Christmas​—Kasin Satan so Makakristiano?

UNONG ed The World Book Encyclopedia, “Say Christmas so agew na impanselebra na saray Kristiano ed inkiyanak nen Jesu-Kristo.” Anggaman kuan, imbaga met na ensayklopidya: “Agsinelebraan na saray inmunan Kristiano so inkiyanak [nen Jesus] lapud ipapasen da so selebrasyon na inkiyanak na siopaman a bilang paganon abangonan.”

Miabobon so The Making of Modern Christmas, nen Golby tan Purdue: “Agsinelebraan na saray asakbay a Kristiano so inkiyanak nen Kristo. Saray inkiyanak a mismo so nisisiglaot ed paganon ag-agamil; anggapo so ibabaga na saray Ebanghelyo nipaakar ed aktual a petsa na inkiyanak nen Kristo.”

No saray selebrasyon na inkiyanak so andian na Kristianon abenegan, panon a nagmaliw a prominentin “Kristianon” piesta so agew na inkiyanak nen Kristo?

Say Paganon Lapuan na “Christmas”

“Amin so nanpiesta tan nangayaga, say trabaho tan negosyo ed loob na sakey a peryodo so sigpot ya intunda, saray abung so naarkosan na saray laurel tan evergreen, nanpapasyaran tan naniiteran na regalo so mankakaaro, tan nanreregalo iray kliyenti ed saray mananuporta ra. Say interon panaon so sakey a pangagayaga tan abig-a-linawa, tan amin a nengneng na panliliket so amenepenek ed totoo.”​—Paganism in Christian Festivals, nen J. M. Wheeler.

Agta sayan deskripsyon so matukoy ed saray selebrasyon na Christmas ya amtam? Makapakelaw a saya et aliwan Christmas! Imbes, satan so deskripsyon na Saturnalia​—manbayag na sakey-simban paganon piestay Romanon nisisiglaot ed winter solstice (niretrato ed biek a pahina). Say inkiyanak na agnatalon agew so sinelebraan ed Disyembre 25, manunan piesta ed panagdayew ed si Mithra na Roma.

Unong ed The New Encyclopœdia Britannica, “Say Disyembre 25, agew-na-inkiyanak nen Mithra, say taga Iran a dios na liwawa tan . . . say agew ya intalaga’d agnanengneng ya agew, ontan met ed agew kayari Saturnalia, so inadapta na iglesia bilang Christmas, say inkiyanak nen Kristo, pian sumpaen iray epekto na sarayan piesta.” Kanian say paganon selebrasyon na inkiyanak so nantultuloy tekep na simplin impansalat ed ngaran, manlapud Mithra ed Kristo!

Anggaman ontan, nayarin liknaen mon say inkiyanak na Anak na Dios, si Jesus, so bengatlan espesyal, a manepeg a nodnonoten. Say inengneng ed isasalaysay na Biblia nipaakar ed saya so mamaneknek a talagan pakaliwawaan.

Sakey a Magayagan Ebento

Ireretrato na koma-2 kapitulo na Ebanghelyo nen Lucas so eksena. Ibabaga nen Lucas ed sikatayo no panon so inkiwas na mangatatawen ya angheles, mapaabeban papastol, debotadon ariripen na Dios, tan si Maria a mismo ed sayan makatantandan ebento.

Kunsideraen pan ununa so “saray pomapastol ed saman lanlamang a dalin,” a “babantayan da a panpupuyatan ed labi so ayayep da,” ya agda nagawaan ed kapegleyan na panaoy-betel. Sanen say “angel na Katawan (Jehova, NW) so pinmayawar tan say gloria na Dios so sinmindag ed liber da, diad inmuna et saray pastol so antakot. Apaligen ira sanen insalaysay na anghel: “Ag kayo antakot; ta, nia, yakar ko ed sikayo so saray maong a balita na baleg a liket a nipaakar ed amin a totoo: Ta natan ya agew, dia ed ciudad nen David, nianak ed sikayo so sakey a Manangilaban, a sikato so Cristo a Katawan.” Sanen say “karaklan na ejercito a mangatatawen” na angheles so biglan pinmatnag, kabat na saray pastol a sayan inkiyanak so nikadkaduma ed amin. Mapatnag, ag-angawit na antokaman a regalo iray anghel ed kapkapangiyanak ya ugaw. Imbes, ingalgalang na angheles si Jehova, a kuan da: “Gloria ed Dios ed sankatageyan, tan dia ed dalin deen ed saray totoo a sikara so panliketan to’n maong.”​—Lucas 2:8-14.

Natural lambengat, a kaliktan na saray pastol a nanengneng iyan ugaw, ta si Jehova so angipa-anunsyo ed maliket ya ebento. Sanen aromog day kapkapangiyanak ya akarukol ed atotong, insalaysay da’d atateng no antoy inkuan na angheles. Insan la inmalis iray pastol, ya “ingalgalang tan intantandoro ra so Dios,” aliwan say kapkapangiyanak.​—Lucas 2:15-18, 20.

Maseguron si Maria, say ina nen Jesus, so nangayaga ed matalonan impangiyanak to ed panguloan to. Balet “ninodnono’to [met] ed puso to.” Insan, sikatoy nambaroy ed Jerusalem a kaibay asawa to, si Jose, bilang katutulok ed Mosaikon Ganggan. Saya so aliwan selebrasyon na inkiyanak. Imbes, panaon itan pian iparungtal so kapkapangiyanak ed Dios, “unong na nisulat ed gangan na Katawan [Jehova, NW], Amin a laki a mangilukas na eges, ingaran a santo nipaakar ed Katawan [Jehova, NW].”​—Lucas 2:19, 22-24.

Diad templo ed Jerusalem, nabet di Maria tan Jose si Simeon, a dedeskribien nen Lucas a bilang “matunong tan mapangako, ya aalagden to so ligliwa na Israel.” Diad inkapuyanan, imbaga ed sikato a sikatoy ag-ompatey anggad agto nanengneng so “Cristo [nen Jehova, NW].” Say agawa ed kayari to et ‘diad silong na Espirituy [Dios]” met. Inegnaan nen Simeon so kapkapangiyanak, andi, aliwan pian ikdan na regalo, balet, imbes, pian benditoen so Dios, diad pangibagan: “Natan pasipot mo, Katawan, so aripen mo, a mareereen, unong ed salitam; ta anengneng na saray matak so panangilaban mo, a sikato so intadiam ed arap na amin a totoo.”​—Lucas 2:25-32.

Insan, say maedad lan Ana so sinmingger. Sikato met so “akisalamat ed Dios, et nansalita nipaakar ed ugaw ed saray amin a manaalagar na karondon na Jerusalem.”​—Lucas 2:36-38.

Si Maria, Simeon, Ana, saray pastol, ontan met ed mangatatawen ya angheles, amin so nangayaga ed inkiyanak nen Jesus. Anggaman ontan, ipangasin imanoen a sikaray ag-nanselebra na inkiyanak, nisay angagamil na panangiter na regalo. Imbes, ingloria ra si Jehova, say mangatatawen a Manangitarok na paraan na kilabanan da.

Siansia ni, ikatunongan na arum, ‘Maseguron say panagregalo ed Christmas so agmauges, ta agta “saray taloran makabat a lalaki” so angigalang ed si Jesus diad panamegley na saray regalo?’

Saray Regalo’d Christmas

Usisaen tayo pa lamet so salaysay ed Biblia. Naromog mon nikurit itan ed Ebanghelyo nen Mateo, Mat kapitulo 2. Anggapo so asaglawin antokaman a selebrasyon na inkiyanak, nisay angiter na antokaman ya ispisikon petsa, anggaman mapatpatnag a satan so diad sananey a panaon kayari inkiyanak nen Jesus. Diad bersikulo 1, tinawag nen Mateo iray bisita bilang “makabat a totoo [astrologo (Griego, maʹgoi), NW] a nanlapu ra ed letakan,” tan sirin et sikaray paganon andian na pikakabat ed si Jehova a Dios. Tinumbok na sarayan lalaki so bitewen ya angitonton ed sikara, aliwan direkta ed inkiyanakan nen Jesus diad Betlehem, noagta diad Jerusalem, a panuuleyan nen Arin Herodes.

Sanen abalitaan na sayan marelmeng ya ari a sikaray mantetepet nipaakar ed “nianak ya Ari na saray Judios,” sikatoy tinmupleg ed saray saserdote pian amtaen “no iner [a talaga] so kianakan nen Cristo” ta pian napapatey to so ugaw. Inmebat iray saserdote diad impangaon ed propesiya nen Miqueas a mangituturo’d Betlehem bilang pasen na kiyanakan na Mesias. (Miqueas 5:2) Nansimpisimpitan si Herodes a nambilin ed saray bisita to: “Onla kayo tan osisaen yo’n maong so nipaakar ed ugaw; et no sikato so nalmo yo la, ipakabat yo’d siak, pian onla ak met et mangigalang ak ed sikato.” Saray astrologo so tinmuloy, tan say bitewen so “linma ed onaan da, anga ed insabi tan intonda to ed tagey na kawalaan na ugaw.” Imanoen a sikatoy dedeskribien bilang “ugaw,” aliwan kapkapangiyanak ya ugaw.​—Mateo 2:1-10.

Unong a matukoy ed maimpluensya iran taga Bukig ya ombibisita’d manuley, saray paganon astrologo so dinmakmomo tan “angisaklang irad sikato [ugaw] na saray bagat ya balitok tan incienso tan mirra.” Iyaarum nen Mateo: “Tan bangta binilin ira na Dios dia ed sakey a kugip ya ag ira onpawil ed kinen Herodes, pinmawil ira ed dalin dan dili ed sananey a dalan.”​—Mateo 2:11, 12.

Manlapud sayan antikey a Makasulatan a salaysay, arum a totoo so nayarin manalin mananap na suporta parad panangiter na regalo’d Christmas. Anggaman kuan, isasalaysay na Discovering Christmas Customs and Folklore a say kaplesan a kustombren panangiter na saray regalo et nasoysoy iray lapuan to ed saray regalo’d Saturnalia ya iiter na saray Romano ed saray durukan kakaabay. “Say inmunan iglesia . . . so sisisilib ya angiyalis ed kaimportantian to ed ritual a panangilin ed saray regalo na saray Mago.” Agaylan midumaan iya ed saray tuan managdayew​—a singa saray mapaabeban pastol​—ya angigalang lambengat ed Dios lapud inkiyanak nen Jesus!

Igalang si Kristo Bilang Ari!

Natan aliwan sakey lan ugaw si Jesus. Sikatoy makapanyarin Manuley, Ari na mangatatawen a Panarian na Dios, tan sikato so kaukolan a napagalangan bilang ontan.​—1 Timoteo 6:15, 16.

No sika so wala la’d edad natan, kasin asalim lay abaingan sanen, diad imaton mo et impanengneng na totoo iray retratom bilang sakey ya ugaw? Tua, a saratan a retrato so mangipanonot ed gayaga na atateng mo ed inkiyanak mo. Balet natan ta walaan ka la na dilin pakabidbiran, agta mas lablabay mon nanengneng da ka no anto ka la natan? Mipadpara, isipen pa no panon ya agpanagrespeto ed si Jesus sano saramay mankuan a patumbok to so ontanlan nigalet ed tinaon a pagano iran tradisyon na Christmas tan diad pangigalang ed sakey a kapkapangiyanak a nasasaew dan pagalangan bilang Ari. Agayla, anggano diad inmunan siglo, nankatunongan si apostol Pablo ed inkakanepegan na pannonot ed Kristo no anto la natan​—bilang Ari diad tawen. Insulat nen Pablo: “Angan naamtaan mi ni si Cristo onong ed laman, natan ag mi la amta”!​—2 Corinto 5:16.

Asingsingger lan sumpalen nen Kristo, bilang Ari na Panarian na Dios, so mapropetikon sipan ya ekalen so ot-ot, ir-irap, sakit, tan patey. Sikato so Sakey a mangarantiya ed magenap a panayaman tan makatumang a kimey parad amin a walad silong na Paraiso iran kipapasen dia ed dalin. (Isaias 65:21-23; Lucas 23:43; 2 Corinto 1:20; Apocalipsis 21:3, 4) Maseguro, saraya so magenap a rason pian napaliisan so agpamagalang ed si Jesus!

Diad itumbok ed dilin alimbawa nen Kristo, panbabanikelan na tuan Kristianos so pangiter ed kakaabay da na sankabalgan iran regalon niiter na siopaman​—say pakatalos ed gagala na Dios, a makapangitonton ed maandon bilay. (Juan 17:3) Sayan klase panangiter na regalo so mangitatarok ed sikara na baleg a liket, a singa ed inkuan nen Jesus: “Lalo a mapalar so mangiter nen say mangawat.”​—Gawa 20:35; Lucas 11:27, 28.

Saray Kristianon walaan na puron interes ed balang sinansakey so agnaiirapan ed otomatikon pangibalikas na aro ed antokaman a panaon ed taon. (Filipos 2:3, 4) Bilang sakey a simplin alimbawa, agaylan sakey a liket so pakaawat na drowing manlapud sakey a Kristianon kalangweran a, kayari impakatalineng ed sakey a paliwawa nipaakar ed Biblia et nandrowing bilang panangibalikas ed pisasalamat to! Misimbangan a panamaseseg et say ag-iilalon a regalo manlapud sakey a kanayon bilang tanda na panangaro na saman. Ontan met, saray Kristianon atateng so makagamor na baleg a gayaga sano pilien daray matukoy ya okasyon ed interon taon pian manregalo’d ananak da. Sayan nengneng na Kristianon inkamabunlok so agnamatikan na pakaobligan panregalo ed saray selebrasyon odino diad paganon abangonan.

Kanian, wala so masulok ya apatira tan kapalduan milyon a Kristiano manlapud amin a nasyones ya agmanseselebra ed Christmas. Saraya et saray Tasi nen Jehova, a maparanay ya okupado lapud pangiiter ed kakaabay da na sakey a pantasi nipaakar ed maong a balita na Panarian na Dios. (Mateo 24:14) Maseguro nakabat mo ra sano ombisita ra ed ayaman mo, anganko diad maganon panaon. Komon ta say gunaet mon pangabrasa ed itarok da ed sika so mangitonton ed baleg a gayagam tan say pamilyam, legan a naamtaan mo no panon so pangigalang ed si Jehova a Dios ed kada agew na taon.​—Salmo 145:1, 2.

[Litrato ed pahina 7]

Iikdan na Kristianos so kakaabay da na sakey ed sankabalgan iran regalo​—say pakatalos ed gagala na Dios a mangitonton ed maandon bilay

[Picture Credit Line ed pahina 4]

Culver Pictures