Mie me Kin Uhdahn Nsenohkin Ie?

Mie pak me ke kin kelehpwiki omw kahpwal kan oh solahr omw koapworopwor pwehki sohte me kak wehwehki omw kahpwal kan? Mehnda ma re pil ese, ke kin medemedewe me re sohte kin uhdahn nsenohki omw pepehm kan.

NI AHNSOU me kahpwal kan kin pwarada, atail mour kin duwehla melimel ehu me mwomwen sohte pahn uhdi. Mie pak kitail ele kin medewe me atail kahpwal me inenen laud, eri kitail solahr kakohng. Met kin kalapw wiawi ma atail kahpwal kan kin duwehte pwunod laud, loiong aksident kan, soumwahu kan me sohte kak mwahula, de soahng teikan me inenen kansensuwed. Kitail kak pehm me kitail solahr kak wia mehkot oh solahr koapworopwor, oh kin medemedewe ia wasa kitail kak diarada sawas. Ia duwe, mie me kin uhdahn nsenohkin kitail?

“Koht me Pwarer en Kansenamwahu Koaros”

Paipel kin kawehwehda me Koht iei “pwarer en kansenamwahu koaros.” (2 Korint 1:3) Siohwa Koht kin mwahngih me kitail kin anahne sawas. Pak tohto Paipel kin doadoahngki lepin lokaia “kansenamwahu,” oh met kin kamehlelehiong kitail me Koht kin ketin wehwehki dahme kitail kin lelohng oh e pil kupwurki sewese kitail. Ire wet kin kamehlelehiong kitail me Siohwa Koht kin ketin tehk, wehwehki oh nsenohki atail kahpwal kan mendahki ma meteikan sohte kin wia met.

Ire mehlel wet me Siohwa kin ketin nsenohki emenemen aramas kin sansal nan iren Paipel kan. Paipel kin mahsanih: “KAUN-O ketin mwahngih dahme kin wiawi wasa koaros; e kin ketin mwasamwasahn kitail ma kitail kin wia me mwahu de suwed.” (Lepin Padahk 15:3) Sohp 34:21 pil mahsanih: “E kin ketin mwasamwasahn kahk koaros me aramas kin wia.” Siohwa kin ketin tetehk dahme kitail kin wia, mehnda ma mwahu de suwed, oh e kin mwahngih atail kahpwal kan pwehn kak ketin sewese kitail ni ahl kan me konehng. Met kin sansalda sang en soukohp Ananai koasoi kan ong Asa, Nanmwarki en Suda: “KAUN-O kin ketin mwasamwasahn sampah pwon, pwehn ketin kakehlahda irail kan me arail mohngiong kin loalopwoatohng ih.”—2 Kronikel 16:7, 9.

Siohwa kin ketin tetehk kitail ong pil ehu kahrepe. Sises ketin kawehwehda met: “Sohte emen me pahn kak kohdo rehi, ma Semei me ketin kadariehdo sohte kainangihedo rehi.” (Sohn 6:44) Siohwa kin ketin tehk ma aramas emen kin uhdahn men esehla ih. Ma ei, e kin ketin sewese ih ni ahl kan me inenen kaselel. Karasepe, nan Dominican Republic, mie lih emen me kapidelong nan imwen wini pwehn ale pwal ong eh soumwahu en kanser. E peki rehn Koht en sewese ih en diarada kaudok mehlel. Mwurinte mwo, eh pwoud wahdo pwuhk ehu me oaralape koasoia, Dahme Koht Kupwurki Kitail en Wia?a Ni menseng en rahno, Ohlo ale pwuhko sang rehn emen Sounkadehdehn Siohwa ni imweo. Liho wadek pwuhko oh wehwehkihda me iei pasapengpen eh kapakap sang rehn Koht. E tepida onop en Paipel rehn emen Sounkadehdehn Siohwa, oh mwurin sounpwong weneu, e inoukihda eh mour ong Koht oh papidaisla.

Nan pwuhken Melkahka, kitail kin diarada mahsen kansenamwahu kan me sounmelkahka kan kin ntingihdi. Nanmwarki Depit iei emen me kin kasalehda ia duwen Siohwa kin ketin apwalih mwahu sapwellime ladu kan. Nan Melkahka 56:8, Nanmwarki Depit patohwanohng Koht: “Komw mwahngih uwen apwal laud me I patopato loale; komw ketin kileledier uwen tohtohn pilen mesei. E soh ntingdier nan sapwellimomwi pwuhk?” Ire wet kin kasalehda me Depit kin wehwehki me Siohwa kin mwahngih eh pepehm kan oh kahpwal kan me e kin mihmi loale. Siohwa kin mwahngih en Depit eh nsensuwed oh e kin ketin tamataman dahme kin wiawihong ih me kahrehiong ih en sengiseng. Ei, Sounkapikpatail kin ketin tetehk irail kan me kin nantihong en kapwaiada kupwure kan me “arail mohngiong kin loalopwoatohng ih.”

Melkahka irelaud 23 pil kin kasalehda me Siohwa Koht kin ketin poakohng oh nsenohki aramas akan. Mahsen pwukat kin kasalehda me Koht kin duwehte silepen sihpw limpoak men. E mahsanih: “KAUN-O, iei silepei; solahr me I pahn anahne.” Nan wasa kan me Paipel ntingdi, silepen sihpw kan kin apwahpwalih mwahu emenemen nah sihpw oh pil kin kihong ederail. Rahn koaros, e kin ekerodo irail oh kin damwur oh dehm pwehn kilang ma mie ohla kis rehrail. Ma e diarada ohla, e kin keiehki leh de wini pwe ohlao en mwadang mwahula. Ma emen sihpw kin soumwahu, silepeo kin nantihong kihong ih wini oh pwekada oh kolokol pwehn dehr wendi ih eri mehla. Karasaras wet kin kasalehda mwahu ia duwen Siohwa kin ketin apwalih irail kan me kin sohpeiong ih.

Kapakap oh Kaiasada Kin Kadehde Sapwellimen Koht Nsenoh

Melkahka pwukat oh ire teikan sohte kin kileldi nan Paipel pwe kitail en kin ihte wadek oh perenki. Ire pwukat kin kasalehda ia duwen sapwellimen Koht ladu kan en mahs kin kasalehiong Siohwa arail pepehm kan oh ia uwen arail kin anahne sapwellime sawas oh pil ia uwen arail kin kalahnganki sapwellime kaweid oh kapai kan me e kin ketikihda. Mahsen pwukat kin kasalehda ni sansal me sapwellimen Koht ladu en mahs pwukat kin uhdahn kamehlele me Koht pahn ketin apwalih irail. Atail kin wadek oh doudouloale mahsen pwukat kak sewese kitail en ahneki soangen pepehmohte ong Koht. Kisakis en kapakap kin wia mehn kadehde kehlail me Koht kin ketin nsenohkin kitail.

Ahpw ekei pak, kitail kin uhdahn apwalkihda kahpwal ehu me kahrehda kitail en sehse ia duwen kitail kak kapakap oh peki sawas. Ia duwe, met pahn irehsang Siohwa en mwahngih atail kahpwal kan? Rom 8:26 kin sapengla peidek wet: “Ngehn Sarawio [“sapwellimen Koht manaman,” NW] pil kin ketidohn sewesei kitail ni atail luwet. Pwe ni atail kin sehse dahme kitail pahn peki, pein Ngehno [“sapwellime manaman,” NW] kin louloukin kitail rehn Koht, ni soangen mahsen kei me kitail sohte kak koasoiahda.” Iren Paipel wet kin padahkihong kitail me sapwellimen Koht manaman me kahrehiong kapakap en sapwellime ladu kan en mahs en kin ntingdi nan Paipel. Kapakap pwukat kin kasalehda duwen atail pepehm kan oh me Siohwa kin ketin karonge kitail.—Melkahka 65:2.

Koapworopwor en kaiasada kin wia pil ehu mehn kadehde me Koht kin ketin nsenohki emenemen kitail. Sises Krais mahsanih: “Ahnsou ehu pahn kohdo me irail koaros me mihmi nan sousou kan pahn rong kapitie, oh re pahn pedoisang nan arail sousou kan.” (Sohn 5:28, 29) Lepin lokaiahn Krihk me kawehwehdiong “sousou kan” wasaht kin kohsang lepin lokaiahn Krihk me wehwehki “kataman.” Met kin kasalehda me Koht kin ketin tamataman emenemen aramas oh soangen aramas dahmen ih ni ahnsou me e momour.

Nna medewehla, pwehn kaiasada emen, Koht ketin anahne mwahngih soahng koaros duwen aramaso iangahki mwomweo, eh irair kan, oh eh madamadau koaros! (Mark 10:27) Siohwa sohte kin ketin manokehla duwen aramaso mwurin sounpar kid kei. (Sohp 14:13-15; Luk 20:38) Kahrehda Siohwa kin ketin tamatamante oaritik kan en aramas lik kei me melahr. Met kin kasalehda me Koht kin ketin uhdahn nsenohki emenemen kitail!

Siohwa Kin Ketin Katingih Kitail

Eri, dahme kitail anahne wia pwehn ale sapwellimen Koht epwel mwahu? Keieu, kitail anahne kasalehda me kitail kin likih oh peikiong ih, oh pil ahneki pwoson. Wahnpoaron Pohl kasalehda me pwoson oh alehdi sapwellimen Koht epwel mwahu kin dokpene. E ntingihdi: “Sohte me kak kenikenla pahn kupwur en Koht ma sohte eh pwoson. Pwe mehmen me men kowohng rehn Koht uhdahn pahn kamehlele me Koht ketin mie, oh me Koht kin ketin katingih irail kan me kin raparapahki.”—Ipru 11:6.

Tehk me soangen pwoson me kin kaperenda Koht kin pid ire riau. Keieu, kitail anahne “kamehlele me Koht ketin mie.” Met wehwehki me kitail anahne kamehlele me ih me Kaunepen mehkoaros oh warohng atail peik oh kaudok. Keriau, kitail anahne kamehlele me Koht kin “ketin katingih irail kan me kin raparapahki” ih. Pwoson mehlel kin pid kamehlele me Koht kin ketin nsenohki irail koaros me kin uhdahn nantihong kapwaiada kupwure kan oh e pahn ketin katingih irail. Ni omw kin onopki Mahsen en Koht oh patehng irail kan me kin peikiong ih, ke pil kak ahneki soangen pwoson me kak kahrehiong Koht en ketin katingih oh apwalih uhk.

Rahn pwukat, aramas tohto kin kamehlele me Koht sohte kin ketin nsenohki dahme kin wiawihong irail. Ahpw kitail tehkpeneier me Paipel kin kasalehda me Koht kin uhdahn ketin nsenohki irail kan me kin kasalehda arail kin pwoson ih ni mehlel. Mendahki mour en rahnpwukat kin diren kahpwal kan, pwunod kan, oh nsensuwed, kitail en dehr mworusala. Siohwa Koht kin ketin nsenohkin kitail. Ni mehlel, e kin ketin luke kitail en sohpeiong ih oh ale sawas. Sounmelkahka men mahsanih: “Mweidohng KAUN-O omw kahpwal akan, eri e pahn ketin doareiukala; pwe e sohte kin ketin mweidohng me lelepek kan en lohdi.”—Melkahka 55:22.

[Nting tikitik me mi pah]

[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 9]

Iren Paipel kan me Kak Kakehlailiada Omw Pwoson me Koht kin Ketin Nsenohkin Uhk

“KAUN-O kin ketin mwasamwasahn sampah pwon, pwehn ketin kakehlahda irail kan me arail mohngiong kin loalopwoatohng ih.”​—2 KRONIKEL 16:9

“Komw ketin kileledier uwen tohtohn pilen mesei. E soh ntingdier nan sapwellimomwi pwuhk?”​—MELKAHKA 56:8

“KAUN-O, iei silepei; solahr me I pahn anahne.”​—MELKAHKA 23:1

“Pwehki omwi kin ketin sapeng pekipek kan. Aramas koaros pahn pwarewei rehmwi.”​—MELKAHKA 65:2

“Eri, ahnsowo, komw pahn ketin malipe ie, I ahpw pahn patohwan sapeng, komw ahpw pahn kupwurperenkiniehda, wiepen nin limomwiet.”​—SOHP 14:15

“Mehmen me men kowohng rehn Koht uhdahn pahn kamehlele me Koht ketin mie, oh me Koht kin ketin katingih irail kan me kin raparapahki.”​—IPRU 11:6

“Mweidohng KAUN-O omw kahpwal akan, eri e pahn ketin doareiukala; pwe e sohte kin ketin mweidohng me lelepek kan en lohdi.”​—MELKAHKA 55:22