Njit ni Kupwitamijan Kukash Yikwet Yibudikin mu Mwom wa Antu Awonsu
“Mangand marishin ni kupwitamijan kukash kudosh kamu pa Njit ja Kaad ja pa Mangand Mawonsu ni antu mamiliyar 2 ashich mwi ndond murishinau nich kupwitamijan kukash.”
Amina J. Mohammed, vice-secrétaire générale de l’Organisation des Nations unies, 26 Ngond wa 1, 2023.
Njit ni kupwitamijan kukash yikutwish kushiken kwi ndond twakad kutongin. Ap antu ada kulemp ni ndond yisadikina jinjit akutwish niyau kuman mar mu chilik kanang, mulong mu mangand nlel, jinsang jipalangen nakash kusutamu pakur. Njit jikutwish kupwa, pakwez yibudikin yiyimp yikutwish kudandamen mu chisu chilemp. Tushinshikinany yilakej yimwing:
Kuburen kwa yakuda. Kukwatijan ni Programe alimentaire mondial, “njit jikat kulet nzal nakash, antu 70 pa chitot afil nzal ku jindond kuda njit ni kupwitamijan.”
Kuyel ku mujimbu ni mu manang. Njit ni kwiyov anch tud mu ubaaj yikutwish kuyakamish antu ni kuyinenganesh nakash. Antu ashicha ku jindond kuda jinjit akat kuman mar kadap kusu ching ku mujimbu pakwez kand ni mu manang. Chikwau kand, aburedining ukwash wa amingang.
Njit jisadining anch antu asha yikumbu yau. Rapor umwing wa Haut Commissariat des Nations unies pour les Réfugiés wa Ngond wa 9, 2023 ulejen anch mamiliyon 114 ni kusut ma antu ada pa mangand mawonsu ashil yikumbu yau mulong wa kuchin njit. Diyingishin dijim diyishikijina antu kusha yikumbu yau did njit ni kupwitamijan kukash.
Milong ya kuburen nfalang. Yisu yivud antu arishining ni milong ya kuburen nfalang mulong wa njit ni yom yikata kukaninik usey. Antu akutwish kuman mar mulong guvernema ukat kusadin nfalang jivud mu milong ya njit, pa ndond pa kusadin nfalang jinej mulong wa kuyokish nich antu ap kukwash mu milong ya shikol. Ni kupwa kwa njit chitining nfalang jivud mulong wa kutungiril yom yayipishau kwi njit.
Njit jikat kuyipish ndond ya kushakam. Antu amening mar anch ayisheshin ndond yishichau. Kuyipish kwa mem, rinkind, ni divu, kukat kuletish mayej ma milad kushalijan, ni ap kupwa kwa njit antu akutwish kufa mulong wa mabomb mashala makutwisha kubarik.
Chakin kamu, njit jikat kushesh yom yivud ni mashakamin makat kukasikan nakash.