Waktitoren LIBRARY TAPU INTERNET
Waktitoren
LIBRARY TAPU INTERNET
Sranantongo
  • BIJBEL
  • BUKU
  • KONMAKANDRA
  • w98 1/9 blz. 13-18
  • Tan skinskin nanga a theokrasia

Felem no de na a pisi disi.

Sorry, wan sani no go bun di wi pruberi fu drai a felem.

  • Tan skinskin nanga a theokrasia
  • A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1998
  • Edeprakseri
  • A srefi sortu tori
  • San na troetroe theokrasia?
  • Wan theokrasia organisâsi
  • A theokrasia fasi foe si grontapoe tirimakti
  • Poti a glori foe Gado na a fosi presi
  • „Kon de sma di e waka baka Gado”
  • Jehovah e tiri — Nanga jepi foe wan theokrasia seti
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1994
  • Skapoeman nanga skapoe ini wan theokrasia seti
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1994
  • Wroko leki skapoeman nanga wi Gran Mekiman
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1993
  • A kresten fasi foe si tirimakti
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1994
Moro sani
A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1998
w98 1/9 blz. 13-18

Tan skinskin nanga a theokrasia

„Jehovah na wi Kroetoeman, Jehovah na a Sma di e gi wi Wet, Jehovah na wi Kownoe.” — JESAJA 33:22.

1. Foe san ede na afersi foe tirimakti na wan prenspari sani gi foeroe sma?

A TORI foe tirimakti na wan tori di prenspari gi wi alamala. Boen tirimakti e tjari vrede nanga boen libi kon. Bijbel e taki: „Nanga retidoe wan kownoe e meki wan kondre tanapoe kánkan” (Odo 29:4). Na a tra sei, takroe tirimakti e tjari kroektoedoe nanga kwinsi kon. „Te wan godelowsoewan e tiri, dan a pipel e soktoe” (Odo 29:2). Na ini a heri historia, libisma proeberi foeroe sortoe tirimakti èn a de wan sari sani foe taki, foeroetron den ’soktoe’ foe di den tiriman ben kwinsi den (Preikiman 8:9). Iniwan sortoe tirimakti sa man tjari tevredefasi kon foe ala ten gi den borgoe foe en?

2. Foe san ede „theokrasia” e taki heri boen fa a tirimakti foe na owroeten Israèl ben de?

2 A historia skrifiman Josephus ben taki foe wan toemoesi aparti sortoe tirimakti di a ben skrifi: „Son sma gi a moro hei politiek makti na ini anoe foe kownoe, trawan na ini na anoe foe wan pikin groepoe, èn trawan baka na ini na anoe foe a pipel. Ma no wan foe den sortoe politiek organisâsi disi ben hari [Moses], a sma di ben gi wi a wet, ma a ben gi a mamawet foe en, a stroektoeroe di — efoe wan sma kan taki en sjatoe — wi kan kari wan ’theokrasia’, èn dati e poti ala soevereiniteit nanga ala tirimakti na ini na anoe foe Gado” (Against Apion, II, 164-165). Soleki fa a Concise Oxford Dictionary e taki, dan theokrasia wani taki „wan tirimakti nanga jepi foe Gado”. A wortoe theokrasia no skrifi na ini bijbel, ma a e taki heri boen fa a tirimakti foe na Israèl foe owroeten ben de. Ala di den Israèlsma ben abi wan kownoe di den ben kan si nanga den ai, tokoe a troetroe tiriman foe den ben de Jehovah. Jesaja, a profeiti foe Israèl, ben taki: „Jehovah na wi Kroetoeman, Jehovah na a Sma di e gi wi Wet, Jehovah na wi Kownoe.” — Jesaja 33:22.

San na troetroe theokrasia?

3, 4. (a) San na troe theokrasia? (b) Sortoe blesi theokrasia sa tjari kon heri esi gi a heri libisma famiri?

3 Foe sensi a ten di Josephus ben meki a wortoe, sma ben kari wan lo libimakandra, theokrasia. Sonwan foe den libimakandra no ben froedrage sani, den ben de fanatiek, èn den ben kwinsi sma na wan ogri-ati fasi. Den ben de troe theokrasia? No na a fasi fa Josephus ben gebroiki a wortoe. A problema na taki sma ben meki a wortoe „theokrasia” wani taki moro sani. A World Book Encyclopedia e taki foe en leki „tirimakti pe lanti e tiri nanga jepi foe wán noso moro priester, èn pe memre foe a priesterwroko abi makti na ini borgoe afersi nanga relisi afersi”. Ma troe theokrasia no de wan tirimakti foe priester. A de troetroe wan tiri foe Gado, tiri foe a Kriaman foe na universum, Jehovah Gado.

4 Heri esi a heri grontapoe sa de na ondro theokrasia, èn dati sa de wan troetroe blesi! „Gado srefi sa de nanga [a libisma famiri]. Èn a sa figi poeroe ala watra na den ai, èn dede no sa de moro, no wan sari, no wan babari, no wan pen no sa de moro. Den fositen sani pasa kaba” (Openbaring 21:3, 4). No wan priester tirimakti foe libisma kan tjari so wan sortoe kolokoe kon. Na a tirimakti foe Gado wawan kan doe dati. Foe dati ede, troe kresten no e proeberi foe tjari theokrasia kon nanga jepi foe politiek. Nanga pasensi den e wakti Gado foe seti na heri grontapoe wan theokrasia tapoe en eigi ten èn tapoe en eigi fasi. — Danièl 2:44.

5. Pe troe theokrasia de foe si krin na ini a ten disi, èn sortoe aksi wi kan aksi foe a tori dati?

5 Ma nownowde wan troe theokrasia de toe. Pe? Na mindri den wan di nanga friwani e saka densrefi na ondro a tiri foe Gado èn e wroko makandra foe doe a wani foe En. Den sortoe getrow-wan disi ben tjari kon makandra leki wan jeje „nâsi” na heri grontapoe na a jeje „kondre” foe den. Den na den wan di tan abra foe „na Israèl foe Gado” nanga den moro leki feifi nanga afoe miljoen kresten kompe foe den (Jesaja 66:8; Galasiasma 6:16). Den disi e saka densrefi na ondro Jesus Krestes, a hemel Kownoe di Jehovah Gado, „a Kownoe foe têgo”, poti (1 Timoteus 1:17; Openbaring 11:15). Na sortoe fasi na organisâsi disi de wan theokrasia? Fa den memre foe en e si a tiri foe grontapoe tirimakti? En fa den libisma di abi makti foe tiri na mindri a jeje libimakandra foe den, e tan hori a gronprakseri foe theokrasia?

Wan theokrasia organisâsi

6. Fa a kan taki Gado e tiri wan libisma organisâsi di wi kan si nanga ai?

6 Fa Jehovah, di e tan na ini den hemel di wi no kan si nanga ai, kan tiri wan libisma organisâsi? (Psalm 103:19) Dati kan, bika den wan di de na ini na organisâsi dati e waka baka a rai foe Gado: „Froetrow tapoe Jehovah nanga joe heri ati èn no froetrow tapoe joe eigi froestan” (Odo 2:6; 3:5). Den e meki Gado tiri den, te den e hori „a wet foe Krestes” èn e gebroiki bijbel gronprakseri foe Gado na ini na aladei libi foe den (Galasiasma 6:2; 1 Korentesma 9:21; 2 Timoteus 3:16; loekoe Mateus 5:22, 28, 39; 6:24, 33; 7:12, 21). Foe doe disi, den moesoe de bijbel studenti (Psalm 1:1-3). Neleki den Bereasma foe owroeten, di ben „boen na jejefasi”, den no e waka baka libisma, ma ala ten den e loekoe efoe san den e leri na san skrifi na ini bijbel (Tori foe den Apostel 17:10, 11; Psalm 119:33-36). Den e begi neleki a psalm singiman: „Leri mi boenfasi, froestan nanga sabi srefi, bika na ini den komando foe joe mi sori bribi.” — Psalm 119:66.

7. Fa a tiriwroko seti na ini a theokrasia?

7 Na ini ibri organisâsi wan toe sma moesoe de di abi tirimakti noso di e gi tiri. Jehovah Kotoigi no de tra fasi, èn den e hori densrefi na a tirimakti stroektoeroe soleki fa na apostel Paulus ben skrifi dati: „Na edeman foe ibri man na Krestes; a man foe en sei na a edeman foe na oema èn na edeman foe Krestes na Gado” (1 Korentesma 11:3). Akroederi disi, soso bekwaam man e dini leki owroeman na ini den gemeente. Èn ala di Jesus — „na edeman foe ibri man” — de na ini hemel, tokoe djaso na grontapoe joe abi ete „den wan di tan abra” foe den salfoe brada foe en, di abi a howpoe foe tiri nanga en na ini hemel (Openbaring 12:17; 20:6). Den na a „getrow èn koni srafoe” leki wan groepoe. Kresten e sori taki den e saka densrefi na Jesus ondro, èn foe dati ede den e saka densrefi na ondro Jesus edeman, Jehovah, foe di den e erken a frantiwortoe foe a „srafoe” dati foe hori ai tapoe sani (Mateus 24:45-47; 25:40). Na a fasi disi a theokrasia de na wan orde fasi. „Gado a no wan Gado foe broeja, ma foe vrede.” — 1 Korentesma 14:33.

8. Fa kresten owroeman e horibaka gi a gronprakseri foe theokrasia?

8 Kresten owroeman e horibaka gi a gronprakseri foe theokrasia foe di den e erken taki den abi frantiwortoe na Jehovah gi a fasi fa den e doe a tiriwroko foe den di skotoe (Hebrewsma 13:17). Èn te den moesoe teki bosroiti, dan den e bow na tapoe a koni foe Gado, èn no tapoe a di foe densrefi. Ini a tori disi den e waka baka na eksempre foe Jesus. A ben de a moro koni man di oiti ben libi (Mateus 12:42). Ma tokoe a ben taigi den djoe: „A Manpikin no kan doe noti foe ensrefi, ma soso den sani di a si a Tata e doe” (Johanes 5:19). Den owroeman abi a srefi denki toe leki di foe Kownoe David. A ben abi bigi makti na ini wan theokrasia. Tokoe a ben wani waka Jehovah pasi, no di foe ensrefi. A ben begi: „Leri mi a pasi foe joe, o Jehovah, èn tjari mi na tapoe a pasi foe opregtifasi.” — Psalm 27:11.

9. Sortoe balansifasi foe si sani kresten di gi densrefi abra abi ini a tori foe den difrenti howpoe èn den difrenti grani foe diniwroko?

9 Wan toe sma aksi densrefi efoe a eerlijk taki soso bekwaam man abi tirimakti na ini a gemeente, na presi foe bekwaam oema toe, noso efoe a eerlijk taki son sma abi a howpoe foe go na hemel ala di trawan abi a howpoe foe libi na grontapoe (Psalm 37:29; Filipisma 3:20). Ma kresten di gi densrefi abra e warderi en taki den sortoe seti disi skrifi na ini a Wortoe foe Gado. Den de theokrasia sma. Efoe sma wani sai tweifri, dan foeroetron dati de foe den wan di no e erken bijbel gronprakseri. Boiti dati, kresten sabi taki man nanga oema de a srefi na ini Jehovah ai ini a tori foe a froeloesoe foe libisma (Galasiasma 3:28). Gi troe kresten, foe de anbegiman foe a Soeverein foe na universum na a moro hei grani di den kan kisi, èn den breiti foe doe awansi sortoe ròl Jehovah gi den foe doe (Psalm 31:23; 84:10; 1 Korentesma 12:12, 13, 18). Moro fara, têgo libi na wan kefalek moi howpoe, awansi a de na ini hemel noso na wan paradijs grontapoe.

10. (a) Sortoe moi denki Jonatan ben sori? (b) Fa kresten e sori wan srefi sortoe denki na ini a ten disi leki di foe Jonatan?

10 So boen, Jehovah Kotoigi de leki Jonatan, Kownoe Saul manpikin di ben frede Gado. Soleki fa a sori, dan Jonatan ben o de wan kefalek boen kownoe. Ma foe di Saul no ben de getrow, meki Jehovah ben teki David foe de a di foe toe kownoe foe Israèl. A sani disi ben meki Jonatan kisi bita-ati firi? Nôno. A ben tron wan boen mati foe David èn a ben kibri David srefi foe Saul no doe en ogri (1 Samuèl 18:1; 20:1-42). Na wan srefi fasi den wan di abi a howpoe foe libi na grontapoe, no e djaroesoe tapoe den wan di abi wan hemel howpoe. Èn troe kresten no e djaroesoe tapoe den wan di abi theokrasia tirimakti na ini a gemeente. Na presi foe dati, den e „sori den moro foeroe lespeki na ini lobi”, foe di den e erken a tranga wroko foe den foe a boen foe den brada nanga sisa na jejefasi. — 1 Tesalonikasma 5:12, 13.

A theokrasia fasi foe si grontapoe tirimakti

11. Fa kresten di e saka densrefi na ondro a theokrasia, e si grontapoe tirimakti?

11 Efoe Jehovah Kotoigi de na ondro a theokrasia tiri foe Gado, dan fa den e si den lanti tirimakti? Jesus ben taki dati den bakaman foe en no ben sa de „wan pisi foe grontapoe” (Johanes 17:16). Ma kresten e erken a paiman di den abi na „ceasar”, den tirimakti foe grontapoe. Jesus ben taki dati den ben moesoe „pai caesar den sani baka di de foe caesar, ma Gado den sani di de foe Gado” (Mateus 22:21). Soleki fa bijbel e sori, dan den tiri foe libisma „na Gado poti den na ini den posisi foe den di skotoe”. Jehovah, a Fonten foe ala tirimakti e gi tirimakti primisi foe de, èn a e froewakti foe den taki den moesoe doe boen na den wan di de na ondro den makti. Te den e doe so, dan den na „Gado en bedinari”. Kresten moesoe saka densrefi na ondro a tirimakti foe a kondre pe den e libi, èn disi den moesoe doe „foe [den] konsensi ede” (Romesma 13:1-7). A no de foe taki dati efoe lanti sa aksi wan sani di de kontrari Gado wet, dan a kresten ben sa „gi jesi na Gado leki tiriman moro leki na libisma”. — Tori foe den Apostel 5:29.

12. Te tiriman e froefolgoe kresten, dan baka soema eksempre den kresten e waka?

12 San e pasa te lanti tiriman e froefolgoe troe kresten? Dan den e waka baka na eksempre foe den fosi jarihondro kresten di ben horidoro na ondro ten foe hebi froefolgoe (Tori foe den Apostel 8:1; 13:50). Den tesi disi tapoe a bribi foe den no ben kon sondro taki den ben froewakti dati, bika Jesus ben warskow den taki den tesi ben sa kon (Mateus 5:10-12; Markus 4:17). Tokoe, den fosi kresten dati no ben teki refensi tapoe den sma di ben froefolgoe den; so srefi a bribi foe den no ben kon moro swaki na ondro a kwinsi dati. Na presi foe dati, den ben teki na eksempre foe Jesus: „Te den ben skempi en, a no ben skempi den baka. Te a ben pina, a no ben pramisi den foe doe den ogri, ma a ben tan saka ensrefi na ondro a wan di e kroetoe sma na wan regtfardiki fasi” (1 Petrus 2:21-23). Ija, den kresten gronprakseri ben wini den tjalensi foe Satan. — Romesma 12:21.

13. Fa Jehovah Kotoigi handri nanga froefolgoe èn nanga ogri-ati lei di trawan e froeteri foe den?

13 Na so a de toe na ini a ten disi. Na ini a jarihondro disi, ogri-ati tiriman froefolgoe Jehovah Kotoigi hebihebi — neleki fa Jesus ben taki na fesi (Mateus 24:9, 13). Na ini son kondre, sma e froeteri leitori èn den e panja sani di no joisti foe kisi den tirimakti so fara taki den handri teige den opregti kresten disi. Ala di sma e froeteri den sortoe „takroe tori” disi, tokoe den Kotoigi e rikomanderi densrefi leki bedinari foe Gado foe di den e tjari densrefi na wan moi fasi (2 Korentesma 6:4, 8). Te a kan, dan den e tjari a tori foe den na fesi lantiman nanga kroetoebangi foe a kondre so taki den kan sori taki den no e doe ogri. Den e gebroiki iniwan okasi di opo gi den foe kibri a boen njoensoe na fesi poebliki (Filipisma 1:7). Ma te den doe ala sani di den man doe soleki fa wet e gi pasi, dan den e libi den afersi na ini Jehovah anoe (Psalm 5:8-12; Odo 20:22). Efoe a de fanowdoe, dan neleki den fosi kresten, den no e frede foe pina foe regtfardikifasi ede. — 1 Petrus 3:14-17; 4:12-14, 16.

Poti a glori foe Gado na a fosi presi

14, 15. (a) San na a moro prenspari sani gi den sma di e horibaka gi a gronprakseri foe theokrasia? (b) Na sortoe okasi Salomo ben gi wan moi eksempre foe sakafasi ala di a ben abi wan posisi leki tiriman?

14 Di Jesus ben leri den bakaman foe en foe begi, a fosi sani di a ben kari ben de a nen foe Jehovah di moesoe kon santa (Mateus 6:9). Akroederi disi, den wan di e libi na ondro a theokrasia e soekoe a glori foe Gado, no di foe densrefi (Psalm 29:1, 2). Bijbel e skrifi taki na ini a fosi jarihondro a sani disi ben meki son sma di ben weigri foe waka baka Jesus naki foetoe fadon, bika „den ben lobi a glori foe libisma”, den ben lobi foe libisma gi den glori (Johanes 12:42, 43). Foe troe, sakafasi de fanowdoe foe poti Jehovah na fesi foe wan sma en eigi prensparifasi.

15 Salomo ben sori wan moi denki ini a tori disi. Teki den wortoe foe en na a ten di den ben gi a glori tempel abra, wan tempel di a ben bow, èn agersi den wortoe disi nanga di foe Nebukadnesar di ben taki foe den sani di a ben bow. Nanga toemoesi foeroe hei-memre, Nebukadnesar ben djaf: „A no disi na a bigi Babilon di misrefi bow gi a kownoe-oso, nanga a tranga foe mi makti èn gi a wartifasi foe mi majesteiti?” (Danièl 4:30) Heri tra fasi, na wan bescheiden fasi Salomo no ben poti krakti tapoe den sani di en ben doe, di a ben e taki: „Ma Gado sa tan troetroe nanga libisma na grontapoe? Loekoe! Hemel, ija, a hemel foe den hemel srefi, no man teki joe; o moro mendri dan na oso disi di mi bow!” (2 Kroniki 6:14, 15, 18; Psalm 127:1) Salomo no ben hei ensrefi. A ben sabi taki a ben de wan sma nomo di e teki presi gi Jehovah èn a ben skrifi: „Heimemre kon? Dan sjen sa kon; ma koni de na den sma di de bescheiden.” — Odo 11:2.

16. Fa owroeman boeweisi taki den de wan troetroe blesi foe di den no e gi glori na densrefi?

16 Na a srefi fasi kresten owroeman e hei Jehovah, no densrefi. Den e waka baka a rai foe Petrus: „Efoe wan sma e dini, dan meki a dini leki wan sma di e bow na tapoe a krakti di Gado e gi; so taki na ini ala sani Gado kan kisi glori nanga jepi foe Jesus Krestes” (1 Petrus 4:11). Na apostel Paulus ben taki foe wan „wroko leki opziener”, no leki wan prenspari hei posisi, ma leki „wan toemoesi boen wroko” (1 Timoteus 3:1). Den poti owroeman na wroko foe dini, no foe tiri. Den owroeman na leriman nanga skapoeman foe na ipi foe Gado (Tori foe den Apostel 20:28; Jakobus 3:1). Owroeman di abi sakafasi èn di e òfer densrefi, de wan troetroe blesi gi a gemeente (1 Petrus 5:2, 3). „Tan lobi den sortoe man dati”, èn gi Jehovah tangi taki a gi so foeroe bekwaam owroeman foe hori theokrasia hei na ini den „lasti dei” disi. — Filipisma 2:29; 2 Timoteus 3:1.

„Kon de sma di e waka baka Gado”

17. Na sortoe fasi den sma di de na ondro a theokrasia e waka baka Gado?

17 Na apostel Paulus ben gi tranga: „Kon de sma di e waka baka Gado, leki lobi pikin” (Efeisesma 5:1). Den wan di e saka densrefi na ondro theokrasia e proeberi foe de leki Gado, so foeroe leki a kan gi onvolmaakti libisma. Foe eksempre, bijbel e taki foe Jehovah: „A Klepston, volmaakti en wroko de, bika ala den pasi foe en na retidoe. Wan Gado foe getrowfasi, di na en no wan kroektoedoe de; regtfardiki èn opregti a de” (Deuteronomium 32:3, 4). Foe waka baka Gado ini a tori disi, dan kresten e soekoe getrowfasi, regtfardikifasi, èn wan balansi firi foe retidoe (Mika 6:8; 1 Tesalonikasma 3:6; 1 Johanes 3:7). Den e wai pasi gi foeroe sani di grontapoe e teki leki gewoon sani, soleki hoeroedoe, bigi-ai nanga gridifasi (Efeisesma 5:5). Foe di den foetoeboi foe Jehovah e waka baka markitiki foe En, no di foe libisma, dati meki na organisâsi foe en de wan theokrasia, a krin, èn a boen.

18. San na a moro prenspari eigifasi foe Gado, èn fa kresten e sori na eigifasi disi?

18 A moro prenspari eigifasi foe Jehovah Gado na lobi. „Gado na lobi,” na so na apostel Johanes e taki (1 Johanes 4:8). Foe di theokrasia wani taki dati Gado e tiri, dati meki theokrasia e sori taki lobi e tiri. Jesus ben taki: „Nanga disi ala sma sa sabi taki oenoe na mi disipel, efoe oenoe abi lobi na oen mindri” (Johanes 13:35). A theokrasia organisâsi sori lobi na toemoesi moi fasi na ini den moeilek lasti dei disi. Di a wan pipel ben kiri a tra pipel na Afrika, Jehovah Kotoigi ben sori lobi gi ala sma, awansi foe sortoe etnis groepoe den ben de. Di feti ben feti na ini a fosi Joegoslafia, Jehovah Kotoigi foe ala kontren ben jepi makandra, ala di tra relisi groepoe ben kiri tra groepoe sma. Gi densrefi, Jehovah Kotoigi e meki moeiti foe hori densrefi na a rai foe Paulus: „Poeroe ala takroe bita-atifasi nanga atibron nanga babari nanga skempi taki na oen mindri, makandra nanga ala takroedoe. Ma tron sma di abi switifasi gi makandra, di abi safoe sari-atifasi, èn di e gi makandra pardon na wan fri fasi, neleki fa Gado ben gi oenoe pardon na wan fri fasi nanga jepi foe Krestes.” — Efeisesma 4:31, 32.

19. Sortoe blesi e wakti den wan di e saka densrefi na ondro theokrasia nownow èn sortoe blesi e wakti den na ini a ten di e kon?

19 Den wan di e saka densrefi na ondro theokrasia e ondrofeni foeroe blesi. Den abi vrede nanga Gado èn nanga kompe kresten (Hebrewsma 12:14; Jakobus 3:17). Den abi wan marki na ini a libi (Preikiman 12:13). Den abi seikerfasi na jejefasi èn wan seiker howpoe gi a ten di e kon (Psalm 59:9). Foe troe, den e tesi na fesi fa a sa de te a heri libisma famiri de na ondro theokrasia tiri. Baka dati, bijbel e taki, „sma no sa doe no wan sortoe ogri èn no sa pori no wan sani na tapoe heri mi santa bergi; bika grontapoe seiker sa kon foeroe nanga a sabi foe Jehovah, soleki fa watra e tapoe se” (Jesaja 11:9). Dati o de wan toemoesi moi ten troetroe! Meki wi alamala sorgoe taki wi presi de seiker na ini a Paradijs di e kon, foe di wi e tan skinskin nanga a theokrasia.

Joe kan tjari disi kon na krin?

◻ San na troetroe theokrasia èn pe a de foe feni na ini a ten disi?

◻ Fa libisma e saka densrefi na ondro theokrasia tiri na ini a libi foe den?

◻ Na sortoe fasi ala den sma di de na ondro theokrasia e soekoe a glori foe Gado fosi a di foe densrefi?

◻ San na wan toe eigifasi foe Gado di den wan di e horibaka gi theokrasia e waka na baka?

[Prenki na tapoe bladzijde 17]

Salomo ben poti a glori foe Gado na fesi foe di foe ensrefi

    Sranantongo buku (1978-2025)
    Log Out
    Log In
    • Sranantongo
    • Seni en gi wan sma
    • Settings
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gebruiksvoorwaarden
    • Privacybeleid
    • Privacyinstellingen
    • JW.ORG
    • Log In
    Seni en gi wan sma