Waka baka Jehovah en sari-ati
„Tan kon abi sari-ati, neleki fa oen Tata abi sari-ati.” — LUKAS 6:36.
1. Fa den Fariseiman ben sori taki densrefi ben de sondro sari-ati?
ALA di libisma meki na a prenki foe Gado, tokoe foeroetron den e misi foe waka baka a sari-ati foe en (Genesis 1:27). Foe eksempre, loekoe den Fariseiman pikinso. Leki wan groepoe, den no ben wani prisiri srefisrefi di Jesus na wan sari-ati fasi ben dresi wan man en drei anoe na Sabadei. Na presi foe dati, den ben hori wan kroetoe foe Jesus „foe kiri en te foe kaba” (Mateus 12:9-14). Na wan tra okasi, Jesus ben dresi wan man di ben breni sensi a gebore. Baka agen, „wan toe Fariseiman” no ben man prisiri nanga Jesus en sari-ati. Na presi foe dati, den ben kragi: „A sma disi a no foe Gado, bika a no e hori Sabadei.” — Johanes 9:1-7, 16.
2, 3. San Jesus ben wani taki, di a ben taki: „Loekoe boen nanga a sroedeki foe den Fariseiman”?
2 A kowroe fasi foe den Fariseiman ben de wan ogri na libisma èn wan sondoe na Gado (Johanes 9:39-41). Jesus ben sabi heri boen foe san ede a ben warskow den disipel foe en: „Loekoe boen nanga a sroedeki” foe a makti pikin groepoe disi nanga tra relisi groepoe soleki den Sadoeseiman (Mateus 16:6). Sroedeki e gebroiki na ini bijbel foe sori tapoe sondoe noso kroektoedoe. So boen Jesus ben e taki dati a leri foe den „leriman foe Wet nanga Fariseiman” ben sa kan pori a soifri anbegi. Fa? Foe di a leri foe den ben leri sma foe si Gado Wet soso leki den tirilin nanga gwenti foe den, di den ben poti nanga den eigi makti, ala di a leri no ben e poti prakseri tapoe „den moro prenspari afersi”, so srefi sari-ati (Mateus 23:23). A seremonia fasi disi foe relisi ben meki na anbegi foe Gado de wan hebi di sma no ben man tjari.
3 Na ini a di foe toe pisi foe Jesus en agersitori foe a lasi manpikin, a ben tjari a kroeka fasi foe denki foe den djoe relisi fesiman kon na krin. Na ini na agersitori a papa, di e prenki Jehovah, ben de fajafaja foe gi en manpikin, di ben abi berow, pardon. Ma a boi en moro owroe brada, di ben agersi „den Fariseiman nanga den leriman foe Wet”, ben abi heri tra firi na ini na afersi disi. — Lukas 15:2.
Na atibron foe wan brada
4, 5. Na sortoe fasi a brada foe a lasi manpikin ben „lasi”?
4 „Now en moro owroe manpikin ben de na gronpresi; èn di a ben drai kon baka èn ben doro krosibei na a oso, a ben jere pokoe e prei nanga dansi. Foe dati ede a ben kari wan foe den foetoeboi kon na en èn a ben aksi san disi ben wani taki. A ben taigi en: ’Joe brada kon, èn joe papa ben srakti a fatoe jongoe kaw, bika a ben kisi en baka na ini boen gosontoe.’ Ma en ati bigin bron, èn a no ben wani go na inisei.” — Lukas 15:25-28.
5 A de krin taki a lasi manpikin no ben de a wan-enkri sma di ben abi wan problema na ini na agersitori foe Jesus. „Ala toe manpikin di den e prenki dja lasi”, wan boekoe e taki, „a moro jongoe manpikin lasi foe na onregtfardikifasi ede di ben lagi en, a tra manpikin lasi foe di a ben regtfardiki ensrefi èn dati ben breni en.” Loekoe taki a brada foe a lasi manpikin no wawan ben weigri foe abi prisiri ma „en ati bigin bron” toe. A Griki roetoe foe „atibron” no e sori so foeroe tapoe wan atibron foe wan sjatoe pisi ten nomo, ma a e sori tapoe wan atibron di e go nanga langa. Soleki fa a sori, dan a brada foe a lasi manpikin ben kweki wan dipi firi foe atibron inisei foe en, so boen a ben firi taki a no ben fiti foe hori wan fesa gi wan sma di drai kon baka, ma di na a fosi presi noiti no ben moesoe gowe libi en oso.
6. Soema a brada foe a lasi manpikin e prenki, èn foe san ede?
6 A brada foe a lasi manpikin e prenki heri boen den wan di ati e bron nanga a sari-ati di Jesus ben sori sondari èn a prakseri di a ben poti na den tapoe. A sari-ati foe Jesus no ben naki na ati foe den wan disi di ben regtfardiki densrefi; den no ben sori a prisiri di de na hemel toe di e kon te wan sondari e kisi pardon. Na presi foe dati, a sari-ati foe Jesus ben meki den atibron, èn den ben bigin „prakseri ogri sani” na ini den ati (Mateus 9:2-4). Na wan okasi na atibron foe sonwan foe den Fariseiman ben bigi so kefalek taki den ben e kari wan man kon di Jesus ben dresi èn baka dati den „ben trowe en go na dorosei” foe a snoga — soleki fa a sori den ben jagi en poeroe! (Johanes 9:22, 34) Neleki a brada foe a lasi manpikin di „no ben wani go na inisei”, na so den djoe relisi fesiman no ben wani teki na okasi disi foe „prisiri nanga sma di e prisiri” (Romesma 12:15). Jesus ben tjari na ogri denki foe den kon na krin moro fara di a ben go doro nanga en agersitori.
Fowtoe fasi foe denki
7, 8. (a) Na sortoe fasi a brada foe a lasi manpikin no ben sabi san a wani taki foe de wan manpikin? (b) Fa a moro owroe manpikin no ben de leki en papa?
7 „Ne en papa ben kon na doro èn ben dwengi en foe kon na inisei. A ben piki en papa: ’Loekoe, someni jari kaba mi dini joe leki srafoe èn noiti ete mi pasa joe komando, èn tokoe noiti ete joe ben gi mi wan pikin bokoboko so taki mi ben kan meki prisiri nanga den mati foe mi. Ma so esi leki a manpikin foe joe disi ben doro, di ben njan makandra nanga den hoeroe-oema den sani di joe abi foe tan na libi, dan joe ben srakti a fatoe jongoe kaw gi en.’ ” — Lukas 15:28-30.
8 Nanga den wortoe disi, a brada foe a lasi manpikin ben sori krinkrin taki a no ben froestan san a wani taki troetroe foe de wan manpikin. A ben dini en papa leki fa wan wrokoman e wroko gi wan basi. Soleki fa a ben taigi en papa: „Mi dini joe leki srafoe.” A troe, na owroe manpikin disi noiti no ben gowe libi oso noso ben sondoe teige a komando foe en papa. Ma na lobi ben poesoe en foe gi jesi? A ben feni troe prisiri foe dini en papa? Noso na presi foe dati safrisafri a ben kon tevrede toemoesi foeroe nanga ensrefi, e bribi taki a de wan boen manpikin soso foe di a ben doe en wroko „na gronpresi”? Efoe a ben de wan manpikin di ben gi ensrefi troetroe, dan foe san ede a no ben sori a srefi firi leki di foe en papa? Di a ben kisi na okasi foe sori en brada sari-ati, foe san ede a no ben abi presi gi sari-ati na ini en ati? — Teki gersi Psalm 50:20-22.
9. Tjari kon na krin fa den djoe relisi fesiman ben gersi a moro owroe manpikin.
9 Den djoe relisi fesiman ben gersi a moro owroe manpikin disi. Den ben bribi taki den ben de loyaal na Gado foe di den ben hori densrefi strak na wan wet sistema. A troe, a de prenspari foe gi jesi (1 Samuèl 15:22). Ma a poti di den ben poti toemoesi foeroe krakti na tapoe wroko, ben meki na anbegi foe Gado tron wan sortoe sani di e doe leki wan plekti, wan fasi foe sori sma taki den e gi densrefi sondro taki den abi troe jejefasi. Den gwenti di den ben hori ben teki den abra. Den ati foe den ben de sondro lobi. Ija, den ben si a gewoon pipel leki a doti na ondro a foetoe foe den, srefi sondro lespeki den ben sori go na den leki „froefroektoe sma” (Johanes 7:49). Foe troe, fa den wroko foe den sortoe fesiman disi ben kan naki na ati foe Gado te na ati foe den ben de farawe foe en? — Mateus 15:7, 8.
10. (a) Foe san ede den wortoe: „Mi wani sari-ati, mi no wani srakti-ofrandi”, ben de rai di fiti? (b) O serjoesoe a de foe no abi nofo sari-ati?
10 Jesus ben taigi den Fariseiman foe „go . . . èn leri san a wani taki: ’Mi wani sari-ati, mi no wani srakti-ofrandi’ ” (Mateus 9:13; Hosea 6:6). Den sani di ben kon na a fosi presi gi den no ben de krin foe si, bika sondro sari-ati ala den srakti-ofrandi foe den ben sa de foe soso. Disi na troetroe wan serjoesoe afersi, bika bijbel e taki dati den sma di de sondro sari-ati de na mindri den wan di Gado e si leki sma di „e froedini foe dede” (Romesma 1:31, 32). Foe dati ede a no de foe froewondroe taki Jesus ben taki, dati leki wan groepoe den relisi fesiman ben o kisi têgo pori. A de krin taki a de di den ben de sondro sari-ati, ben meki taki den ben froedini a kroetoe disi (Mateus 23:33). Ma kande wan toe sma foe a groepoe disi ben sa kan kisi jepi. Na ini a bosroiti foe na agersitori foe Jesus, a ben meki moeiti foe kenki a denki foe den sortoe djoe dati nanga jepi foe den wortoe di a papa e taigi a moro owroe manpikin foe en. Meki wi loekoe fa.
A sari-ati foe wan papa
11, 12. Fa a papa na ini na agersitori foe Jesus e proeberi foe taki-go-taki-kon nanga en moro owroe manpikin, èn san ben kan de prenspari di a papa ben gebroiki den wortoe ’a brada foe joe’?
11 „Ne a ben taigi en: ’Pikin, ala ten joe ben de nanga mi, èn ala den sani di de foe mi, na foe joe; ma wi ben moesoe meki prisiri èn breiti, bika a brada disi foe joe ben dede èn ben kon na libi baka, a ben lasi èn mi ben feni en baka.’ ” — Lukas 15:31, 32.
12 Loekoe taki a papa e gebroiki den wortoe „a brada . . . foe joe”. Foe san ede? We, memre taki di a moro owroe manpikin ben taki nanga en papa, a ben kari a lasi manpikin „a manpikin foe joe” — a no ben kari en „a brada foe mi”. A gersi taki a no ben erken a famiri banti na mindri ensrefi nanga a brada foe en. So boen, efoe joe loekoe en boen, dan now a papa e taigi na moro owroe boi foe en: ’Disi a no mi manpikin nomo. En na joe brada, joe eigi skin nanga broedoe. Joe abi ala reide foe prisiri taki a drai kon baka!’ A boskopoe foe Jesus ben moesoe de krin gi den djoe fesiman. Den sondari di den ben wisiwasi, ben de troetroe den „brada”. Foe troe, „no wan regtfardiki sma no de na grontapoe, di e tan doe boen èn di no e sondoe” (Preikiman 7:20). So boen, den prenspari djoe ben abi ala reide foe prisiri te sondari ben abi berow.
13. A kaba di Jesus ben kaba en agersitori wantronso, e libi wi nanga sortoe serjoesoe aksi?
13 Baka di a papa ben begi en, na agersitori e kaba wantronso. A de neleki Jesus e gi den arkiman foe en a kari foe taki san densrefi e denki foe a tori dati. Awansi fa a moro owroe manpikin ben handri, ibri arkiman ben kisi foe doe nanga na aksi: ’Joe sa abi wan prati na a prisiri di den e prisiri na ini hemel te wan sondari abi berow?’ Na ini a ten disi, kresten abi na okasi toe foe sori fa den sa piki na aksi dati. Fa den kan sori dati?
Waka baka a sari-ati foe Gado na ini a ten disi
14. (a) Fa wi kan gebroiki a rai foe Paulus na Efeisesma 5:1 te wi e kisi foe doe nanga wan afersi foe sari-ati? (b) Gi sortoe fowtoe prakseri foe Gado en sari-ati wi moesoe loekoe boen?
14 Paulus ben froemane den Efeisesma: „Kon de sma di e waka baka Gado, leki lobi pikin” (Efeisesma 5:1). Foe dati ede, leki kresten wi moesoe de nanga tangi gi a sari-ati foe Gado, poti dati dipi na ini wi ati, èn dan sori na eigifasi disi te wi e handri nanga trawan. Ma a fiti foe gi wan warskow. A sari-ati foe Gado, wi no moesoe si leki a swaki di wi e swaki a serjoesoefasi foe sondoe. Foe eksempre, a kan taki wan toe sma na wan mi-no-ke-fasi kan denki: ’Efoe mi doe wan sondoe, dan ala ten mi kan begi Gado foe gi mi pardon, èn a sa abi sari-ati.’ So wan fasi ben sa de a srefi leki san a bijbel skrifiman Judas ben kari ’a kenki di wi e kenki a no-froedini boen-ati foe wi Gado, kon tron wan reide foe tjari wisrefi na wan loesoe fasi foe libi’ (Judas 4). Ala di Jehovah abi sari-ati, tokoe a „no sa gi fri foe strafoe kwetikweti” te a e kisi foe doe nanga sondari di no abi berow. — Exodus 34:7; teki gersi Josua 24:19; 1 Johanes 5:16.
15. (a) Foe san ede spesroetoe den owroeman moesoe hori wan balansi loekoe ini a tori foe sari-ati? (b) Ala di owroeman no e froedrage ogri di doe foe espresi, tokoe gi san den moesoe meki moeiti, èn foe san ede?
15 Na a tra sei, wi moesoe de na ai toe gi a tra sei foe a tori — a kon di wi e kon strak nanga den wan di e sori opregti berow èn di e sori wan Gado sari gi den sondoe foe den, èn di wi wani kroetoe nomonomo (2 Korentesma 7:11). Foe di owroeman kisi a sorgoe gi den skapoe foe Jehovah, dati meki a de prenspari taki den tan hori wan balansi loekoe na ini a tori disi, spesroetoe te den e kisi foe doe nanga kroetoe afersi. Den moesoe hori a kresten gemeente krin, èn den Boekoe foe bijbel e sori taki a joisti foe „poeroe a godelowsoe man” foe di den e sluit en uit (1 Korentesma 5:11-13). Na a srefi ten, a moi foe sori sari-ati te wan boen gron de foe doe dati. So boen, ala di owroeman no e froedrage ogri di e doe foe espresi, tokoe den e meki moeiti foe soekoe wan lobi nanga sari-ati fasi foe doe sani, na ini retidoe. Ala ten den e hori a bijbel gronprakseri na ede: „A sma di no e sori sari-ati sa kisi en kroetoe sondro sari-ati. Sari-ati e breiti pasa marki foe di a wini kroetoe.” — Jakobus 2:13; Odo 19:17; Mateus 5:7.
16. (a) Gebroiki bijbel foe sori fa Jehovah troetroe wani taki sma di meki fowtoe, e drai kon baka na en. (b) Fa wi kan sori taki wisrefi e gi sondari di abi berow, wan switikon baka?
16 Na agersitori foe a lasi manpikin e tjari kon na krin taki Jehovah wani srefisrefi taki den wan di meki fowtoe e drai kon baka na en. Foe troe, a e gi den a kari te leki densrefi e sori taki den no abi berow kwetikweti (Esekièl 33:11; Maleaki 3:7; Romesma 2:4, 5; 2 Petrus 3:9). Neleki a papa foe a lasi manpikin, na so Jehovah e handri na wan warti fasi nanga den wan di e drai kon baka, a e teki den baka leki wan troetroe memre foe na osofamiri. Joe e waka baka Jehovah na ini a tori disi? Te den e teki wan kompe bribiman baka, di den ben sluit uit wan pisi ten, dan fa joe e handri? Wi sabi kaba taki „prisiri . . . de na hemel” (Lukas 15:7). Ma prisiri de na grontapoe, na ini joe gemeente, na ini joe ati srefi? Noso, pikinso atibron de neleki fa a ben de nanga a moro owroe manpikin na ini na agersitori, foe di a kompe bribiman di ben sluit uit no e froedini wan switikon, bika na a fosi presi so wan sma noiti no moesoe ben gowe libi na ipi foe Gado?
17. (a) Sortoe situwâsi ben opo ede kon na ini a fosi jarihondro gemeente foe Korente, èn fa Paulus ben gi den wan dati na ini a gemeente rai foe handri na afersi? (b) Foe san ede a froemane foe Paulus ben praktis, èn fa wi kan gebroiki a froemane disi na ini a ten disi? (Loekoe a boksoe na a reti-anoesei toe.)
17 Foe jepi wi foe ondrosoekoe wisrefi na ini a tori disi, dan loekoe pikinso san ben pasa na Korente na a ten foe a jari 55 G.T. Drape joe ben abi wan man di ben sluit uit foe a gemeente, di te foe kaba ben krin en libi. San den brada ben moesoe doe? Den ben moesoe tweifri na a berow foe en èn go doro foe wai pasi gi en? Kontrari foe dati, Paulus ben gi den Korentesma tranga: „Oenoe moesoe gi en pardon na wan boen-ati fasi èn trowstoe en, so taki sari pasa marki no e meki taki so wan man brokosaka na wán noso tra fasi. Foe dati ede mi e froemane oenoe, foe sori taki oenoe lobi en” (2 Korentesma 2:7, 8). Foeroetron, ogri sma di sori berow, spesroetoe kan kisi sjen firi nanga firi foe lasi-ati. Foe dati ede, den sma disi abi a djaranti fanowdoe baka taki den kompe bribiman foe den nanga Jehovah abi lobi gi den (Jeremia 31:3; Romesma 1:12). Disi de kefalek prenspari. Foe san ede?
18, 19. (a) Fa den Korentesma ben sori wan leisi kaba taki den ben safoe toemoesi? (b) Fa wan fasi foe de sondro sari-ati ben meki taki den Korentesma ben meki „Satan wini” den wan di abi berow?
18 Di Paulus ben froemane den Korentesma foe gi pardon, a ben taigi den foe doe dati so taki „Satan no wini wi, bika a no de so, taki wi no sabi san Satan abi na prakseri” (2 Korentesma 2:11). San a ben wani taki nanga dati? We, wan leisi kaba Paulus ben moesoe piri-ai gi a gemeente na Korente foe di den ben safoe toemoesi. Den ben gi pasi meki a srefi man disi go doro nanga a sondoe foe en sondro foe kisi strafoe. Foe di den ben e doe so, a gemeente — spesroetoe den owroeman — ben doe sani di ben e plisi Satan, bika Satan ben sa prisiri srefisrefi taki a gemeente kisi wan pori nen. — 1 Korentesma 5:1-5.
19 Efoe den owroeman ben kanti go now na a tra sei èn ben sa weigri foe gi pardon na a sma di abi berow, dan Satan ben sa wini den na wan tra fasi. Fa? Foe di Satan ben sa kan feni wini foe di den de nanga tranga-ati èn sondro sari-ati. Efoe a sondari di ben abi berow ben o ’sari pasa marki’ — noso soleki fa Today’s English Version e vertaal dati, „o sari so, taki a wani tapoe nanga ala sani” — dan fa dati na wan hebi frantiwortoe di den owroeman ben sa moesoe tjari na fesi Jehovah! (Teki gersi Esekièl 34:6; Jakobus 3:1) Nanga boen reide, baka di Jesus ben warskow den bakaman foe en foe no meki „wan foe den pikinwan disi” naki foetoe, dan a ben taki: „Poti prakseri na tapoe oensrefi. Efoe joe brada doe wan sondoe, dan strafoe en, efoe a abi berow, dan gi en pardon.”a — Lukas 17:1-4.
20. Na sortoe fasi prisiri de na hemel èn na grontapoe te wan sondari abi berow?
20 Den doesoendoesoen sma di e drai kon baka na a troe anbegi ibri jari, de Jehovah grantangi taki a e sori den sari-ati. „Mi no man memre no wan ten ini mi libi taki oiti mi ben firi so kolokoe foe wan sani”, na so wan kresten sisa e taki foe a teki di den ben teki en baka na ini a gemeente. A no de foe taki dati a prisiri foe a sisa de so srefi toe na mindri den engel. Meki a de so taki wi toe e prisiri nanga a ’prisiri na hemel’ di e feni presi te wan sondari abi berow (Lukas 15:7). Te wi e doe dati, dan wi sa waka baka a sari-ati foe Jehovah.
[Foetoewortoe]
a Ala di a gersi leki den ben teki na ini wan sjatoe pisi ten a sma baka di ben doe na ogri na ini Korente, tokoe disi no de wan markitiki gi ala sma di sluit uit. Ibri kefal de tra fasi. Son sma di doe ogri e bigin sori opregti berow pikinmoro wantewante baka di den sluit uit. Na trawan, a e teki wan pisi ten fosi den e sori a fasi disi. Ma na ini ala den kefal, den wan di den teki baka moesoe sori na a fosi presi wan sari di Gado feni boen, èn pe a kan, den moesoe sori wroko di e fiti berow. — Tori foe den Apostel 26:20; 2 Korentesma 7:11.
Foe loekoe sani sjatoe baka
◻ Na sortoe fasi a brada foe a lasi manpikin ben gersi den djoe relisi fesiman?
◻ Na sortoe fasi a brada foe a lasi manpikin no ben sabi san a wani taki troetroe foe de wan manpikin?
◻ Te wi wani sori a sari-ati foe Gado, dan gi sortoe toe sei wi moesoe wai pasi gi?
◻ Fa wi kan waka baka a sari-ati foe Gado na ini a ten disi?
[Faki na tapoe bladzijde 17]
„SORI TAKI OENOE LOBI EN”
Na ini a tori foe na ogridoeman di ben sluit uit èn di ben sori berow, Paulus ben taigi a gemeente na Korente: „Mi e froemane oenoe, foe sori taki oenoe lobi en” (2 Korentesma 2:8). A Griki wortoe di vertaal djaso nanga „sori” na wan wortoe foe a lanti wet, di wani taki foe „handri akroederi dati”. Ija, den wan di abi berow èn di den e teki baka na ini a gemeente, moesoe firi taki trawan lobi den èn taki den e gi den wan switikon baka foe de wan memre foe a gemeente.
Ma wi moesoe memre, taki moro foeroe sma na ini a gemeente no sabi den spesroetoe situwâsi di ben meki taki a sma ben sluit uit noso di ben meki taki den teki a sma baka na ini a gemeente. Boiti dati, a kan taki son wan na ini a gemeente densrefi ben kisi foe doe nanga a tori noso taki a ben hati den — kande gi wan langa pisi ten srefi — foe na ogri sani ede di a sma di abi berow, ben doe. Foe di wi de sabisabi foe den sortoe afersi disi, dati meki te a meki bekènti taki wan sma teki baka na ini a gemeente, wi ben sa kan froestan taki wi no ben sa kan sori na a momenti dati taki wi e gi en wan switikon, te leki wi abi na okasi foe de wi wawan nanga a sma èn dan wi kan sori en taki wi e gi en wan switikon.
A de wan sani di troetroe e tranga a bribi foe den wan di teki baka na ini a gemeente foe sabi taki den e kisi wan switikon baka leki memre foe a kresten gemeente! Wi kan gi den sortoe sma disi di abi berow, deki-ati foe di wi e taki nanga den èn e njan boen foe a de di wi de nanga den na a Kownoekondre zaal, na ini a diniwroko, èn na tra okasi di fiti. So boen, foe di wi e sori, noso e handri akroederi a lobi di wi abi gi den lobiwan disi, dan na no wan fasi wi e meki a serjoesoefasi foe den sondoe di den doe kon moro pikin. Na presi foe dati, makandra nanga den hemel sma, wi e prisiri taki den poti a sondoe waka nanga libi na wan sei èn den drai kon baka na Jehovah. — Lukas 15:7.
[Prenki na tapoe bladzijde 15]
A moro owroe manpikin ben weigri foe prisiri nanga a drai di en brada drai kon baka