Vazrezri Va Madzrungula Lamanene

YEHOVHA a hi nyike N’wana wakwe, Yesu Kriste, akuva a ta hi bekela xikombiso lexinene xa ku xi landzrela. (1Pe 2:21) Loko mhunu a va mulandzreli wa Yesu, a zrezra madzrungula lamanene swanga mun’we wa vatizreli va Xikwembu Nkulukumba. Loko a kombisa leswaku a swi ta pepisa hi le moyeni, Yesu a te: ‘Tanani ku mine, hinkwenu lava kazraliki, na n’wine n’wi bindzriwaka, ni ta n’wi wisisa! Tibyatsrhelani a mpinga wanga, n’wi va n’wi dondzra ku mine, hikusa ndzri mbulwa, wa mbilu ya ku titsrongahata, mi ta kuma ku wisa a mimoyeni yenu.’ (Mt 11:28, 29) Xidumbiso xakwe xi hetiseka ka hinkwavu lava yamukelaka xizrambu lexo!

² Swanga Mutizreli Lwenkulu wa Xikwembu Nkulukumba, Yesu a vitane vhanu va kukazri leswaku va va valandzreli vakwe. (Mt 9:9; Yh 1:43) A va wupfisile a wutizrelini a va a va zruma ku yentxa ntizro wa ku fana ni lowu a a li ku wu yentxeni. (Mt 10:1–11:1; 20:28; Lk 4:43) Hi ku famba ka nkama, a zrume vambeni va 70 akuva va hlengemela a ku zrezreni ka madzrungula lamanene ya Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba. (Lk 10:1, 8-11) Loko a zruma vadondzrisiwa lava, Yesu a te: ‘Lwa n’wi yingelaka, awa ndzri yingela; nangweso lwa n’wi dzrelaka, awa ndzri dzrela; kambe lwa ndzri dzrelaka, a dzrela lwa ndzri zrumiki.’ (Lk 10:16) Hi ndlela leyi, Yesu a khanyisa wukulu bya wutiyanguleli lebyi a nyikiki vadondzrisiwa vakwe. A va fanela ku yimela Yesu ni Xikwembu Lexi Tlakukiki Ka Hinkwaswu! A swi ta va xitanu ni le ka hinkwavu lava yamukelaka xizrambu xa Yesu namunhla, lexi liki: “Buya u va mulandzreli wanga.” (Lk 18:22, NM; 2Ko 2:17) Hinkwavu lava yamukelaka xizrambu lexi, va ni xiyavelo lexi humaka ka Xikwembu Nkulukumba xa ku zrezra madzrungula lamanene ya Mfumu ni ku yentxa vadondzrisiwa.​—Mt 24:14; 28:19, 20.

³ Hi kuva hi yamukele xizrambu xa Yesu xa ku mu landzrela, hi kume matovoko ya ‘ku tiva’ Yehovha Xikwembu Nkulukumba na Yesu Kriste. (Yh 17:3) Hi dondzrisiwe tindlela ta Yehovha. Hi mpfuno wakwe, hi kote ku txintxa miyanakanyu yezru, hi yambala wumhunu lebyimpshwa ni ku twananisa mahanyela yezru ni milawu ya Yehovha ya ku lulama. (Ro 12:1, 2; Ef 4:22-24; Kl 3:9, 10) Ku tlangela kwezru lokukulu ku hi susumetele ku kombisa ku nyiketela wutomi byezru ka Yehovha ni ku kombisa ku tinyiketela koloko hi babatiso dzra mati. Ku babatisiwa kwezru ku kombisa leswaku hi hlawuliwe ku va vatizreli.

⁴ Minkama hinkwayu, dzrimuka leswaku ntizro wezru ka Xikwembu Nkulukumba wu fanela ku yentxiwa hi mavoko lama basiki ni hi mbilu leyi tengiki. (Ps 24:3, 4; Eza 52:11; 2Ko 6:14–7:1) Ku va ni lipfumelo ka Yesu Kriste swi yentxa hi va ni lipfalu ledzri basiki. (Hb 10:19-23, 35, 36; Mpf 7:9, 10, 14) Mupostola Pawulo a tsratsriye vakriste akuva va yentxa hinkwaswu hi nkongometo wa ku phatimisa Xikwembu Nkulukumba leswaku va nga khunguvanyisi vambeni. Mupostola Petro a swi beke livaleni leswaku a mahanyela lamanene ma nga koka lava ngeke vapfumeli leswaku va buya xihlayelamfuzrini. (1Ko 10:31, 33; 1Pe 3:1) Xana u nga mu pfunisa kuyini mhunu akuva a faneleka ku va muzrezri wa madzrungula lamanene?

VAZREZRI LAVAMPSHWA

⁵ Na wa ha ku sungula ku fambisa xidondzro xa Bibele ka mhunu lweyi a nyonxelaka, mu kutxe ku byela vambeni leswi a swi dondzraka. A nga ha swi yentxa hi ku bula ni maxaka, vanghanu, lava a tizraka navu ni vambeni. Ledzri i gwansu dzra lisima swinene hi fanelaka ku dondzrisa swidondzrana swezru ku va valandzreli va Yesu Kriste swanga vazrezri va madzrungula lamanene. (Mt 9:9; Lk 6:40) Loko lweyi hi dondzraka na yene a ya a kula he moyeni a tlhela a kota ku zrezra hi xitxhuketa, a swi ganaganekisi leswaku a ta navela ku hlengemela ka ntizro wa nsimu.

KU TLHASELELA TIMFANELO

⁶ Na u nge si na zramba mhunu wa kukazri hi khambi dzra ku sungula leswaku u famba na yene ka nsimu ya muti ni muti, u fanela ku tiyiseka leswaku awa ti hetisisa timfanelo ta kukazri. Lweyi a fambaka na hine nsin’wini a voniwa swanga Mboni ya Yehovha. Ku twisisiwa leswaku kutani a twananise mahanyela yakwe ni milawu ya Yehovha ya ku lulama nakone a nga va muzrezri lwa nga siki babatisiwa.

⁷ Loko u dondzra ni mhunu u tlhela u bulisana na yene hi minsinya ya milawu ya Bibele, u ta swi tiva swiyimu swakwe. Kumbexana u nga ha swi xiya leswaku a hanya hi ku ya hi leswi a swi dondzraka. Kambe ku ni swa kukazri leswi khumbaka wutomi byakwe leswi vakulu va taka nyonxela ku bula ha swone na wene ni mhunu lweyi u dondzraka naye.

⁸ Mutlhanganisi wa huvo ya vakulu a ta yentxa malulamiselo ya leswaku vakulu vabidzri (lani mun’we a nga xizro xa xihubyana xa ntizro) va bula na wene ni mhunu lweyi u dondzraka naye Bibele hi timhaka leti. Ka mabandla lawa ma nga ni vakulu vatsrongo, nkulu ni nandzra wa wutizreli lwa fanelekaka va nga swi yentxa leswi. Vamakwezru lava hlawuliwiki va fanela ku swi yentxa hi xihatla. Ku hlaya ntiyiso, loko va kuma ndzrava leyo na va li mintlhanganwini ya bandla, swi nga ha koteka ku bula na wene ni mhunu lweyi u dondzraka naye a ntsrhaku ka ntlhanganu. Swi fanela ku yentxiwa hi ndlela ya mabulu lama yentxaka mhunu a tlhantlheka. Na mhunu lweyi u dondzraka na yene Bibele a nge si na pfumeleliwa ku va muzrezri lwa nga siki babatisiwa, vakulu va fanela ku tiyiseka hi leswi:

1. 1) Awa kholwa leswaku Bibele i Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba ledzri huhuteliwiki.​—2Tm 3:16.

2. 2) Awa ti tiva nakone awa pfumela ka tindondzro ta masungulu ta Matsralwa lakakuva loko a vutisiwa, a ta hlamula hi ku pfumelelana ni Bibele, ku nga li hi ku ya hi tindondzro ta wukhongoti bya madzrimi kumbe mavonela yakwe.​—Mt 7:21-23; 2Tm 2:15.

3. 3) Awa wu yingiseta nawu wa Bibele wa ku hlengemela ni vhanu va Yehovha a mintlhanganwini ya bandla loko swiyimu swi mu pfumelela.​—Ps 122:1; Hb 10:24, 25.

4. 4) Awa ti tiva tindondzro ta Bibele mayelanu ni mahanyela ya ku biha hi tlhelo dzra tinkuku, lama patsraka wumbuye, ku tekana ni vhanu vabidzri kumbe ku tlula, ku famba tinkuku ni mhunu wa limbewu ledzri fanaka nakone a hanya hi ku pfumelelana na tone. Loko mhunu a tsrhama ni mumbeni wa limbewu ledzri hambaniki, lwa nga liki xaka dzrakwe, va fanela ku va va tekane hi nawu.​—Mt 19:9; 1Ko 6:9, 10; 1Tm 3:2, 12; Hb 13:4.

5. 5) Awa xi yingiseta xileleto xa Bibele lexi tsimbisaka ku popswa nakone a nga tizrisi mimizri kumbe swidzraha-dzrahana, leswi nga leletiwangakiki hi vadotori, leswi dungaka nhloko.​—2Ko 7:1; Ef 5:18; 1Pe 4:3, 4.

6. 6) Awa dzri twisisa lisima dzra ku tingawula vanghanu va ku biha.​—1Ko 15:33.

7. 7) A nga ha li xizro xa wukhongoti bya madzrimi lebyi kumbexana a a kumeka ka byone. A tsrhikile ku ya a mintlhanganwini ya byone ni ku byi seketela kumbe ku hlengemela ka mintizro ya byone.​—2Ko 6:14-18; Mpf 18:4.

8. 8) A nga ha tipatsri ka timhaka ta politika ta misava.​—Yh 6:15; 15:19; Yk 1:27.

9. 9) Awa kholwa nakone a hanya hi ku pfumelelana ni leswi a buku dzra Ezaya 2:4 dzri swi hlayaka mayelanu ni timhaka ta matiko.

10. 10) A swi djula hi mbilu hinkwayu ku va Mboni ya Yehovha.​—Ps 110:3.

⁹ Loko vakulu va nga tiyiseki hi leswi mhunu lweyi u dondzraka na yene a titwisaka xiswone mayelanu ni yin’we ya timhaka leti, va fanela ku mu hamba swivutiso, va bulisana na yene, kumbexana hi ku tizrisa matsralwa lama kombisiwiki lani. I swa lisima kuva mhunu lweyi u dondzraka na yene a twisisa leswaku akuva a ya ku zrezreni ni Timboni ta Yehovha a fanela ku hanya hi ku pfumelelana ni timfanelo leti ta Matsralwa. Tinhlamulo takwe ti ta pfuna vakulu ku vona leswaku awa swi tiva leswi yimeliwaka ka kwakwe ni leswaku awa faneleka hi ndlela leyi nga solekikiki akuva a sungula ku hlengemela a ntizrweni wa nsimu.

¹⁰ Loko xidondzrana xaku xa Bibele xi faneleka, vakulu va fanela ku tekela ku xi byela. Ka swiyimu swinyingi swa koteka ku yentxa leswo ntsrhaku ka mabulu. Loko xi faneleka, vakulu va nga xi hoyozela swanga muzrezri. (Ro 15:7) Xi fanela ku kutxiwa ku vhela xi sungula ku ya nsin’wini loko swi koteka ni ku nyikela xibiko xa ntizro wa nsimu loko hweti yi hela. Vakulu va nga xi tlhamuxela leswaku loko xidondzrana xa Bibele xi faneleka ku va muzrezri lwa nga babatisiwangakiki nakone xi nyikela ntizro wa xone hi khambi dzra ku sungula, xi pfuleliwa Kartawu Dzra Muzrezri Wa Bandla (Registo de Publicador de Congregação) hi vito dzra xone dzri va dzri bekiwa ka arkivhu dzra bandla. Vakulu va ta teka dzrungula dzra ximhunu dzra muzrezri akuva a nhlengeletanu yi kota ku vonelela ntizro wa wukhongoti wa Timboni ta Yehovha a misaveni hinkwayu ni kuva a muzrezri a kota ku hlengemela ka mintizro ya moya a tlhela a kuma mpfuno hi tlhelo dzra moya. Hi ku yengesela, vakulu va nga byela vazrezri lavampshwa leswaku dzrungula dzrini na dzrini dzra ximhunu dzri hlayisiwa hi ku ya hi Política Global de Proteção de Dados das Testemunhas de Jeová (ku nga milawu ya misava hinkwayu ya Timboni ta Yehovha ya ku sizrelela dzrungula dzra ximhunu), leyi kumekaka ka jw.org.

¹¹ Loko hi mu tiva ha hombe muzrezri lwemumpshwa ni ku tlangela ntizro lowu a wu yentxaka, swi nga mu kutxa swinene. Swi nga mu susumetela ku bika ntizro wakwe hweti ni hweti ni ku hamba minzamu leyi yengeselekiki akuva a kota ku tizrela Yehovha.​—Flp 2:4; Hb 13:2.

¹² Loko vakulu va vona leswaku xidondzrana xa Bibele xa faneleka ku hlengemela ka ntizro wa nsimu, va fanela ku xi nyika buku ledzri liki Hi Hleleliwe Ku Yentxa Ku Zrandzra Ka Yehovha. Ntsrhaku ka loko xi nyikele xibiko xa nsimu hi khambi dzra ku sungula, ku ta hambiwa xitiviso xa ku goma a bandleni lexi hlayaka leswaku i muzrezri lwemumpshwa lwa nga siki babatisiwa.

KU PFUNA VATSRONGWANA

¹³ Vatsrongwana na vone va nga faneleka ku va vazrezri va madzrungula lamanene. Yesu a yamukele vatsrongwana a tlhela a va tovokisa. (Mt 19:13-15; 21:15, 16) Nambi leswi wutiyanguleli bya ku dondzrisa vana byi nga bya vapswele, vambeni a bandleni va nga ha nyonxela ku pfuna vatsrongwana lava va swi djulaka hi mbilu ku zrezra madzrungula ya Mfumu. Loko u li mupswali, xikombiso xaku lexinene a wutizrelini bya nsimu, xi nga va pfuna swinene vanaku leswaku va hiseka a ntizrweni wa Xikwembu Nkulukumba. Loko n’wana lwa nga xikombiso xinene a mahanyeleni, a navela hi mbilu hinkwayu ku vulavula ni van’wana hi leswi a swi pfumelaka, he yini ndlela leyi a nga pfuniwaka ha yone?

¹⁴ Swi nga va swinene kuva mupswali a vulavula ni mun’we wa vakulu va Xihubyana xa Ntizro xa Bandla akuva a bulisana ni n’wanakwe a ta vona kumbe awa faneleka ku va muzrezri. Mutlhanganisi wa huvo ya vakulu, a ta hamba malulamiselo ya leswaku vakulu vabidzri (lani mun’we a nga xizro xa xihubyana xa ntizro) va tlhangana ni n’wana na a ni mupswali kumbe vapswele vakwe lava nga vapfumeli kumbe Mboni leyi hlayisaka n’wana lweyi. Loko n’wana a ni wutivi bya Bibele bya masungulu nakone a nyonxela ku hlengemela a wutizrelini, swi komba leswaku a hamba nhluvuku lowunene. Ntsrhaku ka ku kambisisa leswi ni swimbeni leswi kambisisiwaka ka vhanu lavakulu, vakulu ha vabidzri va ta swi vona kumbe a n’wana a nga va muzrezri lwa nga babatisiwangakiki. (Lk 6:45; Ro 10:10) Loko ku tlhanganiwa ni ntsrongwana, a ku na xivileleko xa ku bula hi timhaka leti ku talisaka ku buliwa ha tone ni mhunu lwa kuliki, kambe ti nga yelaniki ni ntsrongwana.

¹⁵ Hi nkama wa ntlhanganu, vakulu va fanela ku kulungela ntsrongwana hi nhluvuku wakwe ni ku mu pfuna ku tibekela kungu dzra ku babatisiwa. Handle ka ku ganaganeka, leswi vapswele na vone va tikazratiki leswaku va byala xihlayelamfuzri ka n’wanavu, va faneliwa hi ku kulungeliwa. Akuva vakulu va pfuna vapswele ku ya mahlweni va dondzrisa vanavu, va fanela ku va kutxa ku dondzra dzrungula ledzri liki: “Dzrungula Ledzri Yaka Ka Vapswele Lava Nga Vakriste”, ledzri kumekaka ka matluka 179-181.

KU TINYIKETELA NI BABATISO

¹⁶ Loko u sungule ku tiva Yehovha ni ku mu zrandzra nakone u hanya hi ku ya hi leswi a swi djulaka ni ku hlengemela a ntizrweni wa nsimu, swa ha djula u ya mahlweni u kulisa wuxaka byaku na yene. Hi ndlela yini? Hi ku nyiketela wutomi byaku kwakwe ni ku kombisa leswo hi ku babatisiwa a matini.​—Mt 28:19, 20.

¹⁷ Ku nyiketela swi hlaya ku beka ntxhumu wa kukazri hi tlhelo leswaku wu tizrela nkongometo wa ku xwenga. Ku tinyiketela ka Xikwembu Nkulukumba swi tlhamuxela ku tsrhindzrekela kwakwe hi xikhongoto ni ku mu dumbisa hi mbilu hinkwayu leswaku u ta tizrisa wutomi byaku a ntizrweni wakwe ni ku famba a tindleleni takwe. Swi hlaya ku gandzrela yene ntsena hi la ku nga helikiki. (Dt 5:9) Lexi i xiboho lexi mhunu a titekelaka ha wuswakwe a xihundleni. A nga kone lwa nga ku yentxelaka leswo.

¹⁸ Nambitanu, u fanela ku yentxa leswi tlulaka ku byela Yehovha a xihundleni leswaku u djula ku lumba yene. U fanela ku komba vambeni leswaku u tinyiketelile ka Xikwembu Nkulukumba. U kombisa ku tinyiketela koloko a livaleni hi ku babatisiwa a matini, ku fana na Yesu. (1Pe 2:21; 3:21) Loko u titekelile xiboho xa ku tizrela Yehovha ni ku navela ku babatisiwa, u fanela ku yentxa yini? U fanela ku byela mutlhanganisi wa vakulu. A ta byela vakulu va kukazri leswaku va bula na wene akuva va tiyiseka leswaku wa swi hetisisa leswi Xikwembu Nkulukumba a swi laviseliki ku lava djulaka ku babatisiwa. Akuva u kuma dzrungula ledzri yengetelekiki, hi kombela u dondzra “Dzrungula Ledzri Yaka Ka Muzrezri Lweyi A Nga Siki Na Babatisiwa”, dzri kumekaka ka matluka 182-184 ka buku ledzri, ni “Swivutiso Swa Lava Navelaka Ku Babatisiwa”, swi kumekaka ka matluka 185-207.

KU BIKA KU KULA KA NTIZRO WA NSIMU

¹⁹ Ku sukela malembe ntsrhaku, a swibiko swa ku kula ka wugandzreli bya ku xwenga a misaveni hinkwayu swi kutxa vhanu va Yehovha. Ku sukela loko Yesu Kriste a byele vadondzrisiwa vakwe hi khambi dzra ku sungula leswaku a madzrungula lamanene a ma ta zrezriwa a misaveni hinkwayu, vakriste va ntiyiso va zron’weke hi ku djula ku tiva leswaku leswo a swi ta yentxiwa hi ndlela yini.​—Mt 28:19, 20; Mr 13:10; Min 1:8.

²⁰ Valandzreli va ku sungula va Yesu a va nyonxa hi ku twa dzrungula ledzri kombisaka mabindzru ya ntizro wa ku zrezra. (Mr 6:30) A buku dzra Bibele dzra Amintiṛo dzri hi byela leswaku a ku ni kolomu ka 120 wa vhanu loko moya wa ku xwenga wu txhululiwa a henhla ka vadondzrisiwa hi Pentekoxta ya 33 N.Y. Hi ku hatlisa, nhlayu ya vadondzrisiwa yi ve leyi tlakukaka yi ya kolomu ka 3.000 yi gama yi ya ka 5.000. Ku dzrunguliwe leswaku ‘a Hosi ifa yi va yengetelela vahuluxiwa hi siku dzrin’wana ni dzrin’wana’ ni leswaku a wunyingi bya vaprista byi sungule ku pfumela. (Min 1:15; 2:5-11, 41, 47; 4:4; 6:7) Mawaku ndlela leyi vadondzrisiwa va kutxiwiki ha yone hi ndzrava leyi ya ku kula ka ntizro! Swibiko leswi nyonxisaka swi yentxe leswaku va kutxeka ku yisa mahlweni ntizro lowu wa Xikwembu Nkulukumba, nambi loko va langusana ni ku xanisiwa loku a ku hlohloteliwa hi vazrangeli va wukhongoti va va-Yuda!

²¹ Kolomu ka 60-61 N.Y., ka papela dzrakwe ledzri a dzri ya ka va le Kolosa, Pawulo a tsrale leswaku a madzrungula lamanene a ma beka mihandzru ma va ma yandzra a misaveni hinkwayu nakone a ma ‘hlayiwe ku swivumbiwa hinkwaswu leswi nga hansi ka tilu’. (Kl 1:5, 6, 23) Vakriste va le ku sunguleni a va dzri yingiseta Zritu, nakone a moya wa ku xwenga a wu va nyika ntamu wa ku hetisisa ntizro lowukulu wa ku zrezra na wugamu bya xiyimu xa xi-Yuda byi nge si na tlhasa hi 70 N.Y. Vakriste va ku dumbeka swi va tiyise ngopfu ku twa madzrungula ya leswi a swi li ku hetisisiweni!

²² Hi ku fanana, a nhlengeletanu ya Yehovha ya masikwana lawa yi nyonxela ngopfu ku tsrala dzrungula dzra ntizro lowu yentxiwaka, lowu fambisanaka ni ku hetiseka ka tsralwa dzra Mattheo 24:14, ledzri liki: ‘Kutani evhangeli ledzri dzra Mfumu dzri ta zrezriwa misaveni hinkwayu, byi va vumboni ku hinkwawu matiko: hi kone kutani ku taka ta vugamu.’ Swanga vatizreli va Xikwembu Nkulukumba lava tinyiketeliki, hi ni ntizro wa xihatla hi fanelaka ku wu yentxa. Hi fanela ku zron’weka hi ku vona a ntizro wa ku zrezra wu yentxiwa hi lani ku heleliki na wugamu byi nge si na tlhasa. Yehovha hi yene a taka swi vona loko ntizro lowu wu helile, nakone loko hi hlengemela a ku wu yentxeni, a ta hi yamukela hi ku nyonxa.​—Ezk 3:18-21.

XIBIKO XAKU XA NTIZRO WA NSIMU

²³ Kasi hi ntshima-ntshima hi fanela ku bika yini? Xipapelana xa Xibiko Xa Ntizro Wa Nsimu (Relatório de Serviço de Campo) lexi nyikeliwaka hi nhlengeletanu xa hlaya leswi u fanelaka ku swi tsrala. Nambitanu, a dzrungula ledzri landzrelaka dzri nga ku pfuna.

²⁴ Ka xiyenge lexi liki “publicações (impressas e electrônicas)”, tsrala nhlayu hinkwayu ya mabuku ni swipapelana leswi u swi nyikeliki​—swi nga va swa ku yentxa hi ku va tamelisa kumbe swa ku va zrumela hi telefone kumbe komputadori—ka vhanu lava nga liki Timboni leti babatisiwiki. Ka xiyenge xa “vídeos apresentados”, tsrala leswaku u ma kombise kangani ma-vídeo yezru.

²⁵ Ka xiyenge xa “revisitas”, tsrala makhambi lawa u tlheleliki vhanu hi nkongometo wa ku txutxela ku navela loku kombisiwiki hi lava nga liki timboni leti tinyiketeliki yi tlhela yi babatisiwa. A timpinda (revisitas) ti nga yentxiwa hi ku pfuxela mhunu hi ku kongoma, hi ku tsrala papela, hi ku fona, hi ku zrumela mensaji kumbe e-mail, kumbe hi ku mu siyela mabuku. Khambi dzrin’wana ni dzrin’wana u fambisaka Xidondzro xa Bibele swi kontiwa swanga mpinda. Loko mupswali a fambisa wugandzreli bya ndangu na ku ni ntsrongwana lweyi a nga babatisiwangakiki, a nga konta mpinda yin’we ntsena hi vhiki.

²⁶ Nambi leswi hi ntolovelo a xidondzro xa Bibele xi fambisiwaka vhiki ni vhiki, xi kontiwa swanga xidondzro xin’we ntsena hi hweti. Vazrezri va fanela ku tsrala ntsrengo wa swidondzro swa Bibele swa ku hambana-hambana leswi fambisiwiki a ndzreni ka hweti (Número de estudos bíblicos diferentes dirigidos). Swidondzro swa Bibele leswi tsraliwaka swi nga ha patsra lava fambiseliwiki na va nga li Timboni leti tinyiketeliki ti tlhela babatisiwa. U nga ha tlhela u konta swanga xidondzro xa Bibele loko u fambisela makwezru lweyi a holiki, na u kongomisiwa hi xizro xa xihubyana xa ntizro, kumbe loko u fambisela mhunu lweyi a ha ka ku babatisiwa na a nge si na heta buku ledzri liki I Yini Leswi Hi Nga Swi Dondzraka A Bibeleni? ni ledzri liki Tama U Zrandzra Xikwembu Nkulukumba.

²⁷ I swa lisima ku nyikela Xibiko xa “Mawora” lexi hlayaka ntiyiso. Hi ku kongoma, a mawora ku hlayiwa nkama lowu u wu hetiki na u zrezra hi muti ni muti, u hamba timpinda, u fambisa swidondzro swa Bibele, kumbe na u nyikela wumboni hi tindlela timbeni, ku fana ni hi xitxhuketa, ka vhanu lava nga liki Timboni leti tinyiketeliki ti tlhela ti babatisiwa. Loko vazrezri vabidzri va tizra xikan’we, ha vabidzri va nga konta nkama, kambe i mun’we ntsena a nga kontaka timpinda leti yentxiwaka kumbe swidondzro swa Bibele leswi fambisiwaka. Vapswali ha vabidzri lava hlengemelaka a ku dondzriseni ka n’wanavu hi nkama wa Wugandzreli bya Ndangu bya ni madambu va nga konta ku ya gamela ka wora dzrin’we ntsena hi vhiki. Vamakwezru va xinuna va nga konta nkama lowu va wu hetaka na va beka wukaneli bya le livaleni. Lweyi a ndzrulutelaka wukaneli bya le livaleni na yene a nga konta nkama. Ku ni mintizro ya lisima kambe ku nga kontiwiki nkama ka yone, ku fana ni ku tibekisela ku ya nsin’wini, ku hlalela ntlhanganu wa ntizro wa nsimu, loko u ya ni loko u buya he nsin’wini, ni swa ku fana ni leswo.

²⁸ Muzrezri mun’wana ni mun’wana a fanela ku yingiseta lipfalu dzrakwe ledzri dondzrisiwiki hi Bibele a tlhela a khongota loko a djula ku tsrala ntizro wa nsimu. Vazrezri van’wana va zrezra ka miganga leyi ku nga ni vhanu vanyingi, kasi van’wana va zrezra lomu ku nga ni vhanu vatsrongo, lomu swi sindzrisaka ku famba mpfhuka wa ku leha. Miganga ya siyana; vazrezri va ni mavonela lama hambaniki mayelanu ni ndlela leyi va vonaka nsimu yavu ha yone. Huvo Leyi Zrangelaka a yi sindzrisi leswaku mabandla ma landzrela lipfalu dzra yone mayelanu ni ndlela leyi ma bikaka ntizro wa nsimu ha yone, nakone a nga kone lweyi a bekiwiki leswaku a yavanyisa timhaka leti.​—Mt 6:1; 7:1; 1Tm 1:5.

²⁹ A nkama lowu hetiwaka a nsin’wini wu fanela ku tsraliwa hi mawora ya ku tala, ku nga li maminutu. Kambe muzrezri lweyi a vabyaka ngopfu, a duhaliki, a nga kotiki ku humela mbangu, a nga mutini wa timbabyi kumbe wa swiduhati, kumbe swiyimu swa ku fana ni leswi, a nga tsrala maminutu. Muzrezri lweyo a nga tsrala hi maminutu ya ku fana ni 15, 30 ni 45. Nambi loko o kota ku tizra ntsena 15 wa maminutu a hweti hinkwayu, a fanela ku wu tsrala nkama lowo. A ta tama a kontiwa swanga muzrezri wa Mfumu lweyi a humaka nsimu nkama hinkwawu. Lulamiselo ledzro dzra tizra ni le ka vazrezri lava hlulekaka ku ya nsin’wini ku dzringana nkama wa kukazri, kumbexana hi ku hluleka ku famba-famba ku dzringana hweti kumbe ku tlula, hi kola ka ku vabya ngopfu kumbe ku vavisiwa. Lulamiselo ledzri dzri tizra ntsena ka lava vo ko hluleka ha kakunene ku yentxa xa kukazri. Xihubyana xa ntizro hi xone xi taka hlaya leswaku muzrezri a nga dzri tizrisa lulamiselo ledzri kumbe im-him.

KARTAWU DZRA MUZREZRI WA BANDLA

³⁰ Xibiko xaku xa ntizro wa nsimu xi tsraliwa ka papela ledzri vitaniwaka Kartawu dzra Muzrezri wa Bandla. Mapapela lawa ma lumba bandla ledzri u nga ka dzrone. Loko u djula ku zruzrela ka bandla dzrimbeni, dzrimuka ku byela vakulu va bandla dzraku. Matsralana wa bandla a ta zrumela kartawu dzraku a bandleni dzraku ledzrimpshwa. Hi ndlela leyo, vakulu va bandla ledzrimpshwa va ta kota ku ku yamukela ni ku ku hlayisa hi tlhelo dzra moya. Loko u ta yendzrela kule ni bandla dzraku, kambe u nge ti tlula tihweti tizrazru, siza u tama u zrumela ntizro waku wa nsimu ka bandla dzra le kaya.

HA YINI HI FANELA KU BIKA NTIZRO WEZRU WA NSIMU?

³¹ Xana u pfana u dzrivala ku nyikela ntizro waku wa nsimu? I ntiyiso leswaku hinkwezru hi pfana hi djula ku dzrimuxiwa. Kambe loko hi txutxela vonela dzrinene mayelanu ni ku nyikela ntizro wa nsimu ni ku twisisa leswaku ha yini ku wu nyikela swi li swa lisima, swi nga hi nabyalela ku dzrimuka ku wu nyikela.

³² Vambeni va vutise leswi: “Leswi Yehovha a swi tivaka leswi ni swi yentxaka a ntizrweni wakwe, ha yini ni fanela ku wu tsralela bandla?” Nakunene, Yehovha awa swi tiva leswi hi swi yentxaka, a tlhela a tiva leswaku ntizro wezru hi wu yentxa hi mbilu hinkwayu kumbe i wa ku tikoka. Nambitanu, dzrimuka leswaku Yehovha a tsrale nhlayu ya masiku lawa Nowa a ma hetiki a ngalaweni ni nhlayu ya masiku lawa va-Israyele va ma hetiki na va yendzra a huleni. Xikwembu Nkulukumba a bekise tinhlayu ta lava dumbekiki kwakwe ni ta lava tluliki milawu yakwe. A tsrale hi ta ku hluliwa ha kutsrongo-kutsrongo ka tiko dzra Kanana ni leswi hetisisiwiki hi vayavanyisi lava dumbekiki va Israyele. Ina, a tsrale wutsrhokotsrhoko byinyingi bya leswi yentxiwiki hi vatizreli vakwe. A huhutele ku tsraliwa ka leswi yentxekiki, xileswo a hi yentxa hi twisisa vonela dzrakwe mayelanu ni ku tsrala timhaka hi ndlela ya ntiyiso.

³³ A matimu lama tsraliwiki a Bibeleni ma kombisa xihlayelamfuzri lexi heleliki xa dzrungula ledzri tsraliwiki hi vhanu va Yehovha. Ka swiyimu swinyingi, a dzrungula dzra Bibele a dzri nge ti hi khumba hi ndlela leyi heleliki handle ka ku boxa tinhlayu ta kone. Vona swikombiso leswi landzrelaka: Genesis 46:27; Eksoda 12:37; Abaṭemi ba Timhaka 7:7; 2 Tihosi 19:35; 2 Makronika 14:9-13; Yohan 6:10; 21:11; Amintiṛo 2:41; 19:19.

³⁴ Nambi leswi swi nga livaleni leswaku a xibiko xezru a xi hlayi hinkwaswu leswi hi swi yentxaka a wugandzrelini bya Yehovha, xi ni nkongometo lowu pfunaka a nhlengeletanwini ya Yehovha. Hi dzana dzra ku sungula, loko vapostola va buya he ka tsima dzra ku zrezra, va dzrungulele Yesu ‘hinkwaswu leswi va swi tizriki ni leswi va swi dondzrisiki’. (Mr 6:30) Minkama yimbeni, swibiko swi nga ha kombisa leswaku ku ni lomu a ntizro wezru wu djulaka ku lulamisiwa. Tinhlayu ti nga ha kombisa leswaku ku ve ni nhluvuku ka xiyenge xa kukazri, na kasi ka xiyenge ximbeni, ku fana ni ka nhlayu ya vazrezri, a ku hluvukiwanga. Swi nga ha kombisa leswaku va djula ku kutxiwa kumbe ku ni mhaka yi djulaka ku lulamisiwa. Valanguseli lava nga ni wutiyanguleli va ta xiya mhaka leyo kutani va nyonxela ku lulamisa xiyimu xin’wana ni xin’wana lexi nga ha hingeletaka nhluvuku wa mhunu kumbe wa bandla hinkwadzru.

³⁵ Swibiko swi tlhela swi pfuna nhlengeletanu ku vona lomu ku nga ni xivileleko lexikulu xa vatizri a nsin’wini. I swiyenge swini swi bindzrulaka ngopfu? I swiyenge swini swi nga hluvukiki ngopfu? Ku djuleka mabuku muni leswaku ma pfuna vhanu ku dondzra ntiyiso? Swibiko swi pfuna nhlengeletanu ku lulamisela mabuku lama vilelekaka a ntizrweni wa ku zrezra a mimbangwini ya ku hambana-hambana ya misava ni ku yanelisa swivileleko leswo.

³⁶ Ku tala kwezru ha kutxeka loko hi vona swibiko. Xana a hi nyonxi loko hi yingela leswi vamakwezru va swi yentxaka a ntizrweni wa ku zrezra madzrungula lamanene a misaveni hinkwayu? Swibiko leswi khanelaka hi ku yengeseleka ka vazrezri swi hi pfuna ku vona ku kula ka nhlengeletanu ya Yehovha. Wudzrunguli lebyi byi nyonxisa timbilu tezru, byi hi yengesela nkhinkhi ni ku hi kutxa ku hlengemela hi ndlela leyikulu ka ntizro wa ku zrezra. (Min 15:3) Ku pfunisa kwezru hi ku nyikela swibiko swa nsimu hi nkama i swa lisima nakone swi kombisa leswaku ha zron’weka hi vamakwezru a mimbangwini hinkwayu. Hi ndlela leyi ya ku nabyala, hi kombisa leswaku ha titsrongahata ka lulamiselo dzra nhlengeletanu ya Yehovha.​—Lk 16:10; Hb 13:17.

KU TIBEKELA MAKUNGU

³⁷ A ku na xivangelo xa leswaku hi fanisa ntizro wezru wa nsimu ni wa mhunu mumbeni. (Ga 5:26; 6:4) Swiyimu swa vhanu swa hambana. Hi tlhelo dzrimbeni, hi nga pfuneka hi ku tibekela makungu lawa hi nga ma tlhaselelaka lama taka hi pfuna ku pima nhluvuku wezru a nsin’wini. Ku tlhaselela makungu lawo swi nga hi nyika ku nyonxa loku tisiwaka hi ku tiva leswaku hi hetisisile a kungu dzrezru.

³⁸ Swi le livaleni leswaku Yehovha hakunene a le ku kahluliseni ka ntizro wa ku hlengeleta lava a taka va sizrelela a ‘nhlomulweni lowukulu’. Hi hanya a nkameni wa ku hetiseka ka wuprofeta bya Ezaya lebyi liki: ‘Lwentsrongo a ta ndzruluka khume dzra madzana; lwentsrongo a ta ndzruluka tiko ledzra ntamu. Mine Yehovha, ni ta hangweyesisa mintxhumu leyi a minkameni ya yone.’ (Mpf 7:9, 14; Eza 60:22) I tovoko dzrikulu ku va vazrezri va madzrungula lamanene a minkameni leyi, leyi fungaka masiku ya wugamu.​—Mt 24:14.