Tufanyidin Kwendil Mu Kashinsh!
“Pakwez am nikat kwendil mu kashinsh.”—KUS. 26:11.
1, 2. Ov, chom ik chalonday Job piur pa kashinsh, ni chom ik chilejenau piur pend mu Job shapitre wa 31?
PASAK, ading akat kupimin yom pa mpenzil. Mpenzil yiney yading ni dibay ap chikunku cha mutond chading chikat kunyingumok pakach pend piur pa moj, ni ku mutambu umwing ni ukwau kwading malong. Ading akat kutek pa dilong dimwing chom chipiminau ni pa dilong dikwau chom cha kupim nich. Antu a Nzamb afanyidin kusadil mpenzil ni yom ya kupim nich ya kashinsh.—Jinsw. 11:1.
2 Pamanay mar Job muntu utentamina pamupompatau kudi Satan, ndiy walonda anch: “Chifanyidin [Yehova] Nzamb amwinend ampaka mu kutentam chakwel ndiy ukwijik kuying kwam!” (Job 31:6) Pa chinech, Job wisambina piur pa mikadil yivud yikutwisha kumupak muntu ushinshamena. Pakwez Job wapandakana kupak kwinoku, chawiy chamekesha mazu mend mafundau mu Job chapitre wa 31. Chilakej chend chiwamp chikutwish kutubachik chakwel tusala chilik chimwing ni tulonda nich kashinsh mudi mwalonday David nfund-a-Kuseng anch: “Pakwez am nikat kwendil mu kashinsh.”—Kus. 26:11.
3. Ov, mulong wak chidi cha usey kwikal ashinshamena kudi Nzamb mu milong yijim ap yikemp?
3 Ap anch Job amupaka nakash, ndiy wadandamena kushinshaman kudi Nzamb. Antu amwing akutwish ap kulond anch kupak kukash ni kushinshaman kwa kashinsh kwa Job kwashikena mu mutapu wamushena. Tukatap kuman mar mudi mamanay Job. Pakwez, tufanyidin kushinshaman kudi Nzamb mu milong yijim ap yikemp anch tusotin kukasikesh mwikadil wetu wa antu alamina ukashinsh ni akasikeshina ukaleng wend.—Tang Luka 16:10.
Mwikadil wa Kashinsh Udi wa Usey
4, 5. Padingay muntu wa kashinsh, ov, chaku ik chiyepay Job?
4 Chakwel tulama kashinsh ketu pantaliken ni Yehova, tufanyidin kuziyil ku yijil yend, mudi mwasalay Job. Ndiy walonda anch: “Nachipa machip ni mes mam, kinikutalap kand mes kudi amband. . . . Anch muchim wam wikala nich ris kudi mband, ap anch nabatama ku chis cha mukwetu, anch mwamu chifanyidin mukajam amusadil muntu mukwau yakudia, chad akwau alala nend.”—Job 31:1, 9, 10.
5 Pakwatay chiyul cha kudandamen kwikal mwin kashinsh kudi Nzamb, Job wipuka kumutal mband mulong wa kumwovil maku ma masandj. Chadingay muntu watena kal, ndiy walika kumwendil changadim mujich pakad chitong cha kumwat ap kwikal ni rutong ra kusal masandj ni mband wa muntu mukwau. Mu Malejan ma pa Mukandu, Yesu walonda yom yikash piur pa mwikadil wa masandj—chidi chakin kamu chitongijok chifanyidinau kulam mu manangu kudi antu a kashinsh.—Tang Mateu 5:27, 28.
Kangal Wasadil Yisal ya Kudimban Nich
6, 7. (a) Mudi mu yamushikena Job, ov, chom ik chisadinay Nzamb mulong wa kupim chilik cha kashinsh ketu? (b) Ov, mulong wak tufanyidinap kudimban?
6 Tufanyidinap kusadil yisal ya kudimban nich anch tusotin kwikal pakach pa antu akashinsh. (Tang Jinswir 3:31-33.) Job walonda anch: “Am kinendidilap mwi njil ya makasu, ni mend mam kimatwadilap ku kudimban. Chifanyidin [Yehova] amwinend ampaka mu kutentam chakwel ndiy ukwijik kuying kwam!” (Job 31:5, 6) Yehova ukat kuyipim antu awonsu “mu kutentam.” Mudi muyadinga ku mutambu wa Job, Nzamb ukat kusadin yijil yend yiwanyidina ya kutentam mulong wa kupim chilik cha kashinsh ketu pitudia atushalapol end ipanina kal.
7 Anch twasambish kudimban, tukutwishap kulam kashinsh ketu kudi Nzamb. Antu a kashinsh akat ‘kulik yom ya ujindj yikwatishena usany’ ni kakatap ‘kwendil ni kwidimwosh.’ (2 Kor. 4:1, 2) Pakwez, chikwikal nchik anch tukat kudimban mu kulond ap mu yisal, ni kuyibachik ambay netu akaritiy ita ukwash kudi Nzamb? Chawiy lel, yibudikin yikez kwikal yiyimp kudi etu! Nfund a Kuseng wawanga anch: “Pinadinga mu mar, namutazuka [Yehova] chad niyend wangakula. [Yehova], nkamunina kudi in kudimban ni in kan ka makasu.” (Kus. 120:1, 2) Chiwapidil kuvurik anch Nzamb ukutwish kutal mu muchim wetu, ukat “kupak manangu ni michim” chakwel amana anch tudi antu akashinsh kamu.—Kus. 7:8, 9, TMK.
Ikal Nich Chilakej Chiwamp Mu Mashakamin Mey ni Antu Akwau
8. Ov, mutapu ik mwashakamay Job ni antu akwau?
8 Chakwel tulama kashinsh ketu tufanyidin kwikal mudi Job, ndiy wading muntu utentamina, wikepishina, ni mwin kuyibangin antu akwau. Ndiy walonda anch: “Anch am nadiula kumukwash kashalapol wam ap mwilomb wam ku milong yau pinanangau kudi am, ing nikusal nchik anch Nzamb wanswejin? Ov, nikwakul nchik anch Nzamb wampompish? Ndiy kamu Nzamb umwing wantanga am, ndiy kand wayitanga atushalapol am.”—Job 31:13-15.
9. Ov, ngikadil ik yamekeshay Job, pantaliken ni atushalapol end ni mutapu ik tufanyidina kusal mwamu?
9 Chimeken anch, pa chirung cha Job chadingap chikasikena kurumburish milong. Ading ni kupwish milong nawamp ni dirumburish diadingaku mulong wa kuyilondil ap atushalapol. Padingay ni atushalapol end, Job wading utentamina ni mwin riy. Anch tukat kwendil mu kashinsh ketu, tufanyidin kumekesh mikadil yiney, ap anch tudi amakurump mu chikumangen cha in Kristu.
Ikal Nich Muchim wa Kupan, Ipuk Ris
10, 11. (a) Ov, mutapu ik twija anch Job wading nich muchim wa kupan ni wa kuyikwash antu akwau? (b) Ov, chiyul ik cha verse wa nsudiel chikutwishau kutuvurish mu Job 31:16-25?
10 Job wading ni muchim wa kupan ni wa kukwash, kadingap ni choy ap ris. Ndiy walonda anch: “Nayilikap adiaafu kushakam mu wintany. Kinadingap ni kudia yakudia yam ching amwinam wakad kumwinkishap mwan a nshon . . . Anch namana kazwendj wakad yidjal . . . Kinapompatap mwan a nshon ni kuchingej anch, nikwet kal in kwinlondilap. Anch mwamu, chifanyidin chiyepiyep cham chinsinik mwa chinunginau, ni chikas cham achizakula ni kuchibukwon.” Job kelap kulam kashinsh kend anch wawela utad wa or anch: “Yeya udia ruchingej ram!”—Job 31:16-25.
11 Mazu minam mawamp matuvurishin mazu minam ma kambuy Jakob malonday anch: “Ritiy ra zwang rakad chitaj rusotilay Nzamb Tatuku rawiy riner, kuyikwash an anshon ni adiaafu, ni kwiyep wakad kwijond nich yom yiyimp ya mu mangand.” (Jak. 1:27) Tukutwish kand kuvurik chibabesh cha Yesu palonday anch: “Babalany, ichidijany ayinen, likany ris ra mitapu yawonsu, mulong mwom wakin wa muntu kiudiap mu yom yikwetay, ap anch ukwetap nchik mapit mavud.” Chawiy lel, Yesu waleta chishimushimu chimwing piur pa mpich wafila mudi muntu umwing ‘uburedina mapit makin ku mes kwa Nzamb.’ (Luka 12:15-21) Chakwel twikala antu a kashinsh, tufanyidinap kuwil mu chitil cha ris. Ris ridi kwifukwil akish mulong chom chikwetay muntu wa ris chikat kudiosh manangu mend mawonsu kudi Yehova ni chasambish kwikal mukish. (Kol. 3:5) Muntu kakutwishap kwikal mwin kashinsh ni mwin ris bwat!
Lamat Dang ku Difukwil Diakin
12, 13. Ov, chilakej ik chatwinkishay Job piur pa kwipuk difukwil dia akish?
12 Antu a kashinsh kafanyidinap kudiokal mu difukwil diakin. Job kasalap mwamu, mulong ndiy walonda anch: “Kinamwifukwilap muten ni kuzaz kwau, kinamwifukwilap ngond ni kutok kwend. Muchim wam kiwikalap nich rusot ra yom yiney mu ujindj. Kinasuswap chikas cham mulong wa kuyifukwil. Chawiy kand chitil chinech chifanyidinau kwilejin kadimu kudi ankalansambu, mulong namulikin kal Nzamb wa piur.”—Job 31:26-28.
13 Job kadingap ni kwifukwil yom yakad mwom. Anch muchim wend wamubachika mu ujindj chakwel atala yom ya mwiur mudi ngond, ni anch ‘wasuswa chikas [chend],’ pamwing ap kusus nich chikas chend mulong wa kwifukwil, ndiy wela kwikal mwin kwifukwil akish wamulika kal Nzamb. (Kuv. 4:15, 19) Chakwel tulama kashinsh ketu kudi Nzamb, tufanyidin kwipuk difukwil diawonsu dia akish.—Tang 1 Yohan 5:21.
Kangal Wikal Mwin Rukuny ap Mwin Rilemb
14. Ov, mulong wak tukutwish kulond anch Job kadingap muntu muyimp?
14 Job kadingap muntu muyimp ap mwin chisum bwat. Ndiy wijika anch yaku yiney yawonsu yela kumekesh kuburen kwa kashinsh, mulong ndiy walonda anch: “Kinasangarap mulong wa mar ma mukankuny nam, kinibazap pikwamushikena kusheshik. Pakwez am kinadingap ni kwitiy kan kam kusal chitil, kinamushingap chakwel afa nich riyind.”—Job 31:29, 30.
15. Ov, mulong wak chiwapinap kusangar piur pa mar chisu makata kumushiken muntu utukisina?
15 Job muntu utentamina kasangerap piur pa mar ma muntu umukisina. Jinswir jimwing ja nsudiel jilejen anch: “Anch mukankuny ney wawa, kangal wasangar, ni muchim wey, kangal wasangar anch ndiy wipwakal, chamwamu anch [Yehova] wachiman, ukwov kuyip, ni kudiosh ujim wend kudi ndiy.” (Jinsw. 24:17, 18) Mulong Yehova ukutwish kuman yidia mu muchim, ndiy ukutwish kwijik anch tukat kusanger mu ujindj piur pa mar ma muntu mukwau ni kakatap kusanger chaku chinech. (Jinsw. 17:5) Nzamb ukutwish kurish ni antu atukisina, kukwatijan nich mazu malondinay anch: “Kufundakesh kudi kwamam, ni difut kand.”—Kuv. 32:35.
16. Ov, mutapu ik tukutwisha kuyak aeny ap anch tudiap ampich?
16 Job wading mwin kuyak aeny. (Job 31:31, 32) Ap anch tukutwishap kwikal a mpich, tukutwish ‘kuyak aeny ku yikumbu.’ (Rom 12:13) Tukutwish kupan yakudia kudi antu akwau, ni kuvurik anch “chidi chiwamp kudia yom ya mayij kusu anch kudi rukat, kupandakan kudia mbij ja ngomb wa many anch kudi kukis.” (Jinsw. 15:17) Kudia pamwing ni ambay netu in kashinsh mu mwikadil wa rukat kukutwish kusal anch yakudia yikemp yikala yom ya musangar ni yikez kwikal chakin kamu dikasikesh mu spiritu.
17. Ov, mulong wak tufanyidinap kupakish kujindjik chitil chikash?
17 Chading chom chikasikeshina mu spiritu pa kutaninamu mu mwikadil wa Job wa kuyak aeny, mulong kadingap mwin rubabek. Ndiy kadingap mudi antu ayimp andama mu chikumangen cha mu mivu chitot ya kusambish ading “akat kulond mazu ma rilemb kudi antu mulong [wa] kutambul chom.” (Jud 3, 4, 16) Job kabwikap yitil yend ap ‘kujindjik kuyip kwend mu muchim,’ kwovap wom wa kumusip kudi antu akwau pakezau kwijik chasalay. Ndiy witiyija kumurumburish kudi Nzamb, mulong wafanyidina kwit dilikishin diawonsu kudi ndiy. (Job 31:33-37) Anch twasal chitil chikash, kangal twapakish amboku kujindjik chisal chinech chiyimp mulong wa kulam katumb ketu. Mutapu ik tukutwisha kumekesh anch tusadil usu wa kulam kashinsh? Kusutil kwitiyin uyimp wetu, kukarumuk, kukimb ukwash wa muspiritu, ni kusal yawonsu yitukutwisha kusal mulong wa kwit dilikishin.—Jinsw. 28:13; Jak. 5:13-15.
Muntu Mwin Kashinsh mu Yoziu
18, 19. (a) Ov, mulong wak tukutwish kulond anch Job kamusadishap muntu ap umwing mudimu wa chamwamu? (b) Ov, chom ik chasotay Job kusal anch wasala uyimp?
18 Job wading muntu wakin ni utentamina. Chawiy lel, ndiy watwisha kulond anch: “Kinayipishap divu dia mu chir cham, ap matumbu mau kinamayipishap. Kinadiap yasonga mu chir cham chamwamu, kinayinenganeshap ading akweta divu. Anch nasala mwamu, chifanyidin miy yiminya kwau pa ndond pa kuminy tidiku, ni yinfananfan pa ndond pa masangu.” (Job 31:38-40) Job kasendap yir ya antu akwau, ap kayisadishap antwend mudi wa chamwamu. Mudi ndiy, tufanyidin kulam kashinsh kudi Yehova mu milong yijim ni yikemp.
19 Kurutu kwa arund nend asatu kwiwejaku ni nsand Elihu, Job walonda piur pa mashakamin mend. Piur pa rusangu ra mwom wend wafundau nich ‘kwichidij kwend,’ Job wita antu awonsu ading amufishin nich alejana anch ayingin. Anch chamekana anch Job wading ufil nich, ndiy wela kwitiy kuman mar ma dirumburish. Chawiy chalejanay mulong wend ni wa chingela amurumburisha ku dirumburish dia Nzamb. Chawiy lel, ‘mazu ma Job [mashikena] ku kupwa.’—Job 31:35, 40.
Ukutwish Kulam Kashinsh Key
20, 21. (a) Ov, mulong wak Job watwisha kulam kashinsh? (b) Ov, mutapu ik tukutwisha kukudish rukat kudi Nzamb?
20 Job watwisha kulam kashinsh kend mulong wamukata Nzamb, ni Yehova wamukata ni wamukwasha. Job walonda anch: “Chad wanginkisha mwom pamwing nich rukat rey [Yehova] rudimukina kulam kwey kwampandisha.” (Job 10:12) Chikwau kand, Job wamekesha anch uyikatin antu akwau, ni kumekesh anch muntu ulikina kumekesh rukat ra kashinsh kudi antu akwau ukez kuburen wom wa Nzamb wa dikand diawonsu. (Job 6:14) Antu in kashinsh akat kumukat Nzamb ni amutej.—Mat. 22:37-40.
21 Tukutwish kukudish rukat retu kudi Nzamb kusutil ku kutang Dizu diend dichuku ni dichuku ni kutongijokin pa yilejenau piur pend. Tukutwish kumutumbish Yehova mu malembil madiokila mu muchim, ni kumujikitish mulong wa yom yiwamp yitusadidinay. (Fil. 4:6, 7) Tukutwish kumuwangin Yehova ni kutaninamu mu kukumangan ni antwend pakad kujing pamwing. (Heb. 10:23-25) Chikwau kand, rukat retu kudi Nzamb rikez kupam anch twadandamen kwipan mu mudimu wa kulejan ni kulejan “[rusangu ruwamp ra] dipandish diend.” (Kus. 96:1-3) Mwamu, tukukutwish kulam kashinsh, mudi mwawangay nfund a Kuseng anch: “Pakwez kudi am chidi chiwamp kamu kusej piswimp kudi Nzamb. Nikangidil kal kudi Nsalejam [Yehova].”—Kus. 73:28.
22, 23. Ov, mutapu ik tukutwisha kwisikesh mijikit yetu ni ya antu adinga in kashinsh pasak, pitukasikeshina ukaleng wa Yehova?
22 Mu mivu chitot yasuta, Yehova wayinkisha antu in kashinsh yisend yivud yishalijadina. Nowa watunga wat ni wading “mwin kurumburil yom yitentamina.” (2 Pita 2:5) Joshua wayitakela in Isarel mwi Ngand ya Kushilamu, pakwez ndiy watwisha kusal mwamu mulong watanga “mukand wa yijil . . . muten ni uchuku” ni wasala yom kwambatan nich. (Jos. 1:7, 8) In Kristu a mu mivu chitot ya kusambish ikadisha in kwilej ni akumangana pakad kujing mulong wa kwilej Mukand wa Nzamb.—Mat. 28:19, 20.
23 Tukez kukasikesh ukaleng wa Yehova ni kulam kashinsh ketu kusutil ku kulejan kutentam, ku kwikadish in kwilej, kusadil yiyul yidia mu Mukand wa Nzamb, ni kukumangan ni ambay netu akaritiy ku yikumangan, ku yitentam ya munyimuku, ya pakampwil ya dichuku dimwing, ni ya distrik. Mijikit yiney yitukwashin kwikal nich mushiku, yitukasikeshin mu spiritu, ni kutukwash kusal rusot ra Nzamb. Chinech chikasikenap kudi etu mulong tumukasikeshin Tatukwetu wa mwiur ni Mwanend. (Kuv. 30:11-14; 1 Ant 8:57) Chikwau kand, atukwashin kudi ‘anamakwetu in Kristu,’ endila niyawiy mu kashinsh ni kumulimish Yehova mudi Mukaleng Mwant wau.—1 Pita 2:17.
Ov, Mutapu ik Ukutwisha Kwakul?
• Ov, mutapu ik tufanyidina kuman yijil ya Yehova?
• Ov, mikadil ik ya Job yikwamushena pakampwil?
• Mudi mulejenau mu Job 31:29-37, ov, chaku cha mutapu ik chadingay nich Job?
• Ov, mulong wak chitwishikin kudi etu kulam kashinsh ketu kudi Nzamb?