Mantultuloy a “Manakar Kayon Singa Anak na Liwawa”
“Tan ikawes yo so too [personalidad, NW] a balo, a sikato so pinalsay Dios ed loob na kaptekan tan matuan kasantosan.”—EFESO 4:24.
1. Nisesengeg ed anto a saray managdayew nen Jehova so abendisyonan? Akin?
SI Jehova a Dios so “Ama na saray liwawa,” tan “dia ed sikato anggapon balot so kabilungtan.” (Santiago 1:17; 1 Juan 1:5) Say Anak Ton Jesu-Kristo so angikuan ed inkasikaton dili: “Siak so silew na mundo: say ontombok ed siak ag manakar ed kabilungtan, balet wala ed sikato so silew na bilay.” (Juan 8:12) Saray tuan managdayew nen Jehova, a papatumbok na Anak to so nabebendisyonan sirin na pakaliwawaan diad mental, moral, tan espiritual—tan sikaray “mansinag a singa silesilew ed mundo.”—Filipos 2:15, NW.
2. Anton pandumaan so nipasakbay ed baetan na totoo na Dios tan say mundo?
2 Nensaman, si propeta Isaias so pinuyanan a mangipasakbay ed sayan pandumaan: “Nia say kabilungetan sakbongan to so dalin, tan say makapal a kabilungetan so saray balbaley; balet si Jehova onalagey naani ed tapew mo, et say gloria to nanengneng mo naani ed tapew mo.” Diad tua, amin a totoon niarawi manlapud Dios so asalitan nisilong ed pakayari tan impluensya na “saray manuley ed mundo na sayan kabilungtan.”—Isaias 60:2; Efeso 6:12.
3. Nisengeg ed antoran rason a sikatayoy interesadon tuloy ed nipanpanaon a konseho nen Pablo?
3 Si apostol Pablo so mapagan tuloy a bulos ira komoy kapara ton Kristianos manlapud satan a bilunget. Pinaseseg toran “ag . . . la manakar a singa kakaakar na saray Gentiles” noagta sikaray “manakar . . . [a] singa anak na liwawa.” (Efeso 4:17; 5:8) Insalaysay to met no panon iran ontalonan manggawa ed saya. Natan, say kabilungetan tan say bilunget a manasakbong ed nasyones so lalon onkakapal. Say mundo so lalon nimemedmer ed dutak na nagegeban moral tan espiritual. Saray managdayew nen Jehova so walaan na lalon oniirap a pibakal. Kanian, sikatayoy interesadon tuloy ed ibaga nen Pablo.
Aralen so Nipaakar ed Kristo
4. Anto so walad kanonotan nen Pablo sanen inkuanton: “Ag yo inaral so ontan ed Cristo”?
4 Kayari impaneskribe ed maapa iran gegemtan tan karumsisan na mundo, inpaarap nen apostol Pablo so imano to ed kapara toran Kristiano diad Efeso. (Ipangasin basaen so Efeso 4:20, 21.) Ngalngali taloy taon a nanpulong tan nanbangat si Pablo ed saman a syudad, tan nayarin sikato so personal ya akapikabatan na dakel diad kongregasyon. (Gawa 20:31-35) Kanian, sanen inkuanton, “Balet sikayo ag yo inaral so ontan ed Cristo,” sikatoy angibalikas ed personal a pikakabat to a saray Kristianon taga Efeso so ag-imbangat na malukak, alaokan a bersyon na katuaan ya angiyabuloy ed saray tipo na baleg a mauges ya ugali a dineskribe to ed bersikulo 17 ya anggad 19. Kabat ton susto tan dugay inkibangat da ed tuan bilay na Kristiano unong ya inyalimbawa nen Jesu-Kristo. Nisengeg ed satan, aglara nanakar ed kabilungetan a singa ginawa na nasyones, noagta sikara lay anak na liwawa.
5. Antoy pandumaan ed baetan na basta wala ed katuaan tan pakawalaay katuaan ed sikatayo?
5 Kanian, agaylan importante ya ‘aralen so ontan ed Cristo’ diad dugan paraan! Kasin walaray aliwan dalan a naaralan so Kristo? Peteg ya ontan. Diad asasakbay, diad Efeso 4:14, pinasakbayan nen Pablo iray agagi: “Ag itayo la manugaw-ugawan, a nipalpalig itayo dia tan diman tan nitektekiab ed antokaman a dagem na bangat, onong ed saray kasiliban na totoo, dia ed kasaolan da, onong ed panamalingo na kalingo.” Mabitar a walaray pigaran akaaral nipaakar ed Kristo balet siansian nanakar ed saray kurang na mundo tan sinali da ni ingen a piliten iray arum a manggawa na ontan. Kasin ipapanengneng to ed sikatayo so kapeligroan na basta walad katuaan, unong ya usaren na arum itan a balikas, a miduma ed pakawalaan na katuaan ed inkasikatayo? Diad agew nen Pablo saramay walaan labat na samet a pakatalos so magmainomay a nakontrol na arum, tan mipadpara itan natan. Pian naamper iya, intuloy ya inkuan nen Pablo a “kaukolan na saray taga Efeso a nadngel . . . ed sikato [Kristo, NW], tan abangatan kayo ed sikato [Jesus, NW].”—Efeso 4:21.
6. Panon tayon makaaral, makadngel, tan nibangat nen Kristo natan?
6 Say balikas ya “aralen,” “talinengen,” tan “paibangat” ya inusar nen Pablo so amin et mangipatnag na panangipakurang na panagaral tan instruksion, a singa diad eskuelaan. Siempre, agtayo makadngel, makaaral, odino nabangatan a direkta nen Jesus a mismo natan. Balet sikatoy mangikokondukta na sankamundoan ya edukasyonal a kampanya ed Biblia diad panamegley na “matoor tan makabat ya aripen” to. (Mateo 24:45-47; 28:19, 20) ‘Naaralan [tayo] so Cristo’ a susto tan nagnap no maparanay tayon aralen so nipanpanaon ya espiritual a taganon itatarok na aripen a klase, sikukulin aralen itan balanglan diad personal odino diad kongregasyon, dalepdepen itan, tan iyaplikay naaralan tayo. Seguroen tayon nagnap ya usaren tayo so amin a probisyon ta pian tuan nibaga tayon “sikatoy nadngelan [mi] tan abangatan [kami] diad panamegley to.”
7. Anto so makabaliksan a nanengneng ed saray salita nen Pablo, a “say katuaan so walad si Jesus”?
7 Makapainteres a diad Efeso 4:21, kayari impangidanet ed kurang na panagaral et inyarum nen Pablo: “Salanti say katuaan wala ed Jesus.” Arum a komentaristay Biblia so mangipapaimano ed katuaan a mataltalag ya inusar nen Pablo a mansulo so personal a ngaran nen Jesus diad saray sulat to. Peteg, saya labat so impakausaran diad saray sulat [to] ed taga Efeso. Kasin wala so antokaman a nikadkaduman kabaliksan na saya? Angangko si Pablo so angipaimano ed ehemplon inletneg nen Jesus bilang too. Tandaan ya aminsan ya inkuan nen Jesus ed sikaton mismo: “Siak so dalan, tan say katuaan, tan say bilay.” (Juan 14:6; Colosas 2:3) Inkuan nen Jesus: “Siak so . . . katuaan” lapud sikato so aglabat nansalita tan nanbangat unong ed satan noagta nanbilay tan inpatnag itan. On, say tuan Inkakristiano so aliwan basta ideya noagta dalan na panagbilay. Pian “aralen so Cristo” et laktipen toy panaral a pangalig ed sikato a manbilay ed katuaan. Kasin itutukoy yoy panagbilay yo unong ed si Jesus? Kasin inagew-agew a tutumboken yon maapit iray kundang to? Diad panggawa labat ed saratan a makapanakar tayo bilang ananak na liwawa.
“Ipulisay so Daan a Personalidad”
8. Anton ilustrasyon so inusar nen Pablo ed Efeso 4:22, 24, tan akin a matukotukoy itan?
8 Pian nipanengneng no panon tayon sitatalonan “aralen so Cristo” tan manakar bilang ananak na liwawa, intuloy ya inkuan nen Pablo diad Efeso 4:22-24, a walaray taloran mandumaan a kundang a nepeg tayon tumboken. Say ununa ed saraya so: “Ipulisay yo komon so nipaakar ed abangonan a panagbilay yo, say toon daan [a personalidad, NW], a sikato so manderal [nadederal, NW] onong ed saray panamalingo na kagletan na laman [makapalikdon pilalek, NW].” (Efeso 4:22) Saray balikas ya “ipulisay” (“onarawi,” Kingdom Interlinear) tan “ikawes” (bersikulo 24) so mangipapatnag na retrato ed kanonotan na panlakseb tan pangisulong na kawes. Saya so metaphor a mabetbet ya inusar nen Pablo, tan epektibon tuloy. (Roma 13:12, 14; Efeso 6:11-17; Colosas 3:8-12; 1 Tesalonica 5:8) Sano saray kawes tayo so adutakan odino amantsaan, a singa legay panangan, salatan tayon tampol itan ed ununan pankanawnawa. Agta mipadpara met a sinononot itayo ed antokaman a pakadutak ed espiritual a kipapasen tayo?
9. Diad anton dalan ya ipulisay na sakey so daan a personalidad?
9 Panon, sirin, ya ipulisay na sakey so daan a personalidad? Say berbon “ipulisay” diad orihinal a lenguahe so walad tatawagen ya aorist tense. Ipapanengneng toy kiwas a ginawan aminsan odino aminpinsan. Ibabaga na saya ed sikatayo a say “daan a personalidad” (“daan a too,” Kingdom Interlinear), pati ed “abangonan a panagbilay,” so nepeg ya ipulisay tekep na masekder tan mapekder a kiwas, sigpot tan kumpleto. Aliwan sakey a bengatlan sitatalonan gagalaen odino nayarin ikuntang tayo. Akin ya andi?
10. Akin a say sakey so nepeg a magmaliw a disidido tan mapekder diad pangipulisay na daan a personalidad?
10 Ipapanengneng na balikas a “nadederal,” a say “daan a too” so walad mantutultuloy tan progresibon kurso na kagegeba ed moral, a lalon onuges. Diad kapetegan, lapud panangipulisay ed espiritual a pakaliwawaan, amin a katooan so mamapaarap ed potipot. Saya so resulta na “makapalikdon pilalek,” kuan nen Pablo. Saray silalaman a kagletan so makapalikdo lapud ompatnag iran kuanmono agmakapasakit, balet diad kaunoran et sikaray makaderal. (Hebreos 3:13) No agnaimano, say kasumpalan et inkarutak tan ipapatey. (Roma 6:21; 8:13) Sikato no akin a kaukolan ya ipulisay so daan a personalidad, mapekder tan kumpleton lakseben, a singa diad paraan na panlakseb ed daan tan marutak a kawes.
Sakey a Balon “Espiritu na Kanonotan”
11. Iner so nepeg a gapoan na espiritual a panamasimbalo?
11 Say toon onagwat ed pitek et agto labat kaukolan a lakseben iray marutak a kawes to noagta manames a maong sakbay ya isulong toy balo tan malinis. Mipadparan tuloy itan ed indatak nen Pablo ed komaduan kundang ed espiritual a pakaliwawaan: “Tan napasimbalo kayo komon ed espiritu na kalakal yo.” (Efeso 4:23) A singa akadkauna lan inpaarap to, diad saray bersikulo 17 tan 18, saray nasyones so manaakar “ed maapan kalakal da” tan “abilungetan so kalakal da.” Makatunongan a say kanonotan so sentro na pakatebek tan pantalos, say pasen a nepeg a gapoan na panamasimbalo. Panon iyan nagawaan? Insalaysay nen Pablo a diad panamegley na pamasimbalo ed espiritu na kalakal. Anto so satan ya espiritu?
12. Anto so espiritu na kalakal?
12 Kasin say espiritu’y kalakal tayo a tinukoy nen Pablo et say masanton espiritu? Andi. Say balikas ya “espiritu na kalakal yo” et literal a nabasan “say espiritu na kanonotan yo.” Inerman et agnaromog ed Biblia a say masanton espiritu na Dios et asalitan kien na too odino kabiangan na too. Say salitan “espiritu” so manunan mankabaliksan na “linawa,” balet nausar met itan ed Biblia a “mangidesigna na puersan mamapakiwas ed toon mangipanengneng na arum ya awawey, disposisyon, odino emosyon odino manggawa na kiwas odino kurso.” (Insight on the Scriptures, Volume 2, pahina 1026) Kanian “say espiritu na kanonotan” et say puersan mamapakiwas ed kanonotan tayo, say dilin mental a tendensya tan inklinasyon tayo.
13. Akin a nepeg a pasimbaloen so mental ya inklinasyon tayo?
13 Say natural a tendensya tan inklinasyon na ag-ayadyarin kanonotan et diad pisikal, silalaman, tan materyalistikon bengabengatla. (Eclesiastes 7:20; 1 Corinto 2:14; Colosas 1:21; 2:18) Anggano ipulisay na sakey a too so daan a personalidad pati ed saray mauges ya agamil, no agmanguman so makasalanan a mental a tendensya to et mamilit ed sikaton ompawil ed tinaynanan to. Agta saya so eksperiensia na dakel ya anali, alimbawa, a mangitunda ed panagsigarilyo, alabas a panagbuanges, odino arum a mauges ya agamil? No agda panggunaetan so manggaway balon espiritu ed kalakal da, say pakaplag so agnapaliisan. Antokaman a peteg a panamasimbalo so nepeg a mangilanor ed sigpot a pananguman ed kanonotan.—Roma 12:2.
14. Panon a napasimbalo so espiritu na kalakal?
14 Panon, sirin, so panggawa na sakey a balo ed espiritu ta pian onkiling so kanonotan na sakey ed dugan direksyon? Say verbon “napasimbalo” diad Griegon teksto so walad present tense, a mangipapanengneng na mantutultuloy ya aksyon. Kanian diad pantutultuloy a panaral na Salita na Dios ed katuaan tan diad pandalepdep ed kabaliksan to, a say espiritu na kalakal et napasimbalo. Ibabaga na saray sientista ed sikatayo a diad utek tayo, a say impormasyon so walad pormay nikodegon elektrikal tan kemikon sinyales a manbaroy manlapud sakey a neuron ed sananey a neuron, ya onbeltang ed dakel iran koneksyon a tatawagen a synapses. “Sakey a memorya ed arum a nengneng so napalesa diad nerboy synapse sano say akodigon sinyal so onlabas, ya ititilak so indibidual ya imprinta to,” kuan na libron The Brain. Sano parehon sinyal so linmabas ed ontumbok a panaon, saray nerbon selula so makabidbir ed satan tan onkiwas a tamtampol. Agmabayag et saya so mamalesa na balon padron na panagnonot ed indibidual. Unong a mantutultuloy tayo ed pangala na maabig ya espiritual ya impormasyon, sakey a balon panagnonot a padron so nagagawa, tan say espiritu na kalakal tayo so napapasimbalo.—Filipos 4:8.
“Ikawes so Balon Personalidad”
15. Diad anton pantalos a say balon personalidad et balo?
15 Kaunoran, kuan nen Pablo: “Tan ikawes yo so too [personalidad, NW] a balo, a sikato so pinalsay Dios ed loob na [matuan, NW] kaptekan tan matuan kasantosan [katooran, NW].” (Efeso 4:24) On, ikawes na Kristiano so balon personalidad. Agtutukoyen na “balo” dia so panaon, noagta kalidad. Labay ton ibaga, aliwan balo ed pantalos a peles a bersyon. Satan so sigpot a balo, tariwan personalidad a “pinalsay Dios ed loob [na linawa to, NW].” Inusar nen Pablo ed Colosas 3:10 so mipadparan lenguahe tan inkuanton “sikato so pinasimbalo a nipara’d talintao na amalsa ed sikato.” Panon so inlesa na sayan balon personalidad?
16. Akin a nibaga a say balon personalidad so “apalsa unong ed linawa na Dios”?
16 Pinalsa nen Jehova a Dios so inmunan toon sanasawa, si Adan tan si Eva, diad indengan tan olibay To. Sikaray naikdan na moral tan espiritual iran kalidad a mangibiig ed sikara tan mas atagey manlapud saray pinalsan ayayep. (Genesis 1:26, 27) Anggaman say impanrebelde ra so angipaarap ed amin a totoo ed kasalanan tan ag-inkayadyari, sikatayo, bilang ilalak nen Adan, so siansian walaan na kapasidad a mangidemostra na moral tan espiritual iran kalidad. Linawa na Dios a saramay mangagamil na pananisia ed dondon bagat so nepeg a mangikaindan ed daan a personalidad tan pangayagaan so “kawayangan na gloria na saray anak na Dios.”—Roma 6:6; 8:19-21; Galacia 5:1, 24.
17. Akin a say inkatunong tan kasantosan so matalonggaring a walewaleng na balon personalidad?
17 Say tuan kaptekan tan katooran so duaran kalidad ya inbiig nen Pablo bilang walewaleng na balon personalidad. Lalon idadanet na saya a say balon personalidad so napapasimbalo unong ed indengan na Samay amalesa ed satan. Ibabaga ed sikatayo na Salmo 145:17: “Si Jehova matunong ed saray amin ya walwalna to, tan mapalangkap ed saray amin a kagagawa to.” Tan kuan na Apocalipsis 16:5 nipaakar ed si Jehova: “Sika so matunong a sika natan tan sika nensaman, Sika Santo a Saksakey.” Peteg, say kaptekan tan katooran so importanten kalidades no sikatayo so manbilay unong ed inkapalsa ed indengan na Dios, ya isisindag so gloria to. Magmaliw tayo komon a singa si Zacarias, say ama nen Juan a Managbautismo, a pinakiwas na masanton espiritu a mandayew ed Dios diad impangiyabuloy ed totoo To a “sikato so panlingkoran tayo ya andi takot, dia ed kasantosan tan kaalasan.”—Lucas 1:74, 75.
Mantultuloy a “Manakar Kayon Singa Anak na Liwawa”
18. Panon tayon tutulongan nen Pablo a makanengneng ed saray peteg a kurang na mundo?
18 Diad detalyadon impangunsidera ed saray salita nen Pablo diad Efeso 4:17-24, dakel so nepeg tayon nonoten. Diad saray bersikulo 17 ya anggad 19, tinulongan itayo nen Pablo a nengnengen so katuaan ed saray kurang na mundo. Diad panangipulisay tan iyaawet na kapusoan da ed sikato, saramay siansian walad mundo so mangiyaarawi ed inkasikara manlapud tuan lapuan na bilay. Bilang pansumpalan, lapud anggapoy tuan gagala odino direksyon, saray sagpot da so mansumpal ed inkaatiw tan inkaandi-kana. Sikaray lalon nalelener ed nagegeban moral tan espiritual. Agaylan pakaskasin kipapasen! Tan agaylan mabiskeg a katunongan parad sikatayo a magmaliw a determinadon mantultuloy a manakar bilang ananak na liwawa!
19. Anton kaunoran a panamaseseg so niwalad sikatayo manlapud si Pablo a mantultuloy a manakar bilang ananak na liwawa?
19 Insan, diad saray bersikulo 20 tan 21, idadanet nen Pablo so kaimportantian na panagaral a siseseet ed katuaan ta pian agtayo labat mililimog ed katuaan noagta manbibilay unong ed satan a singa ginawa nen Jesus. Kaunoran, diad saray bersikulo 22 ya anggad 24, sisimbawaen to itayon lakseben so daan a personalidad tan isulong so balo—disidido, mapekder. Kaleganan to, sikatayo so nepeg a mangiyapasakey ed mental iran tendensya tayo ed sakey a mabunigas, espiritual a direksyon. Manuna ed amin, nepeg tayon onsaral ed si Jehova parad tulong legan a mantutultuloy tayon manakar bilang ananak na liwawa. “Ta say Dios so nankuan: Say silew onsindag ed saray kabilungetan, a sikato so anindag ed saray kapusoan tayo, a mangiter ed silew na karonongan na gloria na Dios ed lupa nen Jesu-Cristo.”—2 Corinto 4:6.
Kasin Nanonotan Yo?
◻ Panon tayon “aralen so Cristo” natan?
◻ Akin a say daan a personalidad so nepeg a mapekder ya ipulisay?
Anto so espiritu na kalakal, tan panon a pasimbaloen?
◻ Antoran kalidad so mananda na balon personalidad?
[Litrato ed pahina 15]
Inkuan nen Jesus: “Siak so dalan, tan say katuaan tan say bilay”
[Litrato ed pahina 16]
“Ipulisay yo so daan a personalidad a pati saray agamil to”—sanok, ingongot, mauges a nonot, inkalabir, mabanday a salita tan panagtila.—Colosas 3:8, 9
[Litrato ed pahina 17]
“Ikawes yo so balon personalidad . . . ya apalsa unong ed linawa na Dios diad matuan inkatunong tan kasantosan.”—Efeso 4:24