Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w08 4/1 pp. 7-11
  • Soikala Mehkan me “Sohte Katepe”

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Soikala Mehkan me “Sohte Katepe”
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2008
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Soikala Koht likamw akan
  • Dehr Mweidohng Ineng en Uduk en Wiahla Koht Emen
  • Kanahieng Duwen Lokaia Mwahl kan
  • Iaduwen Soikala Lokaia Mwahl kan
  • Liksang Nantihong Alehdi “Soahng kan me Sohte Katepe”
    Atail Doadoahk ong Wehio—2002
  • “Iet Mour Soutuk”
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2012
  • Kitail En Peren Pwe Siohwa Kin Kasalehong Kitail Sapwekkime Ahl
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1999
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2008
w08 4/1 pp. 7-11

Soikala Mehkan me “Sohte Katepe”

“Tiahk en pweipwei en wia doadoahk me sohte katepe.”—LEP. PAD. 12:11.

1. Soahng dah kan me kin wia mehkot kesempwal ong kitail, oh ia ahl me keieu mwahu en doadoahngki soahng pwukat?

KITAIL koaros kin ahneki soangsoangen mehkan me katapan. Soahng pwukat kin pid roson mwahu oh kehl en paliwar, koahiek en madamadau me kitail sohsohki, de kepwe kan. Pwehki kitail poakohng Siohwa, kitail kin perenki doadoahngki soahng pwukat ong sapwellime doadoahk oh mwekidki sapwellime mahsen kangoang wet: “Wauneki KAUN-O ni omw pahn meirongkihong wahnsahpw me keieu mwahu.”—Lep. Pad. 3:9.

2. Soangen kaweid dahieu Paipel kin kihda me pid duwen mehkan me sohte katepe, oh iaduwen kaweid wet kin doakedoake mour en aramas?

2 Ni pali teio, Paipel pil kin mahsanih duwen mehkan me sohte katepe oh kaweidih kitail en dehr kesehla mwahl dahme kitail ahneki pwehn rapahki mehkan me sohte katepe. Me pid duwen ire wet, tehk duwen mahsen kan en Lepin Padahk 12:11: “Soumwet men me kin doadoahk laud kin mie kene mwenge tohto, ahpw tiahk en pweipwei en wia doadoahk me sohte katepe.” E mengei en kilang iaduwen lepin padahk wet kin pweida nan mour en aramas men. Ma ohl emen kin doadoahngki eh ahnsou oh kehl pwehn apwalih eh peneinei, ih oh eh peneinei pahn kak ahneki dahme re anahne ong mour meleilei. (1 Tim. 5:8) Ahpw ma e kin kesehla mwahl dahme e ahneki ong mehkan me sohte katepe, e pahn kasalehda me ih aramas “pweipwei,” me sohte ahneki lamalam toupahrek oh mohngiong mwahu. Soangen ohl menet pahn apwaliki ale eh anahn akan.

3. Iaduwen kaweid en Paipel me pid duwen mehkan me sohte katepe kin doakedoake atail kaudok?

3 Ahpw dahme kitail pahn kilang ma kitail pahn doadoahngki mouren kaweid en lepin padahk wet ong atail kaudok? Kitail kak uhd kilang me Kristian emen me kin papah Siohwa ni pwerisek oh lelepek pahn uhdahn ahneki mour meleilei. E kak kamehlele sapwellimen Koht kapai ong ahnsouwet oh pil ahneki koapworopwor mehlel ong ahnsou kohkohdo. (Mad. 6:33; 1 Tim. 4:10) Ahpw, Kristian emen me kin mwohneki mehkan me sohte katepe pahn kak kauwehla eh nanpwungmwahu rehn Siohwa oh pil eh koapworopwor en mour soutuk. Iaduwen kitail kak liksang met? Kitail anahne dehdehki mehkan me “sohte katepe” nan atail mour oh koasoanehdi teng en liksang soahng pwukat.—Wadek Taitus 2:11, 12.

4. Soahng dah kan kin wia mehkan me sohte katepe?

4 Eri, soahng dah kan kin wia mehkan me sohte katepe? Met kin pid soahng koaros me kak irehsang kitail en papah Siohwa ni mohngiong unsek. Karasepe, met kak pid soangsoangen mehn kamweit kan. Mehlel, mehn kamweit kak wia kamwahupatail ma kitail pahn toupahrek. Ahpw ma kitail pahn doadoahngki ahnsou nohn laud ong mehn kamweit kan oh solahr ahnsou ong atail wiewia kan me pid duwen kaudok, mehn kamweit kan pahn uhd wia mehkot mwahl, oh e kak kauwehla atail nanpwungmwahu rehn Koht. (Ekl. 2:24; 4:6) Pwehn dehr wia met, Kristian emen anahne kasalehda toupahrek, oh tehk kanahieng iaduwen e pahn doadoahngki eh ahnsou pwe eh ahnsou me kesempwal. (Wadek Kolose 4:5.) Ahpw mie mehkan me sohte katepe me inenen keper sang mehn kamweit kan. Ehu nanpwungarail iei koht likamw akan.

Soikala Koht likamw akan

5. Iaduwen Paipel kin kalapw doadoahngki lepin lokaia “sohte katepe”?

5 E kesempwal en tehk me nan iren Paipel tohto, lepin lokaia “sohte katepe” kin kadoadoahk ong koht likamw akan. Karasepe, Siohwa mahsanihong Israel: “Kumwail dehr wiahiong kumwail mwomwen koht likamw [“sohte katepe,” New World Translation] akan, de dikedik en eni, de sansal takai de uhr takai, de takai sukusukda pwe kumwail en pwongih.” (Lip. 26:1) Nanmwarki Depit ntingihdi: “KAUN-O me lapalap oh konehng ale kaping lapalahpie; kitail uhdahn pahn wauneki laudsang koht teikan koaros. Koht en wehi teikan koaros, iei irail me dikedik en eni [“me sohte katepe,” NW], a KAUN-O, iei ih me ketin kapikada nanleng kan.”—1 Kron. 16:25, 26.

6. Dahme kahrehda koht likamw akan sohte katepe?

6 Nin duwen Depit kasalehda, kitail kin kilang mehn kadehde tohto en sapwellimen Siohwa manaman. (Mel. 139:14; 148:1-10) Ia uwen eh pwais laud ong mehn Israel kan en iang inou ehu rehn Siohwa! Ia uwen pweipwei irail en sohpeisang ih oh pwongih dikedik en eni kan oh uhr takai kan! Nan ahnsoun apwal akan, arail koht likamw akan kin sansalda me irail sohte katepe, sohte arail manaman en doarehla pein irail oh pil aramas akan me kin kaudokiong irail.—Sounkopwung 10:14, 15; Ais. 46:5-7.

7, 8. Iaduwen “kepwehn sampah kan” kak wiahla koht emen?

7 Nan sahpw tohto leledo rahnwet, aramas akan kin pwongih dikedik kan me aramas me wiahda, oh soangen koht pwukat sohte katepe rahnwet duwehte arail sohte katepe mahso. (1 Sohn 5:21) Ahpw Paipel kin wiahki soahng teikan likin dikedik kan de sansal kan pil koht akan. Karasepe, medewehla duwen sapwellimen Sises mahsen pwukat: “Sohte aramas emen kak liduwih soumas riemen; pwe e pahn kailongki emen, e ahpw pahn poakepoake meteio; e pahn loalopwoatohng emen, e ahpw pahn mwamwahliki meteio. Eri, ih pil duwen kumwail: kumwail sohte kak papah Koht oh pil kepwehn sampah kan.”—Mad. 6:24.

8 Iaduwen “kepwehn sampah kan” kak wiahla koht emen? Karasepe, medewehla duwen takai ehu me mihmihseli nan mohs nan Israel en kawao. Takaio kak kadoadoahk ong wia ihmw de kehl. Ahpw ni pali teio, ma takaio pahn kadoadoahk ong wia “uhr takai” de “takai sukusukda,” eri takaio kak kahrehiong sapwellimen Siohwa aramas akan nan dihp. (Lip. 26:1) Duwehte met, kitail anahne mwohni oh mie ahl me konehng en doadoahngki mwohni. Kitail anahne mwohni pwehn momour, oh kitail kak doadoahngki mwohni ni pwung ong papah Siohwa. (Ekl. 7:12; Luk 16:9) Ahpw iaduwen ma kitail pahn mwohneki raparapahki mwohni sang atail doadoahk en Kristian, eri mwohni pahn wiahla atail koht. (Wadek 1 Timoty 6:9, 10.) Nan sampah wet, aramas tohto kin nohn kesempwaliki en alehdi kepwe kan, kahrehda kitail anahne tehk kanahieng ma kitail kin ahneki madamadau toupahrek me pid duwen ire wet.—1 Tim. 6:17-19.

9, 10. (a) Ia madamadau en Kristian emen me pid duwen sukuhl? (b) Soangen keper dahieu mie nan sukuhl laud?

9 Pil ehu karasepe en mehkot katapan me kak wiahla mehkot me sohte katepe, iei sukuhl. Kitail men neitail seri kan en ale sukuhl mwahu pwe ren kak apwalih pein arail mour. Oh kesempwal sang met, Kristian emen me ale sukuhl mwahu kak wadek Paipel ni wehwe mwahu, oh medemedewe duwen kahpwal kan oh wiahda pilipil mwahu, oh padahngki padahk mehlel en Paipel ni wehwe pwung oh ni ahl me kak kamwakid aramas. En ale sukuhl mwahu kin anahne ahnsou laud, ahpw met katapan.

10 Ahpw iaduwen sukuhl laud kan me emen kak ale nan college de university? Aramas tohto kin lemeleme me soangen sukuhl laud wet kin kesempwal pwe arail mour en pweida. Ahpw, me tohto me kin raparapahki soangen sukuhl laud wet me kin uhd kadirehkihla arail madamadau loalokong en sampah me inenen keper. Soangen sukuhl wet kin kahrehiong me pwulopwul kan en kesehla mwahl arail ahnsou kesempwal me pahn keieu mwahu ma re doadoahngki ong Siohwa. (Ekl. 12:1) Mwein ih kahrepe me nan sahpw kan me aramas tohto kin ale soangen sukuhl laud wet, me tohto solahr kin kamehlele Koht duwehte mahs. Kristian emen sohte kin koapworopworki koasoandi en sukuhl laud nan sampah wet, ahpw e kin likih Siohwa.—Lep. Pad. 3:5.

Dehr Mweidohng Ineng en Uduk en Wiahla Koht Emen

11, 12. Dahme kahrehda Pohl koasoia duwen ekei: “Arail koht iei ineng en paliwararail kan”?

11 Nan nah kisinlikou ong mehn Pilipai kan, wahnpoaron Pohl kin kasalehda pil ehu mehkot me kak wiahla koht emen. E koasoia duwen ekei me kin wia ienge tohnkaudok kan mahs: “Pak tohto mahs I padahkihong kumwail duwen met, oh ahnsou wet I pil pahn kapwurehiong, iangahki pilen mesei: mie me tohto me arail mour kahrehiong irail en wiahla imwintihtien sapwellimen Krais pwoula ni [tuhkeo]. Irail pahn imwisekla nan ehl, pwehki arail koht iei ineng en paliwararail kan, . . . oh re kin medemedewehte soahng kan en sampah.” (Pil. 3:18, 19) Iaduwen ahn emen ineng en paliwar kak wiahla koht emen?

12 Ong irail iengen Pohl akan, arail men kaitarala ineng en uduk wiahla mehkot nohn kesempwal sang arail en iang Pohl papah Siohwa. Ekei kin nohn mwenge laud de nim sakau en wai laud de sakaula. (Lep. Pad. 23:20, 21; pil kilang Deuderonomi 21:18-21.) Meteikan kin pilada en doadoahngki pali laud en arail ahnsou ong mehn kamweit kan oh peren en sampah, oh met kin kerempwa arail papah Siohwa. Kitail en dehr mweidohng ineng en ahneki mour mwahu nan sampah wet en katikala atail papah Siohwa ni mohngiong unsek.—Kol. 3:23, 24.

13. (a) Dahkot noahrok, oh iaduwen Pohl kawehwehda duwen noahrok? (b) Iaduwen kitail kak liksang noahrok?

13 Pohl koasoia duwen pil ehu kisehn kaudok likamw. E ntingihdi: “Eri, kumwail uhdahn pahn kemehla ineng kan en sampah me kin wie doadoahk loalamwail, eri, iet akan; kamwahl, sarsuwed, ineng suwed, oh noahrok kepwe (pwe noahrok kepwe iei ehu soangen kaudok ong dikedik en eni kan).” (Kol. 3:5) Noahrok iei ineng kehlail en ahneki mehkot me kaidehn atail. E kak pid ineng ong kepwe kan. E pil kak pid ineng en wendi rehn emen me kaidehn atail pwoud. (Eks. 20:17) E sou kin kamwakidada atail lamalam en wehwehkihda me soangen ineng pwukat kin duwehte kaudok ong dikedik en eni, me kin wehwehki kaudok ong koht likamw? Sises ketin kawehwehda ni sansal ia uwen kesempwal en wia uwen me kitail kak pwehn irehdi soangen ineng suwed kan.—Wadek Mark 9:47; 1 Sohn 2:16.

Kanahieng Duwen Lokaia Mwahl kan

14, 15. (a) Soahng dah kan me “sohte katepe” oh kahrehiong me tohto en lelohng kahpwal akan nan mwehin Seremaia? (b) Dahme kahrehda mahsen kan en Moses kin katapan?

14 Soahng kan me sohte katepe pil kak pid lokaia kan. Karasepe, Siohwa mahsanihong Seremaia: “Soukohp akan kin kinehda kokohp pwukat ni mwarei. I sohte kadarirailewei, de pil kihong irail koasoandi kan, I pil sohte mahseniong irail. Kaudiahl kan me re koasoakoasoia duwe sohte kohsang rehi, kokohp mwahl ekei me re pein kinehda.” (Ser. 14:14) Irail soukohp likamw akan kin kose me re kin koasoi ni mwaren Siohwa, ahpw re kin kihda pein arail madamadau oh loalokong. Kahrehda arail lokaia kan lokaia “mwahl ekei.” Arail lokaia kan sohte katepe oh wia mehkan me keper ong kaudok mehlel. Nan pahr 607 B.C.E., sounpei en mehn Papilon kan kemehla me tohto me kin rong soangen lokaia mwahl kei ni ahnsou me re sohte kasik en mehla.

15 Ni pali teio, Moses padahkiong mehn Israel kan: “Kumwail rong kanahieng mehkoaros me I kehkehlingkihong kumwail rahnwet . . . Kaidehk padahk me sohte audepe kei met. Ih amwail mour unsek met. Kumwail peikiong padahk pwukat, kumwail ahpw pahn mour werei nan sahpw me kumwail pahn sapwenikihla mwurin amwail pahn kotehla Pillap Sordan.” (Deud. 32:46, 47) Ei, mahsen en Moses kan kin kohsang rehn Koht. Kahrehda mahsen pwukat katapan, ni mehlel re wia kamwahu ong mehn Israel kan. Irail akan me kin peikiong mahsen pwukat kin paieki mour werei oh pweida mwahu. Kitail pil men ahnsou koaros soikala lokaia kan me sohte katepe oh peikiong mahsen mehlel kan.

16. Ia atail madamadau duwen dahme semen en palien sains kan kin koasoia me uhwong Mahsen en Koht?

16 Kitail kin rong aramas akan ar koasoakoasoi mehkan me sohte katepe rahnwet? Ei. Karasepe, ekei semen en palien sains kan kin nda me padahk me dene mour pein miehla oh kekeirda (evolution) oh soahng kan me dierekda nan palien sains kin kasalehda me aramas solahr anahne kamehlele Koht, pwehki soangen padahk pwukat kak kawehwehda soahng koaros. Kitail anahne nsenohki soangen koasoi en pohnmwahso kan? Soh douluhl! Loalokong en aramas weksang sapwellimen Koht erpit. (1 Kor. 2:6, 7) Ahpw, kitail ese me ni ahnsou me padahk en aramas akan kin uhwong dahme Koht ketin kasalehda, ahnsou koaros padahk en aramas akan me sapwung. (Wadek Rom 3:4.) Mendahki palien sains kin kekeirda, dahme Paipel mahsanih duwen loalokong en aramas kin mehlelete: “Mehkot me sampah wet kin wiahki loalokong, e wia mehkot mwahl mwohn silangin Koht.” Loalokong soh katepe en aramas sohte mwahn kak pahrekiong sapwellimen Koht erpit me inenen sikla.—1 Kor. 3:18-20.

17. Iaduwen kitail anahne kilangwohng lokaia kan en kaunen pwihn akan me dene irail Kristian akan oh pil irail akan me kin lahlahwe padahk mehlel?

17 Pil ehu karasepen lokaia mwahl kan kin dierek nanpwungen irail kaunen pwihn akan me dene irail Kristian. Irail kin kose me re kin koasoi ni mwaren Koht, ahpw pali laud en dahme re kin koasoia sohte kin poahsoanda pohn iren Paipel kan, oh dahme re kin nda sohte katepe. Irail akan me kin iang kaudok mehlel mahs ahpw met kin lahlahwe padahk mehlel pil kin koasoia lokaia mwahl kan ni arail kin kose me arail loalokong siksang irail “ladu lelepek oh loalokong” idihdda kei. (Luke 12:42-44) Ahpw, irail me kin lahlahwe padahk mehlel kin koasoia pein arail loalokong, oh arail lokaia kan sohte katepe, oh re kin kahrehiong emen me rong arail lokaia kan nan dihp. (Luk 17:1, 2) Iaduwen kitail en dehr mweidohng irail en pitihkitaildi?

Iaduwen Soikala Lokaia Mwahl kan

18. Ni ahl dah kei kitail kak doadoahngki 1 Sohn 4:1?

18 Sohn, wahnpoaron mahlahr men, kihda kaweid mwahu me pid duwen ire wet. (Wadek 1 Sohn 4:1.) Ni atail kin kapwaiada ahn Sohn kaweid, kitail kin ahnsou koaros kangoange irail akan me kitail kin tuhwong nan doadoahk en kalohk en tehk ma dahme re kin sukuhliki kin pahrekiong dahme Paipel padahngki. Met pil kin wia koasoandi mwahu ehu ong kitail. Ma kitail rong koasoi kan me kin kauwe padahk mehlel de mwomwohdiso de elder kan, de riatail kan, kitail en dehr mwadang kamehlele ma kitail saikinte kasawih mwahu soangen koasoi pwukat. Ahpw, kitail kak idek pein kitail: “Mwomwen mwekid en aramaso me koasoakoasoia ireo kin pahrekiong dahme Paipel mahsanih? Soangen koasoi de kauwe pwukat pahn sewese kupwuren Siohwa en pweida? Irail pwukat kin utungada popohl en mwomwohdiso?” Ma dahme kitail kin rong kin ihte kauwehla minimin en Kristian ahpw sohte kin kakehle minimin wet, eri soangen lokaia pwukat sohte katepe.—2 Kor. 13:10, 11.

19. Iaduwen elder kan kin tehk kanahieng me arail lokaia kan kaidehn lokaia mwahl?

19 Me pid duwen lokaia mwahl kan, elder kan pil anahne ale kasukuhl kesempwal ehu. Ahnsou koaros me irail anahne kihda kaweid kan, irail kin tamanda me re anahne aktikitik pwehki re sohte ese soahng koaros oh re sohte kin kihda kaweid kan me poahsoankihda pein arail loalokong de ekspiriens kan. Irail anahne ahnsou koaros doadoahngki dahme Paipel mahsanih. Koasoandi mwahu ehu kin dierek nan mahsen en wahnpoaron Pohl: “Dehr siksang me ntingdier.” (1 Kor. 4:6) Elder kan sohte kin wia daulih dahme ntingdi nan Paipel. Oh ni arail kin doadoahngki mouren kaweid wet, irail sohte kin daulih kaweid kan me poahsoankihda Paipel me ntingdi nan pwuhken sawaspen Paipel kan me ladu lelepek oh loalokong wiahda.

20. Ni ahl dah kei kitail kin ale sawas en soikala mehkan me sohte katepe?

20 Mehkan me sohte katepe—sohte lipilipil ma “koht kan” de lokaia kan, de mehkot tohrohr—inenen keper. Ihme kahrehda kitail kin ahnsou koaros kapakapki sapwellimen Koht sawas pwehn dehdehki soahng sohte katepe koaros, oh kitail kin rapahki sapwellime kaweid me pid duwen iaduwen kitail kak soikala soahng pwukat. Ma kitail pahn wia met, ni mehlel kitail pahn kak nda duwehte sounmelkahkao: “Komw kupwure ie, pwe I en dehr ngoangki [“kilang,” NW] dipwisou mwahl akan; komw kupwure ie, nin duwen me komwi ketin inoukidahr.” (Mel. 119:37) Nan artikel mwurin met, kitail pahn tehkpene kesempwalpen ale sapwellimen Siohwa kaweid.

Ke Kak Kawehwehda?

• Ni atail kin doadoahngki mouren kaweid, soahng dah kan me “sohte katepe” me kitail anahne soikala?

• Iaduwen kitail kak liksang wiahki mwohni duwehte koht emen?

• Ni ahl dahieu ineng en uduk kak duwehte pwongih dikedik en eni?

• Iaduwen kitail kak soikala lokaia mwahl kan?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 7]

Mehn Israel kan ale kaweid en ‘koadoahki sapwarail,’ ah dehr rapahki mehkan me sohte katepe

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 9]

Dehr mweidohng ineng en kepwe kan en kahrehiong uhk en sohla ngoangki papah Siohwa

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 10]

Lokaia kan en elder kan kin inenen kesempwal

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share