Watchtower MIKANDA I MU INTERNETE
Watchtower
MIKANDA I MU INTERNETE
Kisongye
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILO
  • w16 Mweshi wa 4 esak. 21-26
  • Ididila na kwilamuuna mu myanda ya uno ndumbulwilo mwitshibuule

Tatui bapete video.

Etufuile namu lusa, kui kintu kibakutshishua kukafika kui video.

  • Ididila na kwilamuuna mu myanda ya uno ndumbulwilo mwitshibuule
  • Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehova—2016
  • Tu mitue twa mianda
  • Mianda i mumune
  • IKALA NA MWENENO BU A YEHOWA PABITALE MBULAMATADI YA BANA BA BANTU
  • IKALAYI “BADIMUKYE” KADI “BEÈYEÈSHÈ”
  • YEHOWA AKUKWASHA
  • PETA BUKWASHI KU BILESHESHO BYA BAFUBI BA YEHOWA BA SHA LULAMATO
  • Kupela kutuelakana mu mianda ya pa nsenga akupushisha kinyi?
    We kuikala na muloo bua loso!—Kulonga Bible akukukuasha
  • Lama lulamato loobe ku Bufumu bw’Efile mukulu
    Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehowa—2015
  • Bya kwikala kula na uno ndumbulwilo
    Bya kushaala mu kifulo ky’Efile Mukulu
  • Abitungu bipuilo bituelakane mu mianda ya politike su?
    Miisambo ibungi
Tala bibungi
Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehova—2016
w16 Mweshi wa 4 esak. 21-26
Temwe a Yehowa e mu lukano bwa kupela kutwelakana mu myanda ya pano

Ididila na kwilamuuna mu myanda ya uno ndumbulwilo mwitshibuule

‘Bintu “by’efile mukulu nwibip’efile mukulu.”’​—MATEO 22:21.

NGONO: 33, 137

WE KWALUULA SU?

  • Yehowa kwete kumona mbulamatadi ya bana ba bantu naminyi?

  • Twi kukita kinyi pabitwelela bukopo bwa kushala belamuune mu myanda ya pano?

  • We kulonga kinyi ku bileshesho bya bantu babaadi bashale belamuune mu myanda ya pano?

1. Twi kukookyela Efile Mukulu na mbulamatadi ya bana bantu naminyi?

BIBLE etulongyesha bwatudya kukookyela mbulamatadi ya bana ba bantu, kadi etulungula dingi’shi abitungu twikale atukookyela Efile Mukulu kumpala. (Bikitshino 5:29; Tite 3:1) Twi kwibikita naminyi? Yesu baadi mupatuule mwiya wi kwitukwasha bwatudya kuuka muntu atudi balombeene kukookyela. Bambile’shi abitungu kupa “Kezare [bintu] bya Kezare, by’Efile Mukulu nwibip’Efile Mukulu.”[1] (Tala mayi e ku nfudiilo.) (Mateo 22:21) Atupeyaa “Kezare [bintu] bya Kezare” nsaa yatukookyela ku miiya ya mbulamatadi, kunemeka bakata ba mbulamatadi na kufuta bitadi. (Beena-Looma 13:7) Binobino, su mbulamatadi etutekye bwatudya kukita bintu bi mu kwikutwena na abitutekye Efile Mukulu, atupelaa kwibikita, kadi na kaneemo.

2. Twi kuleesha naminyi’shi t’atukwatshishena myanda ya politike?

2 Kipaso kimune kyatupeyaa bintu ‘by’Efile Mukulu kwi Efile Mukulu’ nkya kupela kutwelakana mu myanda ya politike ya uno ndumbulwilo. T’atutwelakanaa mu ino myanda ya pano. (Yeeshaya 2:4) Bu bikii Yehowa mutadiile mbulamatadi ya bana ba bantu bwaidya kukunkusha, atwibaneemekaa. Anka tatutwelekanaa mu myanda y’eumbo na ya miilo nya. (Beena-Looma 13:1, 2) T’atukimbaa bya kushintuula mbulamatadi sunga kwikala ku lupese lwa beena politike, tatwelelaa bantu tukanda sunga kwikala bu mukata a politike.

3. Bwakinyi abitungu tushale belamuune mu myanda ya pano?

3 Kwi tubingilo twibungi atutakula Efile Mukulu bwadya kwitulungula bwa kwilamuuna mu myanda ya pano. Kamune ka ku twanka nka kwambula kileshesho kya Yesu ‘shibaadi a pa nsenga.’ Tabaadi mutwelakane mu myanda ya politike sunga ya ngoshi efuku su ndimune. (Yowano 6:15; 17:16, EEM) Kangi kabingilo nka’shi tukwete kukwatshishena Bufumu bw’Efile Mukulu. Bu byatush’abakwatshishena mbulamatadi ya bana ba bantu, twi na kondo k’eshimba katookane nsaa yatulungula’shi nka penda Bufumu bw’Efile Mukulu nyi abukapudisha nkalakashi ya bantu. Bipwilo bya madimi abikwatshishenaa myanda ya politike na bino bikwete kwabuula bantu. Atwe namu bu byatudi bashale belamuune, twi mu buumune na bakwetu balume na bakashi mu nsenga na bushima.​—1 Mpyeele 2:17.

4. (a) Atuuku naminyi’shi bi nketwikeela bukopo bwa kushala belamuune? (b) Bwakinyi abitungu twilumbuule kubanga binobino bwa kushaala belamuune?

4 Twi balombeene kwikala mbalo yabashabetutakula kwi bantu bwa kutwelakana mu myanda politike. Kadi, bu byatukwete kunyinsha kwifubwila ku nfundiilo a ndumbulwilo a Satana, bi kwitwikeela bukopo bwa kushala belamuune. Bantu lelo uno mbapwe kwikala “abapelaa kipwano” na basha “mashimba e pô,” akupu, abakanyiisha nka na kwiabulusheena. (2 Timote 3:3, 4) Bangi bakwetu mbapwe kwikala na ino ngikashi mwanda wa myanda ya politike ikwete kushintuluka mwiumbo dyabo. Nyi bwakinyi abitungu twilumbuule kubanga binobino bwatudya kushaala belamuune sunga twekala mu nshaleelo ebukopo. Tulaluleyi binobino bipaso binanka bilombeene kwitukwasha bwa kwilumbuula.

IKALA NA MWENENO BU A YEHOWA PABITALE MBULAMATADI YA BANA BA BANTU

5. Yehowa kwete kumona mbulamatadi ya bana ba bantu naminyi?

5 Mushindo wa kumpala watudi balombeene kwilumbuula kubanga binobino bwa kushaala belamuune nyi nkwikala na mweneno bu a Yehowa pabitale mbulamatadi ya bana ba bantu. Pabaadi Yehowa mupangye bantu, tabaadi mwibape matalwa a kwikunkusha nya. (Yeelemiya 10:23) Amonaa bantu booso nka bu kifuko kimune. Kadi mbulamatadi ya bana ba bantu ngitshibuule bantu p’abo kumona mwilo wabo bu wibuwa kukila wa bangi. Sunga mbulamatadi kampanda amweneka bu ebuwa, te bya kupwa nkalakashi yooso nya. Kukatusha byabya, mbekale dingi beshikwanyi ba Bufumu bw’Efile Mukulu bubabangile kumunana mu kipwa kya 1914. Binobino, buno Bufumu abubutula mbulamatadi yooso ya bana ba bantu.​—Badika Misambo 2:2, 7-9.

Elumbuule kubanga binobino bwa kushala mwilamuune mu myanda ya pano sunga mu nkalakashi ibukopo

6. Mweneno kinyi atudi balombeene kwikala naye pabitale mbulamatadi ya bana ba bantu?

6 Efile Mukulu mmutadiile mbulamatadi ya bana ba bantu bwa’shi ikale kwanka mwanda ingi nsaa ngilombeene kulama butaale na kutuula myanda mu mulongo. Bino abikwasha bwa kulungula mukandu wibuwa pabitale Bufumu bw’Efile Mukulu. (Beena-Looma 13:3, 4) Efile Mukulu etutekye bwatudya kutekyela baaba be na matalwa bwatudya kumulangwila mu butaale. (1 Timote 2:1, 2) Nsaa yabash’abetukitshina myanda na kalolo, twi balombeene kuteka baaba be na matalwa bukwashi. Nyi bibakitshiine Mpoolo. (Bikitshino 25:11) Sunga Bible akula’shi Satana nyi kwete kukunkusha mbulamatadi ya bana ba bantu, t’akwile su ndimune’shi Satana kwete kukunkusha muntu ooso e na matalwa mu mbulamatadi pa bupenka nya. (Luka 4:5, 6) Byabya, tabitungu tupe muntu su ngumune kinangu’shi Satana kwete kukunkusha mukata kampanda a mu mbulamatadi nya. Bible akula’shi tabitungu kwakula bangi myanda ibubi.​—Tite 3:1, 2.

7. Abitungu tusuukye mweneno kinyi?

7 Atukookyela Efile Mukulu p’atwe kupela kukwatshishena muntu sunga kisaka kya politike kampanda sunga bekala na binangu bibuwa bilombeene kwitukwasha. Ingi nsaa t’abikalaa bibofule kwibikita nya. Bu kileshesho, banda kupwandjikisha’shi bantu abatombokyela mbulamatadi kwete kufwisha makyenga ebungi mpa na kwi Batemwe ba Yehowa. Byabya, twe mulombeene kukila ku lupese lwa baaba bantu abatomboka nya, kadi we kunangusheena’shi baaba bantu be na kabingilo ka kutomboka na kukulupila’shi abatshokola su? (Beena-Efeso 2:2) Su atukumiina kushaala belamuune, abitungu tulekye kunangushena’shi lupese lumune lwi na kabingilo sunga’shi lwi buwa kukila lungi. Bino abimweneka ku ngakwilo na bikitshino byetu.

IKALAYI “BADIMUKYE” KADI “BEÈYEÈSHÈ”

8. Twi kwikala “badimukye” kadi “beèyèshe” p’abitwelela bukopo bwa kushala belamuune naminyi?

8 Mushindo wa kabidi wa kushaala belamuune mu myanda ya uno ndumbulwilo nkwikala “badimukye bu nyoka na beèyèshe bu nkudimba.” (Badika Mateo 10:16, 17.) Twi “badimukye” nsaa yatunagusheena bwa nkalakashi i kumpala. Akupu atushaala “beèyèshe” nsaa yatuyididiila na kwilamuuna mu yaya myanda ibukopo. Tubandeyi kwisambila imo ya ku yaya myanda na kyatudi balombeene kukita bwa kushaala belamuune.

9. Twi kwikala na budimu p’atwisamba na bangi naminyi?

9 Miisambo yetu. Abitungu twikale badimukye nsaa ayibanga bantu miisambo ya politike. Bu kileshesho, patwisamba na muntu pabitale Bufumu bw’Efile Mukulu, tatwi balombeene kwakula’shi atukumiina sunga kupela myanda sunga binangu bya mukata sunga kisaka kampanda kya politike. Pamutwe pa kwisambila abikitshi bantu bwa kupudisha nkalakashi ya bantu, we kuleesha ku bukwashi bwa Bible mushindo aukeyipudisha Bufumu bw’Efile Mukulu. Kadi su bantu abakumiina kwisamba pabitale miisambo bu ya balume na balume na bakashi na bakashi abeyibakishena sunga kukatusha kw’eyimi, ebalungule akyakula Eyi dy’Efile Mukulu na byokwete kwibitumikila mu nshalelo oobe. Su muntu bakula’shi abitungu kukatusha sunga kushintuula ingi miiya, tabitungu tumukwatshishene sunga kumutakula bwashi ashintuule mweneno aaye nya.

Pwadjikisha myanda yopusha na “bishima bibuwa bibopushiishe” bi mu Bible

10. Twi kushala belamuune p’atutala sunga kubadika myanda yabapalakasha ku bisaashi naminyi?

10 Myanda ya ku bisaashi. Ingi nsaa bi kwikala’shi muntu akula myanda kampanda ayileesha byadi ku lupese lwa nkumo yabadi bapalakashe. Bikishekishe mu maumbo mwabatalulaa yaya mikandu kwi mbulamatadi. Su mukandu sunga bantu abewakula abakwatshishena lupese kampanda, abitungu twikale badimukye kupela twabanga kwikala na mweneno bu aabo. Bu kileshesho we kwiyipusha’shi: ‘Nakuminaa kupusha muntu kampanda mwanda akulaa kalolo myanda ya politike su?’ Bwa kupeta bukwashi bwa kushala mwilamuune ku myanda ya pano, abitungu kuleka kutala sunga kubala mikandu ibungi ayikwatshishena mwina politike kampanda. Kimba bya kupusha mikandu ishayikwatshishena lupese su ndumune. Akupu, ikala opwadjikisha myanda yopusha na “bishima bibuwa bibopushiishe” bi mu Bible.​—2 Timote 1:13.

11. Nsaa yatumono bintu byetu bu bi na muulo, bi kwitwikeela bukopo bwa kushala belamuune naminyi?

11 Lwabi lwa bintu bya ku mbidi. Nsaa, makuta na bintu byatudi nabyo bi na muulo kwatudi, bi kwitwikeela bukopo bwa kushaala belamuune ku myanda ya pano. Kunyima kwa kipwa kya 1970 Batemwe bebungi ba mu Malawi abaadi balekye bintu byabo bibungi mwanda abapelele kutwelakana mu myanda ya politike. Mbya malwa mwanda bangi tababaadi na kya kuleka nshaleelo aabo ebuwa nya. Ungi mukwetu abetamina bu Ruth atentekyesha’shi: “Bangi bantu abayiile mu bupika neetu, kadi abaadi batwele mu kisaka kya politike na nkwalukiila kwabo mwanda tababaadi aboobesha nshaleelo a mu bupika nya.” Kadi bafubi b’Efile Mukulu bebungi ta be byabya nya. Abayididiilaa na kushaala belamuune, sunga bekala na mushindo upeela na kushimisha bintu bibungi.​—Beena-Ebelu 10:34.

12, 13. (a) Yehowa e na mweneno kinyi pabitale bantu? (b) Twi kuuka naminyi su twi na kwitatula bwa kibundji kyetu?

12 Kwitatula. Abimweka’shi bantu bebungi bakwete kwitumbisha na kwitatula pabitale elangi dya ekoba, kabila, kipikwa, kibundji na eumbo dyabo. Anka Yehowa ta nangusheena’shi muntu sunga kisaka kya bantu kampanda kibuwa kukila bangi nya. Atwe booso twi mumune kumpala kwaye. Oolo, Yehowa mmwitupangye belekeene na twi balombeene kusanka na bantu belekeenelekeene. Takumiina’shi tulekye bipikwa byetu nya. Takumiina dingi’shi twimone bu bebuwa kukila bangi nya.​—Beena-Looma 10:12.

13 Tatukumanga kwikala na kwitatula pabitale eumbo sunga kisamba kyatumono’shi kibuwa kukila bingi. Su twi na uno mweneno, abikekala bukopo bwa kushaala belamuune ku myanda ya pano. Nyi bibaadi bikitshikye mu siekele a kumpala. Bangi beena Ebelu tababaadi abakitshina bakashi kilele myanda na kalolo nya. (Bikitshino 6:1) Twi kwamba naminyi su tubabanga kuleesha kwitatula kwi byabya? Su ungi mukwetu akatukila mbalo kampanda bakuleesha aye mweneno, omono mususa umune’shi ‘byatukitaa pano nyi bibuwa’ na kupela mweneno aaye? Su bi byabya, banda kutentekysha dino elango di na muulo adyakula’shi: “Mu kwiyisha ikalaayi anumono bangi bu bee kuunundu kwenu.”​—Beena-Fidipe 2:3.

YEHOWA AKUKWASHA

14. Luteko ndulombeene kwitukwasha naminyi, na nkileshesho kinyi kya mu Bible akileesha byanka?

14 Mushindo wa kasatu wi kwitukwasha bwa kushaala belamuune mu myanda ya pano, nyi nkukulupila mwi Yehowa. Teka bwa kupeta kikudi kiselele kilombeene nkupa lwishinko na kwikanda. Ino ngikashi ayikakukwasha sunga mbulamatatadi akita mwanda ushi ulombeene sunga wibubi. Teka Yehowa binangu bodya kutundula myanda ilombeene kulwisha nshaleelo oobe a kwikala mwilamuune mu myanda ya pano. Akupu, teka dingi Yehowa bwa’shi akukwashe bodya kukita bibuwa apafiki myanda i byabya. (Shake 1:5) Mbalombeene kukwela mu lukano sunga kukunyooka mu kingi kipaso mwanda wa lulamato loobe kwi Yehowa. Su byekala byabya, mutekye bwa’shi akupe eshimba dinyingye bwa kuleesha bangi patooka bwakinyi we mushaale mwilamuune ku myanda ya pano. Shinkamisha’shi Yehowa akukwasha bodya kunyingiila.​—Badika Bikitshino 4:27-31.

Longa maverse aakukwasha bwa kushaala mwilamuune ku myanda ya pano na maverse aakwila pabitale nsenga ipya

15. Bible e kwitukwasha bwa kushaala belamuune naminyi (Tala dingi kashibo akamba’shi: “Eyi dy’Efile Mukulu dibaadi dinyingishe lukumiino lwabo.”)

15 Yehowa mmwitupe Bible bwadya kwitunyingisha. Kunangusheena ku maverse a mu Bible nkulombeene kwitukwasha bwa kushaala belamuune. Kimba bya kulonga aa maverse na kwialamiina mu kinangu mwanda aakakukwasha mpa na nsaa yoshi na Bible. Bible mmulombeene dingi kunyingisha lukulupilo loobe pabitale myanda itulee Efile Mukulu kumpala. Twi na lukalo na luno lukulupilo bwatudya kunyingiila kubingwabingwa. (Beena-Looma 8:25) Sangula maverse aakwila bintu byokumiina nkakita mu nsenga ipya, akupu onangushene ku yaya myanda pa bupenka.

PETA BUKWASHI KU BILESHESHO BYA BAFUBI BA YEHOWA BA SHA LULAMATO

16, 17. Twi kulonga kinyi kwi bafubi b’Efile Mukulu bashale belamuune mu myanda ya pano? (Tala kifwatulo ki kumbangilo.)

16 Kintu kya kananka ki kwitukwasha bwa kushaala belamuune ku myanda ya pano, nyi nkunangusheena pabitale bileshesho bya bafubi ba Yehowa basha lulamato. Mu mafuku a kala bafubi ba Yehowa bebungi abaadi na katshintshi, na abaadi baate bitshibilo bibuwa bibebakwashishe bwa kushaala belamuune ku myanda ya pano. Tentekyesha Shadrake, Meshake, na Abede-Nego, abapelele kulangwila nkishi baadi aleesha bufumu bwa beena Babilone. (Badika Ndanyele 3:16-18.) Bino bileshesho bya mu Bible mbikwashe Batemwe ba Yehowa bebungi lelo uno bwa kunyinga eshimba na kupela kulangwila ebendela dya mwiumbo dyabadi bashaale. Yesu tabaadi mutwelakane mu myanda ya politike sunga ingi myanda ikwete kwabuula bantu nya. Baadi auku’shi kileshesho kyaye kibuwa kibaadi kilombeene kukwasha balondji baaye. Bakwile’shi: “Ikalaayi bakankamane: Nee mutshyokole bya pano.”​—Yowano 16:33.

17 Batemwe ba Yehowa bebungi lelo uno mbashaale belamuune ku myanda ya pano. Bangi ba kwabadi mbebakupile, bedibwa mu nkano mpa na kwipayibwa mwanda wa lukumiino lwabo kwi Yehowa. Bileshesho byabo abitukwasha bwa kwikala banyingye. Ungi mukwetu a mu Turquie bakwile’shi: “Nsongwalume abetamina bu Franz Reiter baadi mwipayibwe mwanda bapelele kutwela busalayi bwa Hitler. Mukanda ubaadi mufundile nyin’aye bufuku kumpala kwa kwipayibwa kwaye ubalesheshe bukata bushi kupwandikisha bwa lukumiino na lukulupilo lwaye mwi Yehowa, nakumiinaa kulonda kileshesho kyaye pandi mu kitompibwa ki byabya.”[2]​—Tala mayi e ku nfudiilo.

18, 19. (a) Beena kakongye keenu be nkukwasha bwa kushala mwilamuune naminyi? (b) We na kitshibilo kya kukita kinyi?

18 Bakwenu balume na bakashi mbalombeene nkukwasha bodya kushaala mwilamuune ku myanda ya pano. Lungula bakulu su we mu nkalakashi ibukopo. Abakupa malango ebuwa aatukila mu Bible. Na dingi, su beena kakongye abauku myanda yodi nayo, mbalombeene nkunyingisha. Ebalungule bwabadya kukwela mu nteko yabo. Anka atwe namu abitungu tukwatshishene bakwetu na kwibeela mu nteko yetu. (Mateo 7:12) Bwa kupeta mashina a bakwetu be mu lukano, tala mu jw.org pa mbalo ifunde’shi: “Temoins de Jéhovah emprisonnés en raison de leur foi”—pa mbalo ifunde’shi: SALLE DE PRESSE > VEILLE JURIDIQUE. Sangula mwanka mashina a bakwetu, na kuteka Yehowa bwadya kukwasha baaba bakwetu bwashi banyingye mashimba na kushaala na lulamato kwadi.​—Beena-Efeso 6:19, 20.

19 Bu byatukwete kwifubwila ku nfudiilo kwa uno ndumbulwilo, twi balombeene kushinkamisha’shi mbulamatadi anyiisha kwitulondoola bwashi twikale ku lupese lwaye. Nyi bwakinyi bi na muulo bwashi twilumbuule kubanga binobino bwa kushaala belamuune mu myanda ya uno ndumbulwilo mwitshibuule!

^ [1] (kikoso kya 1) Yesu baadi esambila pabitale mbulamatadi pabaadi muleeshe bwa Kezare. Mu aa mafuku, Kezare baadi nfumu mukata e na matalwa.

^ [2] (kikoso kya 17) Tala mukanda wa Les Témoins de Jéhovah, prédicateurs du Royaume de Dieu, esaki dya 662, na kashibo ke mu shapitre a 14 mu mukanda wa Bufumu bw’Efile Mukulu bukwete kumunana! akamba’shi: “Mufwe bwa ntumbo y’Efile Mukulu.”

Eyi dy’Efile Mukulu dibaadi dinyingishe lukumiino lwabo

“Kunangusheena myanda i mu mukanda wa Nkindji 27:11, Mateo 26:52, na Yowano 13:35, kubaadi kunyingishe lukumiino lwande bwa kupela kutwela mu mudimo wa busalayi. Ano maverse ngankwashe dingi bwa kushaala na lwishinko panaadi mu kutompibwa.”​—Andriy, a mu Ukraine.

Mukanda wa “Yeeshaya 2:4 ngunkwashe bwa kushaala mwilamuune ku myanda ya uno ndumbulwilo panaadi mu kutompibwa. Naadi munangusheene nshaleelo a kufukama akeekala mu nsenga ipya, nsaa ishayikwata dingi muntu mputu bwa kwipaa mukwabo.”​—Wilmer, a mu Colombie.

AKIPATUULA BINO BISHIMA

  • Twi belamuune ku myanda ya ino nsenga: T’atukwatshishenaa lupese kampanda mu politike sunga kutwelakana mu myanda ya ngoshi mwanda twi balamate ku Bufumu bw’Efile Mukulu

    Mikanda ya mu Kisongye (2011-2025)
    Tuuka
    Tuela
    • Kisongye
    • Tumina muntu
    • Byokumina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pabitale bya kufubisha
    • Bya kufubisha
    • Bya kufuamisha yobe
    • JW.ORG
    • Tuela
    Tumina muntu