Say Problema ed Panaral a Manalagar
SAY panaral a manalagar ed saray bengatlan labay tayo so sakey angangko ed saray sankairapan a leksion a kaukolan ya aksobien tayo bilang totoo. Saray ankelag ya ugugaw so sipor ya agmakaanos. Antokaman a makasagyat ed imano ra, et labay da, tan labay dan tampol a naala itan! Balet unong a kabat mo manlapud eksperiensia, a nagagawa ed bilay so katuaan ya aliwan amin a bengatlan kaliktan et nagawa ed panaon a labay tayo. Anggano ed saray bengatlan lihetimo, kaukolan a naaralan tayo so manalagar ed dugan panaon a nasumpal iratan. Dakel so akaaral ed sayan leksion; saray arum et andi.
Saray totoon malabay a makagamor na madibinon panangabobon so walaan na partikular iran rason ya aralen so panalagar. Si Jeremias, sakey ya aripen nen Jehova sakbay na Kristianon panaon, so angidanet ed saya: “Maong a say too manilalo tan mareereen komon a manalagar ed panangilaban nen Jehova.” Diad saginonor, inkuan met na Kristianon apostol a si Santiago: “Mantepel kayo komon sirin, agagi, anga ed isabi Katawan.”—Tagleey 3:26; Santiago 5:7.
Si Jehova so walaan na dilin panag-orasan para’d kakumpleto na saray madibinon gagala to. No sikatayo so agmakapanalagar ya anggad inggetar ton panaon ed panggawa na saray bengatla, sikatayo so magmaliw ya agnapenek tan agkontento, a mangamper ed pangayaga. No anggapoy gayaga, say sakey ya aripen na Dios so onletey ed espiritual, a singa ed imbaga nen Nehemias ed saray kabaleyan to: “Say gayaga ed KATAWAN so biskeg mo.”—Nehemias 8:10, The New English Bible.
Say Kakabatan ed Pakaral a Manalagar
Normal a pilalek na totoon walad kasulowan a makapangasawa odino saray sanasawan andian na anak a manpamilya. Sakey ni, anggapo so mauges a manpilalek a nagawa iray suston pankaukolan odino pilalek ed materyal. Anggaman kuan, lapud pananisian agla manbayag et mangangga la iyan sistema na bengabengatla tan diad onsabin balon sistema na Dios et ‘buskagen to so lima to tan peneken toray pilalek na ami bengatlan mabilay,’ dakel a Kristiano so nandesiden manalagar pian nasumpal iray pigaran pilalek ed mas matukoy a panaon.—Salmo 145:16.
Anggaman ontan, saray totoon andian na sayan nilamot-a-tuloy a Kristianon ilalo, so agmakanengneng na rason ya ikuntang itan. Lapud kakulangan na pananisia ed si Jehova a nanlapuan na “amin a maong a palankap tan amin ya ayadyarin palankap,” sikaray manduaruwa ed kakabatan ed panmantine ed saray bengatla ed sakey ya arapen a panduaruwaan da no onsabi ni. Say tutumboken da ed bilay et: “Mangan itayo tan oninum itayo, sirin ta nabuas onpatey itayo.”—Santiago 1:17; 1 Corinto 15:32; Isaias 22:13.
Diad maaligwas a nasyones, aanamoten na lawak na panag-anunsyo so agnamamamtaan ya uso ed tampol a panamenek ed pilalek. Napapaseseg iray totoo a sikaray nalamlaman ed saray pilalek da. Labay na komersyo a sikatayoy manisia a kapilitan so modernon inka-kumbiniente tan pakainawaan. Akin a mananos ka ed sakey ya anggapo, so katunongan, nagkalautla sano wadtan met iray credit card, sasaliwen a pelagan, tan saray sisteman “mangaliw la natan—diad saginonor la bayaran” a manggawan posibli a nawalaan na amin a bengatla tan natan la? Nilikud ed satan, ‘Kanepegan mo so sankaabigan; kasian mo met so inkasika! Tandaan, mangayaga ka la natan odino posiblin andi la! Ontan so idadanet na saray bantog a diparan.
Kaleganan to, sinamplon laksan totoo ed onaaligwas a daldalin so walaan lambengat na magenap—odino onkulang ni ingen. Kasin wala ni so bengatlan nagkalalon makapangidanet ed ag-inkayadyari tan ag-inkahustisya na saray sistema ed pulitiko tan panagbilay na too?
Say kakabatan ed pakaaral a manalagar so nanengneng ed saray minilyon a totoon agda labay so manalagar—odino andi et agmakanengneng na rason pian gawaen itan—so nimedmer la ed otang pian napenek iray pilalek da. Saray agnamamamtaan a sirkumstansya, a singa say sakit odino agpakaimpleyo, so mankabaliksan na desyang. Insalaysay na peryodiko na Aleman a Frankfurter Allgemeine Zeitung no akin a say nireport a sakey milyon a totoo ed Alemanya so andian na ayaman: “Kaslakan et say inkaandi na ayaman so tutumbokan na inkaandi trabaho odino alabas ya otang.”
Lapud agla makabayar ed saray otang, dakel ed saratan ya pakaskasin sinansakey so naeermenan a tuloy ed inkaandi na ayaman tan kaykayarian. Mabetbet a say mantultuloy ya inkagipit so mamapawala na tensyon ed pamilya. Saray aliwan malet a panamaley so nageba. Saray panaon na gonigon tan arum niran problema ed kabunigasan so magmamaliw a normal. Diad kipapasen na saray Kristiano, nayarin onletey so espiritualidad, a nipaarap ed lingon kanonotan tan agsuston kondukta. Saray totoon makulangkulang a ginmapon mankaliktan ed amin a bengatla so mansumpal ed ngalngalin anggapo.
Para’d Dakel, Sakey a Balon Angat
Impalinew nen Jesus a sikatayo so manbantay ompan “saray kapagaan na mundo tan say panamalingo na saray kayamanan, tan saray pankaliket ed arum a bengabengatla ya onloob ed nonot, leneren da so salita, et sikato’y magmaliw ya ag manbunga.” (Marcos 4:19) Kaukolan tayon ipaslep ya anggapoy mapulitikan sistema a tinmalonan mangekal ed saray kapagaan, kaiba lay panagbilay a sinaglawi nen Jesus.
Say Komunismo ya intalirak la natan na Mamabukig a Europa so manasalin panpaparaen iray bengatla ed panamegley na ekonomya a babanlongan na Estado. Midumaan ed sisteman kapitalista, say datin sistema so mangiiter ed saraman a dalin na kaligenan ed ekonomya a mabetbet ya agniiter na kapitalismo. Siansia, saray kapagaan a sinaglawi nen Jesus so niwala ed porma na kakisiran na saray produkton ilalako tan limitadon personal a kawayangan.
Diad kaplesan, dakel ed saraman a bansa so mangipaparungtal na saray ekonomya a saray managsaliw tan prodyuser so makapansaliw, diad ontan et mangipapaarap ira ed saray mibabaley da na balon angat. Kuan na sakey ya agano nin report: “Say inka-inosente so tetekepan na pilalek a nadampot a tampol so mamasagur ya estandarte na panagsaliw.” Pian nadampot iya “ondarakel a totoo ed saray maligen ya estadon Aleman ed mamabukig ya Alemanya so nimedmer ed inkaotang ya agda la pakaisuatan.” Iyaarum na report: “Kayari impanliket tan gayaga ed balon kawayangan ed ekonomya say takot tan inkadismaya so onlalaknab la natan.” Wadtan niray kapagaan, balet say panangipakurang natan so nansalat manlapud komunismo a mamaarap ed kapitalismo.
Saray nagkalalon kawayangan ed pulitika tan panagbilay so angilukas na balo iran posibilidad para’d pankaabigan na ekonomya. Diad ontan et dakel a totoo so ompan natukson seryoson mangunsidera ed ideya na pangigapo na dili ran negosyo odino iyalis ed sananey a bansa a ditan et magmaong iray pankanawnawa ed panimpleyo.
Sarayan desisyon so personal a pamaakaran. Agmet mauges para’d sakey a Kristiano a mankaliktan ed iyaligwas na panagbilay to. Ompan say motibo to et say pankaliktan a naasikaso to so pamilya to, lapud amta to a say “ag managano ed anak to, tan lalo la ed saray kaamong to a dili, pinaandi to la so pananisia, et sikato so lalo’n mauges nen say ag manisia.”—1 Timoteo 5:8.
Kanian, agmatukoy a balawen so desisyon na saray arum. Ontan met, nepeg a tandaan na saray Kristiano ya anggapoy gungguna na panggunaet a makatakas ed saray problema ed panagbilay diad alabas a panagnonot a nayarin mangalot ed sikara. Mauges met so pananap na pakainawaan ed bilay a kasalat na pangibaliwa ed saray espiritual ya obligasyon tan interes.
Pakaaral Manlapud Saray Arum
Diad taon kayari na Guerra Mundial II, nilibon Aleman so inmalis manlapud mamabakal a Europa pian manayam ed arum niran bansa, nagkalautla ed Australia tan Canada. Kanian dakel so akaisuat ed kairapan na panagbilay da ed ontan a paraan, balet anggapo ed sikara so sigpot a makataynan ed saray kapagaan ed panagbilay a sinalita nen Jesus. Say panresolbi ed saray problema ed panagbilay so no maminsan et mamapawala na saray balon problema—pakailiw, sakey a nikadkaduman lenguahe, kipasal ed saray balon tagano, duman kustombre, pibagay ed saray balon kaaro, odino pibagay ed nanduruman ugali.
Arum ed sarayan inmalis so Tasi nen Jehova. Dakel ed sikara so ag-angiyabuloy ed saray normal a probleman mangamper ed espiritualidad da, tan saraya so nakomendaan. Balet walaray, agnibiang ed sikara. Saray arum so nagmaliw a biktima na makapalikdon pakayari na kayamanan. Say Teokratikon iyaaligwas da so ag-akibansag ed inyaligwas da ed ekonomiya.
Maseguron saya so mangiyiilustra ed kakabatan ed maalwar a panusisa sakbay a manggawa na posiblin agmakabat a desisyon. Saray materyalistikon tendensya so nayarin mamakesay ed pibibiang tayo ed agla-naulit a panaggaway-babangatan a nipabtang a nepeg a gawaen na Kristiano. Saya so tua, inerman so kawalaan tayo, ta anggapoy bansa a saray mibabaley to et walaan na kawayangan ed kapagaan ed panagbilay.
Pibakal ed Maabig a Pibabakal
Sinimbawa nen Pablo si Timoteo: “Ontombo’ka ed kaptekan, kasantosan, pananisia, aro, anos, kaoyamoan. Mibakal ka ed maabig a pibabakal na pananisia, benbenan mo so bilay ya andi anga, a sikato so atawagan mo.” Diad saray Kristiano a taga Corinto inkuanto: “Mansiansia kayo a malet ag kayo nagiing, lawas padaak yo so kime’yo ed Katawan.”—1 Timoteo 6:11, 12; 1 Corinto 15:58.
Say itumbok ed sayan maabig a simbawa so sankaabigan a paraan pian natalonaan so materyalismo tan talagan dakel so nagawaan na sakey a Kristiano! Diad pigaran bansa a ditan et say bilang na manangipalapag na Panarian so agtanton dakel, dakel a totoo et limitado so pankanawnawa ran makapikabat na katuaan. Susto so impropesiya nen Jesus: “Dakel a tua so aaniyen, daiset ira balet so manani.”—Mateo 9:37.
Imbes ya abuloyan iray kapagaan ed panagbilay ed sarayan bansa a mangiyarawi ed espiritual a kimey da natan, aanamoten na saray Tasi nen Jehova so situasyon ed panamegley na sigpot a pangusar ed kaplesan a pankanawnawa. Sano temporaryon andian na trabaho, dakel ed sikara so mangilalaknab na panagpulong da. Say serbisyo ra, nilikud ed panangigalang ed si Jehova, so mangiiter ed sikara na gayaga a kaukolan pian natalonaan iray problema ra ed panagbilay.
Iyuuna na sarayan Tasi so panagpulong tan iyuutit daray kairapan ed panagbilay a mangidedemostra ed sankamundoan ya impanaagi a sikaray walaan na sigpot a panagmatalek ed si Jehova a mangasikaso ed sikara. Say sipan to et: “Ingen anapen yo ni’n onona so panarian, tan say inkatonong to; et amin iraya a bengatla niarum ira ed sikayo.”—Mateo 6:33.
Nanlapulad inkipawil na tuan panagdayew nen 1919, saray totoo nen Jehova so agto inabuloyan ya onletey. Sikaray sinalimbengan to manlapud mairap iran panamasegsegang tan diad pigaran lugar et mankikimey a niyamot ed dakel a taon. Determinado iray Tasi nen Jehova a say ag-agawaan na Diablo ed panamegley na panamasegsegang, so agto nagawaan diad panamegley na lalon masilib a patit na materyalismo.
Panaral a Manalagar ed Amin a Pankanawnawa
Saray maawang a Kingdom Hall, angkabli iran sound equipment, saray Assembly Hall, tan marakep iran ayaman a Bethel so mangidadalangirang ed Dios tan mangiiter na andi-esel a pantasi a bebendisyonan toray totoo to. Saray Tasi nen Jehova ed saray bansan abayag lan isesebel so kimey et liknaen da nipaakar ed sayan bengatla a sikaray manggawa na baleg pian makapibansag. Balet say sankaimportantian et say tuloy-tuloy dan ibulaslas ed espiritual. Say palaway iran panangipatnag na panamendisyon na Dios ed materyal a paraan so ontumbok ed nigetar a panaon.
Saray dedikadon ariripen nen Jehova so kaukolan a magmaliw a manbantay, ed pangegemtan da na personal ya interes, ompan liknaen dan abayag met lan asibletan ira na pigaran materyal a bengatla. Say pilalek ed pakainawaan ed irap na panagbilay tan agpanpapara ed sosyedad so natalosan, balet naiimano itan na totoo nen Jehova ya amin ya ariripen na Dios so manpipilalek na pakainawaan. Say bulag so manpipilalek a makanengneng lamet, say maniinagem so manpipilalek a nipawil so datin bunigas to, say nagogonigon so manpipilalek na marakep ya arapen, tan saray inateyan so manpipilalek a napinengnengan lamet iray inatey ya inadaro ra.
Nisesengeg ed saray sirkumstansya, balang Kristiano ed pigaran paraan so napipilitan a manalagar ed balon mundo nen Jehova pian naresolbi iray problema to. Saya so nepeg a mamakiwas ed sikatayon itepet ed inkasikatayo, ‘No siak so walaan la na tagano tan kawesen, agta nepeg a magmaliw ak a kontento la ed sarayan bengatla tan magmaliw ya akaparaan a manalagar ed solusyon na saray problema ed panagbilay?’—1 Timoteo 6:8.
Saray Kristianon sigpot a manmamatalek ed si Jehova so makaseguro a no sikara lambengat so mabulos a manalagar, amin a manepeg iran pilalek tan pankaukolan da so asingger lan napenek. Anggapo so siopaman a manalagar ya anggapoy gungguna. Uliten tayoray salita nen Pablo: “Mansiansia kayo a malet, ag kayo nagiing, lawas padaak yo so kime’yo ed Katawan, bangta amta yo a say kimey yo aliwa ya angapo so kabaliksan to ed Katawan.”—1 Corinto 15:58.
Kanian talaga ta’n say panaral a manalagar so baleg a problema?
[Litrato ed pahina 10]
Say panaral a manalagar so makapangiliktar ed bilay mo