Sapwellimen Koht Mahsen En Kin Sere Ahlomwi
“Sapwellimomwi mahsen iei . . . kamarainpen ele kan.”—MELKAHKA 119:105.
1, 2. Dahme kitail anahne wia ma sapwellimen Siohwa mahsen pahn kamarainih atail wasahn kekeid?
SAPWELLIMEN Siohwa mahsen pahn kamarainih atail wasahn kekeid ma kitail kin mweidong met en wiawi. Pwen paiekihda soangen marain en pali ngehn, kitail anahne en wiahla tohnsukuhl ngoang kei en sapwellimen Koht Mahsen oh kapwaiada sapwellime kaweid kan. Mwurin kitail pahn wia met, kitail pahn pil kak ahneki pepehm ieu me duwehte ahn sounmelkahka menet: “Sapwellimomwi mahsen, iei serepei, mehn kaweid ie, oh kamarainpen elei kan.”—Melkahka 119:105.
2 Ni ahnsouwet, kitail kak koasoiapene duwen Melkahka 119:89-176. Uwen tohto en ire kesempwal kan dierekda nan iretikitik pwukat, me soandier ni stanza 11! Iretikitik pwukat pahn kak sewese kitail en mihmihete nan elen mour soutuk.—Madiu 7:13, 14.
Dahme Kahrehda Kitail en Poakong Mahsen en Koht?
3. Iaduwen pwuhken Melkahka 119:89, 90 kasalehda me kitail kak liki mahsen en Koht?
3 Poakong Mahsen en Siohwa kin kahrehong kitail en kehlailda ni pali ngehn. (Melkahka 119:89-96) Sounmelkahkao koulki: “Maing Kaun, sapwellimomwi mahsen pahn tengeteng kohkohlahte; e kin poatopoat nanleng. . . . Komw ketin koasoanehdi sampah nan dewe, oh e kin mihmihte.” (Melkahka 119:89, 90) Ki sapwellimen Koht mahsen—“koasoandi kan en mwekid en pahnlahng”—ketipin, maram, oh usu kan kin mwekimwekid pahnlahng ni soandi mwahu oh sampah sohte mwahn pahn mwekid kohkohlahte. (Sohp 38:31-33; Melkahka 104:5) Kitail kak likih sapwellimen Siohwa mahsen kan koaros; dahme Koht mahsanih uhdahn “pahn pweida” pwen kapwaiada sapwellime kupwur kan.—Aiseia 55:8-11.
4. Dahme poakong mahsen en Koht pahn kak wiaiong sapwellime ladu kan mendahki irail kin lelong kahpwal kan?
4 Sounmelkahkao pahn ‘mehkilahr ah lokolok kan, ma e sohte kin perenki sapwellimen Koht kosonnedo.’ (Melkahka 119:92, NW) E sohte ale kalokolok sang rehn mehn liki kan; ahpw mehn Israel akan me kin sohte peikiong kosonnedo kin kailongki ih. (Lipai 19:17) Ahpw, met sohte kin kahrehong ih en masak, pwe e kin poakong sapwellimen Koht kosonnedo oh met kin kakehlahda ih. Nan Korint, wahnpoaron Pohl kin lelong “keper kan sang rehn kompoakepah likamw akan,” mwein pil sang irail “wahnpoaron lapalap kan” me kin men rapahki mehkot pwen kedipe ih. (2 Korint 11:5, 12-14, 26) Ahpw, Pohl kin kehlailte ni pali ngehn pwehki e kin poakohng sapwellimen Koht mahsen. Pwe kitail kin poakohng sapwellimen Siohwa Mahseno oh kapwaiada, met kin kahrehong kitail en poakohng riatail brother oh sister kan. (1 Sohn 3:15) Mendahki tohnsampah kin kailongkin kitail, met sohte kin kahrehong kitail en kesehla sapwellimen Koht kaweid kan. Kitail kin kapwaiada sapwellime kupwur kan ni atail kin miniminiong riatail brother oh sister kan oh kasikasik papah Siohwa ni peren ahnsou kohkohlahte.—Melkahka 119:93.
5. Iaduwen Nanmwarki Asa kin rapahki Siohwa?
5 Kitail kak wia atail kapakap ong Siohwa duwehte sounmelkahkaho: “Sapwellimomwi ngehi. Komw ketin doareiehla! I kin nantihong kapwaiada sapwellimomwi kosonned kan.” (Melkahka 119:94) Nanmwarki Asa kin rapahki Koht oh kihsang kaudok likamw akan nan sapwen Suda. Nan kapokon laud ieu ni kaeisek limau en kaundahn Asa (963 B.C.E.), tohnwehin Suda kan “wiahda inou ehu me re pwungkihda re en rapahki Siohwa.” Koht eri “ketin kupwureirailla oh ketikihong irail popohl wasa koaros nan wehio.” (2 Kronikel 15:10-15) Mehn kahlemeng mwahu wet anahne kangoange kitail en pwurehng kakehlahda kitail en rapahki Koht ma kitail peilahsang mwomwohdisohn Kristian. E pahn ketin kapaiada oh perehla irail aramas akan me kin pwurehng kehlailda oh werekiong sapwellime aramas akan.
6. Wiewia dah kei pahn kak perehla kitail sang keper kan me pahn kak kaluwetala atail pali ngehn?
6 Sapwellimen Siohwa mahsen kin ketikihda erpit me pahn kak perehla kitail sang keper kan me pahn kak kaluwetala atail pali ngehn. (Melkahka 119:97-104) Sapwellimen Koht kosonned akan kin sewese kitail en loalokongla sang atail imwintihti kan. Kitail kin loalokongkihla sang ni atail kin kapwaiada sapwellime mehn kataman kan, oh ‘pwehki kitail kin kapwaiada sapwellime kosonned kan, kitail kin koahiek sang me mah kan.’ (Melkahka 119:98-100) Ma kitail kin wiahkihla sapwellimen Siohwa mahsan kan en kin ‘mem sang sukehn loangalap,’ kitail pahn tateki “soangen tiahk suwed koaros.” (Melkahka 119:103, 104) Met pahn wia mehn perepe ong kitail ni pali ngehn ni atail kin tuhwong aramas aklapalap, loaumwohmw, oh aramas me sohte kin pwoson Koht ni imwin rahn akan.—2 Timoty 3:1-5.
Kamarainpen Elei kan
7, 8. Dahme kitail anahne wia pwen kapwaiada Melkahka 119:105?
7 Mahsen en Koht kin ketkihda marain en ngehn ahnsou koaros. (Melkahka 119:105-112) Mendahki kitail Kristian mekeidi men de kitail emen iengarail “sihpw teikan,” kitail koaros kin lohkiseli: “Sapwellimomwi mahsen, iei serepei, mehn kaweid ie, oh kamarainpen elei kan.” (Sohn 10:16; Melkahka 119:105) Sapwellimen Koht mahsen kin rasehng lamp ieu me kin kamarainpen ahl atail kan, pwen sewese kitail en dehr dipwikelekel oh pwupwudi ni pali ngehn. (Lepin Padahk 6:23) Ahpw, pein emenemen kitail anahne en mweidong sapwellimen Siohwa mahsen en wia kamarainpen elei kan.
8 Kitail anahne nantiong duwehte soun nting en Melkahka 119. E kin nantiong en dehr sohpeiweisang sapwellimen Koht kosonned akan. E mahsanih, “I wiahda inou ieu, oh I pahn kapwaiada ei inou me I pahn kin peikiong sapwellimomwi [Siohwa] kaweid pwung kan.” (Melkahka 119:106) Kitail en dehr mwamwahleki kesempwalpen kaukaule wadek Pwuhk Sarawi oh iang towehda mihding en Kristian akan.
9, 10. Iaduwen kitail ese me aramas akan me inoukihda ahr mour ong Siohwa pil kak ‘sapeikiong sapwellime kosonned akan,’ ahpw iaduwen kitail kak liksang sapeikiong ih?
9 Edetehn sounmelkahkao sohte ‘sapeikiong sapwellimen Koht kosonnedo,’ aramas emen me inoukihda ah mour ong Siohwa pahn kakete sapeikla. (Melkahka 119:110) Nanmwarki Solomon sapeikla, edetehn ih emen me kin iang wehi ieu me inoukihda arail mour ong Siohwa, oh mendahki nin tapin ah wia nanmwarki e kin kapwaiada sapwellimen Koht koasondi kan ni erpit. “Lih en liki kan me kahrehiong Nanmwarki Solomon nan dihp” ni ahr kin kahrehong ih en kaudokiong koht likamw akan.—Nehmaia 13:26; 1 Nanmwarki 11:1-6.
10 “Soun parokedi mehn pihr,” iei Sehdan, me kin wiahda lidip tohto. (Melkahka 91:3) Karasepe, tohnkaudok emen me kin iang kitail mahs ele mwein pahn song en kahrehong kitail en sohlahr keid nan elen marain en ngehn oh wiahla emen me kin lahlahwe padahk mehlelo. Nanpwungen Kristian akan nan Daiadaira, mie “liho me ede Sesepel,” mwein pwihn en lih me kin padahkiong aramas teikan en kaudokiong dikedik en eni kan oh wia dipen kamwahl. Sises sohte kin kupwurki soangen wiewia suwed pwukat, oh kitail pil anahne kahlemengih Sises. (Kaudiahl 2:18-22; Sud 3, 4) Eri, kitail en kapakapki sapwellimen Siohwa sawas pwe kitail en dehr sohpeiweisang sapwellime kosonned akan ahpw en mih nan sapwellime maraino.—Melkahka 119:111, 112.
Kehlailkihda Mahsen en Koht
11. Nin duwen me pwuhken Melkahka 119:119, iaduwen Koht kin kilangwong aramas suwed akan?
11 Ma kitail sohte pahn sapeikihong sapwellime kosonned akan, Koht pahn ketin kakehlahda kitail. (Melkahka 119:113-120) Kitail sohte kin pwungki aramas akan me kin “soaloalopwoat akan,” nin duwen me Sises kin sohte kupwurperenki irail aramas akan nan rahnwet me kin kose me irail Kristian. (Melkahka 119:113; Kaudiahl 3:16) Pwehki kitail sang nan mohngiongatail unsek kin papah Siohwa, ih me kin ‘doare’ oh kakehlahda kitail. E pahn ketin ‘soikala irail koaros me sohte kin kapwaiada sapwellime kosonned akan’ ni ahr kin widing oh wia likamw. (Melkahka 119:114, 117, 118; Lepin Padahk 3:32) E kin ketin wiahki “kihd de samin” aramas suwed pwukat—iei samin kan me kin kohsang mete kesempwal kei duwehte silper de kohl. (Melkahka 119:119; Lepin Padahk 17:3) Kitail anahne ahnsou koaros poakohng sapwellimen Koht mehn kataman kan, pwe kitail sohte men iang irail aramas suwed kan kamakamala.”
12. Dahme kahrehda lemmwiki Siohwa kesempwal?
12 Sounmelkahkao mahsanih, “I kin lemmwiki komwi, Maing Siohwa.” (Melkahka 119:120, NW) Ma kitail kin lemmwiki Koht ni ahl me konehng, oh met kin sansal sang atail kin liksang wia tiahk kan me Koht sohte kin ketin kupwurperenki, Siohwa pahn kak kakehlahda kitail nin duwen sapwellime ladu kan. Lemmwiki Siohwa kin pil kahrehong Sohp en ahneki mour pwung. (Sohp 1:1; 23:15) Lemmwiki Koht pil kak sewese kitail en nantiong wia dahme Koht ketin kupwurperenki mendahki kitail anahne dadaurete. Ma kitail kak kanengamah de dadaurete mendahki kahpwal akan, kitail anahne wia atail kapakap mehlel akan ni pwoson.—Seims 5:15.
Ni Pwoson Wia Kapakap
13-15. (a) Dahme kahrehda kitail kak pwoson me Koht pahn sapengki atail kapakap kan? (b) Dahme pahn kak wiawi ma kitail kin sehse dahme kitail pahn kapakapki? (c) Kawehwehda iaduwen Melkahka 119:121-128 pahn kak sairki atail ‘mahsen kei me kitail sohte kak koasoiahda’ nan atail kapakap kan.
13 Kitail kin ni pwoson wia atail kapakap kan me Koht pahn ketin sewese kitail. (Melkahka 119:121-128) Duwehte sounmelkahkao, kitail kin kamehlele me Koht pahn ketin sapengki atail kapakap kan. Dahme kahrehda? Pwehki kitail kin poakohng sapwellimen Koht kosonned akan “sang kohl, sang kohl me keieu kaselel.” Oh pil, ‘kitail kin pwungki sapwellimen Koht kosonned kan koaros.’—Melkahka 119:127, 128.
14 Siohwa kin ketin rong atail pekipek kan pwehki kitail kin ni pwoson wia atail kapakap oh pil nantiong en kapwaiada sapwellime koasoandi kan. (Melkahka 65:2) Ahpw iaduwen ma ekei ahnsou kitail kin ahneki kahpwal laud kan oh kitail sehse dahme kitail pahn peki? Eri, “ngehno kin louloukin kitail rehn Koht, ni soangen mahsen kei me kitail sohte kak koasoiahda.” (Rom 8:26, 27) Soangen ahnsou pwukat, Koht kin ketin kupwurki koasoi kan me diarekda nan sapwellime Pwuhk Sarawi nin duwen kapakap kan me kin koasoiada duwen atail anahn akan.
15 Iren Pwuhk Sarawi kan kin audaudkihda kapakap tohto me pahn kak sair ‘soangen mahsen kei me kitail sohte kak koasoiahda.’ Karasepe, medemedewe pwuhken Melkahka 119:121-128. Mahsen pwukat mwein pahn kak sair pein atail irair akan. Karasepe, ma kitail masak aramas teikan en pitih kitail, kitail kak kahlemengih sounmelkahkaho ni ah kin peki rehn Koht en ketin sewese ih. (Iretikitik 121-123) De mwein kitail anahne wiahda atail pilipil apwal. Eri, kitail kak kapakapki sapwellimen Siohwa ngehn sarawi en katamandohng kitail oh kapwaiada sapwellime mehn kataman kan. (Iretikitik kan 124, 125) Mendahki kitail kin ‘kailongki ahl sapwung koaros,’ mwein kitail pil anahne peki rehn Koht en ketin sewese kitail en dehr lohdi pahn kasongosong kan oh kawehla sapwellime kosonnedo. (Iretikitik kan 126-128) Ma kitail kin wadek Pwuhk Sarawi ni rahn koaros, met pahn kak sewese kitail en mwadang tamanda audepe kan ni ahnsou me kitail kin wia atail kapakap kan.
Alehdi Sawas Sang Rehn Sapwellimen Siohwa Mehn Kataman kan
16, 17. (a) Dahme kahrehda kitail anahne sapwellimen Koht mehn kataman kan, oh iaduwen kitail anahne kilangwong irail? (b) Iaduwen aramas teikan mwein pahn kilangwong kitail, ahpw dahme keieu kesempwal?
16 Ma kitail mwahuki Koht en karonge atail kapakap kan oh en kenikenla reh, kitail anahne kapwaiada sapwellimen Koht mehn kataman kan. (Melkahka 119:129-136) Pwehki kitail kin kalapw manokehla, kitail anahne sapwellimen Siohwa mehn kataman kaselel kan pwe kitail pahn kak tamankihda sapwellime kaweid oh kosonned akan. Ni mehlel, kitail kin kalahnganki marain en ngehn me kin kawehwehda mehkot kapw me kohsang mahsen en Koht. (Melkahka 119:129, 130) Kitail kin pil kalahnganki Siohwa ah kin ketin ‘kupwuramwahwihkin kitail’ mendahki ‘pilen mesetail kin keredi duwehte pillap ehu’ pwehki aramas akan ar sohte kin kapwaiada sapwellime kosonnedo.—Melkahka 119:135, 136; Nempe 6:25.
17 Koht pahn pousehla kupwurkinkitailla ma kitail pahn kapwaida sapwellime mehn kataman pwung kan. (Melkahka 119:137-144) Nin duwen sapwellimen Siohwa ladu kan, kitail pohnese me E kin ketin sapwellimaniki pwung en padahkiong kitail duwen sapwellime mehn kataman pwung kan oh kitail anahne en peikiong kosonned pwukat. (Melkahka 119:138) Pwehki sounmelkahkao peikiong sapwellimen Koht kosonned akan, dahme kahrehda e nda met: “Paliwereiet sohte kesempwal oh me samin”? (Melkahka 119:141) E sansal me e kin koasoiahki duwen ah imwintihti kin kilangwong ih. Ma kitail sohte pahn kesehla atail pwoson, aramas teikan mwein pahn mwamwahlekinkitail. Ahpw, dahme keieu kesempwal iei me Siohwa pahn ketin kupwurperenkin kitail pwehki kitail kin kapwaiada sapwellime mehn kataman pwung kan.
Meleilei oh Popohl
18, 19. Dahme pahn imwikihla sang atail kin kapwaiada sapwellimen Koht mehn kataman kan?
18 Atail kin kapwaiada sapwellimen Koht mehn kataman kan kin kahrehong kitail en karanih ih. (Melkahka 119:145-152) Pwehki kitail kin rong kanahieng sapwellimen Siohwa mehn kataman kan, kitail ese me kitail kak kapakap ong Ih sang atail mohngiong unsek, oh kamehlele me Siohwa pahn ketin karonge atail pekipek kan. Mwein kitail kin pirida “mwohn dakadahn ketipin” oh sengiseng pwehn ale sawas. Met wia ahnsou mwahu en kapakap! (Melkahka 119:145-147) Koht kin ketin karanih kitail pwehki kitail kin liksang tiahk samin kan oh kitail kin kamehlele sapwellime mahsen, duwehte Sises kin kamehlele. (Melkahka 119:150, 151; Sohn 17:17) Atail nanpwungmwahu rehn Siohwa kin kakehle kitail nan sampah liseliping wet oh met pahn sewese kitail en pitsang mahwen lapalap, iei Armakedon.—Kaudiahl 7:9, 14; 16:13-16.
19 Pwehki atail kin wauneki sapwellimen Koht mahsen, kitail kin paiekihda meleilei mehlel ieu. (Melkahka 119:153-160) Kitail sohte duwehte irail aramas suwed akan, pwe kitail ‘sohte sohpeisang sapwellimen Siohwa mehn kataman kan.’ Kitail kin poakong sapwellimen Koht koasondi kan oh kin kamehlele sapwellime limpoak-kadek. (Melkahka 119:157-159) Sapwellimen Siohwa mehn kataman kan kin katamandohng kitail dahme Siohwa kin ketin kupwurki kitail en wia ni ahnsou me kitail kin lelong irair apwal akan. Sapwellimen Koht koasoandi kan kin kaweid kitail oh kitail kin pohnese oh pwungki me Sounkapikpatail kin sapwellimaniki pwung en kaweidih kitail. Pwehki kitail kin pohnese me ‘poahsoan en sapwellimen Koht mahsen iei mehlel’ oh kitail aramas sohte kak kaunda pein atail mour, kitail kin perenki ale kaweid sang rehn Koht.—Melkahka 119:160; Seremaia 10:23.
20. Dahme kahrehda kitail kin ahneki “popohl mwuledek”?
20 Atail limpoak ong sapwellimen Siohwa kosonnedo kin kahrehong kitail en ahneki popohl mwuledek. (Melkahka 119:161-168) Kalokolok sohte kin kihsang rehtail “popohl en Koht.” (Pilipai 4:6, 7) Pwehki kitail kin kesempwaliki sapwellimen Siohwa kopwung kan, kitail kin kapinga ih pak tohto—“pak isuh nan rahn ehu.” (Melkahka 119:161-164) Sounmelkahkao koulki, “Irail kan me kin kesempwalki sapwellimomwi kosonned kin ahneki saledek sang apwal, oh sohte mehkot me kak kahrehiong arail pahn pwupwudi.” (Melkahka 119:165) Ma kitail kin poakong oh kolokolte sapwellimen Siohwa kosonnedo, kitail sohte pahn pwupwudi ni pali ngehn pwehki aramas emen de pil mehkot tohrohr.
21. Mehnia kahlemeng kan nan Pwuhk Sarawi kin kasansalehda me kitail en dehr dipekelekel ma saminimin de kahpwal pahn pwarada nan mwomwohdiso?
21 Pwuhk Sarawi kin mahsanih duwen aramas tohto me sohte kin mweidong mehkot en kadipekelekelki irail. Karasepe, Kristian ohl emen, ede Kaius sohte dipekelekel ahpw ‘loalopwoatohng me mehlelo mendahki tiahk sapwung kan en Diohtrepihs. (3 Sohn 1-3, 9, 10) Pwehki saminimin kin wiawi nanpwungara, Pohl kin kangoange Kristian lih akan, Iuodia oh Sindiki “en miniminpene nanpwungara duwehte pirien ehu rhen Kauno.” E sansal me ira alehdi sawas en kapwungala ara kahpwalo, oh ira kin pousehla ni lelepek papah Siohwa. (Pilipai 4:2, 3) Eri, kitail en dehr dipekelekelki kahpwal kan de saminimin kan me kin wiawi nan mwomwohdiso. Kitail nantiong en kapwaiada sapwellimen Siohwa koasondi kan, tamataman me ‘e kin ketin mahsanih mehkoaros me kitail kin patohwan wia.’ (Melkahka 119:168; Lepin Padahk 15:3) Sohte mehkot me pahn kak kihsang rehtail “popohl mwuledek.”
22. (a) Ma kitail kin peikiong Koht, mehnia kapai kitail kak paiekihda? (b) Iaduwen kitail pahn kilangong ekei Kristian akan me salongalahsang mwomwohdiso en Kristian?
22 Ma kitail kin ahnsou koaros peikiong Siohwa, kitail pahn ahneki pwais kaselel ieu en kapikapinga ih. (Melkahka 119:169-176) Sang ni atail kin kapwaiada sapwellimen Koht kosonned akan, kitail kin paiekihda meleilei ni pali ngehn oh pil ‘kapikapinga Siohwa ahnsou koaros.’ (Melkahka 119:169-171, 174, NW) Met iei pwais keieu kaselel me kitail kak ahneki ni imwin rahn akan. Sounmelkahkao men momourte oh kapikapinga Siohwa, ahpw ni sohte wehwe mwahu ong kitail, e ‘sansalongseli duwehte sihpw men me salongalahr.’ (Melkahka 119:175, 176) Ahpw mwein ekei aramas me salongalahsang mwomwohdiso en Kristian pil kin kolokolete arail limpoak ong Koht oh men kapinga ih. Ihme kahrehda kitail en wia uwen me kitail kak en sewese irail en pwurehng diarada meleilei ni pali ngehn oh pwurehng ahneki peren ni ahr kin iang sapwellimen Siohwa aramas akan en kapikapinga ih.—Ipru 13:15; 1 Piter 5:6, 7.
Marain ong Atail Wasahn Alu
23, 24. Ia kapai kan me ke kin sukuhliki sang Melkahka 119?
23 Melkahka 119 kak sewese kitail ni ahl tohto. Karasepe, e kak sewese kitail en likih Koht, pwe e kin kasansalehda me peren mehlel kin kohsang atail kin “momour nin duwen kosonned en Siohwa.” (Melkahka 119:1) Sounmelkahkao kin katamankinkitail me ‘poahsoan en sapwellimen Koht mahsen iei mehlel.’ (Melkahka 119:160) Met pahn anahne kalaudehla atail kalahngan ong sapwellimen Koht Mahsen unseko. Sang ni atail kin doudouloale Melkahka 119, met kin kamwekid kitail en nantiong wia atail onop Iren Pwuhk Sarawi ahnsou koaros. Sounmelkahkao kin kalapw pwurpwurehng peki rehn Koht: “Komw ketin padahkihong ie sapwellimomwi padahk kan.” (Melkahka 119:12, 68, 135) E pil pekida: “Komw ketikihong ie loalokong oh erpit, pwe I kin likih sapwellimomwi mahsen kan.” (Melkahka 119:66) Kitail pil anahne wia soahngen kapakap duwehte met.
24 Sapwellimen Siohwa padahk kan kin kak sewese kitail en karanih Siohwa. Sounmelkahkao kin ni pak tohto kahdanekihla pein ih sapwellimen Koht ladu men. E kin pil doadoahngki lepin lokaia kadek pwukat ong Siohwa: “Sapwellimomwi ngehi.” (Melkahka 119:17, 65, 94, 122, 125; Rom 14:8) Pwais kaselel wet en papah oh kapinga Siohwa nin duwen sapwellime Sounkadehde emen! (Melkahka 119:7) Ke kin ni peren papah Koht nin duwen emen sounkalohk en Wehio? Ma ke kin wia met, oh ahnsou koaros liki sapwellime mahsen oh mweidong en kamaranih ahlomwi, ke kak kamehlele me Siohwa pahn pousehla sewese oh kapaiuhkada ni ahmw kin wia doadoahk kaselel wet.
Iaduwen Ke Pahn Sapeng?
• Dahme kahrehda kitail anahne poakong sapwellimen Koht mahsen?
• Iaduwen sapwellimen Koht mahsen kin sewese kitail?
• Ni ahl dah kei kitail kin alehdi sawas sang rehn sapwellimen Siohwa mehn kataman kan?
• Dahme kahrehda sapwellimen Siohwa aramas akan kin ahneki meleilei oh popohl?
[Kilel nan Pali 27]
Mahsen en Koht iei utupen marain en pali ngehn
[Kilel nan Pali 28]
Ma kitail kin poakohng sapwellimen Siohwa mehn kataman kan, e sohte pahn wiahkinkitail “kihd de mehkot samin”
[Kilel nan Pali 29]
Ma kitail kin wadek Pwuhk Sarawi ni rahn koaros, met pahn sewese kitail en tamanda iren Pwuhk Sarawi kan ni ahnsou me kitail kin kapakap