Ni Ahnsou me Ke Pwulopwul, Pilada en Papah Siohwa
“Ke en nantihong ni me mehlelo me ke padahngkiher oh uhdahn kamehlele.”—2 TIM. 3:14.
1. Iaduwen Siohwa kin ketin kilangwohng doadoahk me sapwellime Sounkadehde pwulopwul kan kin wia?
SIOHWA kin ketin kesempwaliki doadoahk me irail me pwulopwul kan kin wiaiong ih, ihme kahrehda e ketin kamwakid sounmelkahka men en wiahda kokohp duwen irail. Sounmelkahkao koulki: “Rahnen omwi mahweniong omwi imwintihti kan, sapwellimomwi aramas akan pil pahn iang mahweno. Sapwellimomwi mwahnakapw akan pahn patohdo rehmwi nin nahna sarawi kan, rasehng pwoaiken nimensehngie.” (Mel. 110:3) Ei, Siohwa kin ketin kesempwalki me pwulopwul kan me kin perenki papah ih.
2. Ia ekei soahng kan me kin kamwakid lamalam en me pwulopwul kan nan rahnwet me pid duwen arail pilipil ong mour ni ahnsou kohkohdo?
2 Kumwail me pwulopwul kan nan mwomwohdisohn Kristian, kumwail inoukihongehr Siohwa amwail mour? Me pwulopwul tohto kin pehm me e apwal en pilada ma re pahn papah Koht mehlelo de soh. Kaunen pesines kan, sounpadahk kan, oh ekei pak arail tohnpeneinei de kompoakparail kan kin kangoange irail me pwulopwul kan irail en wiahki arail mehn akadei en rapahki kepwe kan en sampah. Ekei aramas kin kauwe me pwulopwul kan me kin pilada soangen mehn akadei kan me pid arail kaudok ong Siohwa. Ahpw en papah Koht mehlelo iei ahl me keieu mwahu me ke kak diarada nan mour. (Mel. 27:4) Me pid met, medewehla duwen peidek siluh pwukat: Dahme kahrehda ke anahne papah Koht? Iaduwen ke kak pweida mwahu nin duwen emen me inoukihongehr Siohwa eh mour mendahki dahme meteikan pahn nda de wia? Soangen ahnsou mwahu dah kan ong doadoahk ong Siohwa kak kohwong uhk?
En Papah Siohwa Iei me Emen Anahne Wia
3. Iaduwen sapwellimen Siohwa kapikipikda kan kin kamwakid kitail?
3 Dahme kahrehda ke anahne papah Koht ieias oh mehlelo? Kaudiahl 4:11 kin kihda kahrepe me keieu kesempwal: “Maing at Kaun oh at Koht! Komwi me uhdahn warohng sapwellimanki lingan, wahu, oh roson. Pwe komwi me ketin wiadahr mehkoaros, oh pwehki kupwuromwien, me mehkoaros mihmiehki oh momourki.” Siohwa me ketin kapikada mehkoaros. Ia uwen sampah eh nohn lingan! Tuhke kan, wahn rohs kan, mahn akan, nan sehd, nahna kan, oh tenihr kan—Siohwa me ketin kapikada soahng pwukat koaros. Melkahka 104:24 mahsanih: “Sampah inenen direkihla wiepen nin limomwi kan.” Ia uwen kitail kak kalahnganki me Siohwa ni limpoak ketikihong kitail paliwaratail oh madamadau me kak mweidohng kitail en paieki sampah oh soahng mwahu kan me mihmi pohn sampah! Atail kalahnganki sapwellime kapikipik kaselel kan sou kin kamwakid kitail en men papah ih?
4, 5. Soahng dah kan me Siohwa ketin wia me sewese Sosua en karanihala ih?
4 Sosua, emen kaunen Israel pil kasalehda pil ehu kahrepe me kitail anahne en papah Siohwa. Ni ahnsou me eh mour pahn kereniong imwisekla, Sosua ndaiong sapwellimen Koht aramas akan: “Emenemen kumwail patohwan ese nan mohngiongimwail oh ngenomwail me KAUN-O amwail Koht ketikihong kumwail soahng mwahu koaros me e ketin inoukidahr. E ketin kapwaiadahr inou koaros me e ketin wiahda, sohte ehu me sapwungala.” Dahme kahrehda Sosua ndahki met?—Sos. 23:14.
5 Nin duwen seri men me kekeirda nan Isip, Sosua esehier duwen sapwellimen Siohwa inou me e pahn ketikihong mehn Israel kan pein sapwarail. (Sen. 12:7; 50:24, 25; Eks. 3:8) Oh pein Sosua kilangehr me Siohwa ketin tepidahr kapwaiada inowo ni eh ketikihong mehn Isip ko Kalokolok Eiseko oh idingkihong ohl keptakai Pahro en mweidala mehn Israel kan en kohkohla. Sosua iang kisehn irail kan me pitsang Sehd Weitahta oh kilang ni sehdo eh kamwomwala Pahro oh nah karis en sounpei kan. Erein ahnsou me mehn Israel kan kin seiseiloak reirei nan “sapwtehn laud oh kamasepwehko” en Sainai, Sosua kilang duwen Siohwa eh kin ketikihong mehn Israel kan soahng koaros me re anahne. Sohte emen rehrail mehkihla duhpek de sohte itar pihl en nimpil. (Deud. 8:3-5, 14-16; Sos. 24:5-7) Ni ahnsou lelehr oh mehn Israel kan kalowehdi wehi kehlail kan en Kenan oh sapwenikihla Sapwen Inowo, Sosua kilang duwen Koht me ih oh mehn Israel teikan kin kaudokiong eh kin ketin sewese irail.—Sos. 10:14, 42.
6. Dahme pahn sewese iuk en kakairada ineng en papah Koht?
6 Sosua wehwehki me Siohwa kin ketin kapwaiada Sapwellime inou kan. Ihme kahrehda Sosua pakairki: “Ngehi oh ei peneinei, se pahn papah KAUN-O.” (Sos. 24:15) Iaduwen kowe? Ni ahmw kin medemedewe duwen inou kan me Koht mehlelo kapwaiadahr oh inou kan me e pahn kapwaiada, ke men papah ih duwehte Sosua?
7. Dahme kahrehda en papidaiskihla pihl wia kahk kesempwal ehu?
7 En medemedewe duwen sapwellimen Siohwa kapikipikda kan oh sapwellime inou kaselel oh likilik kan pahn kamwakid uhk en inoukihong Siohwa ahmw mour oh kasalehda inowo ni ahmw pahn papidaiskihla pihl. Papidais kin wia kahk kesempwal ehu ong irail akan me men papah Koht. Sises, me kitail kin idawehn, ketin kasalehda met. Mwohnte e ketin tepiada sapwellime doadoahk nin duwen Mesaia, e ketila rehn Sohn Sounpapidais pwehn papidaisla. Dahme kahrehda Sises ketin ale kahk wet? Mwuhr e mahsanih: “I kohdihdo sang nanleng pwe I en kapwaiada kupwur en ih me ketin kadariehdo, a kaidehn pwe I en wia nsenei.” (Sohn 6:38) Pwehn kasalehda me e pahn doadoahngki eh mour pwehn kapwaiada kupwuren Semeo, Sises ketin papidaisla.—Mad. 3:13-17.
8. Dahme kahrehda Timoty pilada en kaudokiong Koht, oh dahme ke ele pahn anahne wia?
8 Pil medewehla duwen Timoty, Kristian pwulopwul men me mwuhr Siohwa ketikihong doadoahk oh pwukoa tohto. Dahme kahrehda Timoty koasoanehdi en kaudokiong Koht mehlelo? Paipel mahsanihong kitail me ‘e padahngkiher me mehlelo oh uhdahn kamehlele.’ (2 Tim. 3:14) Ma ke kin suksukuhliki Mahsen en Koht oh kin kamehlele sapwellime padahk kan, eri ke duwehte Timoty. Met ke anahne wiahda pilipil ehu. Ke sou koasoiong ahmw pahpa oh nohno duwen dahme ke men wia? Ahmw pahpa oh nohno oh pil elder kan nan mwomwohdiso pahn doadoahngki Paipel oh sewese iuk en wehwehki dahme ke anahne en wia pwe ken kak en warohng papidaisla.—Wadek Wiewia 8:12.
9. Ni ahnsou me ke pahn papidaisla, iaduwen ahmw pilipil wet pahn kak kamwakid meteikan?
9 En papidaisla pahn wia ahnsou kaselel ehu en tepida papah koht mehlelo. Ni ahmw pahn ale kahk wet, ke pahn iang weirentang reirei ehu, oh katingpen weirentang wet iei mour soutuk ni ahnsou kohkohdo oh peren me ke kak ahneki ni ahnsou wet pwehki ke kin wia kupwuren Koht. (Ipru 12:2, 3) Ke pil pahn kaperenda tohn ahmw peneinei kan me kin iang weirentang wet oh pil kompoakepahmw kan nan mwomwohdisohn Kristian. Me keieu kesempwal, ke pahn kaperenda Siohwa. (Wadek Lepin Padahk 23:15.) Mehlel, meteikan ele sohte pahn wehwehki dahme kahrehda ke pilada en kaudokiong Siohwa, oh irail sohte pahn lemeleme me ke wiahda pilipil pwung ehu. Irail pahn kak uhwong uhk. Ahpw ke kak powehdi soangen kahpwal pwukat.
Ni Ahnsou me Meteikan Pahn Idek Rehmw De Uhwong Uhk
10, 11. (a) Soangen peidek dah kan aramas akan ele pahn idek rehmw duwen ahmw pilipil en papah Koht? (b) Dahme ke kak sukuhliki sang mwomwen Sises ketin sapeng peidek kan duwen kaudok mehlel?
10 Iengomw tohnsukuhl kan, mehn mpe kan, oh kisehmw kan ele sohte pahn wehwehki ahmw pilipil en papah Siohwa. Irail ele pahn idek rehmw dahme kahrehda ke piladahr ahl wet oh idek rehmw duwen dahme ke kamehlele. Iaduwen ahmw pahn sapeng? Ke anahne kasawih ahmw madamadau oh pepehm pwe ken kak kawehwe kahrepen ahmw pilipil. Oh ni ahnsou me ke pahn sapeng peidek kan duwen dahme ke kamehlele, mehn kahlemeng en Sises kin wia mehn kahlemeng me keieu mwahu me ke kak idawehn.
11 Ni ahnsou me kaunen palien lamalam en mehn Suhs akan idek rehn Sises duwen kaiasada, e ketin kasalehiong irail iren Paipel ehu me irail sohte kin medemedewe. (Eks. 3:6; Mad. 22:23, 31-33) Ni ahnsou me emen sounkawehwehn Kosonnedo idek rehn Sises mehnia kosonned me keieu kesempwal rehn kosonned koaros, Sises ketin kasalehiong sounkawehweho iren Paipel kan me konehng. Ohlo kasalehda duwen eh kalahnganki sapwellimen Sises pasapeng. (Lip. 19:18; Deud. 6:5; Mark 12:28-34) Mwomwen ahn Sises doadoahngki iren Paipel kan oh sapengla peidek kan kin kahrehiong “pokono eri liaktohrohrpeseng nanpwungarail,” oh eh imwintihti kan sohte kak koledi ih. (Sohn 7:32-46) Ni ahnsou me ke pahn sapeng peidek kan me pid ahmw pwoson, doadoahngki Paipel oh sapeng “ni tiahk en kadek oh wahu.” (1 Pit. 3:15, 16) Ma ke sehse pasapeng ong peidek ehu, kasalehda me ke sehse oh nda me ke pahn rapahki pasapeng. Mwurin mwo, rapahki pasapeng ni ahmw pahn doadoahngki Watch Tower Publications Index (Index en Sawaspen Paipel kan) de Watchtower Library on CD-ROM. Ma ke pahn kaunopada mwahu, ke pahn “ese duwen amwail pahn sapeng koaros ni pwung.”—Kol. 4:6.
12. Dahme kahrehda ken dehr mworuskihla kalokolok kan?
12 Ke pahn kak lelohng irair kan me pahn laud sang ihte peidek kan duwen ahmw pilipil en papah Koht oh dahme ke kamehlele. Met pwehki Sehden me Tepil, imwintihti en Koht, kin kaunda sampah wet. (Wadek 1 Sohn 5:19.) Ke sohte kak kasik me aramas koaros pahn kapinga de pwungki ahmw pilipil, oh ke pahn kakete lelohng uhwong kan. Ekei aramas pahn ‘lahlahwei uhk,’ oh irail pahn kaukaule wia met. (1 Pit. 4:4) Ahpw tamanda me kaidehn kowe kelepw me kin lelohng soangen kahpwal pwukat. Sises Krais pil ketin lelohng kalokolok. Wahnpoaron Piter pil lelohng uhwong kan, oh e ntingihdi: “Kompoakepahi ko, kumwail dehr kin pwuriamweiki songosong kalok kan me kin lelohng kumwail, duwehte ma soahng wet sohte pahn kin lelohng kumwail. Ahpw kumwail perenkihda amwail iang pwaisanki en Krais eh lokolok.”—1 Pit. 4:12, 13.
13. Dahme kahrehda Kristian akan kak perenki ni ahnsou me re lelohng kalokolok kan?
13 En dadaurete pahn kalokolok kan de uhwong kan pwehki kowe emen Kristian kin wia kahrepen ahmw peren. Pwekida? Pwehki ma aramas koaros nan sampah wet pahn pwungki mwomwen ahmw mour, met kak kasalehda me ke kin mourki koasoandi en Sehdan, ah kaidehn sapwellimen Koht koasoandi. Sises ketin panawih: “Meid suwediong kumwail, ma aramas koaros pahn kapingai kumwail, pwe ih duwen me samarail ko wiahiong soukohp likamw ako.” (Luk 6:26) Kalokolok kan kin kasalehda me Sehdan oh sampah wet me mih pahn eh manaman kin lingeringer pahmw pwehki ahmw kin papah Siohwa. (Wadek Madiu 5:11, 12.) Oh ke kak perenki ‘ma aramas akan lahlahwei uhk pwehki mwaren Krais.’—1 Pit. 4:14.
14. Kamwahu dah kan pahn wiawi ni ahnsou me emen pahn kolokolete eh lelepek ong Siohwa mendahki e kin lelohng kalokolok kan?
14 Ni ahnsou me ke kin kolokol ahmw lelepek ong Siohwa mendahki ke kin lelohng uhwong kan, mie kamwahupe pahieu de tohtohsang. Ke kak wia kadehde mwahu duwen Koht oh sapwellime Ohlo. Ahmw lelepek oh dadaur kak kangoange iengomw brother oh sister Kristian akan. Ekei aramas me sehse duwen Siohwa pahn ele kilang oh mwekidki ahmw dadaur oh pahn tepida rapahki ih. (Wadek Pilipai 1:12-14.) Oh ni ahmw pahn pein kilang iaduwen Siohwa pahn ketikihong uhk kehl en dadaurete pahn kahpwal kan, ahmw limpoakohng ih pahn wie kekeirda.
“Ahnsou Kaselel Ehu” Kin Kohwong Uhk
15. Soangen “ahnsou kaselel” dahieu kin kohwong Pohl?
15 Me pid duwen eh doadoahk en kalohk nan Episos, wahnpoaron Pohl ntingihdi: “I diarada met ahnsou kaselel ehu ong doadoahk laud oh katapan mehlel.” (1 Kor. 16:8, 9) E wia ahnsou kaselel ehu ong doadoahk laud en kalohki rongamwahu oh katohnpadahk nan kahnimwo. Ni eh doadoahngki ahnsou mwahu wet, Pohl kin sewese me tohto en sukuhliki duwen Siohwa oh kaudokiong Ih.
16. Iaduwen luhwen me keidi kan pidelong nan “wenihmw ehu” nan pahr 1919?
16 Nan pahr 1919, Sises Krais me linganlahr ketin pwilikihdi “wenihmw ehu” me e ketin ritingada ong irail luhwen me keidi kan. (Kaud. 3:8) Irail pidelong nan wenihmwo oh tepida kalohki rongamwahu oh padahngki padahk mehlel en Paipel ni ngoang me laud sang mahs. Ia imwilahn arail doadoahk en kalohko? Met rongamwahu kin lelahngehr irepen sampah wet, oh mpen aramas isirar kin ale koapworopwor en ahneki mour soutuk nan sapwellimen Koht koasoandi kapw pohn sampah.
17. Iaduwen ke kak doadoahngki “ahnsou kaselel ehu ong doadoahk laud oh katapan mehlel”?
17 “Ahnsou kaselel ehu ong doadoahk laud oh katapan mehlel” pil kin kohwong sapwellimen Siohwa ladu kan koaros rahnwet. Irail akan me kin doadoahngki ahnsou kaselel wet kin diarada peren oh nsenamwahu pwehki re kin doadoahk laud ni arail kin kalohki rongamwahwo. Kumwail sapwellimen Siohwa ladu pwulopwul kei, ia uwen amwail kin kesempwalki pwais laud en sewese meteikan en “pwosonla Rongamwahu”? (Mark 1:14, 15) Mie pak ke medemedewe duwen en iang doadoahk en regular pioneer de auxiliary pioneer? Pali laud en kumwail pil kak medemedewe en iang soangen doadoahk kan duwehte doadoahk en kauwada Kingdom Hall kan, doadoahk nan Bethel, oh doadoahk en misineri. Pwehki luhwen ahnsou ong ahn Sehdan koasoandi suwed wet mwotomwotalahr, en iang soangen doadoahk pwukat ong Wehio kin kesempwal sang mahs. Ke pahn doadoahngki “ahnsou kaselel ehu” mwohn e pahn imwisekla?
“Pein Rapahki Ia Uwen Kalahngan en KAUN-O”
18, 19. (a) Dahme kin sewese Depit en uhdahn men papah Siohwa? (b) Dahme kin kasalehda me Depit sohte koluhkihla eh papah Koht?
18 Sounmelkahka men kin luke meteikan en “pein rapahki ia uwen kalahngan en KAUN-O.” (Mel. 34:8) Ni ahnsou me Nanmwarki Depit en Israel pwulopwul oh kin sinsile sihpw kan, Siohwa ketin doarehla ih sang mahn lawalo kan. Koht kin ketin sewese ih ni ahnsou me Depit peiong Kolaiad oh doarehla ih sang kahpwal teikan. (1 Sam. 17:32-51; Mel. 18, footnote.) Depit mwekidki sapwellimen Koht limpoak kadek me inenen mwuledek oh ntingihdi: “Maing KAUN, at Koht, ia uwen tohtohn soahng kapwuriamwei kan me komw ketin wiahiong kiht; sohte emen mie me duwehte komwi!”—Mel. 40:5.
19 Depit uhdahn poakohng Siohwa oh men kapinga Ih ni mohngiong unsek oh lamalam unsek. (Wadek Melkahka 40:8-10.) Ni sounpar kan dower powe, Depit sohte kin koluhkihla eh doadoahngki eh mour ong kaudokiong Koht mehlelo. E kin keieu kesempwalki eh lelepek ong Koht nan mour oh met kin wia utupen eh nsenamwahu me uhdahn sikla. Ni ahnsou me Depit mahlahr, e koasoia: “Maing KAUN, Wasa Lapalap, komwihte me ei koapworopwor, komwihte me I kin likih sang ni ei tikitik. A met ni ei mahlahr oh moangepwetalahr, Maing Koht, komw dehr ketin likidmelieiehla.” (Mel. 71:5, 18) Ahn Depit likih Siohwa oh eh nanpwungmwahu Reh kin kehlailla, mendahki eh kehl en paliwar wie luhluwetla.
20. Dahme kahrehda en papah Koht iei ahl me keieu mwahu en doadoahngki ahmw mour?
20 Mour en Sosua, Depit, oh Timoty kin wia mehn kadehde me en papah Siohwa iei ahl me keieu mwahu en doadoahngki ahmw mour. Kamwahupen raparapahki doadoahk en mwohni nan sampah wet pahn ahnsou mwotomwotte, oh met sohte kak pahrekiong kamwahupe kan me ke kak ale ahnsou reirei ni ahmw kin ‘papah Siohwa sang nan kapehdomw oh ngenomw unsek.’ (Sos. 22:5) Ma ke saikinte inoukihong Siohwa ahmw mour nan kapakap, idek rehmw, ‘Dahme kin irehsang ie en wiahla emen Sounkadehdehn Siohwa?’ Ma ke papidaislahr nin duwen emen tohnkaudok en Siohwa, ke men kalaudehla ahmw peren nan mour? Ma ei, eri kalaudehla ahmw papah Koht, oh pousehlahte en kekeirda nin duwen Kristian men. Artikel en mwuhr pahn kasalehong uhk iaduwen ke kak kekeirda nan irair pwukat ni ahmw kin idawehn mehn kahlemeng en wahnpoaron Pohl.
Iaduwen Ke Pahn Sapeng?
• Kihda kahrepe riau me kitail anahne papah Koht.
• Dahme kin sewese Timoty en pilada en papah Koht?
• Dahme kahrehda ke anahne kolokol ahmw lelepek ni ahnsou me ke lelohng kalokolok kan?
• Soangen ahnsou kaselel dah kan ong doadoahk ele pahn kohwong uhk?
[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 22]
En papah Siohwa iei ahl me keieu mwahu en doadoahngki ahmw mour
[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 23]
Ke kak sapeng peidek kan me pid duwen ahmw pwoson?