Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w06 7/1 pp. 27-31
  • Pehmwail Kan En Kehlail

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Pehmwail Kan En Kehlail
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2006
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • Me Keieu Kesempwal
  • Koapworopworki me Mie Utuht Sang Rehn Siohwa
  • Kapai kan me Poatopoat
  • “I Pahn Ieiang Kumwail”
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2006
  • Ire Kesempwal akan Sang nan Pwuhken Akkai oh Sekaraia
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2007
  • Kitail Koaros En Kapinga Siohwa!
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—1997
  • Werennansapw kan oh Nihn Ehu Wia Perepomw
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2017
Kilang Pil Ekei
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2006
w06 7/1 pp. 27-31

Pehmwail Kan En Kehlail

“Kumwail mweidohng pehmwail kan en kehlail! Met kumwail pil rongorong soangen mahsen kante me soukohp ako kohpada.”—SEKARAIA 8:9.

1, 2. Dahme kahrehda konehng kitail en tehk pwuhk kan en Akkai oh Sekaraia?

KOKOHP kan en Akkai oh Sekaraia ntingdi pahr 2,500 kei samwalahro ahpw irair en kokohp pwukat kin dokedoke ahmw mour. Mahsenpen Pwuhk Sarawi me dierek nan pwuhk riau pwukat kaidehn ihte poadoapoad kei. Irail kisehn “mehkan me ntingdier . . . pwe en padahkih kitail.” (Rom 15:4) Pali laud en mehkan me kitail kin wadek nan pwuhk riau pwukat kin kahrehiong kitail en medewe duwen uhdahn irair akan me kin wiewiawi sangehr ahnsou me Wehio tepida kaunda nanleng nan pahr 1914.

2 Wahnpoaron Pohl kin kasalehda duwen mwekid oh irair kan me sapwellimen Koht aramas akan kin lelohng mahs ni ah ntingihdi: “Mepwukat koaros wiawihong samatail kahlap ako, pwe en wia mehn karasaras ehu ong meteikan; oh e ntingdier pwe en wiahla mehn kataman ehu ong kitail. Pwe kitail momour imwin ahnsou me nektehn leledo.” (1 Korint 10:11) Ele ke kin medewe, ‘Ia katepen pwuhk kan en Akkai oh Sekaraia nan atail ahnsou?’

3. Dahme Akkai oh Sekaraia kin keieu kasalehda?

3 Artikel en mwowe kin kasalehda me kokohp kan en Akkai oh Sekaraia kin pidada ahnsou me mehn Suhs kan pwurala nan sapwarail me Koht ketikihong irail mwurin arail saledeksang arail sella nan Papilon. Soukohp riemen pwukat kin pil kasalehda duwen onehda sapahl en Tehnpas Sarawio. Mehn Suhs kan wiahdahr poahsoan en Tehnpas Sarawio nan pahr 536 B.C.E. Mendahki ekei irail mehn Suhs mah kan kin medemedewehte dahme wiawi mahs, pali laud en mehn Suhs kan kin “weriwerki peren.” Ni mehlel, mehkot inenen katapan pil wiawi nan atail ahnsou. Iaduwe?—Esra 3:3-13.

4. Dahme wiawi mwurinte Mahwen Keieu en Sampah?

4 Mwurinte Mahwen Keieu en Sampah, sapwellimen Siohwa me keidi kan saledeksang arail sensel nan Papilon Lapalap. Saledekla wet kin kasalehda laud duwen sapwellimen Siohwa sawas oh utuht. Ekis mwohn met, e mwomwen me irail kaun en sarawi kan oh pelien politik kan kauhdi douluhl doadoahk en kalohk me irail tohnsukuhl en Paipel kan en ahnsowo kin wia. (Esra 4:8, 13, 21-24) Ahpw, Siohwa Koht kihsang mehkan me kin kerempwa doadoahk wet en kalohk oh katohnpadahk. Sounpahr kei dower mwurin pahr 1919, doadoahk en Wehio kin wie lalaudla oh sohte mehkot kak kauhdi pweidahn doadoahk wet.

5, 6. Soangen pweida mwahu laud dahieu me pwuhken Sekaraia 4:7 kin kasalehda?

5 Kitail kak koapworopworki me Siohwa pahn ketin utungte doadoahk en kalohk oh katohnpadahk me sapwellime aramas lelepek kan wiewia nan atail ahnsou. Nan Sekaraia 4:7, kitail wadek: “Ni omw pahn koasoanehdi kaimwiseklahn takaio, aramas akan pahn weriwerki, ‘Inenen kaselel, inenen kaselel!’” Pweida mwahu dahieu nan atail ahnsou me kokohp wet kin kasalehda?

6 Sekaraia 4:7 kin kasalehda duwen ahnsou me kaudok mehlel en Kauno pahn mihla nan irair unsek nan kelen tehnpas en ngehn me mihmi nin sampah. Tehnpas wet iei sapwellimen Koht koasoandi en kaudok ohng Ih ki meirong en Krais Sises. Ni mehlel, tehnpas lapalap en ngehno mihier sangete keieun senturi C.E. Ahpw, kaudok mehlel me mih pohn sampah pahn kereniong unsekla. Aramas rar kei met kin iang kisehn kaudok nan kelen tehnpas en ngehn me mihmi pohn sampah. Tohnkaudok pwukat oh aramas tohto me pahn iang iasada pahn unsekla nan erein Pahr Kid me Sises Krais pahn kakaun Wehin Koht. Ni imwin Pahr Kido, irail kante me kin kaudokiong Koht ni mehlel me pahn iang mihmihte mwurin sampah pahn kamwakelada.

7. Pwukoa dahieu me Sises sapwellimanki me pahn wahdo kaudok mehlel ni irair en unsek nan atail ahnsou, oh dahme kahrehda kitail kin ale mehn kangoang sang met?

7 Kepina Serupapel oh Samworo Lapalap Sosua iang ket oh mahsanih kanekneklahn Tehnpas Sarawio nan 515 B.C.E. Sekaraia 6:12, 13 kohpada duwen sapwellimen Sises pwukoa kesempwal en ketikidohng kaudok mehlel ni irair en unsek: “Siohwa, Wasa Lapalahpie, mahsanih, ‘Ohl me adaneki Rah pahn masalpeseng wasa me e mie oh onehda sapahl Tehnpas Sarawien Kauno. Oh . . . e pahn ale wahu en nanmwarki men, oh e pahn kaunda sapwellime aramas akan. Samworo men pahn uh limwahn mwoale.’” Eri, ma Sises me ketiket nanleng oh kahrehda kadaudok kan en Depit en wia nanmwarki en masalpeseng, me kin utung doadoahk en Wehio nan tehnpas en ngehno, ke lemeleme mie me pahn kak kauhdi met en dehr pweida? Uhdahn soh! Met soh kin kangoange kitail en doula nannantihte nan atail doadoahk en kalohk oh sohte mweidong kedirepw en ehuehu rahn kan en kerempwa kitail?

Me Keieu Kesempwal

8. Dahme kahrehda kitail anahne mwohneki mahs doadoahk en tehnpas en ngehno nan atail mour?

8 Ma kitail men ale sapwellimen Koht utuht oh kapai kan, kitail anahne keieu mwohneki doadoahk en tehnpas en ngehno nan atail mour. Weksang mehn Suhs ko me nda, “E saikinte lel ahnsou,” kitail anahne tamataman me kitail momour ni “imwin rahn akan.” (Akkai 1:2; 2 Timoty 3:1) Sises kohpada me sapwellime aramas lelepek kan pahn kalohki Rongamwahu en Wehio oh katohnpadahk. Kitail anahne kanahieng pwe kitail dehr manokehla atail doadoahk kesempwal en Wehio. Doadoahk en kalohk oh padahk me sampah suwed en Sehdan wet kin uhwong, me tokedi kisin ahnsou oh pwurehng tepida nan pahr 1919, saikinte nekla. Ahpw, ke kak koapworopworki me doadoahk wet uhdahn pahn nek ehu rahn!

9, 10. Dahme sapwellimen en Siohwa kapai kan kin poahsoankihda, oh ia wehwehn met ohng kitail?

9 Erein atail kin nannanti en doadoahk ni ngoang, kitail pahn ale kapai kan—nin duwen pwihn ehu oh pil pein emen emen kitail. Tehk sapwellimen Siohwa inou me kitail kin koapworopworki. Ahnsowohte me mehn Suhs ko pwurodohng kaudok ki mour unsek oh pwuralahng arail doadoahk en wiahda poahsoan en Tehnpas Sarawio, Siohwa mahsanih: “Sang rahnwet kohla, I pahn ketikihong nei aramas akan kapai kan.” (Akkai 2:19) Irail pahn paiekihda sapwellimen Siohwa kupwuramwahu kan. Eri, song medewehla kapai kan me dierek nan sapwellimen Koht inouo: “Re pahn padokedi ar wahnsahpw ni popohl. Ar tuhkehn wain kan pahn wa, pwelen sampah pahn kapwarehda wahnsahpw, oh keteu pahn rek. I pahn ketikihong kupwuramwahu pwukat ong aramas akan en ei wehi me mourlahr.”—Sekaraia 8:9-13.

10 Duwehte en Siohwa kapaiada irail mehn Suhs ko ni pali ngehn oh pali war kan, e pahn pil ketin kapaiada kitail ma kitail kin poadidi oh ni mohngiong peren wia doadoahk me e ketikihong kitail. Kapai pwukat kin iangahki meleilei nanpwungatail, popohl, pweida oh kekeirada ni pali ngehn. Ahpw, kitail kak koapworopworki me sapwellimen Koht kapai kan kin poahsoankihda atail pahn kapwaiada doadoahk nan tehnpas en ngehno nin duwen me Siohwa kupwurki en wiawi.

11. Iaduwen kitail kak kasawih pein kitail?

11 Met iei ahnsou en ‘loalenohng omw elen mour kan.’ (Akkai 1:5, 7) Emen emen kitail anahne kihong ekis ahnsou ohng kasawih dahme keieu kesempwal nan atail mour. Sapwellimen Siohwa kapai ohng sapwellime aramas akan rahnwet kin poahsoankihda uwen laud en atail kin kalinganahla mware oh atail kin nannantihwei nan doadoahk en tehnpas en ngehn. Ele ke kak pein idek rehmw: ‘Iaduwen, soahng kan me I kin kesempwaliki wekila? Ngoang me I kin ahneki ohng Siohwa, oh sapwellime padahk mehlel, ni ahnsou me I papidaisla kin duduwehte ni ahnsouwet? Ahi men ahneki mour nsenamwahu kin kawekidala uwen ahnsou me I kin kihong Siohwa oh sapwellime Wehio? Iaduwen, masak aramas—medemedewe laud dahme meteikan kin medemedewehkin ngehi—kin mwomwen ekis kapweiekih ie?’—Kaudiahl 2:2-4.

12. Soangen irair dah me pwarada rehn mehn Suhs kan me sansalda nan Akkai 1:6, 9?

12 Kitail sohte mwahuki Koht en koledihsang kitail sapwellime kapai kaselel kan pwehki atail kin sohte nsenohki atail pwukoa en kawahuihala mwareo. Tamanda me irail mehn Suhs kan me saledekla ko tepida mwahu ahpw mwuhr irail kin uhd ‘emenemente kedikedirepwiki koadoakoadoahke pein imwe’ nin duwen me pwuhken Akkai 1:9 kasalehda. Irail uhd kedirepwkihla arail anahn en ehuehu rahn oh pein arail mour. Imwilahn met, re “dolung me malaulau,” sohte itar mwenge, nimerail pihl oh arail likou. (Akkai 1:6) Siohwa ketikihsang sapwellime kapai kan. Iaduwen, mie mehkot kitail kak sukuhliki sang met?

13, 14. Iaduwen kitail kak kapwaiada iren mehn kasukuhl me kohsang nan pwuhken Akkai 1:6, 9, oh dahme kahrehda met kesempwal?

13 Ke soh pwungki me ma kitail mwahuki doulahte ale kapai en Koht, kitail anahne en soikala raparapahkihte pein atail nsenamwahu oh kesehla atail kaudok ohng Siohwa? Met iei ma kitail pahn alehda soangen mehn akadei ehu me pahn kauhlahng atail lamalam ohng mehkan me duwehte kepwehpwe, ahl akan me kin elehda en mwadang kepwehpwehla, men sukuhl laud pwe en kak ale doadoahk pweilaud nan koasoandi wet, de pil iang pidada prokram kan me ohngete pein atail nsenamwahu.

14 Mepwukat ele kaidehn dihp. Ahpw ke sou kak kilang me ma ke pahn kilang mepwukat oh pahrekiong mour soutuk, mepwukat kin wia “tiahk soh katepe kei”? (Ipru 9:14) Ni ahl dahieu? Irail kin wia mehkan me mehla ni pali ngehn, sohte katepe oh sohte wahdo wah mwahu. Ma emen kin doulahte rapahki mepwukat, met kak kahrehiong irail en mehla ni pali ngehn. E wiawihong ekei irail me keidi kan ni mwehin wahnpoaron ko. (Pilipai 3:17-19) E pil wiawihong ekei nan atail ahnsou. Ele ke ese ekei me kin ekis ekis solahr nsenohki doadoahk en Kristian kan oh sang mwomwohdiso, oh met, re sohte mwomwen men pwurodo nan doadoahk en papah Siohwa. Kitail uhdahn kin kasik irail pwukat en pwurodo rehn Siohwa, ahpw ni mehlel, en rapahki soangen “tiahk soh katepe” pwukat kin imwikihla arail sohla ale kupwuramwahu oh kapai en Siohwa. Ke kak kilang duwen kansensuwed en met. Met kin wehwehki me pahn sohla peren oh meleilei me sapwellimen Koht ngehn sarawi kin ketikihda. Oh medewehla atail pahn katihasang iang kisehn pirien limpoak wet en Kristian kan!—Kalesia 1:6; 5:7, 13, 22-24.

15. Iaduwen Akkai 2:14 kasalehda duwen kesempwal en atail kaudok?

15 Met ire inenen kesempwal ehu. Tehk nan pwuhken Akkai 2:14 duwen mwomwen Siohwa kin kilangwohng mehn Suhs kan me kin kesehla tehnpas en kaudoko oh pein kedirepwkihla kakau pein imwarail akan de nannanti en kalinganahla. “Siohwa mahsanih: ‘Ih soangen aramas irail met oh ih mwomwen wehiet me mwohi oh ih mwomwen arail doadoahk met oh mehkoaros me re pahn kin meirongkihla pohn pei sarawi wet me samin.’” Sohte lipilipil soangen meirong dah me irail mehn Suhs pwukat me sohte kihong arail mohngiong unsek ohng doadoahk en Siohwa kan kin wia pohn pei sarawi en Serusalem, Siohwa sohte kin kupwurki pwehki arail sohte kin loalenohng sapwellime kaudok mehlel.—Esra 3:3.

Koapworopworki me Mie Utuht Sang Rehn Siohwa

16. Me poahsoanda pohn kasansal me Sekaraia kilang, dahme irail mehn Suhs kan kak koapworopworki?

16 Irail mehn Suhs peik kan me kin wia doadoahk en kauwada Tehnpas Sarawi en Koht kin koapworopworki me Koht pahn utungada irail nin duwen me Koht ketin kasalehda ki kasansal waluh me kohwong Sekaraia. Keieu en kasansalo kin kasalehda duwen kanekneklahn Tehnpas Sarawio oh duwen kekeirada en Serusalem oh Suda ma irail mehn Suhs kan kin ni peik kapwaiada arail pwukoa kan. (Sekaraia 1:8-17) Keriau en kasansalo inoukihda duwen imwilahn koperment kan me kin uhwongada padahk mehlel. (Sekaraia 1:18-21) Kasansal teikan kin kihda mehn koapworopwor me Koht pahn ketin pere doadoahk en kokou wet, me tohto me pahn kohsang wehi tohto pahn kohdo nan sapwellimen Siohwa tehnpas en kaudok me unseklahr, popohl oh meleilei mehlel, katokehdi en soahng kan me kin kerempwa doadoahk me Koht ketikihong kitail, kasohrlahn me suwed kan oh soangen mehn epwel oh perepe me pahn kohsang tohnleng kan. (Sekaraia 2:5, 11; 3:10; 4:7; 5:6-11; 6:1-8) Ke kak wehwehki dahme kahrehda irail me peik kan me kin koapworopworki me Koht pahn utung irail, kin wekidala arail mour oh mwohneki mahs doadoahko me Koht ketin kasaledekihirailla.

17. Me pid duwen soangen kapai kan me kitail kin koapworopworki, dahme kitail anahne pein idek rehtail?

17 Pil duwehte met, soangen koapworopwor teng me kitail ahneki me pid duwen pweida en kaudok mehlel pahn pil kamwekid kitail en mwekid oh kamwekid kitail en medemedewe ni mehlel duwen sapwellimen Siohwa tehnpas sarawio. Pein idek rehmw: ‘Ma I kin kamehlele me met iei ahnsou en wia doadoahk en Wehio oh katohnpadahk, iaduwen ahi mehn akadei kan oh mwomwen ahi mour kin pwungiong dahme I kin kamehlele? I kin kihong uwen ahnsou me konehng ohng en sukuhliki duwen sapwellimen Koht Mahsen en kokohp kan, oh I kin mwohneki met, oh I kin koasoia met ohng riei Kristian kan oh pil meteikan me I kin tuhwong?’

18. Dahme mih mwohtail me sansalda nan Sekaraia irelaud 14?

18 Sekaraia kin koasoia duwen ohlahn Papilon Lapalap oh mwuri duwen mahwen en Armakedon. Kitail wadek: “E pahn marain ahnsou koaros, pil pahn marain ni pwong. Kauno kelehpw me mwahngih iahd me met pahn wiawi.” Ei, sapwellimen Siohwa rahn pahn wia rahn inenen rotorot ohng irail sapwellime imwintihti kan pohn sampah! Ahpw, e pahn wehwehki marain oh kupwuramwahu ahnsou koaros ohng irail sapwellimen Siohwa tohnkaudok lelepek kan. Sekaraia pil kawehwehda iaduwen mehkoaros nan sampah kapwo pahn kin lohki duwen sapwellimen Siohwa sarawi. Kaudok mehlel nan tehnpas sarawi en Koht kelepw me pahn mie nin sampah. (Sekaraia 14:7, 16-19) Ia uwen kaselel en koapworopwor wet! Kitail pahn ale oh kehn duwen pweida en kokohp kan oh kitail pahn kilang kasarawihlahn sapwellimen Siohwa kaunda. Ia uwen tohrohr en sapwellimen Siohwa rahn!

Kapai kan me Poatopoat

19, 20. Dahme kahrehda ke kin ale kangoang sang Sekaraia 14:8, 9?

19 Mwurin pweida kaselel wet pahn wiawi, Sehdan oh nah ngehn saut akan pahn lekdekla nan pwoar loal soh kapi. (Kaudiahl 20:1-3, 7) Eri kapai kan pahn pwiliwei erein Kaunda en Krais Pahr Kido. Sekaraia 14:8, 9 mahsanih: “Ni ahnsowo eh pahn leledo pihl en mour pahn pwilisang Serusalem, elep pahn pwillahng Sehden Mehla oh elep pahn pwillahng Sehd Mediderenien. E pahn pwilipwil erein sounpar ehu pwon, ni ahnsoun sohte keteu oh pil ahnsoun keteu. Siohwa eri pahn nanmwarkihla pohn sampah pwon; aramas koaros pahn pwongih nin duwen Koht emen oh esehla mware.”

20 “Pihl en mour” de “pillap en pilen komour” kin wehwehki sapwellimen Siohwa koasoandi en ketikihda sawas kan ohng mour, oh koasoandi pwukat pahn kin ahnsou koaros pwilipwilwei sang ni mwoalen Wehin Mesaiao. (Kaudiahl 22:1, 2) Pokon kalaimwun ehu me kin pwongih Siohwa, pwehki arail pitsangehr Armakedon, irail pahn uhd paiekihda arail pahn saledeksang saminkihla mehla en Adam. Pil irail akan me mehlahr pahn ale kapai en kaiasada. Met pahn katapiada ehu irair kapw en sapwellimen Siohwa kaunda pohn sampah. Aramas akan nan sampah pwon pahn pohnese me Siohwa iei Kaun en lahng oh sampah, oh ihete me konehng kaudok en kohwong.

21. Dahme kin kihong kitail koapworopwor kehlail?

21 Ni atail pahn kin tehk mehkoaros me Akkai oh Sekaraia kin kohpada oh duwen pweida en kokohp pwukat, met kin kihong kitail koapworopwor de kahrepe kehlail en wonla mwowe nan doadoahk me Koht ketikihong kitail en wia nan kehl en sapwellime tehnpas en ngehn me mih pohn sampah. Lao kaudok mehlel pahn unsekla, kitail en nantihong mwohneki mahs Wehin Koht. Sekaraia 8:9 kin kangoange kitail: “Pehmwail kan en kehlail! Met kumwail pil rongorong soangen mahsen kante me soukohp ako kohpada ni ahnsou me poahsoan en Tehnpas Sarawio koasoansoandi ni ahnsoun onohnsapahl en Tehnpesei Sarawio.”

Ke Tamanda?

• Soangen poadoapoad dah kan de dahme wiawi mahs me kahrehda pwuhken Akkai oh Sekaraia en pwungiong atail ahnsou?

• Iren mehn kasukuhl dahieu me pwuhken Akkai oh Sekaraia kin padahkiong kitail duwen dahme kitail en keieu kesempwaliki?

• Dahme kahrehda ni atail kin tehk mwahu pwuhken Akkai oh Sekaraia kin kihong kitail kahrepe mwahu en ahneki koapworopwor ohng ahnsou kohkohdo?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 28]

Akkai oh Sekaraia kin kangoange irail mehn Suhs kan en kin doadoahk ki mour unsek pwe irail en kak ale kapai kan

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 29]

Ke kin pein ‘kedirepwki koadoakoadoahke pein imwomw’?

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 30]

Siohwa inoukihda kapai ehu oh e ketin ketikihda kapai wet

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share