Tuhpenehn Kalohk
1. Dahme kahrehda kitail kin kesempwalki en koasoanehdi pwihn en kalohk kan ni soandi mwahu?
1 Sises ketin wiahda mehn kahlemeng mwahu en koasoanehdi pwihn en kalohk ni soandi mwahu. Rahn pwukat, irail kan me kin pwukoahki doadoahk en kalohk nan sampah pwon kin pil men apwalih doadoahk wet ni ahlohte. Pwehn wia met, mwomwohdiso koaros nan sampah pwon kin doadoahngki ahnsoun tuhpenehn kalohk pwehn koasoanehdi pwihn en sounkalohk kan.—Mad. 24:45-47; 25:21; Luk 10:1-7.
2. Dahme anahne wiawi ni ahnsoun tuhpenehn kalohk?
2 Koasoandi Mwahu Ehu: Tuhpenehn kalohk kin wiawi pwehn kihda mehn kangoang kan, sawas en wiepen kalohk kan, oh pil kaweid kan ong irail me pahn iang kalohk. Koasoiepen iren rahn kak wiawi ni mwotomwot ma e kin pid duwen kalohk. Ekei pak, mehn kataman kan sang Atail Doadoahk ong Wehio, pwuhken Reasoning (Kawehwe Sang Pwuhk Sarawi), de pwuhken Ministry School (Sukuhl ong Sapwellimen Koht Doadoahk) kak wiawi pwehn kaunopada koaros ong doadoahk en kalohk rahno. Kamwomwada mwotomwot ehu kak wiawi pwehn kasalehda ia duwen sounkalohk kan ar kak kihla pwuhk kan nan kalohk. Mwohn kaimwiseklahn kapakap, koaros anahne ese ihs me re pahn iang oh ia arail wasahn kalohk. Tuhpene wet sohte pahn reireisang minit 15 oh mwurinte met, koaros anahne mwadang kohla nan arail wasahn kalohk.
3. Ihs me pwukoahki en koasoanehdi tuhpenehn kalohk?
3 Ia Duwen Pwihn kan Ar Kin Koasoansoandi? Sounapwalih en kalohk me pahn keieu pwukoahki koasoanehdi tuhpenehn kalohk kan. Sounapwalih en pwihn kan de arail sounsawas kan kin pwukoahki iang arail pwihn en kalohk ni imwin wihk kan. Ekei sounapwalih kan de sounsawas kan ele kak iang arail pwihn en kalohk erein wihko. Sounapwalih en pwihn kan kin ehuong sounapwalih en kalohk pwe arail wasahn kalohk en kak itarohng arail pwihn en kalohk kan ong doadoahk en ihmw lel ihmw ni imwin wihk kan. Erein wihko, sounapwalih en kalohk pahn tehk koasoandi kan me irail me pahn apwalih pwihn en kalohk kan anahne kapwaiada.
4-6. (a) Me pid wasahn kalohk, ia kahrepen tuhpenehn kalohk eh kin wiawi? (b) Ire dahkei pahn mwahu en medewe pwehn wiahda koasoandi mwahu ong tuhpenehn kalohk?
4 Ia Wasa oh Iahd Tuhpenehn Kalohk Anahne Wiawi? Tohnmwomwohdiso pwon sohte anahne tuhpene ni wasa tehieu. Ihme kahrehda e pahn keieu mwahu tuhpenehn kalohk kan en wiawi ni wasa kan me konehng me duwehte ekei imwen tohnmwomwohdiso kan me karanih wasahn kalohk kan, pwe doadoahk en kalohk en pweida mwahu. Mwomwohdiso pil kak doadoahngki Wasahn Kaudok ong ni kahrepe wet. Mwomwohdiso tohto kin doadoahngki Wasahn Kaudok ong tuhpenehn kalohk mwurinte kapahrek oh onop en Kahn Iroir en Rahn Sarawi. E kesempwal en wiahda koasoandi pwukat pwe wasahn kalohk en dehr nohk doh. Kahrehda, petehkpe anahne mie ong koasoandi pwukat pwe wasahn tuhpene kan en kin konehngete ong kalohk en kin doulahte wiawi oh kin soandi mwahu.
5 Kuloak me keieu mwahu ong tuhpene pwukat oh pil pak depe e anahne wiawi nan ehu wihk de ehu rahn anahne en kin koasoandi pwehn konehng wasahn kalohko. Peidek kan me kileldi nan parakrap 6 kak wia mehn kaweid pwehn koasoanehdi ia wasa oh iahd me keieu mwahu.
6 Mehnia wasahn kalohk me anahne sawas? Iahd me keieu konehng ong kalohk en ihmw lel ihmw? Anahne wiahda koasoandi en kalohk en ihmw lel ihmw de pwurehng pwurala rehn tohnihmw kan ni soutik kan? Koasoandi en kalohk koaros anahne en langada pwe koaros en kak kilang. Sounkalohk kan koaros men doadoahk nan wasahn kalohk ni ahl ehu pwe ren kak nda duwehte dahme wahnpoaron Pohl koasoia: ‘I kanekelahr ei doadoahk nan wasa pwukat.’—Rom 15:23.
7. Ia pwukoa en emen me wia tuhpenehn kalohk?
7 Wia Tuhpenehn Kalohk: Emen me wia tuhpenehn kalohk kin kasalehda eh kin wauneki sapwellimen Koht koasoandi wet sang ni eh kin kaunopada mwahu ong tuhpene wet. Tuhpenehn kalohk anahne tepida ni kuloak me kileldi, kihda sawas kan, oh wiawi ni ahnsou mwotomwot me pahn reireiki minit 10 lel 15. Me wia tuhpene wet anahne esehier wasahn kalohk mwohn tuhpene wet pahn tepida. E sohte anahne awih irail me pahn pwand, ahpw e kak ntingihdi pohn kisin doaropwe ia wasa kalohk pahn wiawi oh langahda. Koaros anahne kohla wasahn kalohk mwurinte tuhpenehn kalohk nek. Tuhpenehn kalohk me kin soandi mwahu oh kihda sawas pahn sewese koaros me iang pwe ren kak kapwaiada arail doadoahk en kalohk rahno.—Lep. Pad. 11:14.
8. Ia duwen irail me kin iang towehda tuhpenehn kalohk ar kak sewese irail me kin wia tuhpenehn kalohk?
8 Iang Towehda Tuhpenehn Kalohk: Koaros anahne sawaspene. (Ipru 13:17) Ma kak, me koasoanehdi pwihn en kalohk pahn sewese irail me anahne iang sounkalohk teikan. E pahn mwahu ma sounkalohk koahiek kan pahn iang towehda tuhpene wet pwe ren kak sewese me kapw kan oh sounkalohk kan me saikinte koahiek. Irail kan me kin perenki iang soangsoangen sounkalohk kan pahn kak wia sawas laud. (Lep. Pad. 27:17; Rom 15:1, 2) Koaros anahne mwadang lel wasa me tuhpenehn kalohk kin wiawi. Atail kin wauneki sapwellimen Koht koasoandi wet oh nsenohki riatail Kristian akan pahn kamwakid kitail en wekidala atail koasoandi kan pwehn wia met.—2 Kor. 6:3, 4; Pil. 2:4.
9. Ia duwen pioneer kan ar kak utung koasoandi wet?
9 Pioneer kan Kin Utung: Ma pioneer kan pahn iang towehda tuhpenehn kalohk, met pahn wia sawas laud oh pil kangoange meteikan. Pioneer kan kin ahneki pwukoa tohto. Patehng arail kin wia onop Paipel oh pwurehng pwurala rehn tohnihmw kan, re pil ele kin apwalih arail pwukoa ong peneinei oh pil wia doadoahk en mwohni. Kahrehda, pioneer kan sohte anahne medewe me re anahne iang towehda tuhpenehn kalohk koaros me mwomwohdiso kin koasoanehdi, mehlel ma e kin wiawi rahn koaros. Ahpw, pioneer kan ele pahn kak iang towehda ekei tuhpenehn kalohk kan nan ehuehu wihk. Tuhpenehn kalohk kin sewese tohnmwomwohdiso ren koahiekla, oh en pioneer kan ar esehla padahk kan en Paipel oh arail koahiek kak wia sawas laud ong meteikan. Arail kin kaukaule iang kalohk kin sewese irail en koahiekla, oh re kak ehukihong meteikan arail koahiek kan. Arail ngoangki iang kalohk oh tuhpenehn kalohk kin wia mehn kahlemeng mwahu ong meteikan. Sounkalohk teikan kin kalahnganki en pioneer kan ar kin iang tuhpenehn kalohk.
10. Dahme kahrehda e konehng sounkalohk koaros en utung koasoandi wet ni mohngiong unsek?
10 Duwehte Sises oh sapwellime tohnpadahk kan, pali laud en atail kalohki Wehio kin wiawi ni ihmw lel ihmw. Tuhpenehn kalohk kin wiawi pwehn kangoange emenemen oh sewese kitail en koahiekla. Sounkalohk kan koaros anahne wia uwen arail kak koaros pwehn utung sapwellimen Koht koasoandi wet. (Wiewia 5:42; 20:20) Eri, kitail koaros men koasoanehdi atail koasoandi kan pwehn utung tuhpenehn kalohk. Ni atail kin wia met, kitail kak kamehlele me Siohwa pahn ketin kapaiada kitail oh kitail kak kaperenda atail Kaun Sises Krais ni atail kin kalohki rongamwahu en Wehin Koht.—Mad. 25:34-40; 28:19, 20.