Chapitre Bale Use Na Ndo Ni Oku

Gbia na Amokonzi ti Lo

Esaïe 32:1-20

1, 2. A lingbi ti tene nyen na ndo tene so ayeke na yâ aMbeti so angongbi ti Isaïe ti Ngu-ingo Mingi?

NDULU na hunzingo ti angu so alondo na ngu 1940, a wara na yâ agamba na tele ti Ngu-ingo Mingi, na Palestine, mbeni pendere bungbi ti ambeti so angongbi. A hiri ni aMbeti so angongbi ti Ngu-ingo Mingi. A tene a sû ni na popo ti ngu 200 K.N.E. na ngu 70 N.E. Azo ahinga mbeni oko ti ala mingi: a yeke mbeti so angongbi ti Isaïe so a sû na yanga ti Hébreu na ndo mbeni poro ti nyama so akpengba. A yeke kota mbage ti buku ti Isaïe, na atene ti yâ ni ayeke nde mingi pepe na ambeti ti Isaïe so aMassorète asû pekoni ndulu na ngu 1 000 na peko. Tongaso, mbeti so angongbi afa so azo so asû peko ti Bible agbian tene ti yâ ni pepe.

² Mbeni kete tene so andu aMbeti so angongbi ti Isaïe ti Ngu-ingo Mingi ahunda ti tene e luti dä. Mbeni wasungo peko ti mbeti azia nzoroko “X” na tele ti mbage ni so alingbi laso na Esaïe chapitre 32. E hinga pepe ngbanga ti nyen lo zia nzoroko so, me e hinga biani so mbage ti Bible ti Nzoni-kue so ayeke nde.

Komandema so Ayeke na Lege Ni nga Mbilimbili

3. Bungbi ti aye so amu li ni wa asala tene ni na abuku ti Esaïe na ti Apocalypse?

³ Esaïe chapitre 32 ato nda ni na mbeni prophétie so agbu bê na so ayeke ga tâ tene ti pendere mingi na ngoi ti e: “Ba! Fade mbeni gbia ayeke komande teti ye so ayeke na lege ni; nga âdu ti amokonzi, fade ala komande tongana amokonzi teti mbilimbili.” (Isaïe 32:1, NW) A tene, “Ba!” Kongo so adabe na mbeni mara ti kongo so awara na ndangba buku ti prophétie ti Bible: “Lo so aduti na ndo trône atene: ‘Ba! Mbi yeke sala ye kue fini.’ ” (Apocalypse 21:5, NW) A wara na yâ ti abuku ti Esaïe na ti Apocalypse, so popo ti sungo ala ayeke ndulu na ngu 900, mbeni pendere fango peko ti fini bungbi ti aye so amu li ni (“mbeni fini yayu” so na yâ ni a wara Gbia Christ Jésus, so azia lo na ndo mbata ti gbia na yayu na ngu 1914, nga na afon gbia ti lo 144 000 “so A vo ala na popo ti azo,”) nga na “mbeni fini sese,” mbeni bungbi ti azo na ndo sese so aduti beoko.a (Apocalypse 14:1-4; 21:1-4, NW; Esaïe 65:17-25) Ye so kue aga na lege ti sadaka ti Christ so aton zo.

4. Gunda ti fini sese so aleke ni awe ayeke nyen?

⁴ Na pekoni so lo ba na suma ziango seau ti nda ni na ndo afon mokonzi 144 000, bazengele Jean atene: “Mbi ba ndo, na mbi ba azo mingi so asi singo, so zo oko alingbi diko ala pepe, ala yeke ti amara kue, ti akete mara kue, ti azo nde nde kue, na ti yanga nde nde kue, ala yeke luti na gbele trône, na gbele Molenge Ti Ngasangbaga.” So ayeke gunda ti fini sese: azo mingi so asi singo so wungo ti ala ayeke fadeso kutu mingi, na so abungbi ala na tele ti tanga ti azo 144 000 so mingi ti ala aga mbakoro awe. Azo mingi so asi singo ayeke sö ande kuâ na yâ kota ye ti vundu so ayeke ga na loro. Na pekoni, abe-ta-zo so azingo ala na popo ti awakinda nga na ambeni zo ngbundangbu mingi so ayeke mu na ala lege ti fa mabe ti ala na gigi ayeke bungbi na ala na ndo sese so aga Paradis. Ala kue so ayeke fa ande mabe na gigi ayeke wara fini ti lakue lakue.​—Apocalypse 7:4, 9-17.

5-7. Kungba wa “amokonzi” so asala tene ti ala kozoni ayö na yâ batango kundu ti Nzapa?

⁵ Ye oko, na ngoi kue so sese ti laso so kengo tele ayeke dä angbâ, a hunda ti bata ala mingi so asi singo. Na yâ aye mingi, amu batango ndo so na lege ti “amokonzi” so ‘akomande . . . teti mbilimbili.’ So tâ pendere ye so aleke! A sala tene ti “amokonzi” so mingi ahon na yâ anzoni tene ti prophétie ti Isaïe so: “A lingbi ala oko oko aduti tongana mbeni ndo ti honde tele dä teti pupu nga ndo ti kpe dä teti ngu so apika na pupu, tongana akete ngu so asua na kuru sese, tongana gbede ti mbeni kota tênë na yâ sese so ahule.”​—Isaïe 32:2, NW.

⁶ Laso, na ngoi so sese kue ayeke na yâ kota vundu, a hunda “amokonzi,” a-ancien so ayeke ndulu ti “bata . . . kundu ni kue,” ti ba lege ti angasangbaga ti Jéhovah na ti sala si mbilimbili aduti a lingbi na ambilimbili kpengba-ndia ti Nzapa. (Kusala 20:28, NW) A lingbi “amokonzi” so alë alengo so afa pekoni na 1 Timothée 3:2-7 na Tite 1:6-9.

⁷ Na yâ kota prophétie ti lo so asala tene ti “hunzingo ti aye ti sese so,” mbeni ngoi ti kota vundu, Jésus atene: “I bata nzoni si mbito asala i ahon ndo ni pepe.” (Matthieu 24:3-8, NW) Ngbanga ti nyen kota mbito asala pepe adisciple ti Jésus teti aye ti sioni so ayeke na yâ sese laso? Mbeni oko ti anda ti tene ni ayeke so “amokonzi,” atä a sa yingo na ndo ti ala wala ala yeke ti “ambeni ngasangbaga,” ayeke bata kundu ni na be-biani. (Jean 10:16) Na mbito pepe ala ba lege ti aita ti ala ti koli na ti wali, atä na yâ asioni ngoi tongana bira na popo ti akete mara wala futingo mbeni mara kue. Na yâ mbeni sese so ye atia ala na lege ti yingo, ala bata si a dë bê ti azo so anze na lege ti atâ tene so akpengba zo ti Bible, Tene ti Nzapa.

8. Tongana nyen Jéhovah aleke na asala kusala na “amokonzi” so ayeke ti ambeni ngasangbaga?

⁸ Na yâ ti angu 50 so ahon, a ba mbilimbili so “amokonzi” ni ayeke yö kungba mingi ahon. A yeke leke “amokonzi” so ayeke ti ambeni ngasangbaga ti ga mbeni bungbi ti “mokonzi” so ayeke yö kungba mingi ahon; na lege so, na peko ti kota ye ti vundu, ambeni ti ala so ayeke na alengo so ahunda, ayeke duti ande ndulu ti yö kungba ti bango lege ti aye na yâ “sese ti fini.” (Ezéchiel 44:2, 3; 2 Pierre 3:13) Na mungo li ni na lege ti yingo nga na dengo bê, na ngoi so ala duti tapande na yâ kusala ti Royaume, ala ga tongana “gbede ti mbeni kota tênë,” teti ala sala si kundu ni ayapu na yâ vorongo.b

9. Teti aye wa a hunda ti wara “amokonzi” laso?

⁹ Na lâ ti nda ni ti sese ti sioni ti Satan, angoi ti ngangu, aChrétien so amu tele ti ala na Nzapa aye mingi ti wara batango ndo so. (2 Timothée 3:1-5, 13) Atene ti mabe ti wataka na fango tene ti mayele ayeke tongana apupu so aïa ngangu. Apupu ti ngu aïa mingi na lege ti abira na popo ti amara wala na yâ ti mara oko, nga na lege ti salango ngangu polele na abe-ta-zo so avoro Jéhovah Nzapa. Na yâ mbeni sese so ahule teti ye ti yingo atia lo, aChrétien aye mingi ahon ti wara anzoni ngu ti tâ tene so ayeke sua nga so abuba pepe, si ala kaï nzala ti ngu ti ala na lege ti yingo. Ye ti nzoni ayeke so, Jéhovah amu zendo so Gbia ti lo so akomande awe, na lege ti aita ti lo so asa yingo na ndo ti ala nga na “amokonzi” ti ambeni ngasangbaga so ayeke mu maboko na ala, ayeke mu ande tene ti kpengba zo nga na fango lege na ala so bê ti ala asui na anze na ngoi ti ngangu so. Tongaso Jéhovah ayeke bata si mbilimbili na ye so ayeke na lege ni aduti dä.

E Sala Hange na Lê, Mê, Nga na Bê

10. Aye wa Jéhovah aleke ti tene awakua ti lo “aba” na “amä” aye ti yingo?

¹⁰ Tongana nyen azo mingi so asi singo ayeke ba aye ti théocratie so Jéhovah aleke ni? Prophétie ni angbâ ti tene: “Fade lê ti azo so aba ndo akanga pepe, na fade mê ti ala so amä ndo amä ye.” (Esaïe 32:3) Na yâ ti angu so ayeke hon, Jéhovah amu ye so alingbi teti fa ye na awakua ti lo so lo ndoye ala na ti sala si ala ga biazo. Ekole ti kusala ti théocratie nga na ambeni bungbi so aleke na yâ akongrégation ti aTémoin ti Jéhovah na ndo kue, akota bungbi ti district, ti kodoro oko oko, nga so abungbi akodoro mingi, na lekengo “amokonzi” na mbeni lege nde ti tene ala ba lege ti kundu ni na nzobe, ye so kue asala si a leke mbeni sewa ti aita-koli na aita-wali kutu mingi so abungbi oko na ndo sese kue. Na ndo kue so ala yeke dä, aberger azi mê ti ala kota ti mä akete lekengo ye so aga na ni na ndo gbungo nda ti tâ tene so ayeke gue na li ni. Teti Bible afa ye na yingo-ti-hinga ti ala, ala yeke ndulu lakue ti dengi mê na ti mä yanga.​—Psaume 25:10.

11. Ngbanga ti nyen awakua ti Nzapa asala tene fadeso na bê kue, na yanga ti ala adö mbeni pepe?

¹¹ Na pekoni prophétie ayeke na gbotongo mê so: “Azo so li ti ala ayeke dä pepe, fade bê ti ala ahinga nda ti ye, na fade menga ti awayongba ayapu na asala tene mbilimbili.” (Esaïe 32:4) Zia mbeni zo oko alondo hio pepe ti fa ye so ayeke nzoni na ye so ayeke sioni. Bible atene: “Mo ba zo so asala tene fade fade? Gango nzoni ti zo tongaso ayeke ngangu ahon gango nzoni ti wabuba.” (aProverbe 29:20; Zo-ti-fa-tene 5:1 [5:2, NW]) Kozoni na ngu 1919, atä awakua ti Jéhovah mveni ayeda na mbeni tene ti Babylone. Ye oko a to nda ni na ngu ni so, Jéhovah amu na ala mbeni nzoni gbungo nda ti aye so lo leke ti sala. Ala ba so afa na loro pepe atâ tene so lo fa na gigi, me agbu li na ndo ni nzoni, na fadeso ala sala tene na bê ti ala kue, yanga ti ala adö mbeni pepe.

“Wabuba”

12. ‘Awabuba’ ti ngoi ti e ayeke azo wa, nga na lege wa ala mu ye na zo pepe?

¹² Prophétie ti Isaïe ahaka fadeso aye use: “Fade a di iri ti wabuba kota zo mbeni pepe, wala zo so asala na mayele, fade a di iri ti lo pepe zo ti mu ye na zo. Teti wabuba asala tene ti buba.” (Esaïe 32:5, 6a) Zo wa ayeke “wabuba”? Tongana ti so lo ye ti gboto lê na ndo ni mingi, Gbia David amu kiringo tene ni fani use: “Wabuba atene na bê ti lo, Nzapa ayeke pepe. Ala yeke sioni, ala sala kusala ti sioni ahon; zo oko ayeke pepe so asala nzoni.” (Psaume 14:1; 53:2 [53:1, NW]) Tâ tene, azo so amä na bê biani pepe na Nzapa atene Jéhovah ayeke pepe. A yeke nga, na mbeni mbage, bango ndo ti “azo so atene ala hinga ndo mingi,” na ambeni so asala ye mo ba mo tene Nzapa ayeke pepe, so abi bê so ala yeke na tene ti kiri na mbeni zo oko pepe. Tâ tene ayeke na yâ ala pepe. Ala ye ti mu ye na zo pepe. Ala yeke na mbeni nzo tene ti ndoye oko pepe. Nde na atâ Chrétien, ala londo hio pepe ti mu maboko na awanzinga na yâ vundu, wala ala ke ni biaku.

13, 14. (a) Na lege wa a-apostat ti ngoi ti e ayeke bi tele ti ala ti sala ye so ayeke sioni? (b) A-apostat atara ti gbanzi nyen na azo so nzala ti kobe na ti ngu agbu ala? Me ye nyen ayeke si na nda ni?

¹³ Awabuba mingi alondo ti ke ala so amu mbage ti tâ tene ti Nzapa. “Bê ti lo aleke sioye, lo sala tene sioni na tene kirikiri ti ke L’Eternel.” (Esaïe 32:6b) Atene so andu mbilimbili a-apostat ti laso! Na yâ ti ambeni kodoro ti Poto na ti Asie, a-apostat abungbi ngangu ti ala na ti ambeni zo so ake tâ tene, na ala yeke sala tene ti mvene mingi na akota zo ti komande, ti tene ala kanga lege na aTémoin ti Jéhovah wala alu ambeni ndia na ndo ti ala. Ala fa na gigi bibe ti “ngba ti sioni,” so Jésus asala tene so na ndo lo: “Me tongana ngba ti sioni so atene na bê ti lo: ‘Mveni ti mbi aga fade fade pepe,’ na lo to nda ti pika afon lo ngba, na ti te na ti nyon na popo ti azo so samba asala ala, fade mveni ti ngba so asi na lâ ni so lo yeke ku lo pepe, na ngoi ni so lo hinga pepe, na fade lo se lo na chicotte ngangu, lo zia lo na popo ti awandendia. Fade azo atoto na ngule, na ala te pembe ti ala kâ.”​—Matthieu 24:48-51, NW.

¹⁴ Ti ku na ngoi so, a-apostat ‘asala si âme ti zo so ayeke na nzala awara kobe pepe, na ala gbanzi ngu na zo so ayeke na nzala ti nyon ngu.’ (Esaïe 32:6c) Awato ti tâ tene atara ti gbanzi kobe ti yingo na azo so nzala ti tâ tene agbu ala, na ala tara ti kanga lege na ala so nzala ti ngu agbu ala ti nyon angu ti tokua ti Royaume so amu ngangu na zo. Me ye so ayeke si ande na nda ni ayeke duti ti so Jéhovah atene na azo ti lo na lege ti mbeni oko ti aprophète ti lo: “Fade ala tiri na mo, me ala lingbi ti hon mo pepe, teti Mbi yeke na mo ti sö mo, L’Eternel atene.”​—Jérémie 1:19; Esaïe 54:17.

15. Azo wa mbilimbili ayeke laso na “mayele,” na ala fa ‘atene ti wataka’ wa, na ye ti pekoni ayeke so wa?

¹⁵ Ngbele ye na popo ti siècle 20, ye ti pitan amu yâ ti akodoro ti Chrétienté na loro mingi. Anda ni ayeke nyen? Prophétie afa mbeni oko: “Kusala ti zo so asala na mayele ayeke sioni; lo bi bê ti lo ti sala sioye ti futi awanzinga na tene ti wataka, même tongana tene ti wanzinga ayeke mbilimbili.” (Esaïe 32:7) Atene so aga tâ tene: mingi ti amokonzi ti lege ti vorongo akanga lê na ndo bungbingo ti koli na wali kozoni na mariage, salango ndeko, bungbingo ti koli na koli wala wali na wali: biani ‘ye ti pitan na sioye nde nde.’ (aEphésien 5:3) Na lege so, ala “futi” azo ti ala na lege ti atene ti wataka ti ala.

16. Ye nyen amu ngia na atâ Chrétien?

¹⁶ Nde na so, gango tâ tene ti atene so ti prophète ni adë bê biani! “Me zo ti nzoni abi bê ti lo ti sala nzoye, na lo ngbâ ti sala ye ti nzoni.” (Esaïe 32:8) Jésus lo mveni awa salango nzobe tongaso tongana lo tene: “I mu ye, na fade ala mu ye na i; ala mu ye ni, a si, a pete ndo ni, a yengi, na mbeni asa; fade ala sa ye so na yâ bongo ti libe ti i. Teti fade ala diko ye na i legeoko tongana i diko ye na ala.” (Luc 6:38) Bazengele Paul asala nga tene ti anzoye so azo ti nzobe ayeke wara tongana lo tene: “I dabe i na tene ti Seigneur Jésus, so Lo mveni atene, Ngia ayeke na zo so amu ye, ahon ngia ti lo so akamata ye.” (Kusala 20:35) Ye so amu ngia na atâ Chrétien ayeke pepe ti duti zo ti mosoro, wala ti wara kota ndo, me ti duti na nzobe tongana ti so Nzapa ti ala, Jéhovah, asala nzobe. (Matthieu 5:44, 45) Ye so amu ngia mingi na ala ahon ayeke ti sala ye so bê ti Nzapa aye, na mungo tele ti ala na nzobe ti fa “pendere nzo tene ti Nzapa so ayeke na ngia.”​—1 Timothée 1:11, NW.

17. Zo wa laso akpa ‘awali so aduti na siriri’ so Isaïe asala tene ti ala?

¹⁷ Prophétie ti Isaïe angbâ ti tene: “I londo, i awali so i duti kpö, i mä yanga ti Mbi; i amolenge-wali so i duti na siriri, i zia mê ti i ti mä tene so Mbi tene. Na peko ti ngu oko na lâ oko oko, fade ye ti ngangu agi i, i awali so i duti na siriri. Teti fade lâ ti kö lê ti vigne asi pepe, na lâ ti bungbi le-kobe aga pepe. Zia tele ti i adö, i awali so i duti kpö; zia bê ti i agi i, i awali so i duti na siriri.” (Esaïe 32:9-11a) Bibe ti awali so adabe peut-être na bibe ti azo so laso atene ala sala na Nzapa me asala na lo pepe na wâ. Ala yeke ti mbage ti alege ti vorongo ti “Babylone ti Kota, mama ti awali ti pitan.” (Apocalypse 17:5, NW) Na tapande, ambeni zo ti alege ti vorongo ti Chrétienté alingbi biani na fango peko ti tene so Isaïe amu na ndo “awali so.” Ala “duti kpö,” ala bi bê ti ala pepe na ndo fango ngbanga nga na ndo wusuwusu so aga ndulu ti tï na ndo ala.

18. Zo wa awara yanga ti “kanga bongo ti mua na mbunda” ti lo, na ngbanga ti nyen?

¹⁸ Tongaso amu hiringo ndo so na lege ti vorongo ti wataka: “I zi bongo ti i si tele ti i angbâ senge, i kanga bongo ti mua na mbunda ti i. Pika libe ti i ngbanga ti nzo yaka ti i, na ngbanga ti vigne ti i so alë mingi. Fade ki na keki amaï na sese ti azo ti Mbi; même na yâ da ti ngia kue na kodoro ti ngia.” (Esaïe 32:11b-13) Tene “I zi bongo ti i si tele ti i angbâ senge” aye ti tene biani kue pepe so a lingbi ala duti mbundu. Na ngoi ti giriri, azo ayeke yü kota bongo na ndo mbeni bongo so ayeke na gbe ni. Fani mingi bongo ti ndo ni ayeke mbeni lege ti hinga na zo. (2 aGbia 10:22, 23; Apocalypse 7:13, 14) Tongaso prophétie ni amu yanga na azo ti alege ti vorongo ti wataka ti lungula bongo ti ala ti ndo ni (ye so na lê ti ala afa ala tongana awakua Nzapa) na ti yü abongo ti mua na place ni, afä ti vundu so asala ala ngbanga ti fango ngbanga ti ala so aga ndulu. (Apocalypse 17:16) Abungbi ti vorongo ti Chrétienté so atene lo yeke “kodoro ti ngia” ti Nzapa, alë lengo oko pepe alingbi na ye so bê ti Nzapa aye na a yeke nga tongaso teti atanga ni so ayeke na yâ bungbi ti alege ti vorongo ti wataka ti sese kue. Akusala ti ala alë gi “ki na keki” teti ala bi bê na ye oko pepe nga ala zia ye kue.

19. Dutingo wa ti “Jérusalem” so ake mabe Isaïe afa nda ni na gigi?

¹⁹ Tene ti vundu so andu ambage kue ti “Jérusalem” so ake tene ti mabe: “Teti fade da ti gbia aga senge, na kodoro so azo mingi ayeke dä aga yangbato; hoto (Ophel) na tour ti sinziri aga tongana gamba teti lakue, na a mu ngia na alele ti ngonda, na a ga ndo ti te kobe teti akundu.” (Esaïe 32:14) Tongaso, a ndu même Ophel. Ophel ayeke mbeni ndo ti Jérusalem so ayo na nduzu na so amu lege ti luti na gbele salango bira. Ti tene Ophel aga mbeni yaka so abuba ni kue asala tene ti dutingo yangbato kue ti gbata ni. Atene ti Isaïe afa so “Jérusalem” so ake tene ti mabe, Chrétienté, abi bê ti lo kozoni kue pepe ti sala ye so bê ti Nzapa aye. Lo hule na lege ti yingo, lo yo na tâ tene nga na mbilimbili, lo sala ye biani tongana nyama.

Mbeni Ye Nde so Amu Gloire!

20. Ye nyen Nzapa aga na ni na sango yingo ti lo na ndo awakua ti lo?

²⁰ Fadeso Isaïe afa mbeni beku ti dengo bê teti ala so ayeke sala ye so bê ti Jéhovah aye. Tongana mara ti Nzapa aga yangbato, a yeke ninga ande gi “juska A sa Yingo ti nduzu na ndo e, na yando aga yaka so alë kobe mingi, na a ba yaka so alë kobe mingi tongana ngonda [“tâ gbako,” NW].” (Esaïe 32:15) Ngbele ye na ngu 1919, a sa yingo ti Jéhovah mingi na ndo awakua ti lo; a yeke tongana ti so lo kiri lo leke mbeni yaka ti aTémoin ti lo so asa ayingo na ndo ti ala, nga na pekoni mbeni gbako ti ambeni ngasangbaga so ayeke gue na li ni. A ba maïngo na guengo na li ni na ndo bungbi ti lo so ayeke na ndo sese laso. Na yâ paradis ti yingo so akiri aleke ni, aba “gloire ti Jéhovah, pendere ti Nzapa ti e,” na lege ti awakua ti lo so ayeke fa na ndo sese kue tene ti Royaume ti lo so ayeke ga.​—Esaïe 35:1, 2, NW.

21. Na ndo wa a wara laso mbilimbili, dengo bê na nzoni dutingo?

²¹ Mä fadeso zendo ti gloire ti Jéhovah: “Fade fango ngbanga ti mbilimbili aduti na yando; na fade mbilimbili aduti na yaka so alë kobe mingi. Fade kusala ti mbilimbili amu siriri; na futa ti mbilimbili ayeke ti wo tele na ti duti na siriri lakue lakue.” (Esaïe 32:16, 17) Ye so alingbi pepe na dutingo na lege ti yingo ti awakua ti Jéhovah laso? Nde na mingi ti azo, so tene ti kengo tele, salango ngangu na sioni nzala ti yingo akangbi popo ti ala, atâ Chrétien abungbi beoko na ndo sese kue, atä ala yeke “ti amara kue, ti akete mara kue, ti azo nde nde kue, na ti yanga nde nde kue.” Ala duti, ala sala kusala na ala sala na Nzapa alingbi na mbilimbili ti lo na ala yeke na beku so ala yeke wara ande tâ siriri na nzoni dutingo teti lakue lakue.​—Apocalypse 7:9, 17.

22. Kangbi wa ayeke na popo ti dutingo ti awakua ti Nzapa na azo ti lege ti vorongo ti wataka?

²² Na yâ paradis ti yingo, Esaïe 32:18 ayeke ga tâ tene na ngoi so. A diko: “Fade azo ti Mbi aduti na ndo ti siriri, na da so akpengba, na ndo ti wo tele.” Nde na so, teti ala so ayö gi iri ti Chrétien, “fade gandangombe atï na lâ ni so keke ti ngonda [“gbako,” NW] atï; na fade a kinda kodoro ni biani.” (Esaïe 32:19) Biani, tongana mbeni kota pupu ti gandangombe, fango ngbanga ti Jéhovah aga ndulu ti tï na ndo lege ti vorongo ti wataka so akpa gi gbata kpango; fango ngbanga so ayeke kiri ande na “gbako” ti azo ti lo na gbe ni na futingo ala teti lakue lakue!

23. Kusala wa na ndo lê sese aga ndulu ti ko nda ni, na tongana nyen a lingbi aba ala so amu mbage ti ala dä?

²³ Mbage ti prophétie so ako nda ni tongaso: “Ngia ayeke na i so i lu ye na tele ti ngu kue, i so i zia lege na akoli-bagara na alele ti tambela tongana bê ti ala aye.” (Esaïe 32:20) Koli-bagara na lele ayeke la ni anyama ti sala na kusala so awakua ti Nzapa ti giriri ayeke mu ti dë na yaka na ti lu na le-kobe. Na ngoi ti e, ti pete na ti kangbi ambeti so aluti na ndo Bible ngbundangbu mingi, awakua ti Jéhovah ayeke sala kusala na agbakuru ti pikango mbeti, a-ordinateur, ada na alege ti yö na akungba ti ngoi ti e na, mbilimbili, mbeni bungbi ti théocratie so aduti beoko. Azo so amu tele ti ala na bê kue ayeke sala kusala na agbakuru so ti kangbi na alengo ti tâ tene ti Royaume na ndo sese kue, biani na “tele ti ngu kue.” A kö awe tongana le-kobe akoli na awali kutu mingi so akpe mbito ti Nzapa, na ambeni abungbi na ala, mingi mingi. (Apocalypse 14:15, 16) A lingbi biani ti ba ala tongana azo so ayeke na “ngia”!

[Akete tene na gbe ni]

[Afoto na lembeti 331]

Na yâ aMbeti so angongbi ti Ngu-ingo Mingi, a sû “X” na tele ti chapitre Esaïe 32

[Afoto na lembeti 333]

‘Mokonzi’ oko oko ayeke tongana ndo ti honde tele ngbanga ti pupu, ndo ti bata tele teti ngu so apika, ngu na yando, na gbede na gbe ti lâ so asu ngangu

[Foto na lembeti 338]

Chrétien awara kota ngia ti fa nzo tene na ambeni zo