BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • w08 15/2 p. 28 ​-​ p. 30 par. 9
  • Manans Majim ma Buku wa Marko

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • Manans Majim ma Buku wa Marko
  • Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2008
  • Tumitu twa milong
  • Yom Yifanakena
  • MUDIMU UJIM MU GALALIYA
  • (Marko 1:1–9:50)
  • NGOND WA NSUDIEL
  • (Marko 10:1–16:8)
  • Yesu Kristu Udi Nany?
    Chom ik Chitufundishinay Bibil?
  • Yom ik Yasalay Yesu Padingay pa Divu?
    Sanger Mwom Chikupu!—Ileja Bibil
  • Marko Kalikap
    Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2008
  • Yesu Kristu Udi Nany?
    Chom ik Chakin Kamu Chifundishinay Bibil?
Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2008
w08 15/2 p. 28 ​-​ p. 30 par. 9

Dizu dia Yehova Didi Diom

Manans Majim ma Buku wa Marko

RUSANGU Ruwamp ra Marko ridi riswimp nakash pa Jinsangu Jiwamp jawonsu jinying. Arifunda kudi Yohan Marko mu mivu 30 kwinyim kwa kufa ni kuvumbuk kwa Yesu Kristu, ridi rusangu ramushena, ra yisal yikash yasalay Yesu mu mivu yisatu nich chikunku ya mudimu.

Chimeken anch arifundinay akamichid, pakampwil in Rome, mukand wa Marko umulejen Yesu mudi Mwan mwin kusal yilay wa Nzamb, wasala ni mushiku kampany wa kulejan. Ukasikeshin pa yom yasalay Yesu kadiap pa yalejanay. Kuta matu ku Rusangu Ruwamp ra Marko kukukasikesh ritiy retu mudiay Mesia ni kutubachik twikala in kulejan a uruu wa Nzamb akweta mushiku mu mudimu wa Ukristu.—Heb. 4:12.

MUDIMU UJIM MU GALALIYA

(Marko 1:1–9:50)

Kupwa kwa kwisambin mujikit wa Yohan Mubabatish ni machuku 40 masalay Yesu mwi mpay mu maverse 14 kusu, Marko usambishin rusangu ramushena ra mudimu wa Yesu mu Galaliya. Kusadil kwa kuchirikinamu dizu “kukashimuk” kuletin chitongijok cha kuswapej rusangu.—Mar. 1:10, 12.

Mu mivu yiney yisatu kusu, Yesu wasala makampany masatu ma kulejan mu Galaliya. Marko ushimunin rusangu nakash-nakash mu mutapu jilondulijadina. Malejan ma pa Mukandu ni ma Madiskur makwau mavud malemp-malemp ma Yesu kamafundinap.

Yakul ku Yipul Yipwilau Piur pa Bibil:

Marko 1:15—“Muten” wa chom ik washikena? Yesu walonda anch muten wendend wa kusambish mudimu wend washiken kal. Mulong ndiy wadinga Mwant Watondau, Want wa Nzamb wadinga ushejidin piswimp. Antu akweta michim yitok akutwish kwitiyij mudimu wend wa kulejan ni kusal yom yikutwisha kuyisal anch itapila dilau dia Nzamb.

Marko 1:44; 3:12; 7:36—Mulong wak Yesu kasotap anch antu atwa rubil ra yilay yend? Pa ndond pa kuyishikij antu ku yitongijok yimedina pa yovil ap jinsangu jakad kwikal jakin, Yesu wasota anch antu ijingunina ayinau anch ndiy Kristu ni akwata mupak wau ayinau wimedina pa uman wakin. (Is. 42:1-4; Mat. 8:4; 9:30; 12:15-21; 16:20; Luka 5:14) Ching kusu muntu wadinga pasak ni ayilembil mwi ngand wa Gerasen, Yesu wamuleja anch aya kwol kwau akayileja anamakwend. Asambisha kumushindil Yesu chakwel adiokala mwi ngand yiniya, chakwel kakwikalap nich cha kusal ni antu iniya ap akanganya kumanijan nau ap dichuku dimwing. Kwikalaku ni uman wa mwin ayilembil wokau kudi Yesu, kwakwasha kupwishish makasu mawonsu piur pa kusheshik kwa ayibond.—Mar. 5:1-20; Luka 8:26-39.

Marko 2:28—Mulong wak umutazukinau Yesu anch “Mwant wa dichuku dia [sabat]”? Kambuy Paul wafunda anch: “Yijil ya Moses yading nich mwizwizwimb wa yom yiwamp yisotila kwez.” (Heb. 10:1) Mudi mwalejanau Chijil, Sabat weza kusambish kwinyim kwa machuku musamban ma kusal mudimu, ni Yesu woka antu avud pa dichuku dined. Chinech chadinga mwinzwizwimb wa chisambu ni yiyukish yikwau yikezau kuman antu mu Wintakel wa Kristu wa Mivu Kanan kupwa kwa nsudiel ya wintakel wa mar wa Satan. Chawiy lel, Mwant wa Want winou udi kand “Mwant wa dichuku dia [sabat].”—Mat. 12:8; Luka 6:5.

Marko 3:5; 7:34; 8:12—Marko washikena nchik ku kwijik kachom pa kachom piur pa yovil ya Yesu? Marko kadingap umwing wa atwimbuy 12 ap murund wa piswimp wa Yesu. Yishankur ya pasak yilejen anch Marko wadinga murund wa piswimp wa kambuy Pita, chawiy chashikenay ku kwijik jinsangu jivud.—1 Pita 5:13.

Marko 6:51, 52—“Chilay cha mabot” chakanganyau in kwilej kutesh kurumburik chadinga chilay ik? Mu asaa akemp kurutu, Yesu wasadila mabot matan ni ansh aad kusu, wayidish amakundj 5000 pakad kuchind amband ni an. Kwijik “chilay cha mabot” kwarumburika anch in kwilej afanyidina kwijik kusutil ku chinship chinech anch Yehova Nzamb wamwinkisha Yesu usu wa kusal yilay. (Mar. 6:41-44) Anch atesha kujimb kwa usu wamwinkishau Yesu, kelap kukashimuk penday pa mem.

Marko 8:22-26—Mulong wak Yesu wasala yom yaad pamwokay mputames? Chimeken anch Yesu wasala mwamu mulong wa kumulimish muntu winou. Kumuchirishin usu wa kuman pakemp-pakemp muntu winou wadinga mputames mu machuku mavud kwamukwasha asambish kuman kulay kwa muten pakemp-pakemp.

Malejan Kudi Etu:

Marko 2:18; 7:11; 12:18; 13:3. Marko urumburil yaku, mazu, yitiyij, ni jindond jakadiau kwijik in michid akumutanga. Ulejen patok anch Afarise “ading ni [kujil] yakudia,” alond anch korban “nachipanang kal kudi Nzamb,” ni Asaduse alondil “anch kwikiling disanguk,” ni anch tempel wadinga “pantaliken” ni “mukandu wa Olivet”. Mulong Ayuda awiy adinga abangidin nakash dijuku dia Mesia, chawiy ndiy kadisambidinap. Chawiy lel, Marko watushila chilakej. Tufanyidin kutongin pa mikadil ya in kututesh pitudia mu mudimu wa Ukristu ap pitusadila madiskur mu yikumangan ya chikumangen.

Marko 3:21. Anamakwend a Yesu ading akad kwitiy. Chawiy lel, witekin pa ndond pa antu apompatinau ap aswingishinau kudi anamakwau akad kwitiy mulong wa ritiy rau.

Marko 3:31-35. Pamubabatishau, Yesu wikala Mwan wa muspiritu wa Nzamb, ni “Yerusalem wa mwiur” wikala makwend. (Gal. 4:26) Kudiosh pinipa, dijuku dia muspiritu dia Yesu diading piswimp ni dia usey nakash kudi ndiy kuyipandakanamu anamakwend a ku mujimbu. Chinech chitulejin anch tufanyidin kutek yisakin ya muspiritu pa ndond ya kusambish mu mwom wetu.—Mat. 12:46-50; Luka 8:19-21.

Marko 8:32-34. Tufanyidin kujingunin swa ni kudjibwil kulemp chitongijok chin chawonsu cha kwiyanaken kuyimp pa ndond pa kwipan kumekeshinau antu akwau. Mwin kwilej wa Kristu ufanyidin kwirijek chakwel “ituna [. . .] amwinend,” charumburik anch, ituna amwinend ni alika maku ni yitongijok ya choy. Ufanyidin kwisotil ‘azambul mutond wend wa mar’—chirumburikin kuman mar, anch chiswiridin, ap kwov usany ap kumuzengol ap kumujip mulong udi mwin Kristu. Ni ufanyidin ‘amulondula’ Yesu chikupu, alondula chilakej cha mwom Wend. Kwikal mwin kwilej kwitin anch tukudish ni tulama spiritu wa kwipan mudi wa Yesu Kristu.—Mat. 16:21-25; Luka 9:22, 23.

Marko 9:24. Tufanyidinap kwov usany wa kulejan ritiy retu ap kulembil chakwel twikala nich ritiy rikash.—Luka 17:5.

NGOND WA NSUDIEL

(Marko 10:1–16:8)

Kwinsudiel kwa mu wa 32 C.C., Yesu wez “ku mimbu ya Yudea ni ushad wa Yordan,” ni chisak chamukumangen kand. (Mar. 10:1) Kupwa kwa kulejan kwinikwa, waya ku Yerusalem.

Pa Nisan dichuku dia 8, Yesu udi ku Betaniy. Ndiy ushich ni kudia pandamay mband wamutek many ma mananash pa mutu wend. Yinship yasadika kudiosh pandamay Yesu mu Yerusalem djat ni pasangukay uyilejen mudi muyilondulijadina.

Yakul ku Yipul Yipwilau Piur pa Bibil:

Marko 10:17, 18—Mulong wak Yesu wamutenchika yitongijok muntu wamutazuka anch “Mulej muwamp”? Ku kulik kumutazuk kwinoku nich dijin dia rubabek, Yesu wapana uyaj kudi Yehova ni wamekesha anch Nzamb wakin ndiy musul wa yom yawonsu yiwamp. Chikwau kand, Yesu wapwitina manangu pa uyakin wa pa dishin anch Sakatang wa yom yawonsu, Yehova Nzamb, ndiy kusu ukweta mbil ya kutenchik yijidik ya uwamp ni uyimp.—Mat. 19:16, 17; Luka 18:18, 19.

Marko 14:25—Chom chisambinay Yesu payilejay atwimbuy end ashinshamena anch: “Kinikez kanap kand ku dibuj dia nviny ni kushik ku dichuku dinidia pinikudina disu mu want wa Nzamb”? Yesu kalondap anch kuding nviny ya kumekan ni mes mwiur. Yisu yimwing musangar aufanikeshining nich nviny, chimekeshin anch, Yesu wading wisambidin musangar wa kwikal mu Want pamwing ni in kwilejend azizidilau many asanguka.—Kus. 104:15; Mat. 26:29.

Marko 14:51, 52—Nany wadinga Nsangarum “wachina mau kanzikis”? Ching Marko kusu amwinend wisambidina mulong winou, chawiy lel, chimeken patok anch ndiy wading wisambidin piur pend amwinend.

Marko 15:34—Ov, mazu ma Yesu “Nzamb wam, Nzamb wam, mulong ik wanlika am?” mamekeshin anch ndiy waburena ritiy? Bwat. Ap anch twijap nawamp yamubachika Yesu alonda mwamu, mazu minam makutwish mamekesh anch Yesu wajingunina anch Yehova wamudiosh kal diking diend chakwel kushinshaman kwa Mwanend akupaka kamu. Chitwishikin kand Yesu walonda mwamu mulong ndiy wasota awanyish Kuseng 22:1 wisambina yendendiy.—Mat. 27:46.

Malejan Kudi Etu:

Marko 10:6-9. Rutong ra Nzamb ridi anch ambay a uruw ashakama pamwing chikupu. Chawiy lel, pa ndond pa kukimb swa kulikijan, amakundj ni amband afanyidin kwikasikesh chakwel asadila yijidik ya Bibil yikuyikwasha kupandakan milong yikutwisha kulank mu uruw.—Mat. 19:4-6.

Marko 12:41-44. Chilakej cha kazwendj mwadia-mufu chitulejin anch tufanyidin kwipuk choy kusutil ku kukwash difukwil diakin.

[Chipich chidia pa paj wa 29]

Mulong wak Yesu wamuleja muntu winou aya akayileja anamakwend yom yawonsu yamushikena?

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan