INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
Watchtower
Quichua (Imbabura)
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONGUNA
  • TANDANAJUICUNA
  • g21 núm. 3 págs. 10-13
  • Bibliapi imata yachachijta ricupashunchi

Cai agllashca videoca nara tiapanllu.

Shuj jarcaimi tiapan, cunan horasca descargaitaca na ushapanguichu.

  • Bibliapi imata yachachijta ricupashunchi
  • Rijcharipaichi 2021
  • Subtitulocuna
  • Cai temamandallata parlajuj información
  • Bibliapica ¿imatata yachachin?
  • ¿Ima horata Taita Diosca universota rurai callarirca?
    Bibliapa tapuicuna
  • Causaica ¿imashinata tiai callarirca?
    Para Siempre Cushilla Causapashunchi: Bibliamanda Yachajupai
  • ¿Bibliapa nishcacunahuan cientificocunapa nishcacunahuanga igualchu can?
    Bibliapa tapuicuna
Rijcharipaichi 2021
g21 núm. 3 págs. 10-13

Bibliapi imata yachachijta ricupashunchi

Bibliapica “jahua pachata, cai pachata rurai callarishcacunaca cashnami” nin (Génesis 2:4). Cai shimicunahuanga cai mundo alpagu imashina tiai callarishcatami ricuchin. Cientificocunapa nishcacunahuan y Bibliapi nishcacunahuan igual o na igual cajta ricupashunchi.

Callaripica: Cielopash, alpapash tiai callarirca.

¿Ima horamandata universoca tiai callarirca?

Génesis 1:1​pica cashnami nin: “Callaripica, Taita Diosmi jahua pachatapash, cai pachatapash rurarca”.

Más o menos 1950 huatacunacamanga alipacha rijsi tucushca cientificocunaca, ñucanchi universoca siempremi tiashca nishpami yachachin carca. Pero cunanbi mushuj descubrimientocunahuanga la mayoría de cientificocunami universota pipash callarichishcata cuenta japishca.

Callaripica ñucanchi alpaca ¿imashinata carca?

Génesis 1:2 y 9​pica cashnami nin: Callaripica “cai pachaca, imamambash na rijchaj, imapash illajmi carca”, shinallata yacu jundami carca ninmi.

Bibliapi nishcahuan y cientificocunapa nishcahuanga igualmi can. Por ejemplo Patrick Shih shuti runaca “callaripica cai alpapica imapash oxígeno o aireca na tiarcachu. Chaimandami cai alpapi causaipash na tiaita usharca” nishpami nin. Shinallata Astronomy nishca revistapipash cashnami nin: “Callaripica cai alpaca yacu jundami carca. Chaimandami chaquishca alpapash casi na tiarcachu” nishpami yachachin.

Cai alpapi causai tiachunga atmósfera nishcapi tiashca gascunahuanga ¿imata pasarca?

Génesis 1:3-5​pica ricuchinmi que indipa luz o michaca alpamanbachaca na chayanllu carca. Shinapash tiempohuanmi indipa y lunapa michaca o luzca cai alpataca aligutapacha punchayachirca (Génesis 1:14-18).

Bibliapica cai alpata seis días de 24 horaspi creashcataca na yachachinllu

Atmósfera nishcamanda parlashpami, Centro Smithsonian de Investigaciones Ambientales nishcaca cashna nirca: “Callaripica punda tiempocunapica atmósfera nishcaca cai alpapi indipa luz chayachunga na yapata permitinllu carca. Asha luzllami tian carca” nishpami nin. Shinallata ninmi: “Cai mundo alpagupica ashtaca fuyu jundashca carca. Shinapash tiempohuanmi chai fuyucunapash pascarishpa cielopash ña azul ricurirca” nishpami yachachin.

Cai alpapica ¿imata primero tiai callarirca?

1. Primer punllapica: Indimi alpataca ashata punchayachi callarirca (Génesis 1:3-5).

2. Segundo punllapica: Cai alpapica yacucunapash, fuyucunapash caiman chaiman chapurishcami carca. Chaitami Taita Diosca shicanyachirca (Génesis 1:6-8).

3. Tercer punllapica: Tanto yacucuna y chaquishca alpapashmi tiai callarirca (Génesis 1:9-13).

4. Cuarto punllapica: Ñami alpamandaca tanto indita y lunata ricui usharirca (Génesis 1:14-19).

5. Quinto punllapica: Taita Diosca yacu ucupi causaj animalcunata, shinallata jahuata volaj animalcunatami rurarca (Génesis 1:20-23).

6. Sexto punllapica: Taita Diosmi cai alpapi tiashca tucui animalcunata rurarca. Por ultimoca gentecunatami rurarca (Génesis 1:24-31).

Génesis 1:20​manda 27​camanga, cai alpapi causai ima ordenbi tiai callarishcatami villan. Por ejemplo, primeroca pescadocuna, jipamanga jahuata volaj animalcuna, shinallata jipamanga cai alpapi purij animalcuna y ña por ultimoca gentecunami tiai callarirca ninmi. Cientificocunapash pescadocunami primeroca tiai callarirca nin. Jipamanmi cai alpapi animalcunapash tiai callarirca y jipaman ashtaca huatacuna jipami gentecunaca tiai callarirca ninmi.

Bibliapica gentecuna, animalcuna, plantacunaca ashaguta cambiarishpapash shujmanga napacha tigranllu ninmi

Gerald Schroeder, físico runaca cashnami nin: “Tucui cosascuna imashina tiai callarishcataca Bibliapi Génesis capítulo 1​pimi yachachin. Chaica cunanbi cientificocuna yachaj chayashca cosascunahuan igual cashcata ricushpami Bibliapa nishcacuna cierto cashcata cuenta japinchi”.

Bibliapica ¿imatata yachachin?

Huaquin gentecunaca Bibliapi nishcacuna, cientificocunapa nishcacunahuan na igual canllu nishpami yachachin. Shinapash chai gentecunaca Bibliapi imatapacha nijta na ali intindimandami shina nin.

Cai universo o alpa 6 mil añoscunatalla charishcataca Bibliapica na yachachinllu. Bibliapica cai universo y cai mundo alpa ima horapacha tiai callarishcataca na villanllu. Mas bien solo callaripica universo y alpami tiai callarirca nishpallami yachanchi (Génesis 1:1).

Bibliapica cai alpata seis días de 24 horaspi creashcataca na yachachinllu. Más bien Bibliapica punllamanda parlashpaca ashtaca tiempomanda parlangapami punlla nishpa utilizan. Por ejemplo, caimanda parlashpami Bibliapica: ‘Cai pachata, jahua pachata, Mandaj Taita [Jehováa] Dios rurajui punllapi’ nishpami yachachin (Génesis 2:4). Caica Taita Dios cai mundo alpaguta 6 punllacunapilla rurashcatami ricuchin. Shinapash chai punllacunamandaca cada punllami ashtaca ashtaca huatacuna cashcanga.

Bibliapica gentecuna, animalcuna, plantacunaca ashaguta cambiarishpapash shujmanga napacha tigranllu ninmi. Génesis libropica Taita Dios animalcunata rurashpaca según “género” rurarca ninmi (Génesis 1:24, 25, TNM). Bibliapica “género” nishpaca shuj shuj cosascunamandami parlan. Chaimi Bibliapica generomanda parlashpaca gentecuna, animalcuna, plantacuna y shuj cosascunapash tiempohuan cambiashcata intindichin.

Quiquinga ¿imatata yuyapangui?

Bibliapica cai universopash, alpapash y causaipash imashina tiai callarishcatami aligutapacha intindichishpa yachachin. Shinallata pi chai tucui cosascunata rurashcatapashmi yachachin. Encyclopædia Britannica nishcapica “cai mundopi causaica na yangamandachu tiai callarishca nishpami yachachin. Shinapash cientificocunapa nishcacunahuanbash casi igualtami yachachin”b ninmi.

Caipi yuyapai:

Cai alpapi causai imashina tiai callarishcata aliguta yachangapaca Génesis 1:1–2:4​ta liipangui. Chaitaca gentecunapa creenciacunahuan comparashpa ricupangui. Por ejemplo Babilonia gentecunaca Taita Dioshna caj shuj huarmipa huañushca cuerpomanda, shinallata shuj diospa yahuarmandami tanto ñucanchi universo y gentecunapash tiai callarirca nishpami crin carca. Shinallata Egipto llactapi gentecunaca Ra shuti diospa viquicunamandami gentecunaca shamunchi nishpami crin carca. Ña cutin China llactamanda gentecunaca shuj jatun jatun runapa huañushca cuerpomandami cai alpapica ashtaca cosascuna tiai callarirca. Y chai runapa cuerpopi tiashca piquicunamandami gentecunaca tiai callarirca nishpami crin carca. Pero ¿imatata yuyapangui? Génesis libropi nishcacunaca ¿cai gentecunapa nishcacunahuanga igualchu can? O ¿cientificocunapa nishcacunahuanllu igual can?

Cai mundo Alpagutaca ¿pita rurarca? nishca videota ricupangui, chaica 4 minutocunatallami paran. Caitaca jw.org paginapi ricupangui.

a Bibliata escribishca shimicunapica, Diospa shuti Jehová cashcatami ricuchin.

b La Encyclopædia Britannica nishcaca cai mundota Taita Diosmi rurarca nishpaca na yachachinllu.

    Quichua Imbabura publicacionguna (1993-2026)
    Llujshingapaj
    Caipi yaicupai
    • Quichua (Imbabura)
    • Cai informacionda shujcunaman cachangapaj
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • ¿Imashinata utilizana can?
    • Quiquinba datocunataca alimi cuidashun
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Caipi yaicupai
    Cai informacionda shujcunaman cachangapaj