Atushalapol A Nzamb Ikalany Ni Yaku Yiwamp
“Mwilakejany Nzamb.”—EFES 5:1.
1, 2. (a) Mulong wak yaku yiwamp yidi ya usey ujim? (b) Chom ik tukwisambina mu mutu wa mulong winou?
PA MULONG wa mashakamin ma kalimish, Sue Fox wafunda anch: “Tufanyidin twikala in kalimish chisu chawonsu. Kalimish kading kawamp kwi ndond yin yawonsu, ni pa chisu chin chawonsu.” Anch antu adi in kalimish, akat kudiburilang tumilong ni chisu chivud kayikwetingap ni akwau. Pakwez, chidi chakin anch yom yisadika mutapu windjing. Kuyisadilang antu akwau pakad kalimish kuletining milong, rukuny ni ushon.
2 Kalimish kadi chisu chivud mu chikumangen cha in Kristu akin. Pakwez, tufanyidin kand twilamina palemp nich yaku yiyimp yipalangena nlel mu mangand. El tutalany mutapu wa kusadil yijidik ya Bibil yisambidina pa mutapu ukutwisha kalimish kutulam pa mulong winou ni kuyikakin antu mu difukwil diakin. Chakwel anch tutesha yom yawonsu yidia mu yaku yiwamp, tufanyidin tushinshikina chilakej cha Yehova Nzamb ni cha Mwanend.
Yehova ni Mwanend
—Yilakej ya Yaku Yiwamp
3. Chilakej ik cha kalimish chashay Yehova Nzamb?
3 Yehova Nzamb udi chilakej chipandakena kuwap cha kalimish. Chikalap nchik mwaz wend ujim nakash ukwetay mudi Mukaleng wa mangand, ukat kuyisadil antu mu mutapu uwamp ni kalimish kajim. Pisambay nenday Abraham ni Moses, Yehova wasadila mazu ma Hebereu makatau kukarumun chisu ni chisu anch: “Mboku amukwen.” (Dis. 13:14, NW; Kub. 4:6, NW) Pakatau atushalapol end kurumbok, Yehova udi “Nzamb wa riy, witudishila, ukat kulab pa kwov ujim, ni wizul sens ni rukat rudimukin ni uyakin.” (Kus. 86:15) Ushalijadin kulemp ni antu akata kujiman swa anch akwau antu kasadilap yom yadia yichingejidinau.
4. Mutapu ik tukutwisha kumwimburij Yehova pakatau antu akwau kwisamb netu?
4 Yaku yiwamp ya Nzamb yimekedin kand mu mutapu ukatay kuyitesh antu. Pa chisu chipulay Abraham yipul piur pa antu a mu Sodom, nich kushimpish muchim Yehova wamwakula ku chipul ni chipul. (Dis. 18:23-32) Ndiy kamanap kwiyakamish kwenday Abraham mudi kusutish kwau chisu Chend chamwamu. Yehova uteshining malembil ma atushalapol end ni kudil kwa akayitil itina dilikishin. (Tang Kuseng 51:11, 17.) Tukutwishap twamwimburij Yehova kusutil ku kuyitesh antu akwau kwisamb netu?
5. Kwimburij kalimish ka Yesu kukutwish kwawapish mutapu ik urund wetu ni antu akwau?
5 Mu yom yivud yilejay Yesu Kristu kudiay Tatukwend mwadinga kalimish. Ap anch mudimu wa kulejan wasalay wadinga ni kumwit chisu chivud ni usu uvud, Yesu wadinga chisu chivud wishimpishina ni mwin rukat. Ayej a musong wa kasu, amputames adinga ni kumwilembil, ni antu akwau adinga mu maswir amumana Yesu anch wadinga tayad mulong wa kuyikwash. Ndiy kayidiulap, ap anch adinga ni kwez kudiay ndiy pakad kukanijan. Chisu ni chisu wadinga bil ni kulik kusal yom yadia yisadilay mulong wa kumukwash muntu udia mu mar. Yesu wadinga ni kuyilimish nakash antu adinga amwitiyijina. (Marko 5:30-34; Luka 18:35-41) Chitudia in Kristu, tulondwil chilakej cha Yesu cha kwikal in rukat ni in kukwashan. Anamakwetu, amutej netu ni antu akwau amening mwikadil wetu winou. Chijim nakash, mwikadil winou ukat kumutumbish Yehova ni ukat kutuletin musangar.
6. Chilakej ik cha kuyisanger antu ni cha urund chashay Yesu?
6 Yesu niyend wamekesha kalimish kafanyidina kusutil ku kusadil majin mau. Ov, antakel a relijon wa Ayuda adinga ni kuyilimish akwau mu mutapu winou? Bwat kwau. Awiy adinga ni kuyiman antu akad kwijik Chijil mudi “ayishingil kal” ni mwamu mwadingau ni kuyisadil. (Yoh. 7:49) Kichadingap mwamu ku mutambu wa Mwan a Nzamb. Mata, Mariy, Zakeus ni antu akwau avud amutesha Yesu ukat kuyitazuk pa majim mau. (Luka 10:41, 42; 19:5) Ap anch yishankur ni mikadil yikutwish yayilej antu mutapu wa kuyitazuk nlel, atushalapol a Yehova akat kuyisanger antu akwau.a Kakatap kwaurok mu yisak mulong wa kuyilimish ching ambay nau in kwitiyij ni antu akwau afanyidina.—Tang Yakob 2:1-4.
7. Mutapu ik ukata yijidik yidia mu Bibil kutukwash pa mulong wa kuyimekeshin akwetu antu kalimish kwi ndond yin yawonsu?
7 Mutapu uwamp ukatay Nzamb ni Mwanend kuyisadil antu a michim yawonsu ni atubil twawonsu uyilimishining antu inay ni ukat kuyikakin antu akweta michim yiwamp ku uyakin. Chakin, yom yitazukiningau anch yaku yiwamp yishalijadin kulondulijan ndond ni ndond. Chawiy lel, kitukatap kukasikeshin nakash pa mulad kand wa yaku. Pakwez, tukat kuyilikin yijidik ya Bibil chakwel yituleja mutapu uwamp wa kuyilimish ambay netu antu kwi ndond kwin kwawonsu. El tushinshikinany mutapu chidinga kuyisadil antu ni kalimish kukutwisha kwatushikij ku kusong mabuj mu mudimu wa Ukristu.
Kuyilangwish Antu ni Kwisamb Nau
8, 9. (a) Yaku yik yikutwisha antu akwau kutongin anch yidi yaku yiyimp? (b) Mulong wak tufanyidina kulik mazu ma Yesu madia mu Mateu 5:47 mikala nich usu pa mutapu tukata kuyisadil akwetu antu?
8 Mu mwom wa kusal yom swa-swa udiaku nlel unou, antu aad akat kusutijan pakad kulond anch “walank” ap anch “udi nchik”? Chakin, chitwishikinap kumuchingejin muntu anch ayilangwisha antu awonsu asutila mu mukombil ujim. Pakwez, mu mikadil yivud, chiding chiwamp ni chikatishena kuyilangwishaku antu akwau. Ov, ukweting chaku cha kuyilangwish antu? Ap anch uding anch wimik mutu ukusipap ap kulond dizu disangareshina? Pakad kuchingejin, muntu ukutwish wakudish chaku chidia chakin kamu chaku chiyimp.
9 Yesu watuvurisha palonday anch: “Anch en wayilangwishany anamakwen kusu, uyipandakedilany pak antu akwau? Ov in mangand kakat kusalip mwamu?” (Mat. 5:47) Pa mulong winou, ntakel Donald Weiss wafunda anch: “Antu amening kwau pakatau kuyisut kudi antu akwau. Kwikil chom ukutwisha walond mudi diyingish chikutwisha kuyitudish michim antu pa mulong wa kuyidiul. Mon uswapela udi kwaku: Yilangwisha antu. Isamba nau.” Anch twipuk kwikal akad kusipol ap in mpal ching ya kukas pantaliken nau antu akwau, tukutwish twikal nich yibudikin yiwamp.
10. Yaku yiwamp yikutwish yatukwash mutapu tusala mudimu wa kulejan usongina mabuj? (Tal kamushet “Sambishany ni Masip.”)
10 Tushinshikinany antu aad atijadina, Tom nenday Carol, ashichinga mu musumb ujim Kwindum mu Amerik. Akat kwisambang minsamb yiwamp ni ansulangen au pa chisu chakadiau kuyilej uman. Mutapu ik usadilingau mwamu? Tom ulondil anch, pajimbwila Yakob 3:18: “Tukat kusal usu wa kwikal arund ni mu chisambu ni antu. Tukat kuyishejin in tukumana pol pa yikumbu yau ni in asadila midimu mu jimpangu jau. Tukat kusip ni kuyilangwish. Tukat kwisambin piur pa yom yiyisangareshina—piur pa anau, piur pa atubu au, yikumbu yau ni piur pa midimu yau. Kupwa akushiken ku kutesh anch tudi arund nau.” Carol niyend uwejidinaku anch: “Kapamp kansudiel twayila kuyendil, twayileja majin metu ni twayipula majin mau. Twayileja yom yitusadilinga piswimp-piswimp pakwez mambamb madinga miswimp. Tukutwish, pamwingap twayilej uman.” Tom ni Carol adinga bil kuyisal antu asulangena nau ayichingejina bil. Antu avud ashikedin ku kwitiyij mikand yirumburila Bibil, ni akwau amekeshin kusanger nakash kwilej uyakin.
Mekeshany Kalimish mu Mikadil Yikash
11, 12. Mulong wak tufanyidin kuchingejin anch akutwish atusal yom yiyimp pa chisu tulejena rusangu ruwamp ni mutapu ik tufanyidina kusal?
11 Pa yisu yimwing, pitulejeninga rusangu ruwamp akat kutusadil pakad kalimish. Tukat kuchingejin chom chinech, mulong Kristu Yesu wasambela kuyibabesh in kwilejend anch: “Anch anzengol am akez kukuzengolany kand ni yen.” (Yoh. 15:20) Pakwez, mu mutapu umwing kukat kulet yibudikin yiwamp. Mutapu ik tukutwisha kusal? Kambuy Paul wafunda anch: “Mulimishilany Kristu mu michim yen mudi Mwant. Irijekangany machuku mawonsu ku kwakul kudi muntu wawonsu ukukwipulany ya ruchingej ridia mu en, pakwez nich kwitudish ni kalimish.” (1 Pita 3:15) Kusadil kwetu kalimish—kwakul nich kwitudish ni kalimish—kukutwish kwayitudish antu akata kutusal.—Titus 2:7, 8.
12 Ov, tukutwish twirijek mutapu wa kwakul anch atubeng uwamp witiyijinay Nzamb? Mwaning. Paul walonda anch: “Lik kulond kwen kwikala ni ranaken machuku mawonsu, kutadila mudi mungu, chakwel wijikany mwa kwakwil nawamp kudi muntu ni mukwau.” (Kol. 4:6) Anch twachisal chikal chaku cha kuyilimish anamakwetu a ku mujimbu mu dijuku, arund netu a ku shikol, ambay netu a ku mudimu, antu adia mu chikumangen ni antu tusulangen nau, tukat kwirijek nawamp mulong wa kwakul nawamp mudi muchiyifanyidina in Kristu anch atuswingish ni kutusal.—Tang Rome 12:17-21.
13. Let chilakej chilejena anch kusadil kalimish kukutwish kwayitudish in rupompat.
13 Kusadil yaku yiwamp mu mikadil yikash kuletining yibudikin yiwamp. Chilakej, mu Japon, Kaman umwing amuswingisha kudiay mwin chikumbu ni ngendj wend. Mukadivar watumbuka kwend nich kalimish waya kwend. Mudi mwadingay ni kuya kudandamen kulejan mu teritwar winou, waman anch ngendj winiwa wadinga utadidil palemp. Pashikay mukadivar piswimp nend, ikundj winou wamuleja anch: “Nlikishinaku mulong wa yom yasadikang. Ap anch twakulondang yom yiyimp, namanang anch ey wadi usipin kwey. Chom ik nifanyidina kusal chakwel nikala mudi ey?” Ikundj winou wadi washadish kal mudimu wend ni makwend wafa kal, chawiy kadingap kand washadisha ruchingej ni musangar. Kaman wamwita kwilej nend Bibil, ni ikundj winou witiyija. Wasambisha kwilej tupamp twaad pa rubing.
Njil Yiwamp ya Kwak Yaku ya Kalimish
14, 15. Atushalapol a Yehova adinga pa chisu chafundau Bibil ayifumba anau mutapu ik?
14 Anvaj a pasak adinga amwovila Nzamb wom, adinga ni kushinshikin anch anau ilejin yaku ya usey ya kalimish kwolikwau. Shinshikinany mutapu wa kalimish wisambay Abraham ni mwanend Isak mu Disambishil 22:7. Kufumb kuwap kwa anvaj kumekedin kand mu chilakej cha Yosef. Pamutekau mu rukan, wadinga uyilimishin ni akwau adingay nend mu rukan. (Dis. 40:8, 14) Mazu mamulejay Farao mamekeshin anch ndiy wileja mutapu uwamp wa kwisambin muntu ukweta ulabu.—Dis. 41:16, 33, 34.
15 Mu Yijil Dikum yayinkishau an a Isarel mwadinga chijil chinech: “Limish tatukwey ni makwey, chakwel machuku mey makuvul mwi ngand yikwinkishinay [Yehova, NW] Nzamb wey.” (Kub. 20:12) Njil yimwing yadingau ni kusadil an mulong wa kuyilimish anvajau yadinga kwikal nich yaku yiwamp ku chikumbu. Changadim wenday Yefuta wamekesha kalimish kajim nakash mulong wa tatukwend kusutil ku kwitiyij machip mend mu mwikadil umwing wa choziu.—Ank. 11:35-40, NW.
16-18. (a) Chom ik chifanyidina mulong wa kuyilej an yaku yiwamp? (b) Yom yimwing tukutaninamu anch twayilej an yaku yiwamp?
16 Kuyifumb an chakwel ikala nich chaku chiwamp kuding kwa usey nakash. Pakwez anch ikala mudi amakurump, an aswiridin kwilej mutapu uwamp wa kuyilangwish angendj ezina ku chikumbu, mutapu wa kwakul ku telefon ni kudia yakudia ni antu akwau. Chifanyidin kuyikwash chakwel atesha mulong wak ufanyidinau kuyizuril antu yis, kuyanaken amapal ni ayej ni kuyikwash kusend antu asendina yom yilimina. Aswiridin kutesh usey wakinakin wa kulond anch “amboku,” “wajikit,” “wezanyaku,” “nikutwish nakukwashaku?” ni “nlikishinaku.”
17 Chitiningap kwikal uswejina chakwel kuyilej an kwikal ni kalimish. Njil yiwamp yidi kwikal chilakej chiwamp. Kurt ukweta mivu makum maad ni yitan ulondil chom chinech piur pa mutapu wilejay ndiy pamwing ni anamakwend asatu kwikal ni kalimish anch: “Twadinga ni kutal ni kutesh mutapu wadingau Maku ni Tatuku kwilondish ni kalimish umwing ni mukwau ni mutapu wadinga ni kuyisadil antu nich kushimpish muchim ni kalimish. Ku Chot cha Want, Tatuku wadinga ni kwinsend kurutu ni kupwa kwa yikumangan chakwel tukambamba ni akadivar ni anambaz amapal. Nadinga kutesh ni kuman mutapu wadingay ni kuyilangwish ni kuyilimish.” Kurt udandamedin ni kulond anch: “Mu kusut kwa chisu, niyam nikala ni chaku mudi chendendiy. Nasambisha kuyisadil antu ni kalimish. Chidiap mutapu ukusala, pakwez chidi mutapu usotila kusal.”
18 Kukwikal ik anch anvaj ayilej anau yaku yiwamp? An akutwish kukwat urund ni kwikal mu chisambu ni akwau. Akutwish ikal tayad kutwish kusal pamwing ni antu a mudimu ap ambay nau a mudimu. Chijim, an in kalimish ni atentamina akuyiletin anvaj au musangar ni mazang.—Tang Jinswir 23:24, 25.
Tushalijadin ni Mangand Mulong wa Yaku Yiwamp
19, 20. Mulong wak tufanyidina kukwat mupak wa kumwimburij Nzamb wetu mwin riy ni Mwanend?
19 Paul wafunda anch: “Londulany mu chilik cha Nzamb mudi an akatilau.” (Efes 5:1) Kumwimburij Yehova Nzamb ni Mwanend kwitining kusadil yijidik yidia mu Bibil, mudi yin twisambina kal mu mutu wa mulong winou. Anch twasal mwamu, tukwipuk kalimish ka rilemb mulong kwau wa kusot kwitiyik kudiay muntu ukweta ulabu ap mulong wa kusot kutanyinamu chom kanang cha ku mujimbu.—Yuda 16.
20 Mu machuku ma kwisudiel ma winyikel wend uyimp, Satan ukwet mupak wa kushesh yijidik yiwamp ya mwikadil wa kalimish watenchikay Yehova. Pakwez, Djabul ukez kukangany kushesh yaku yiwamp ya in Kristu akin. El umwing ni umwing wetu akwata mupak wa kulondul chilakej cha riy cha Nzamb ni cha Mwanend. Chawiy, kulond ni mashakamin metu yikwikal ching yishalijadina nich yisal ya antu asotila kwikal nich yaku yiyimp. Tukez kushiken ku kushiman dijin dia Nzamb wetu Yehova mwin yaku yiwamp, tukez kuyikakin antu akweta michim yiwamp ku difukwil diakin.
[Mazu madia kwishin kwa paj]
a Mu yishankur yimwing, chidi kuburen kalimish anch wamutazuk muntu mukurump pa dijin diend ching anch muntu mukurump wakulej umutazuka pa dijin diend. In Kristu akusal nawamp anch alimish yishankur yiney.
Ov, Uvurikin?
• Chom ik twilejidina kudiay Yehova ni Mwanend pa mulong wa kumekesh yaku yiwamp?
• Mulong wak kuyilangwish antu ni chirungul kukwet yibudikin yiwamp padi etu in Kristu?
• Kwikil ni kalimish kuletining nchik mabuj mawamp?
• Mudimu ik ukwetau anvaj pa mulong wa kuyilej anau yaku yiwamp?
[Kamushet kadia pa paj wa 30]
Sambishany ni Masip
Antu avud akat kwidjidjek piur pa mutapu wa kusambish minsamb ni muntu wakadiau awiy kwijik. Pakwez, mulong wa rukat ra Nzamb ni ra amutej nau, chawiy Atuman a Yehova asadiling usu nakash wa kwilej mutapu wa kwisambin ni antu akwau mulong wa kuyilej uyakin udia mu Bibil. Chom ik chikutwisha kukukwash chakwel niyey usala nawap pa mulong winou?
Chijidik chimwing cha usey chidi mu Filipoi 2:4, ni tuchitangining anch: “Kangal umwing ni umwing asotijolang ku yom yend amwinend, pakwez asota kand yom ya akwau.” Tongin bil pa mazu minam mu mutapu unou: Anch kandikal umumanap muntu dichuku ap dimwing, umen mudi ngendj kamu. Mutapu ik ukutwisha kusal iyova nawamp? Masip ni moy wa urund yikutwish yakwash. Pakwez, kudi kand yom yikwau yivud yiufanyidina kusal.
Ukutwish wakaturij yitongijok ya muntu kanang, anch wasot kwisamb nend. Anch usotil wisamba nend yom yiutongina ey pakad kubangin yom yidia mu manangu mend, pamwingap kakutwishap witiyij. Chawiy lel, anch ukutwish wajingunin yom yitonginay muntu mu muchim wend, ov, mulong wak ukutwishap wasadil yom yiney chakwel usambishany minsamb? Mwamu mwasalay Yesu patanijanay ni mband mwin Samariy ku dijiy dia mem. (Yoh. 4:7-26) Yitongijok yend yawonsu yadinga ching pa kuvit mem. Yesu wasambisha minsamb yend nend piur pa mem, ni kupwa wayikarumuna minsamb yiney yikal ya muspiritu.
[Chipich chidia pa paj wa 29]
Kwikal murund wa antu kukutwish kwashikij ku kulejan uman
[Chipich chidia pa paj wa 31]
Yaku yiwamp yiding yiwamp chisu chawonsu