ARTICOLO STUDIOSCHE 21
GHILI 21 Șion o Regato po iechto than!
Rode o foro cai așel anda sea o timpo!
„Ajucăras anda sea o ilo [o foro] cai va avela.” (EVR. 13:14)
ANDA SO DAS DUMA
Va avela te dichas sar ajutil amen acana hai ando viitorii, so phenel-pe ando Evrei, o capitolo 13.
1. So phendea o Isus de mai anglal că va avela ando Ierusalimo?
ȚÂRA timpo angla so te merel, o Isus phendea iech profeția cai pherdilea-pe i iechto data cana o Ierusalimo hai o templo sas-le distrugime. Vo phendea te len sama anda codoia că o Ierusalimo va avela „înconjurime catar le armate cai șiute penghe țărha code”. (Luca 21:20) O Isus phendea pesche discipolenghe te tiliaren sigo andai Iudeea cana va dichena cadal armate romane. (Luca 21:21, 22)
2. So andea amintea o apostolo Pavel le creștinenghe evrei anda i Iudeea hai o Ierusalimo?
2 Chichiva bărșența angla so te avel înconjurime o Ierusalimo catar le armate romane, o apostolo Pavel scriisardea o lil Evrei ande savo sas scriime buchia zurales importanto. Ande leste o Pavel dea le creștinenghe andai Iudeea hai anda o Ierusalimo lașe sfaturi, caște aven mișto pregătime anda le phare ghiesa cai avenas. Tha so avelas te întâmplol-pe? O Ierusalimo sas-lo pașă te avel distrugime. Dacă camenas te așen andi viața, codola creștini trebunas te aven gata te mechen palal penghe chăra hai penghi buchi. Ita sostar phendea o Pavel anda o Ierusalimo: „Na-i amen iech foro cai așel anda sea o timpo”. Pala codoia, vo mai phendea: „Tha ajucăras anda sea o ilo codo cai va avela”. (Evr. 13:14)
3. So si „o foro cai siles temelii ciace” hai sostar rodas-les?
3 Le creștini cai alosarde te tiliaren anda o Ierusalimo hai andai Iudeea daștil-pe că sas-le prasade hai le manușa asanas lendar, tha cado alosarimos salvisardea lenghi viața. Vi ande amare ghiesa, amen sam prasade anda codoia că alosardeam te na șioas amaro pachiamos andel manușa hai te na rodas amari siguranța sau iech viața mai lași ande cadai lumea. Atunci, sostar cărdeam cado alosarimos? Anda codoia că jianas că i lumea ande savi traisaras va nachela. Amen rodas „o foro cai siles temelii ciace”, adică „codo cai va avela” – o Regato le Devlesco.a (Evr. 11:10; Mat. 6:33) Mai dur, ande cado articolo, va avela te dichas trin buchia: 1) sar ajutisarde le Pavelosche sfaturi le creștinen anda o iechto secolo te roden mai dur ‘o foro cai va avela’, 2) sar ajutisardea-len o Pavel te aven pregătime anda le buchia cai avenas opral lende hai 3) sar ajutin vi amen le sfaturi le Pavelosche.
PACHIA TUT ANDE CODO CAI CI VA MECHELA TUT NICIECHDATA
4. Sostar sas o Ierusalimo iech foro importanto anda le creștini?
4 O Ierusalimo sas iech foro zurales importanto anda le creștini anda o iechto secolo. Code sas cărdi i congregația creștino ando bărș 33 a.e. hai sa code sas vi o corpo de guvernare. Mai but, bute creștinen sas-len chăra ande codo foro hai vi aver barvalimata. Cu sea cadala, o Isus phendea pesche discipolenghe că, ande iech ghies, va trebuna te tiliaren anda o Ierusalimo hai te mechen chiar vi i Iudeea. (Mat. 24:16)
5. Sar pregătisardea o Pavel le creștinen anda le buchia cai avenas opral lende?
5 Caște pregătil le creștinen anda le buchia cai avenas opral lende, o Pavel ajutisardea-len te hachiaren mai mișto sar dichelas o Iehova codo foro. O Pavel andea lenghe amintea că o Iehova ci mai dichelas lașe iachența o templo, le rașaien hai le jertfe cai sas andine code. (Evr. 8:13) But anda le jene cai beșenas ande codo foro ci pachiaie ando Mesia. O templo ci mai sas o than cai anelas-pe închinarea uji hai avelas te avel distrugime. (Luca 13:34, 35)
6. Sostar trebunas te așunen le creștini o sfato cai dea-les o Pavel ando Evrei 13:5, 6?
6 Cana o Pavel scriisardea le evreienghe, o Ierusalimo sas iech foro zurales șucar, cai savore jene bucurinas-pe te beșen ande leste sau te jian te dichen-les. Iech autoro romano cai traisardea ande codoi vremea phendea anda o Ierusalimo că sas „o mai prinjiando foro anda o Oriento”. Ande fiesavo bărș, le evrei anda mai but thana jianas co Ierusalimo caște încăren le sărbători, hai cadaia anelas love le forosche. O ciacimos si că chichiva creștini bucurinas-pe catar iech lașio traio. Daștil-pe că anda codoia o Pavel phendea lenghe: „Ande tumari viața te na iubin le love, hai te aven mulțumime sosa si tumen”. Pala codoia, phendea lenghe iech verseto ande savo o Iehova phenel pesche manușenghe: „Niciechdata ci va avela te mechav tut hai niciechdata ci va avela te duriarav man tutar”. (Citisar Evrei 13:5, 6; Deut. 31:6; Ps. 118:6) Le creștini cai beșenas ando Ierusalimo hai andi Iudeea trebunas te anen penghe amintea că o Iehova ci avelas te mechel-len. Sostar? Anda codoia că pala țâra timpo de cana primisarde o lil le Pavelosco, von trebuisarde te mechen palal penghe chăra, penghi buchi hai penghe barvalimata hai te jian ande iech than cai ci prinjianenas-les.
7. Sostar trebul te sichioas te pachias amen ando Iehova încă de acana?
7 So sichioas amen. So va avela opral amende? „Iech baro necazo” va astarela, ande savo cadai lumea nasul va avela chosli cu sea. (Mat. 24:21) Cadea sar le anglune creștini, vi amen trebul te avas pregătime hai uștiade. (Luca 21:34-36) Ando baro necazo, daștil-pe că vi amen va trebula te mechas palal amare chăra sau sea amare barvalimata. Ande codo timpo trebul te pachias ciaces că o Iehova ci va mechela niciechdata pesche manușen. Tha daisaras te sicavas ande so pachias amen încă de acana, angla te astarel o baro necazo. Te pușias amen: „Sicavav prin so cherav hai prin mânre obiectivea că ci pachiav man andel barvalimata, tha ando Del, cai promitil că va lela sama mandar?”. (1 Tim. 6:17) Daisaras te sichioas but buchia anda so întâmplosardea-pe ando iechto secolo. Cu sea cadala, o baro necazo va avela mai pharo sar orisavi aver buchi prin savi nachle le creștini ji acana. Cadea că, sar va avela te jianas so trebul te cheras cana va astarela o baro necazo?
AȘUN CODOLENDAR CAI SILE ANGLA TUTE
8. So phendea o Isus pesche discipolenghe te cheren?
8 Pala chichiva bărșa pala so primisarde o lil le Pavelosco, le creștini dichle că o Ierusalimo sas-lo înconjurime catar le armate romane. Cana dichle cadaia, le creștini hachiarde că trebunas te nașen anda o Ierusalimo, anda codoia că o foro avelas te avel distrugime. (Mat. 24:3; Luca 21:20, 24) Tha cai avenas te nașen? O Isus phendea lenghe: „Codola andai Iudeea te nașen ca le plaina”. (Luca 21:21) Pașa lende sas but plaina. Cadea că, caring avenas te nașen?
9. So daștinas te pușen-pe le creștini cai trebunas te nașen caring le plaina? (Dich vi i harta.)
9 Save sas chichiva plaina cai daștinas te nașen le creștini? Von daștinas te nașen andel plaina andai Samaria, andai Galileea anda Libano, co plain Hermon, sau andel plaina pa i coaver rig le Iordanoschi. (Dich i harta.) Ande codol plaina sas chichiva foruria cai falas-pe că sas lașe thana caște garaven-pe. Sar exemplo, o foro Gamla sas-lo pe iech plain ucio hai sas zurales pharo anda varacaste te arăsăl code. Chichiva evrei pachianas că cado foro sas iech than zurales lașio caște garaven-pe. Cu sea cadala, ande codo foro sas iech baro marimos mașcar le evrei hai le romani, hai but anda le manușa cai beșenas code mule.b
Chiar cana le creștini daștinas te nașen caring but plaina, na savore sas-le lașe garaimata (Dich o paragrafo 9)
10, 11. a) Sar daștil-pe că sicadea o Iehova le creștinenghe so te cheren? (Evrei 13:7, 17) b) So miștimata sas le creștinen anda codoia că așunde codolendar cai sas angla lende? (Dich vi i imaginea.)
10 Daștil-pe că, o Iehova phendea le creștinenghe so te cheren prin codola cai sas-le angla i congregația. O Eusebiu, iech murș cai jianel mișto i istoria scriisardea: „O Del sicadea le phralenghe cai sas-le angla i congregația cai trebunas te nașen le creștini anda o Ierusalimo, von phende că trebunas . . . te nașen andi Pella iech foro andai Pereea.” Pachialas-pe că o foro Pella sas iech lașio than anda le creștini. Von daștinas te arăsăn sigo cadale foroste anda codoia că ci sas dur le Ierusalimostar. Sa cadea, le mai but anda le manușa cai beșenas ando foro Pella ci sas-le evrei, cadea că ci marde-pe contra le romani. (Dich i harta.)
11 Le creștini cai nașle andel plaina line-pe pala o sfato le Pavelosco ‘te așunen codolendar cai sile angla lende’. (Citisar Evrei 13:7, 17.) Cadea că le manușa le Devlesche așile andi viața. So întâmplosardea-pe andel purane ghiesa sicavel că o Iehova ci mechlea niciechdata codolen cai ajucărenas „o foro cai siles temelii ciace”, o Regato le Devlesco. (Evr. 11:10)
I Pella sas iech lașio garaimos hai ci sas prea dur lendar (Dich le paragrafea 10 hai 11)
12, 13. Sar sicavel o Iehova pesche manușenghe so te cheren andel phare ghiesa?
12 So sichioas amen. O Iehova folosil codolen cai sile angla amende caște sicaven amenghe so trebul te cheras. Andi Biblia, arachas but exemplea cai sicaven că o Iehova șiutea păstori caște sicaven lesche manușenghe so trebun te cheren andel phare ghiesa. (Deut. 31:23; Ps. 77:20) Aghies, vi amen dichas ciaces că o Iehova folosil mai dur codolen cai sile angla lesche manușa.
13 Sar exemplo, cana astardea i pandemia COVID-19, codola cai sas angla amende phende amenghe so trebul te cheras ande codol momentea. Le phure primisarde instrucțiuni cai ajutisarde-len te len sama mai dur catar o pachiamos le phralengo hai le pheiango. Țâra timpo pala so astardea i pandemia, încărdeam iech baro congreso ande mai but sar 500 șiba. Le phrala dichle-les po interneto, po televizoro hai așunde-les prin radiouo. Le manușen le Iehovasche sas-len sea o timpo haben spiritualo. Cadea, savore așileam chidine. Daisaras te pachias ciaces că, prin orisave pharimata avelas te nachas ando viitorii, o Iehova va ajutila mai dur codolen cai sile angla amende te cheren lașe alosarimata. Caște avas mișto pregătime anda o baro necazo hai te avas goghiaver ande codol phare ghiesa, trebul te pachias amen ando Iehova hai te așunas codolendar cai sile angla amende. Tha so aver calități trebun amenghe?
SICAV IUBIREA PHRALICANI HAI DE BUHLE VASTESA
14. Cadea sar phenel-pe ando Evrei 13:1-3, so calități trebuisarde te sicaven le creștini angla te avel distrugime o Ierusalimo?
14 Cana va astarela o baro necazo, va trebula te sicavas iubirea iech caring aver mai but sar oricana. Atunci, va avela importanto te las amen pala o exemplo le creștinengo cai beșenas ando Ierusalimo hai andi Iudeea. Von sicade sea o timpo iubirea iech caring aver. (Evr. 10:32-34) Tha ande le palutne bărșa angla te avel distrugime o Ierusalimo, le creștini trebunas ‘te sicaven iubirea phralicani hai te den buhle vastesa’ mai but sar oricana.c (Citisar Evrei 13:1-3) Vi amen va trebula te cheras sa cadea ando timpo so o sfârșito cadale sistemosco pașiol.
15. Sostar trebunas le creștini evrei te sicaven iubirea phralicani hai te den buhle vastesa pala so nașle?
15 Cana o Ierusalimo sas-lo înconjurime catar le armate romane, von tiliarde sigo anda o foro. Le creștini daisarde te nașen, tha ci daisarde te len but buchia pența. (Mat. 24:17, 18) Von trebunas te pachian-pe iech ande aver ando timpo so jianas caring le plaina hai vi pala so arăsle andi Pella. Jianas mișto că le creștini ajutisarde averen ‘cana sas-len bari nevoia’. Cadea, von daisarde te den buhle vastesa hai te sicaven iech ciaci iubirea phralicani. (Tit 3:14)
16. Sar daisaras te sicavas iubirea caring amare phrala hai pheia cai silen nevoia ajutorostar? (Dich vi i imaginea.)
16 So sichioas amen. I iubirea cherel amen te ajutisaras amare phralen hai pheian cana silen nevoia ajutorostar. But phrala hai pheia sas-le gata te ajutin codolen cai tiliarde anda pengo them anda codoia că sas iech războio sau iech dezastro naturalo, dine-len so trebulas lenghe caște train hai zuriarde-len te slujin le Iehovasche mai dur. Iech phei andai Ucraina, savi trebulas te mechel pesco chăr anda codoia că sas iech războio, phendea: „Prin le phrala, dichlem sar o Iehova phendea manghe so te cherav hai simțosardem lesco ajutorii. Le phrala primisarde amen anda sea o ilo hai dine amen iech vast ajutorostar andi Ucraina, andi Ungaria, hai acana andi Germania!”. Codola cai den buhle vastesa le phralen hai len sama lendar, cheren buchi ande iech than le Iehovasa. (Prov. 19:17; 2 Cor. 1:3, 4)
Aghies, amen trebul te ajutisaras le phralen hai le pheian cai trebun te mechen penghe chăra (Dich o paragrafo 16)
17. Sostar trebul te bariaras i iubirea phralicani hai te das buhle vastesa încă de acana?
17 O ciacimos si că, ando viitorii, va trebula te ajutisaras amen iech averes vi mai but sar acana. (Hab. 3:16-18) O Iehova sicavel amen de acana sar te bariaras i iubirea phralicani hai te das buhle vastesa, cadal buchia va trebula te cheras-len ando baro necazo.
SO VA AVELA ANDO VIITORII?
18. Sar daisaras te las amen pala le creștini evrei anda o iechto secolo?
18 Pala sar jianas, le creștini evrei cai nașle caring le plaina așile andi viața cana o Ierusalimo sas-lo distrugime. Von tiliarde anda o foro, tha o Iehova ci mechlea-len niciechdata. So daisaras te sichioas anda lengo exemplo? Ci jianas so va avela ando viitorii. Tha jianas că o Isus zuriardea amen te avas pregătime hai te cheras so phenen amenghe codola cai sile angla amende. (Luca 12:40) Sa cadea, si amen vi le sfaturi dine le Pavelostar ando Lil caring le evrei, sfaturi cai si zurales lașe aghies, cadea sar ando iechto secolo. Mai but, o Iehova phendea fiesavesche mașcar amende că ci va mechela amen niciechdata. (Evr. 13:5, 6) Cadea că, te rodas mai dur o foro cai așel anda sea o timpo, o Regato le Devlesco, hai cadea va avela te bucurisaras amen catar le miștimata cai va avena! (Mat. 25:34)
GHILI 157 I ciaci pacea si pașă!
a Andel purane ghiesa, le forurea sas-le butivar conducime ieche regestar. Iech foro sar cado daștilas te avel prinjiando sar iech regato. (Gen. 14:2)
b Cado marimos sas ando bărș 67 a.e., țâra timpo pala so le creștini nașle anda o Ierusalimo hai i Iudeea.
c Le dumes traducime prin „iubirea phralicani” daștin te sicaven i iubirea cai si mașcar le jene anda i familia, tha o Pavel folosisardea-len caște sicavel o phanglimos chidino cai si mașcar le phrala andai congregația.