BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • w06 1/10 map. 6 ​-​ 10
  • Mekesh Rukat ni Kalimish mu Kulam Rudim Rey

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • Mekesh Rukat ni Kalimish mu Kulam Rudim Rey
  • Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2006
  • Tumitu twa milong
  • Yom Yifanakena
  • Babel ‘Kuyip Kwakad Kupwang kwa Rudim’
  • ‘Likany Mboj’
  • ‘Lam Rudim Rey’
  • Likany Mazu Mawonsu ‘Maridila, Ujim ni Kuswej’
  • ‘Kulond kwa Chiyul’—Kudi kwa Usey
  • Ukutwish Kupandakan Kusadil Kuyimp kwa Rudim
  • Tulondany Mazu “Mawamp Makutwisha Kukasikesh”
    “Ilamany Ayinen Mu Rukat ra Nzamb”
  • Sadil Rudim Rey mu Mutapu Uwamp
    Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2015
  • Lond Mazu ‘Mawamp Makutwisha Kukasikesh’
    Mutapu wa Kushal mu Rukat ra Nzamb
  • Chabombakeshay Kal Nzamb Wachinung Pikil Muntu Wachauril
    Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2007
Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2006
w06 1/10 map. 6 ​-​ 10

Mekesh Rukat ni Kalimish mu Kulam Rudim Rey

“Chawiy ni yenen kand muntu ni muntu amukata mukajend mudi mwikatilay amwinend; ni mband amulimisha nfumwend.”—EFESUS 5:33.

1, 2. Chipul ik cha usey chifanyidinau kwiyipul, angachik ap angatan awonsu, ni mulong wak?

TONGAP bil anch akwinkish chipan chimwing chifundinau piur anch: “Lam Nawamp.” Ov, mutapu ik ukutwisha kuchilam? Chakin kamu, ukusal yawonsu ukutwisha mulong wa kuchilam pakad kuchiyipish. Ap anch wijap nawamp chom chidia mukach.

2 Naomi mwadiamufu mwin Isarel wayileja ayangadim Orpah ni Rut anch: “Yehova akwinkishany chipan, ni tanany muntu ni muntu ndond ya kwipimishin, muntu ni muntu mu chikumbu cha nfumwend.” (Rut 1:3-9, NW ) Bibil ulondil piur pa mband muwamp anch: “Kudia tatuku kukat kudiokal uswan wa chikumbu ni dipit, pakwez mband wa manangu ukat kudiokal ching kud [ Yehova].” (Jinswir 19:14) Anch udi ngachik ap ngatan, ufanyidin kumuman mbay ney a uruw mud chipan chikwinkishinay Nzamb. Mutapu ik ulamina chipan chikwinkishinay Nzamb?

3. Chiyul ik cha Paul chifanyidinau amakundj ni amband kulondul chisu chambambinau?

3 Payifundinay in Kristu a mu mivu chitot ya kusambish, mupostol Paul walonda anch: “Chawiy ni yenen kand muntu ni muntu amukata mukajend mudi mwikatilay amwinend; ni mband amulimisha nfumwend.” (Efesus 5:33) Shinshikin mutapu ukutwishau ikundj ni mband kulondul chiyul chinech kukwatijan ni mambamb mau.

Babel ‘Kuyip Kwakad Kupwang kwa Rudim’

4. Rudim rikutwish nchik kwikal nich usu wa kusal yom yiyimp ap yiwamp?

4 Yakob, mwin kufund Bibil ulondil anch rudim ‘ruswejin kuyip’ ni “rizwil sens ni ulemb.” (Yakob 3:8) Yakob wading wij uyakin winou wa usey ulondila anch: Rudim ruswejin kuyip rukat kujipan. Chakin anch, Yakob wading wij nawamp ruswir ra Bibil risikeshina mazu makash nich “kutap kwa mpak ya musamun.” Pakwez , ruswir riner rilondil anch “jindim ja in manangu jikat kwokan.” (Jinswir 12:18) Chakin, mazu makutwish kwikal nich usu nakash. Makutwish kutapan, ap kwokan. Ov, mutapu wey wa kulond ukwet yibudikin ik padi mwin nkwey? Anch wamwipul mbay ney a uruw chipul chinech, ov, mutapu ik ukutwishay kwakul?

5, 6. Mulong wak chiyikasikedin antu amwing kulam rudim?

5 Anch mazu masansena ku muchim mikadil kal chaku mu uruw wen, ukutwishany warijekany mwikadil winou. Pakwez, chitin kwikasikesh. Mulong wak? Mulong chifanyidin kurish nich kuburen kuwanyin. Mulong chitil twavadika nich chitubachikidin mwi njil yiyimp mu mutapu wetu wa kutong ni wa kwambamb. Yakob wafunda anch: “Anch kudi wakad kurumbuk mu dizu, ndiy muntu uwanyidin, ndiy kand ukutwisha kukand mujimbu wawonsu.”—Yakob 3:2.

6 Kuwej ku kuburen kuwanyin kwa muntu, mutapu wamulilau muntu ukutwish kwikal nich usu mu kusadil kuyimp kwa rudim. Antu amwing ayilidina mu majuku mwadinga anvaj “akad kwitiy jinkand, . . . akad kwikand ayinau, in chisum.” (2 Timoteu 3:1-3, MM) Chisu chivud, an apamina mu mwikadil wa yaku yiney, akat kuyimekeshang pakatau kwikal amakurump. Tufanyidinap kusadil mazu masansena ku muchim anch mulong tudi antu akad kuwanyin ap anch mulong atulila nayimp. Chawiy lel kwijik milong yiney kutukwashin kwijik mulong wak chiyikasikedin antu amwing kulam rudim mu kulond mazu makash.

‘Likany Mboj’

7. Yom ik yasotay kulond Pita payiyulay in Kristu ‘kudjibul . . . mboj’?

7 Yikalap nchik milong yiukwetanya, kusadil mazu mayimp mu uruw kukutwish kumekesh anch ikundj ap mband kamukatinap mbay nend a uruw ni kumulimish. Chawiy lel, mupostol Pita wayiyula in Kristu anch: “Djibulany . . . mboj.” (1 Pita 2:1) Dizu dia Ugrek dikarumwinau anch “mboj” dirumburikin “kulond kwa masaal.” Dizu dined dikwet chitongijok cha ‘kuyiswingish antu.’ Mazu minam mamekeshin kamu nawamp yibudikin ya kusadil kuyimp kwa rudim!

8, 9. Ov, masaal makwet yibudikin ik, ni mulong wak ambay a uruw afanyidin kulik kusaalijan?

8 Masaal makutwish kumekan mudi ma chamwamu, pakwez shinshikin yikata kushiken pakatau kusadil mazu minam kud ikundj ap kud mband. Kumwel mbay ney anch mwadiambal, mwin usweral, ap mwin kukishan kurumburikin anch chawiy chaku chend—kulond kwinoku kudi kwa kumwovish mbay ney usany. Chidi chaku chimwing cha chisum. Ov, tukulond nchik pa mazu makasikeshidina chaku chiyimp cha mbay ney? Ov, kusadil mazu mud: “Usadining ching yom ya usweral” ap “Ukuteshangap kwey” kudiap chakin kamu kusutish chipim mu kulond? Kulond kwa mutapu winou kukat kusarumunang milong. Ni milong yiney yikutwish yalet matend.—Yakob 3:5.

9 Mambamb ma masaal makat kuletang matend mu uruw, ni yiney yikutwish kushikij ku yibudikin yiyimp. Jinswir 25:24 jilondil anch: “Chidi chiwamp kushakam mu dikonk dia mbangu dia chikumbu cha piur, kupandakan kushakam mu chikumbu pamwing ni mband wa matend.” Mwamu kamu tukutwisha kulond mulong wa ikundj wa matend. Mu kusut kwa chisu, mazu ma yitamp ma ikundj ap ma mband makuyipish urund, ap kumutongish ikundj ap mband anch kamukatinap kand. Chimeken patok anch, chidi cha usey kulam rudim. Pakwez, mutapu ik tukutwisha kulam rudim retu?

‘Lam Rudim Rey’

10. Mulong wak kwijidish rudim kudi kwa usey?

10 Yakob 3:8 ulondil anch: “Pikil muntu ukutwish kwijidish rudim.” Pakwez, chikalap nchik mwamu tufanyidin kusal usu wetu wawonsu chakwel twijidisha rudim retu. “Anch muntu ukat kutong kwikal ni wi-Nzamb pakadiay kal kwijidish rudim rend, pakwez ukat kwidimb ku muchim wend, muntu winou wi-Nzamb wend udi wamwamu.” (Yakob 1:26; 3:2, 3) Mazu minam mamekeshin anch mutapu ukata kusadil rudim rey udi wa usey nakash. Makatap kusu kuyipish ching urund wey ni mbay ney a uruw; pakwez, makat kuyipish kand urund wey ni Yehova Nzamb.—1 Pita 3:7.

11. Mutapu ik tukutwisha kupwish kuburen kwovijan kukata kumekan mu mambamb?

11 Chidi chom cha manangu kushinshikin mutapu wambambina ni mbay ney a uruw. Anch kwabudikin milong yikash, pakish kuyidutish. Tal yom yamushikena Isak ni mukajend Rebeka, mudi muyifundinau mu Disambishil 27:46–28:4. “Rebeka wamwela Isak anch: ‘Champwish kal am usu, mulong wa ayangadim a in Het. Jakob niyend anch wat kand changadim mwin Het wa pakach pa ayangadim a ngand yiney, ov, mwamu am nishakamin kand ik mwom?’” Kwikil chom ap chimwing chimekeshina anch Isak wamwakula nayimp. Pakwez, ndiy wamutuma mwanau Yakob kuya ni kukimb mband mwin kumwov Nzamb wom ni wakad kumumesh Rebeka mar. Tongap bil anch kuburen kwovijan kwabudikin mu mambamb pakach pa ikundj ni mukajend. Kulond anch: “Etu” pa ndond pa kulond anch: “Ey”, kukutwish kudutish kupwitijan. Chilakej, pa ndond pa kulond anch: “Ukushakamangap kwey pamwing ni yamam!” ov, ukutwishap kulond anch: “Tuwapidil kushakam pamwing chisu kanang”? Shinshikinany mulong, kangal washinshikinany muntu. Likany chaku cha kusot kwijik nany uyingina ni nany ufila nich. Rome 14:19 ulondil anch: “Chawiy lel lik tulondulany yom yikuletisha chisambu, ni kuwapishijan muntu ni muntu.”

Likany Mazu Mawonsu ‘Maridila, Ujim ni Kuswej’

12. Chakwel kulam rudim, yom ik tufanyidina kwit mu malembil, ni mulong wak?

12 Kulam rudim kudiap ching kusu kushinshikin yitukata kulond. Mulong yitukata kulond yidiokiling mu muchim kiyidiokilingap mu kan bwat. Yesu walonda anch: “Muntu muwamp ukat kubudish mu chipau chend chiwamp cha muchim wend yom yiwamp; ni muntu muyimp ukat kubudish mu chipau chiyimp yom yiyimp; mulong kan kend kakat kulond kuvul kwa yom yidia mu muchim.” (Luka 6:45) Chawiy lel, chakwel kulam rudim rey, ukutwish kulembil mudi mwalembilay David anch: “Ntanga muchim usu, A Nzamb, wingedisha muchim wam wikala wakad kushemunik.”—Kuseng 51:10.

13. Ov, mutapu ik ukutwisha kushikij mazu maridila, ujim ni kuswej ku masaal?

13 Paul wayikasikesha in Efesus kulik mazu masansena ku muchim, ni yovil yikata kumubachik muntu kumalond. Ndiy wafunda anch: “Dioshany rukuny rawonsu, ni kuswej kwawonsu, ni ujim wawonsu. Kangal wabarokany, ap kusaalan masaal, likany kand kukisijan kwa mitapu yawonsu.” (Efesus 4:31, MM) Shinshikin anch kurutu kwa kujimbul ‘kubarok, ni kusaalan masaal,’ Paul wajimbula “rukuny rawonsu, ni kuswej kwawonsu, ni ujim wawonsu.” Ujim wa muntu wawiy ukata kumushikij ku kulond mazu masansena ku muchim. Chawiy lel, iyipula amwiney anch: ‘Ov, nilamin rukuny ni ujim mu muchim wam? Ov, nidi “muntu mwin ujim”?’ (Jinswir 29:22) Anch mwamu chidia ku mutambu wey, mwita Nzamb ukwash wa kurish nich yaku yiney ni kwilam mulong utwisha kulik ujim. Kuseng 4:4 ulondil anch: “Wovanyip nchik ujim, kangal wasalany chitil. Londany kusu mu michim yen pakulal pa maulal men, chad ikuchikany bil zong.” Anch kupwitijan kwasambish kupandakesh ujim ni ukwet wom wa kukangany kushimpish muchim, londul chiyul chidia mu Jinswir 17:14: “Lik piwakadia kal kusambish matend.” Diokalap kushik ni chisu pakudutina matend.

14. Rukuny rikutwish mutapu ik kuyipish uruw?

14 Chiswapelap kurish nich ujim anch ujim winou udiokil ku yom yatazukay Paul anch: “rukuny.” Dizu dia Ugrek diasadilay Paul dirumburikin “rukuny ra kulik kulikishin” ni ‘muchim uyimp ukat kulam kurumbuk kwa antu.’ Yisu yimwing, matend mading mudi mumb ujikinau pakach pa ikundj ni mukajend, ni mwikadil winou ukutwish kudandamen chisu chilemp. Anch milong kayipwishinap nawamp kukutwish kubudikin rukis rakad kumekan patok. Pakwez, kulam rukuny ku muchim mulong wa kurumbuk kwa muntu mukwau kudi kuyimp. Mulong yom yashikedina kal yikutwishap kukarumuk. Anch walikishidin kal uyimp, chiwapinap kuuchirokin. Rukat “kirikusulangip muchim.”—1 Korint 13:4, 5.

15. Yom ik yikutwisha kuyikwash antu ijidina kal kusadil mazu mayimp chakwel kuswimp mutapu wau wa kulond?

15 Chikwikal nchik anch mazu ma masaal mading chaku mwi ndond wapamina? Ukutwish kuswimp. Itekinap mimbu kanang ku mitambu yikwau ya mwom yiukeza kulik kuchirikin. Ov, pisu ukwimena mu kulond kwey? Ov, ukutwish kunenet kurutu mazu mey mikala mayimp? Uwapidil kwitekin mwimbu wisambidinau mu Efesus 4:29 anch: “Kangal dises diabudik mukan mwey.” Chakwel kusal mwamu, “italany anch wadjibwilany kal muntu mukuru ni yisalijok yend, ni kumudjal muntu musu, ufanakena ku ronganyin, ukweta chifu chendendiy wamutanga.”—Kolosai 3:9, 10.

‘Kulond kwa Chiyul’—Kudi kwa Usey

16. Mulong wak kulik kwambamb kukat kujip uruw?

16 Anch ikundj ni mukajend kasadilap usu wa kwambamb—yibudikin yikutwish kwikal yiyimp—anch milong kayipwishinap nawamp kukat kubudikinang rukis rakad kumekan patok. Yiney yidiap njil yiwamp ya kupan chibau kud mbay ney a uruw, mulong yikutwish kumuletin runeng ap kumuziyish. Chikwau kand, kulik kwambamb kukupandakesh kupwitijan ni kukupwishap mulong ukwetanya. Mband umwing walonda anch: “Pitwasambisha kwambamb, twisambinap kand mulong twadinga nich.”

17. Yik yifanyidinau kusal in Kristu atijadina chakwel kupwish kupwitijan?

17 Anch milong yidandamedin mu uruw, kwikil mutapu ukwau uswapela wa kuyipwish. Jinswir 15:22 jilondil anch: “Kwakad chiyul kutenchik kukat kuwa, pakwez in chiyul avud kutenchik kukat kujamish.” Uswiridinany kushakam pamwing ni mbay ney chakwel wisambinany milong yiniya. Kupwa, mutesha nawamp mbay ney nich muchim umwing. Anch yakukasikenany salany usu wa kwit ukwash wa amakurump mu chikumangen. Amakurump akwet ronganyin ra Bibil ni akwet nkeu mu kusadil yijidik ya Bibil. Antu inay adi “mudi chibwik cha kukangesh rinkind, ni ndond ya kujingam mulong wa ruvul wa rinkind, mukash.”—Isay 32:2.

Ukutwish Kupandakan Kusadil Kuyimp kwa Rudim

18. Njit ik jilejenau patok mu Rome 7:18-23?

18 Chidingap chiswapela kulam rudim retu. Ni chidingap chiswapela kand kushinshikin yisalijok yetu. Mupostol Paul ulejen njit jarishay nich anch: “Nij kal yidia mu am yidia mwi mbij yam, kimushichip chom chiwamp, mulong rusot rukat kumekan kudi am, pakwez kusal yiwapila kwamwamu. Mulong yiwamp yinisotila kusal kinikat kuyisalip; pakwez yiyimp yinikisila kusal yawiy yinikat kusal. Pakwez anch nasal yinakad kusot kusal, chinech kiyamip nikat kuchisala, pakwez yitil yisokila mu am.” Mulong wa “yitil yidia mu [mu mujimbu wetu],” etu awonsu tukat kusadilang nayimp rudim retu ni yikunku yikwau ya mujimbu. (Rome 7:18-23) Pakwez, tufanyidin kurish nich mulong winou—tukutwish kuupandakan nich ukwash wa Nzamb.

19, 20. Ov, chilakej cha Yesu chiyikwashin mutapu ik amakundj ni amband kulam rudim rau?

19 Chifanyidinap kusadil mazu ma chamwamu, ni makash mu urund mudia rukat ni kalimish. Tongin chilakej chashay Yesu Kristu pa mulong winou. Yesu kasadilap masaal padingay ni in kwilej end. Ap uchuku wa nsudiel wa mwom wend padingay panap pansh pikwalanka ntad ja kusot kwijik nany wadinga muntu mujim pakach pau, Mwan a Nzamb kayiswejinap. (Luka 22:24-27) Bibil uyikasikeshin “amakundj,” anch: “Yikatany akajen mudi Kristu chikatilay chikumbu cha Nzamb ni kwipaniku amwinend.”—Efesus 5:25.

20 Ov, chikwikal nchik kud mband? Ndiy “amulimisha nfumwend.” (Efesus 5:33) Ov, mband umulimishina nfumwend ukutwish kumuchiril ap kumusaal? Paul wafunda anch: “Pakwez nisotil ing wijikany anch mutu wa muntu wawonsu ndiy Kristu; ni mutu wa mband ndiy ikundj; ni mutu wa Kristu ndiy Nzamb.” (1 Korint 11:3) Amband afanyidin kuyiziyil anfumwau mudi Kristu mukatay kumuziyil tatukwend. (Kolosai 3:18) Ap anch kwikil muntu wakad kuwanyin ukutwisha kumwimburij nawamp Yesu, kwikasikesh “kulondul mu ruzau rend” kukez kuyikwash amakundj ni amband kupandakana njit ja kusadil kuyimp kwa rudim.—1 Pita 2:21.

Yom ik Wileja Kal?

• Kusadil kuyimp kwa rudim kukutwish nchik kushesh uruw?

• Mulong wak chikasiken kulam rudim?

• Ov, chom ik chikata kutukwash kulam rudim retu?

• Chom ik ufanyidina kusal anch kupwitijan kwashiken mu uruw?

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan