BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • w09 1/5 map. 17 ​-​ 21
  • Ansand—mekeshany Kukul Kwen

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • Ansand—mekeshany Kukul Kwen
  • Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2009
  • Tumitu twa milong
  • Yom Yifanakena
  • Kukul Chom Ik?
  • Rish Nich Milong ni “Kwirijek”
  • Kwirijek Mulong wa Uruu Utwishikina
  • “Wanyish Mudimu Wey”
  • Kukul Kuletining Musangar Wakin
  • Salany Chakwel Kukul Kwen Kumekana Patok
    Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2009
  • Amakundj Atondau Kal—Ilejinany Ku Chilakej Cha Timote
    Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2018
  • Yang Kurutu mu Mudimu Wey wa Kulejan
    Mudimu Wetu Wa Want—2008
Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2009
w09 1/5 map. 17 ​-​ 21

Ansand—mekeshany Kukul Kwen

“Sal yom yiney nich muchim wey wawonsu, ipanamu nakash chakwel kukul kwey kumekan ku mes kwa antu awonsu.”—1 TIM. 4:15, Manswik Masu.

1. Yom ik yiswirikedinay Nzamb mulong wa ansand?

MWANT Salomon mwin manangu wa mu Isarel wa pakur wafunda anch: “Sangar kwey, ey mwanansand ni usand wey. Chifanyidin kusanger machuku ma usand wey.” (Mul. 11:9) Chakin kamu, Yehova Nzamb musul wa rusangu riner, usotin anch en ansand usangarany. Chipandakenamu pinap, Yehova usotin anch musangar wen udandamena. Pakwez, machuku minam ma ku usand mading ma kurumbok nakash kukutwisha kwikal nich yibudikin pa musangar wa muntu ku machuku ma kurutu. Ap muntu ushinshamena Yob wova ushon mulong wa ‘kuyip kwadingay ni kusal ku wanikanch wend.’ (Yob 13:26) Pa chirungu cha usand ni mivu yilondwilingaku mu mwom, nsand mwin Kristu ukutwish wakwat mipak ya usey. Mipak yiyimp yikutwisha yamushil yovil yisansena ni kumuletin milong yikushala mivu yivud mu mwom wend.—Mul.11:10.

2. Ansand afanyidin kusadil chiyul ik cha mu Bibil chakwel iyepa kurumbuk kukash?

2 Ansand afanyidin kwiyijidish kutong nawamp. Tushinshikinany chiyul chayinkishau in Korint kudiay kambuy Paul. Ndiy wafunda anch: “Kangal wikalany anikanch mu manangu . . . Pakwez mu manangu ikalany amakurump.” (1 Kor. 14:20) Kutesh chiyul cha kutambul ukaliweny wa kutong ni kusadil manangu mudi muntu mukurump kukez kuyikwash ansand ipuka kurumbuk kukash.

3. Yom ik ukutwisha kusal chakwel ukula?

3 Anch udi nsand, ufanyidin kwijik anch kukul kwitining kusal usu nakash. Paul wamuleja Timote anch: “Kangal muntu kukudiul mulong chiuchidia nsand, pakwez ikal chilik chiwamp kudi in kwitiyij ku kulond kwey, ni ku yisalijok yey, ni ku rukat rey, ni ku ritiy rey, ni ku kwilam kwey zwang. Ipana ku kutang Mukand wa Nzamb pakach pa antu, ni ku kurumburil Rusangu Ruwamp, ni ku kulejan. . . . Sal yom yiney nich muchim wey wawonsu, ipanamu nakash chakwel kukul kwey kumekan ku mes kwa antu awonsu.” (1 Tim. 4:12-15, MM) Ansand in Kristu aswirikedin kumekesh kuya kwau kurutu ni kukul kwau patok kudi antu akwau.

Kukul Chom Ik?

4. Yom ik yikwau yikwachikina ku kukul muspiritu?

4 Kukul kudi “kuya kurutu, kuswimp mulong wa kuwap.” Paul wamuyula Timote chakwel adandamena kwiyijidish amwinend chakwel aya kurutu mu kulond, mu yisalijok, mu rukat, mu ritiy ni mu kwilam zwang, ni mu mutapu wa kuwanyish mudimu wend. Wadinga ufanyidin kusal usu ukash chakwel mwom wend wikal chilakej chiwamp. Chawiy chadinga chiswiridinay Timote kukul muspiritu.

5, 6. (a) Chisu ik chasambisha kumekan kukul kwa Timote? (b) Mutapu ik ukutwishau ansand nlel kumwimburij Timote pa mulong wa kumekesh patok kukul kwau?

5 Pafunday Paul chiyul chinech pamwingap mu muvu wa 61 ap mu wa 64 C.C., Timote wadinga wikadil kal mukurump uswila. Kadingap anch wasambish kal katat kukul muspiritu. Mu muvu wa 49 ap wa 50 C.C. padingay Timote piswimp ni kuwanyish ap pamwingap wadinga wawanyish kal mivu 20, ndiy wading ni “katumb kawamp kudi akadivar adinga ku Lista ni Ikonium,” adinga amena kukul kwend kwa muspiritu. (Mid. 16:1-5) Pa chisu chinicha, Paul wamusenda Timote waya nend mu weny wend wa umishoner. Kupwa kwa kushinshikin kuya kurutu kwa Timote mu angond kanang, Paul wamutuma ku Tesalonika chakwel akayongoja ni kuyikasikesh in Kristu adinga mu musumb winiwa. (Tang 1 Tesalonika 3:1-3, 6.) Chakin kamu, Timote wasambisha kumekesh kukul kwend patok kudi antu akwau chisu chadingay uchid kal nsand.

6 En ansand udianya mu chikumangen, salany chakwel ukudishany ngikadil ya muspiritu yiuswirikedinanya katat, chakwel kukul kwen mu mashakamin ma win Kristu ni ukaliweny wen wa kulejan uyakin udia mu Bibil umekena patok. Kudiosh padingay Yesu ni mivu 12, ndiy “wakudila mu chiyul.” (Luka 2:52) El komb tushinshikinany mutapu ukutwishanya kumekesh kukul kwen mu yom yisatu mu mwom wen: (1) chisu urishina nich milong, (2) chisu wirijekina mulong wa kwatan ap kwachik, ni (3) piusadina usu wa kwikal “mwin mudimu muwamp.”—1 Tim. 4:6.

Rish Nich Milong ni “Kwirijek”

7. Mashakamin mayimp makweting usu ik padiau ansand?

7 Carol, changadim mwin Kristu ukweta mivu 17 walonda anch: “Pa yisu yimwing, nadinga ni yovil ya kuziy, ku mujimbu ni mu manangu, kinasotangap kulank pamanch.”a Ov, mulong wak wadingay ni kwiyov mwamu? Pawanyishay mivu dikum, anvaj end alikijana, chad ndiy washakama ni makwend, wadinga ni kulik kulondul yijil yiwamp ya Bibil. Mudi Carol, ni yey ukutwish warish nich mikadil yimwing yikash ya ushon nich kutongin anch pamwingap yikutwishap yapwa.

8. Timote warisha nich milong ik?

8 Padingay ni kuya kurutu muspiritu, Timote nindiy warisha ni mikadil yikash. Chilakej, ndiy wadinga ni “kuyelol” ditont. (1 Tim. 5:23, MM) Chisu chamutumau kudi Paul ku Korint chakwel akapwisha milong yalangwishau antu amwing adinga ni kulik ulabu wa kambuy, Paul wachikasikesha chikumangen chakwel chisala nend mu kwovijan, chakwel Timote ashakama nau “wakad wom.” (1 Kor. 4:17; 16:10, 11) Chimeken kamu anch Timote wadinga mwin usany, ap mudi muntu ubutwalela.

9. Kwirijek chom ik, ni mutapu ik kushalijadina nich muchim wa wom?

9 Chakwel amukwasha Timote, Paul wamuvurisha anch: “Nzamb katwinkap muchim wa wom, pakwez wa usu, ni wa rukat, ni kwirijek.” (2 Tim. 1:7) Mu “kwirijek” mudi kwikal utwishina kutong ni kujingunin nakash. Mudi kand kwikal nich ukaliweny wa kuman yom mu mutapu uyidia—chidiap muusotila anch yikala. Ansand amwing akad kal kukul akat kumekeshang muchim wa wom ni akat kutongin kwiyep milong yikash ku kulalang nakash ap kutalang televizion, kunang mon ya kulewishan, kwipan mu misangar ap kand mu masandj. Pakwez in Kristu ayibabeshin anch djibulany “yom yiyimp ni kulik yom ya mu mangand, ni kushakam ni michim yitudila ni yitentamina ni yiwapila mu mangand minam.”—Titus 2:12.

10, 11. Ov, kwirijek kutukwashining mutapu ik kukudish usu wa muspiritu?

10 Bibil uyikasikeshin “ansangarum kwilam ayinau.” (Titus 2:6, MM) Kulam chiyul chinech kurumburikin kusadil malembil pa chisu urishina nich milong ni kwengamin pa usu uletiningay Nzamb. (Tang 1 Pita 4:7.) Mwamu, ukutwish kupamish muchim wa kuchingejin “usu [wa] Nzamb.”—1 Pita 4:11.

11 Kwirijek ni malembil yawiy yamukwasha Carol. Ndiy walonda anch: “Chom chikash chinadinga kandikal nichisalap chadinga kutaliken mwom uyimp wa maku. Pakwez malembil mankwasha. Nijika anch Yehova udi ni yamam, chawiy kinovap wom ap pakemp.” Vurikany anch, milong yikutwish yakutenchikany ni kukukasikeshany. (Kus. 105:17-19; Kud. 3:27) Chikalap nchik chom chin chawonsu urishina, ijik anch Nzamb kakukulikap. Ukez “kukukwashany kand.”—Isay 41:10.  

Kwirijek Mulong wa Uruu Utwishikina

12. Mulong wak mwin Kristu usotila kwatan ufanyidin kusadil mbil yidia mu Jinswir 20:25?

12 Ansand amwing aten ap kwachik swa ang iyov anch apam kal, mulong atongining anch wawiy mutapu wa kupwish ushon, kulik kwiyov mudi udi kwend amwinend, kuziy nakash ni kwipuk milong ku chikumbu. Pakwez, kuchip machip ma uruu kuding mulong wa usey nakash. Antu amwing pa yisu yafundau Bibil, achipa machip matumbila pakad kushinshikin nawamp yom yikwatina ku machip minam. (Tang Jinswir 20:25.) Pa yisu yimwing, ansand kakatap kwau kushinshikin nawamp pa yom yitininga uruw. Kupwa, akat kushikenang ku kuman anch kudi yom yivud yadingau kandikal ayijika.

13. Yipul ik yifanyidinau kwiyipul antu akimbina kwatan ap kwachik, ni yom ik ya ukwash yikwetau?

13 Kurutu kwa kutondan ap witiyija akutonda, ufanyidin kwiyipul anch: ‘Ov, mulong wak nisotina kwatan ap kwachik? Anchingejin nisala ik? Ov, muntu winou winwanyidin? Nirijekin kal kusend chisend cham?’ Chakwel kukukwashany mulong weza wishinshikinany nawamp, “kashalapol ushishamena ni kubabal” wafunda kal mitu ya milong yiwamp pa mulong winou.b (Mat. 24:45-47) Ufanyidin kumakwat malejan minam mudi chiyul chikwinkishinay Yehova. Shinshikinany nawamp nawamp yom yifundilau ni yisadinany. “Kangal wikalany mudi kabar, ap mudi chimbur, kakwetap ronganyin.” (Kus. 32:8, 9) Ufanyidinany kupam mu ronganyin ren mu yom yitina uruw. Anch waman anch uwanyidin kutondan ap kwitiyij akutonda, vurikany chisu chawonsu anch ufanyidin kwikal “chilik . . . mu muchim udia zwang.”—1 Tim. 4:12.

14. Ov, mutapu ik kukul kwa muspiritu kukutwish kwakukwash anch watan ap anch wachik?

14 Kukul kwa muspiritu ni kwawiy kukwashening kuya kurutu kupwa kwa kwatan. Mwin Kristu wapamina kal ukusal usu chakwel ashikena “ku chilik chiwanyidina cha Kristu.” (Efes 4:11-14, MM) Ukusal usu ukash chakwel akudisha untu udia mudi wa Kristu. Mudi mudiay chilakej chetu, “Kristu Kisangarishap amwinend.” (Rome 15:3) Anch ambay awonsu aad atijadina adandamen kukimb yisakin ya umwing ni mukwau, dijuku dikwikal ndond ya mwom wa chisambu ni ya dikasikesh. (1 Kor. 10:24) Ngatan ufanyidin kusal usu nakash wa kumekesh rukat, ni ngachik niyend ufanyidin kumuziyil nfumwend mudi chikatay Yesu kuziyil kudi Mutu wend.—1 Kor. 11:3; Efes 5:25.

“Wanyish Mudimu Wey”

15, 16. Mutapu ik ukutwisha kumekesh kukul kwey patok mu mudimu?

15 Papwitinay manangu ma Timote pa mudimu wa usey wamwinkishau, Paul wafunda anch: “Am nikat kukukand nakash ku mes kwa Nzamb, ni kwa Yesu Kristu, . . . Lejan dizu, ulamat kulejan nakash.” Wawejaku kand anch: “[Sal] mudimu wa kupalangesh dizu, wanyish mudimu wey.” (2 Tim. 4:1, 2, 5) Chakwel anch awanisha chisend chinech, Timote wading ufanyidin “kwidish [amwinend] nich mazu ma ritiy.”—Tang 1 Timote 4:6, MM.

16 Ov, mutapu ik ukutwisha “kwidish amwiney nich mazu ma ritiy”? Paul wafunda anch: “Ipana ku kutang Mukand wa Nzamb pakach pa antu, ni ku kurumburil Rusangu Ruwamp, ni ku kulejan. Sal yom yiney nich muchim wey wawonsu.” (1 Tim. 4:13, 15, MM) Kuya kurutu kwitining kwilej nich mushiku. Kulond anch “sal yom yiney” kukwet chitongijok cha kukwatikan nich mudimu. Mutapu ik wilejininga? Ov, ukwatikening mu kukimb “yom ya Nzamb yikurukina”? (1 Kor. 2:10) Anch usadiling kwey ching usu ukemp? Kwipan ni muchim wawonsu mu yom yiukata kwilej kukutwish kwapukun muchim wey.—Tang Jinswir 2:1-5.

17, 18. (a) Ufanyidin kusal usu wa kukudish ukaliweny ik? (b) Ov, Mutapu ik ukusala mudi mwasalay Timote chakwel chikukwasha mu mudimu wey wa kulejan?

17 Michelle, chibol umwing nsand walonda anch: “Chakwel anch nisala mudimu nakash, nikwet program muwamp wa kwilej amwinam, ni nikatap kujing ku yikumangan. Mudi chibudikin, napamang muspiritu.” Kusal mudi chibol kukutwish kwakukwash kutenchik ukaliweny wey wa kusadin Bibil mu mudimu wa chingand ni kukukwash kukul muspiritu. Sal usu wa kwikal mwin kutang muwamp ni mwin kupanang yirumburil yiwamp ku yikumangan ya win Kristu. Chiudia nsand ukudila muspiritu, ukuswiriken kusal usu wa kurijek yikunku yitungina ya ku Shikol ya Mudimu wa Uteokras, ni kusadil nawamp yom yikwinkiningau kusal.

18 ‘Kusal mudimu mudi mwin kulejan’ kurumburikin anch usala mudimu wey nakash ni uyikwasha antu akwau chakwel eza apanda. Chom chinech chitining kukudish ukaliweny wa “kulejan.” (2 Tim. 4:2) Mu kwipanang kusal mudimu wa kulejan pamwing ni antu ija kuusal nawamp, ukutwish wilej mitapu yau ya kulejan, mudi mwilejay Timote pasalay pamwing ni Paul. (1 Kor. 4:17) Palonday mulong wa antu akwashay, Paul walonda anch kichidiap anch nakulejanya kusu ching rusangu ruwamp pakwez napana kand ‘mupim wam,’ ap anch wasadila mwom wend mulong wa kuyikwash, chawiy ikala akatish nend. (1 Tes. 2:8) Anch ukimbin kulondul chilakej cha Paul cha kusal mudimu wa kulejan, ufanyidin kusal mudi mwasalay Timote, wayibangina chakin akwau ni ‘wasala mudimu mu kupalangesh kwa rusangu ruwamp.’ (Tang Filipoi 2:19-23.) Ov, ukat kumekesh spiritu winou wa kwipan mu mudimu wey?

Kukul Kuletining Musangar Wakin

19, 20. Mulong wak kukul muspiritu kuletining musangar?

19 Chitining kusal usu chakwel kukul muspiritu. Pakwez, anch washimpish mu kukudish ukaliweny wey wa kulejan, ukez mu kusut kwa chisu, kwitapil dilau dia kwikal nich “rupit ruvud” ra muspiritu, ni ukez kwikal kudi ey “musangar, ap chibangul cha kwitumbish.” (2 Kor. 6:10; 1 Tes. 2:19) Fred wasalanga mudimu wa chisu chawonsu urumburil anch: “Kusutamu mudi chinasalanga pakur, nikat kusutish chisu cham mulong wa kuyikwash antu akwau. Chidi chakin anch kudi chiyukish chijim kudi mwin kupan chamupandakan mwin kutambul.”

20 Pamanay musangar ni kuzangurok mulong wa kupam kwa muspiritu, Daphne, changadim umwing chibol walonda anch: “Nakudisha urund wa piswimp ni Yehova, pinileja yom yivud piur pend. Anch wamusangaresh Yehova mu chipim chipandakena mu ukaliweny wey, ukwiyovu kamu nawamp—nich musangar wakin!” Ap anch chisu chivud antu kakutwishap aman kukul kwa muspiritu , pakwez Yehova ukumening ni ukat kukusanger. (Heb. 4:13) Pakad ntad, en ansand in Kristu ukutwishany kumutumbish ni kumwinkish uyaj Tatukwetu wa mwiur. Dandamenany kuusangaresh muchim wend piuyilanya chakin kamu ni kumekesh patok kukul kwen kwakin.—Jinsw. 27:11.

[Footnotes]

a Majin mamwing amaswimpin.

b “Ov, Muntu Winou Winwanyidin?” mu buku Les jeunes s’interrogent — Réponses pratiques, Volum 2; “Umutakel wa Nzamb Mulong wa Kumutond Mbay a Uruw,” mu Chinong cha Kalam cha Ndol-Mem 15; 2001, (Français) ni “Ov, Chidi cha Manangu Kwatan ap Kwachik Piukweta Dikum dia Mivu?” mu Réveillez-vous ! wa Mwinses 22, 1983.

Ov,Yom ik Wileja Kal?

• Yom ik yikwatina ku kukul muspiritu?

• Ov, mutapu ik ukutwisha kumekesh kukul kwey patok . . .

pa chisu urishina nich milong?

piwirijekina mulong wa kwatan ap kwachik?

mu mudimu wa kulejan?

[Chipich chidia pa paj wa 18]

Malembil makutwish kukukwash kurish nich milong

[Chipich chidia pa paj wa 20]

Mutapu ik mukutwishau ansand in kulejan, kukudish ukaliweny wa kulejan?

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan