Den plan foe internationaal seikerfasi sa abi boen bakapisi?
„NA KOWROE ORLOKOE, di graboe grontapoe hori foe moro leki 40 jari, sori leki a kon na wan kaba nanga jepi foe Gado” na so One World, wan tijdschrift foe a Grontapoe Rai foe Kerki e taki. Prenspari sani di pasa na ini Centraal nanga Owstoe Europa . . . gersi taki den e froeteri boen sani a fesi foe vrede nanga seikerfasi ini Europa èn den tra pisi foe grontapoe”, na so na Anglikan skrifiman John Pobee, foe a Programa taki morofara a Theological Educational skoro foe a Grontapoe Rai foe Kerki ben taki morofara foe disi.
Den sma di e teki presi gi a Grontapoe Rai foe Kerki, a no den wan enkriwan di e moksi Gado nanga den libisma plan foe internationaal seikerfasi. Ini april 1991, sjatoe baka na Persia Golf Feti, dan a paus ben seni wan boskopoe gi na sekretarsi-generaal foe VN, Javier Perez de Cuèllar ini san a ben taki: „Den biskopoe foe den lomsoe kerki foe na Mindri Owstoe nanga Westsei abi froetrow ini a wroko foe den Verenigde Nâsi . . . Den e howpoe taki, di e poti prakseri tapoe wan foe den Verenigde Natie nanga den organisâsi foe den nanga spesroetoe afersi, den sma di na feti foe no so langa pasa ben poti wantewante ini wan situwâsi foe tranga fanowdoe, no sa misi foe feni internationaal firi èn horibaka foe sma.”
Moro fara, na Vatikaan ben de wan foe den 35 kondre di ben meki èn ben skrifi en nen ondro na Froeklari foe 1975 ini Helsinki èn ondro a boeweisi di ben poti tapoe papira na Stockholm na ini 1986. Di den Verenigde Nâsi ben froeklari 1986 leki a „Internationaal Jari foe Vrede,” na paus ben doe wan sani tapoe disi foe di a ben kari den sma di e teki a presi foe den bigi grontapoe kerki foe teki prati ini a hori foe a „Grontapoe dei foe Begi foe Vrede.” Ini oktober 1986, sma di ben teki presi gi Boedist, Hindoe, Islam, Sjinto, Anglikan, Luther, Griki Orthodox, Djoe nanga tra bribi ben sidon makandra na Assisi, ini Italia èn wan baka trawan den ben e begi foe vrede na grontapoe.
Wan toe jari na baka, ini wan preiki di a ben hori na Rome, na Aglikan granbiskopoe foe Canterbury ben taki baka foe a okasi di wi skrifi foe na tapoesei.” Ini Assisi”, a ben taki, „wi ben si taki a biskopoe foe Rome (a paus) ben kan tjari den kresten kerki kon na wan. Wi ben kan begi makandra, taki makandra èn handri makandra foe na vrede èn a tanboen foe a libisma famiri. . .Na a fosi stap disi foe begi foe grontapoe vrede mi ben firi taki mi ben de krosibei foe a Gado di ben taki ’Loekoe, mi e doe wan njoen sani.’
Ala di tra relisi no ben abi sma di ben teki presi gi den na Assisi, tokoe den toe e froewakti taki sani sa waka boen nanga den plan libisma foe internationaal seikerfasi. Ini wan ede artikel ini Die Kerkbode [Na Kerkiboskopoeman], na koranti di na Zuid-Afrika Bakratongo Gereformeerd Kerki srefi e tjari kon a doro, den ben skrifi: „Wi e ondrofeni na go abra ini wan njoen grontapoe seti. San wan toe jari pasa ben gersi leki a no kan kwetikweti e pasa na fesi wi eigi ai. Na kon verzoen njoen baka di ben teki presi tapoe a bigi grontapoe podium na mindri Sovjet Unie nanga Westsei abi bakapisi di ben bradi ensrefi go na kondre ini a birti. Ini a pisi foe grontapoe pe wi e libi, partij di gwenti foe gens makandra nanga di ben de kefarlek bigi feanti foe makandra e taki nanga makandra, èn na ala sei na angri foe doro vrede e sori ensrefi . . . Foe na sei foe wan kresten fasi foe si sani, dan ala tranga moeiti foe tjari vrede a mindri sma, wi ben sa moesoe gi wan switi kon. Wi kan begi foe vrede ini wi ten.”
Gado e blesi libisma plan foe internationaal seikerfasi?
San bijbel e taki?
Te a e go foe froetrow ini a tranga moeiti di libisma e doe, bijbel e gi na krin warskow: „No poti oenoe froetrow a tapoe bigi man, no na tapoe na manpikin foe libisma, a grontapoe, na soema froeloesoe no de. En geest e gowe libi en, a e tron soso doti; èn na srefi dei ala prakseri lasi gowe” (Psalm 146:3, 4). Ini den dei disi go na fesi ini a tori foe vrede sori leki a e gi deki-ati. Ma wi moesoe hori san na troe ini prakseri. A makti foe libisma skotoe. Foeroe tron den sani di e pasa bigi moro leki den sma. Den kan si moeilek na difrenti na ini firi di kibri, krakti di kibri, di e trowe den moro betre plan foe san den ben denki.
Seibi hondro jari bifo a ten foe Jesus ini den dei foe na profeiti Jesaja, djoe tiriman ben e meki plan foe seikerfasi nanga jepi foe internationaal akroederi nanga birti kondre na a srefi fasi leki fa disi e pasa now. So toe ini den dei dati, den relisi tiriman ben e hori baka gi san den politiek man ben e doe. Ma Jesaja ben warskow: „Meki wan barki, èn a sa broko! Taki sortoe wortoe joe wani èn a no sa tan” (Jesaja 8:10). Den barki foe den no sa kon boen den sa tron wan rampoe. Now a srefi sani dati kan pasa toe?
Ija, a kan, foe di na mofo foe na srefi profeiti dati Gado ben meki bekènti taki a abi en eigi fasi foe tjari seikerfasi na grontapoe. A no sa de nanga jepi foe no wan libisma organisâsi, ma nanga jepi foe wan bakapikin foe David, na kownoe foe Israèl (Jesaja 9:6, 7). Na erfgenaam disi foe kownoe David, na Jesus Krestes, di, na a ten di Pontius Pilatus ben aksi en sani, a ben erken taki en de kownoe ma a ben taki: „Mi kownoekondre no de wan pisi foe a grontapoe disi” (Johanes 18:36; Lukas 1:32). A troe tori de taki a kownoekondre foe Jesus ben sa de wan na hemel. Èn a kownoekondre dati — no Verenigde Natie noso wan tra grontapoe politiek nâsi — ben moesoe tjari wan seikerfasi di e tan èn tapoe san sma kan froetrow na a grontapoe disi. — Danièl 2:44.
Jesus Krestes ben taki na fesi taki a kownoekondre foe en ben sa bigin foe tiri komoto foe hemel na wan ten te „feti èn njoensoe foe feti” ben sa de nanga „nâsi di ben o opo feti teige nâsi èn kownoekondre teige kownoekondre.” Na kon troe foe profeititori ben marki 1914 leki a ten di dati ben pasa èn dan so toe a ben kon meki sma sabi a ten dati leki a kaba foe a seti foe sani.” — Mateus 24:3, 6-8.
San dati wani taki? Taki a ten di libi abra foe na grontapoe seti disi foe now skotoe, èn heri esi a sa kon na wan kaba. Disi de wan reide foe broko wi ede noso foe de nanga sari? Nono kwetikweti, efoe wi kan memre den ogri pasa marki, na onregtfardikifasi, na kwinsi, na feti, nanga ala a pina di e marki a sistema foe sani disi. Seiker a sa de wan trowstoe foe de ondro wan tiriman foe soema a bijbel e taki: „Tapoe en a jeje foe Jehovah moesoe kon tan, na jeje foe koni èn foe froestan, na jeje foe rai èn foe krakti, na jeje foe sabi èn foe na frede foe Jehovah.” — Jesaja 11:2.
Troe Seikerfasi na grontapoe
Foe troe, noiti troe seikerfasi sa de na grontapoe teleki, ondro Gado kownoekondre, a profeititori foe Jesaja sa kon troe na a heri grontapoe: „Mi e meki njoen hemel èn wan njoen grontapoe èn den fositen sani no sa kari kon baka ini na jeje, èn so srefi toe den no sa opo kon ini na ati” (Jesaja 65:17). Awansi omeni begi den relisi tiriman e begi foe a grontapoe disi ede, libisma plan foe internationaal seikerfasi no kan kon na ini a presi foe a fasi fa Gado sa tjari vrede kon.
Na grontapoe lontoe, seikerfasi di Gado kownoekondre sa tjari kon èn di sa tan, sa de wan bigi glori. Djaso joe abi soso wan foe den sortoe tekst disi di de foe feni ini bijbel:„Den sa moesoe smeti den feti-owroe tron ploegoe èn den lansri tron kron nefi. Den no sa leri so srefi toe na feti moro, nâsi kontrari nâsi, èn no opo feti-owroe tapoe makandra. Èn den sa sidon troetroe ibriwan na ondro en droifibon èn ondro en figabon, èn no wan sma sa de di e meki den beifi, bika a de na mofo foe Jehovah foe den legre di ben taki dati.” — Mika 4:3, 4.
Soso seikerfasi di Gado djaranti wi kan de wan sani di e tan èn di de getrow. Foe dati ede, prefoe joe poti joe froetrow ini bigi man, foe san ede joe no e poti joe froetrow ini en? Dan joe sa kon si taki den wortoe foe a psalm singiman de troe! Kolokoe en de di abi na Gado foe Jakob leki en jepi, di en howpoe de tapoe Jehovah en Gado, a mekiman foe hemel èn grontapoe, foe a se èn ala san de na ini den, a sma di e hori trow te ten di no abi marki.” — Psalm 146:5, 6.
[Faki na tapoe bladzijde 4]
Lomsoe kerki nanga internationaal politiek
„Nanga ala di Krestes ben taki dati en kownoekondre ’no de foe a grontapoe disi’, kerki fesiman ini hei posisi èn na sistema foe a paus di de leki wan instituut ben abi wan fajafaja prati ini internationaal nanga nationaal politiek strei sensi a ten foe Constantijn.” — The Catholic Church in World Politics, foe profesor Eric Hanson foe na jesuit Santa Clara University.