalwar a sinuri toray kimey nen David, namparan diad agew tan labi, ta pian nakabatan no anton nengneng iraman.
7. (a) Diad pangunsidera ed saray agawa ed bilay nen David, komentoan so nipaakar ed pigaran bengatla ed bilay tayo ya amta na Dios. (b) Panon a makaapekta ed sikatayo so pakaamta ed saya?
7 Sanen say panangaro ed Dios tan panagmatalek ed pakapanyari Ton mangiliktar so amakiwas ed si malangwer a David a boluntaryon mibakal sumpad Pilisteon alan a si Goliat, amta iman nen Jehova. (1 Samuel 17:32-37, 45-47) Diad saginonor, sanen say isusumpa na totoo so amasakit ed puso nen David, sanen say desdes so sengegay inpakanangis to ed labi, sikatoy aligliwa ed pikakabat a dedengelen nen Jehova so ey-ey to. (Salmo 6:6, 9; 55:2-5, 22) Ontan met, sanen say puson napnapno na pisasalamat so anangguyor ed si David a mandalepdep nipaakar ed si Jehova legan na labin agto pakaugip, kabat a tuloy iman nen Jehova. (Salmo 63:6; ipareng so Filipos 4:8, 9.) Sakey a labi sanen, binantayan nen David so manaames a bii ya asawa na sakey a kaabay, amta met iman nen Jehova, tan anengneng to no anto so agawa sanen si David, anggano diad antikey a panaon et angiyabuloy ed makasalanan a pilalek ton lingwanan so Dios. (2 Samuel 11:2-4) Diad saginonor, sanen imbaki si propetan Nathan a mangipaamta ed si David ed inkaseryoso na kasalanan to, aglambengat nadngel nen Jehova iray salitan nanlapud sangi nen David noagta atebek to met so magbabawin puson nanlapuan na saraman. (2 Samuel 12:1-14; Salmo 51:1, 17) Agta satan so nepeg a seryoson mangipanonot ed sikatayo no iner so laen tayo, no anto so gagawaen tayo, tan no anto so walad puso tayo?
8. (a) Diad anton dalan a ‘saray salita na dila tayo’ so mangimpluensya ed talindeg tayo ed Dios? (b) Panon a natalonaan iray kaleteyan ed panangusar na dila? (Mateo 15:18; Lucas 6:45)
8 Lapud amta na Dios so amin a gagawaen tayo, agtayo nikelawan ya amta to no panon tayon uusaren so sakey a kabiangan na laman tayo anggano saya so melmelag a singa say dila. Saya so amoria nen David, tan insulat to: “Ta angapo so sakey a salita dia ed dilak, no ag say, nia, O Jehova, antam ya sigpot.” (Salmo 139:4) Kabat a tuloy nen David a saramay naabrasa bilang bisita ed tolda nen Jehova et totoon ag-amauges ed arum tan agmangusar ed dila ra ed pangikayat na talabutob a maneral ed reputasyon na maapit a kaaro. Saramay papaboran nen Jehova so totoon mansasalita na katuaan anggan diad kapusoan da. (Salmo 15:1-3; Uliran 6:16-19) Anggapo ed sikatayo so sigpot a makaamper ed dila to, balet ag-angiter si David na ataptapew a rason ya anggapoy nagawaan to pian naresolbi so problema to. Sikatoy angusar na baleg a panaon ed impanibukel tan impankanta na saray salmo na panangidayew ed si Jehova. Sibubulos to met a binidbir so pankaukolan to na tulong tan impikasi to itan ed Dios. (Salmo 19:12-14) Kasin say panangusar tayo ed dila so mankakaukolan met na sipipikasin panangimano?
9. (a) Anto so ipapanengneng na deskripsyon na Salmo 139:5 nipaakar ed no panon so sigsigpot a pikakabat na Dios ed kipapasen tayo? (b) Nisesengeg ed anto, a saya et gawaen to itayon matalek?
9 Ag itayo nenengnengen nen Jehova odino say talindeg tayo manlapud limitadon inengneng. Nanenengneng to so interon retrato, manlapud amin a dapag. Diad impangusar nen David ed sakey a nakokubkob a syudad bilang alimbawa, insulat to. “Sika tinakbolong moak ed beneg tan unaan.” Diad kipapasen nen David, say Dios so aliwan sakey a mangukobkob a kabusol; noagta, sikatoy sakey ya aliing a bantay. “Et siningkat moak,” inyarum nen David, diad ontan et ipapanengneng so panamanlong tan pananalimbeng na Dios ed magnayon a gungguna na saramay mangaaro ed sikato. Inaksobi nen David, “Satan a kakabatan makapakelaw a toloy ed siak; sikato so atagey, sikato so agko nayarian a dandanen.” (Salmo 139:5, 6) Ontanlan kumpleto, sigpot, so pikakabat na Dios ed ariripen to, ya agtayo nayarian a sigpot a natalosan itan. Balet magenap la so amta tayo pian manmatalek a talagan natatalosan itayo nen Jehova tan say tulong ya iiter to so sankaabigan ed amin.—Isaias 48:17, 18.
Inerman so Kawalaan Tayo, Natulongan Itayo na Dios
10. Anton makapaseseg a katuaan so ipapanengneng na malinew a deskripsyon diad Salmo 139:7-12?
10 Diad pangimano ed maaron panangasikaso nen Jehova manlapud sananey a punto-de-bista, say salmista so angituloy: “Iner kasi laen a pakapaliis ko ed espiritum? Odino iner kasi batikan ko a pakapaliis ko ed arap mo?” Agto pinilalek a salien ya arawian si Jehova; imbes, amta to ya inerman so kawalaan to, kabat iman nen Jehova tan, diad panamegley na masanton espiritu, et natulongan to. “No ondepa ak ed loob na tawen,” intuloy to, “wadman ka: no mangawa ak na dokolan ko ed Sheol, nitan wadman ka. No alaen ko so saray payak na kabuasan, tan manayam ak ed saray kasampotan a paspasen na dayat; angan diman ibasbas ak na limam, tan say limam a kawanan egnaan toak. No ikuan ko, Andi duarua a sakbongan ak na bilunget; tan say liwawa ed kaliberliber ko sikato naani singa labi. Angan say kabilungetan ag makasanib a manlapu ed sika, no ag say labi onsinag a singa agew: say bilunget tan say liwawa nanpadpara ra a dua ed sika.” (Salmo 139:7-12) Anggapo la so nayarin laen tayo, anggapoy sirkumstansyan kidungetan tayo a mangilegyas ed sikatayo ed imaton nen Jehova odino ed labas na pakasabi na espiritu to ya ontulong ed sikatayo.
11, 12. (a) Anggaman agangano so impakalingwan nen Jonas, panon a nipanengneng ed kipapasen nen Jonas so abilidad nen Jehova a makanengneng tan makatulong? (b) Panon a sikatayoy nagunggunaan ed eksperiensia nen Jonas?
11 Aminsan et alingwanan itan nen propetan Jonas. Sikatoy inyasain nen Jehova a manpulong ed saray totoo ed Ninive. Nisesengeg ed pigaran rason et liknaen ton agto nagawaan itan ya asainmin. Angangko lapud kabantogan na Asiriano ed inkaruksa ra, say panisip ed panlingkor ed Ninive so anaktakot ed si Jonas. Kanian sinali to so onamot. Diad doongan na Joppe, linmugan ed barkon mamaarap ed Tarsis (gendagendat a nitutukoy ed Espanya, masulok a 3,500 a kilometro ed sagur na Ninive). Anggaman kuan, sikatoy anengneng nen Jehova a linmugan ed barko tan inmugip. Amta met na Dios no iner so kawalaan nen Jonas sanen sikato so nibasileng ed saginonor, tan nadngel nen Jehova si Jonas ed loob na eges na baleg a sira sanen insipan to a tooren toray samba to. Nisakbit ed amagan dalin, si Jonas lamet so naikdan na sakey a pankanawnawan manumpal ed asainmin to.—Jonas 1:3, 17; 2:1–3:4.
12 Agaylan magmaong komon para’d si Jonas a nanlapud gapo et nanmatalek ed espiritu nen Jehova ya ontulong ed sikaton mansumpal ed asainmin to! Anggaman ontan, diad saginonor, peteg a si Jonas so mapaabeban angirekord ed eksperiensia to, tan satan a rekord so ontutulong ed dakel nanlapulad saman a mangipatnag na talek ed si Jehova ya ompatnag a mairap a tuloy para’d si Jonas a gamoran.—Roma 15:4.
13. (a) Antoran asainmin so sitotoor a sinumpal nen Elias sakbay ya imbatikan to si Reyna Jezebel? (b) Panon a tinulongan nen Jehova si Elias anggan sanen sinubok to so onamot ed labas na teritorya na Israel?
13 Say eksperiensia nen Elias so midumaan. Sikato so sitotoor ya angipasabi ed ganggan nen Jehova a say Israel so makasagmak na kelang bilang dusa na saray kasalanan da. (1 Arari 16:30-33; 17:1) Sikato so makpel ya angitandoro ed tuan panagdayew diad laslasan ed baetan nen Jehova tan si Baal ed Palandey Carmelo. Tan tinumbokan na saya so impangabil ed 450 a propeta nen Baal diad kalawakan na Kishon. Balet sanen diad sanok nen Reyna Jezebel et insamba ton ipapatey si Elias, tinaynan nen Elias so bansa. (1 Arari 18:18-40; 19:1-4) Kasin wadman si Jehova ya ontulong ed sikato ed saman a mairap a panaon? On, peteg ya ontan. No si Elias so tinmatdang ed atagey a palandey, a singa mamaarap ed tawen; no sikato so inmamot ed sakey ya ungib ed kaaralman na dalin, a singa diad Sheol; no sikato so binmatik ed arawin isla diad peles a singa sinag na palbangon ya onlalaknab ed dalin—say lima nen Jehova so wadman pian mamabiskeg tan mangitonton ed sikato. (Ipareng so Roma 8:38, 39.) Tan talagan pinabiskeg nen Jehova si Elias aliwa lambengat a diad panamegley na tagano para’d panbaroy to noagta ontan met ed makapakelaw a panangipatnag na aktibon puersa To. Lapud apabiskeg, sinumpal nen Elias so tinmumbok a mapropetikon asainmin to.—1 Arari 19:5-18.
14. (a) Akin ya aliwan susto so panisip a say Dios so walad amin a pasen ed amin a panaon? (b) Diad silong na antoran sirkumstansya a simamaaron tutulongan nen Jehova iray ariripen to ed modernon panaon? (c) Panon ya anggan sikatayoy walad Sheol, et nasabi itan na Dios?
14 Saramay mapropetikon salita na Salmo 139:7-12 et agto kabaliksan a say Dios so naynay a presenti, a sikato so personal a walad amin a pasen ed amin a panaon. Duma so ipapanengneng na saray Kasulatan. (Deuteronomio 26:15; Hebreos 9:24) Ingen, saray ariripen to so lawas naabot to. Satan so tua ed saramay walaan na teokratikon asainmin a nibaki ira ed arawin paspasen. Satan so tua ed matoor a Tastasi diad saray panangipangawan a kampo na Nazi legan na Guerra Mundial II, tan satan so tua ed saray misionero a nipisok ed Tsina legan na kaunoran a dekada na 1950 tan kasakbayan na 1960. Satan so tua ed saray pinablin agagi tayo ed bansa na Sentral Aprika a kaukolan a naulit-ulit a taynan daray lugar da, anggan say bansa ra. No nakaukolan, si Jehova so makasabi anggad Sheol, say kaslakan a lubok, tan ipawil iray matunong diad panamegley na kioli ed bilay.—Job 14:13-15; Lucas 20:37, 38.
Samay Talagan Makatalos ed Sikatayo
15. (a) Kaunongan kasakbay a panaon a nanengneng nen Jehova so ibabaleg tayo? (b) Panon a say laknab na pikakabat na Dios ed sikatayo so nipanengneng diad impanukoy na salmista ed saray bato?
15 Diad silong na inkipuyan, ipapaimano na salmista so katuaan a say pikakabat na Dios ed sikatayo so akauna la sakbay ni ingen na inkiyanak tayo, a kuanto: “Ta sika ginawam so looloob ko: sika sinakbongan moak ed eges nen inak. Pisalamatan taka ta makapataktakot tan makapakelkelaw so inkagawa na inkasiak. Pankelkelawan so gawagawam; tan kabat a maong na kamarerwak.” (Salmo 139:13, 14) Say pantipon na saray gene manlapud ama tan ina tayo ed panaon na pannginew so mamapawala na uksoy a walaan na makanan impluensya ed pisikal tan mental a potensyal tayo. Natatalosan na Dios itan a potensyal. Diad sayan salmo et nagkalautlan naiikdan na imano iray bato (kidney), a mabetbet a nauusar ed Kasulatan ta pian mangirepresenta ed akindalem iran aspekto na personalidad.a (Salmo 7:9; Jeremias 17:10) Amta la nen Jehova irayan detalye nipaakar ed sikatayo sakbay ni na inkiyanak tayo. Sikato met so samay walaan na maaron panagpagan nandisenyo ed laman na too ta pian say pertilisadon selula ed loob na eges na ina so mamawala na sakey a pinagka-abung ta pian ‘nasakbongan’ so laman ya agni nagnap tan nasalimbengan itan legan a natitibukel.
16. (a) Diad anton dalan ya ipapabitar na Salmo 139:15, 16 so ontatanek a pakayari na pasingawey na Dios? (b) Akin a saya so nepeg a mamaseseg ed sikatayo?
16 Kayari to, ta pian nidanet so ontatanek a pakayari na pasingawey na Dios, inyarum na salmista: “Say taglang ko ag niamot ed sika, sanen agawa ak ed amot, tan makasagyat so inkagawak ed kaabebaan a paspasen na dalin [nayarin sakey a makabaliksan a panutukoy ed eges na ina to balet tekep na pangipapanengneng ed inkapalsa nen Adan manlapud dabok]. Saray matam anengneng da so laman ko ya aliwa ni a nagnap; tan dia ed librom akasulat ya amin ira ya, angan saray agew na nigeter a nipaakar ed [saray kabiangan na laman] siak, nen angapo ni a balot [pigaran kabiangan na laman] ed sikara.” (Salmo 139:15, 16) Nipaakar ed saya et anggapoy panduaruwa—balanglan sikatayo so natalosan odino andi na kapara tayon totoo, satan so natatalosan nen Jehova. Panon itan a mangapekta ed sikatayo?
17. No moriaen tayoray gawa na Dios a makapakelkelaw, saya so mamapakiwas ed sikatayon manggawa na anto?
17 Binidbir na managsulat na Salmo 139 a saray gawa na Dios so tema na sulat to nipaakar ed makapakelaw. Kasin ontan met so nalilikna yo? Say bengatlan makapakelaw so manggawa’d sakey a too a mannonot a maong odino mangimanon tuloy. Maseguron ontan so epekto ed sika na pisikal a palsa nen Jehova. (Ipareng so Salmo 8:3, 4, 9.) Kasin ontan so pannononot mo ed impangiletneg to na Mesianikon Panarian, say gagawaen to ta pian nipulong so maong a balita ed amin a dalin, tan say paraan no panon a papasimbaloen na Salita to iray personalidad na too?—Ipareng so 1 Pedro 1:10-12.
18. No naromog tayo so gawa na Dios a mamaliing ed takot tayo, panon a makaapekta iya ed sikatayo?
18 Kasin naeksperiensiam la a say pandalepdep ed saray gawa na Dios so mamaliing ed takot mo, a saya so mamapawala ed sika na mabunigas a takot, a mabiskeg a mamayubo, a walaan na makanan epekto ed personalidad mo tan diad dalan na pangusar mo na bilay mo? (Ipareng so Salmo 66:5.) No ontan, pakiwasen ka na pusom a mangigalang ed si Jehova, a dayewen, anamoten iray pankanawnawan mangibalita ed arum nipaakar ed gagala to tan saray makapakelaw a bengatlan intalaga to para’d saramay mangaaro ed sikato.—Salmo 145:1-3.
[Paimano ed Leksab]
a Nengnengen so Insight on the Scriptures, ya impalapag na Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc, Tomo 2, pahina 150.
Anto so Komentom?
◻ Panon a say pakaamta tayo a “si Jehova sikato so Dios” ya ontulong ed sikatayo pian manlingkor ed sikato tekep na gayaga?
◻ Panon a nepeg a mangimpluensya ed bilay tayo so pakaamta ya amta nen Jehova so amin a gagawaen tayo?
◻ Akin a makapaseseg so katuaan a say Dios so naynay a mamabantay ed sikatayo?
◻ Akin a natatalosan itayo na Dios ed saray paraan ya agnatalosan na anggan siopan too?
◻ Akin a say panagaral a singa saya so mamaliing ed sikatayo a mangidayew ed si Jehova?