Je! Ungependa Kuwatumbuiza Rafiki Zako?

ILIKUWA jioni, kikusanyiko cha kirafiki kilikuwa kinaendelea. Wote waliohudhuria walikuwa wanajifurahisha wakati ilipotangazwa kwamba vijana wawili wangewatumbuiza kwa muziki na mwigizo mfupi.

Hao wawili walikuwa wametumbuiza mara nyingi kwa mafanikio na hivyo walitazamia itikio la uchangamfu. Lakini walifadhaika wakati onyesho lao lilipotazamwa kwa macho makavu, unyamavu, na hatimaye makofi hafifu. Onyesho lao halikufaulu! Ni nini kilikuwa kibaya?

Ikiwa una kipawa ambacho ungependa kukishiriki na rafiki zako, je, wewe husita ukiogopa kwamba utapatwa na ono kama hilo? Ni nini siri ya kufanya watu wahisi kwamba kweli wametumbuizwa? Au labda wewe mwenyewe hujafikiria kutumbuiza lakini umepata kuuliza wengine watumbuize katika vikusanyiko nyumbani mwako. Ikiwa hali ni hiyo, unaweza kuwa na uhakika jinsi gani kwamba wageni wako watafurahia onyesho hilo?

Madokezo yanayofuata yametolewa kutokana na kikao cha kitumbuizo cha muziki cha nyumbani. Hata hivyo, utapata kwamba kanuni nyingi zinatumika kwa aina nyinginezo za vitumbuizo, kama vile maonyesho ya miigizo, slaidi, hadithi, na maono.

Kuweka Hali Inayofaa

Tuseme kwamba unapangia kuwa na kikusanyiko, na unataka kutia ndani onyesho la muziki. Wewe (au wale wanaotumbuiza) hamhitaji kuwa stadi sana kwa muziki ili mweze kutumbuiza. Kwa kweli, wanamuziki wengine stadi huwa hawajui kutumbuiza. Hiyo ni kwa sababu kutumbuiza kunatia ndani kujua namna ya kufanya watu wajifurahishe wenyewe. Kunaanza kwa kuweka hali inayoleta furaha. Kwa mfano utaalika wageni wangapi?

Inaelekea sana kwamba utafaulu ukiwa na kikundi kidogo kuliko kuwa na watu wengi. Kikundi kidogo hupatia kila mmoja fursa ya kusema na kufurahia ushirika wa wengine. Vivyo hivyo, ili kuleta hali ya furaha, fikiria kuwa na viburudisho, ama mlo ama kumbwe tu. Ikiwa utaandaa kumbwe pekee, basi uwajulishe wageni wako ili wasije wakitarajia vyakula zaidi.

Ni muhimu kujua ni wakati gani utatoa onyesho lako la muziki. Watu wengi hufurahia kufanya mambo kwa hiari na watakula na kuzungumza kwa kuelekezwa kidogo tu. Ikiwa ndivyo ilivyo na wageni wako, uwapatie muda kabla ya kuwaeleza programu iliyopangwa. Hilo ndilo jambo wale vijana wawili waliotajwa hapo mwanzoni walipuuza kufanya. Ikiwa wangengoja mpaka utendaji mwingineo uanze kupoa, huenda wasikilizaji wao wangewafurahia zaidi.

Ukipanga mwimbe pamoja, huenda ukaona ikifaa kuweka kila mmoja karibu kwa kikundi, kama vile kuzunguka moto au kuketi sakafuni. Watu huimba vizuri zaidi wakiwa wanajisikia kuimba na hali zinapofaa. Kuweka hali inayofaa kunaweza kusaidia sana katika kuhakikisha kwamba wageni watafurahia onyesho lako. Kutawaweka pia katika hali ya akili inayofaa ya kufurahia kitumbuizo chako.

Sasa wakati umefika wa kuchezea wageni wako. Unaweza kuwatumbuizaje wasikilizaji wako kwa mafanikio?

Kunasa Akili ya Wasikilizaji

Watu wengi hufurahia kutazama onyesho zuri. Kwani, katika mwaka mmoja tu wa hivi karibuni, tiketi 8,142,000 za maonyesho ya Broadway ziliuzwa, zikitokeza dola milioni 253.4! Lakini ikiwa onyesho lako ni la kujifurahisha ambalo hutapata pesa, basi una ule mwito mgumu wa kuwavutia wasikilizaji ambao si lazima wanapendelea aina ya kitumbuizo unachotoa. Suluhisho ni nini? Changanya kipawa ambacho unacho pamoja na uhusiano mzuri na wasikilizaji wako. Hapa pana madokezo fulani:

Tumia habari unayojua vizuri. Mfunzi wa gita Frederick Noad aonya hivi: “Inafaa kuwa na habari ambayo umekariri sana hivi kwamba waweza kuiimba unapofikiria kitu kingine.” Kwa hivyo ni bora kuhifadhi habari uliyojua karibuni kwa wakati ujao. Bw. Noad aonelea hivi: “Ni afadhali sana kuimba vizuri wimbo rahisi kuliko kuharibu wimbo unaovutia zaidi.”

Husisha wasikilizaji wako. Mwanamuziki mmoja mwenye ujuzi wa miaka mingi alikazia umaana wa ushirika wa wasikilizaji, akisema kwamba angepatia wasikilizaji makaratasi yenye maneno ya muziki na kuwaomba waimbe pamoja naye. Kuwafanya wasikilizaji wawe sehemu ya onyesho lako kunaweza kuwasaidia wadumishe uchangamfu wa ushirika wao.

Uwe na unamna-namna. Ni zoea la kawaida kwa wengine kucheza kila muziki kwa haya na kwa sauti ya chini. Hata hivyo, Frederick Noad apendekeza hivi: “Jaribu nyakati zote kutoa unamna-namna wa muziki kwa sauti ya juu na ya chini katika kila wimbo; kwa mfano, fungu linaporudiwa, mara nyingi matokeo mazuri huwako maneno ya kwanza yakiimbwa kwa nguvu na kisha kurudiwa kwa sauti ya chini, hivyo karibu ikitoa wazo la kurudishwa kwa mwangwi. . . .Nusu ya uradhi wa kuimba hutokana na ubadilifu huo unaotofautisha muziki kutokana na sauti moja moja.”

Jifurahishe. Wageni wako hawatastarehe ikiwa wewe hustarehi, una wasiwasi, au kujifikiria sana. Wala hawatatumbuizwa ikiwa unajaribu kuiga mtumbuizaji anayejulikana sana. Ni vigumu kustarehe wakati macho yote yanakuangalia, lakini ni lazima ujifunze kuwa kawaida yako, uwe mchangamfu, na ufurahie unachofanya. Ndipo tu wasikilizaji wako watastarehe na kufurahia kitumbuizo chako.

Uufupishe! Mtumbuizaji stadi huimba nyimbo chache, si nyimbo nyingi. Watu wakiketi katika sebule ya kawaida, wanaweza kuanza kuhisi uchovu baada ya dakika 20 au 30. Baada ya utoaji wako, acha wageni wako waendelee na shughuli zao za hiari. Onyesho limekwisha, lakini wataendelea kulikumbuka kwa shauku kwa sababu uliwaacha wakitaka zaidi.

Kupambana na Woga

Hata watu stadi hupambana na woga wa jukwaa. Hata hivyo, wao hujifunza kuudhibiti na angalau kuonekana kuwa wamestarehe. Unaweza kufanyaje vivyo hivyo?

Jambo moja, jitayarishe! Dale Carnegie, aliyechanganua maelfu ya hotuba kila mwaka, alisema hivi kwa mkazo: “Ni msemaji aliyejitayarisha tu anayestahili kuwa na uhakika.” Jambo hilo ni kweli pia kwa watumbuizaji. Mazoezi ya mapema, pamoja na mazoezi ya kabla ya wakati wa onyesho, yanaweza kutokeza tofauti. Unapotoa onyesho, fikira zako zielekezwe kwenye onyesho. Fikiria na uhisi kila kitu unachoimba. Frank Battisti wa Jumba la Hifadhi la Muziki la New England adokeza hivi: “Jambo moja ambalo mtu apaswa kufanya ni kukazia akili kile anachofanya, na asijihangaishe na yale wengine wanafikiria juu yacho. Ukifikiria kwa namna hiyo, basi huwezi kuogopa sana.”

Ukifanya kosa, usifanye wasikilizaji wajue kwa kufadhaika. Huenda wachache wameona na wengine labda hawatajali. Watatafuta ishara kutoka kwako—na ukiendelea tu na onyesho lako kana kwamba kosa hilo lilikuwa dogo sana, wao pia wataliona vivyo hivyo.

Kipawa Kinachomheshimu Muumba

Ikiwa mara kwa mara rafiki zako hukuuliza uwachezee, usiwe mwenye haraka kukataa, labda ukihisi kwamba huwezi. Ikiwa wangetaka wimbo bora kabisa, je, hawangechagua muziki uliorekodiwa badala ya kukuomba? Mwanamke mmoja, anayejulikana miongoni mwa rafiki zake kwa sababu ya vikusanyiko vyake vidogo vyenye kufurahisha, alisema hivi: “Ni vizuri kama nini ikiwa mgeni anaweza kuimba na hata anakuja akiwa amejitayarisha kutumbuiza na kutia ndani wote katika onyesho!”

Naam, wengi huthamini ule msisimko na furaha ambayo ni ya kipekee kwa kitumbuizo halisi cha nyumbani. Kumbuka pia kwamba huenda rafiki zako wanatafuta kitumbuizo kinachofaa, ambacho kinaelekea kuwa vigumu kupata katika ulimwengu wa ustadi. Hivyo ikiwa una kipawa cha kutumbuiza wengine, na ukitumie kwa heshima ya Muumba wetu Mtukufu, Mpaji wa “kila kutoa kuliko kwema, na kila kitolewacho kilicho kamili.”—Yakobo 1:17.

[Sanduku katika ukurasa wa 16]

Madokezo ya Ziada

UWE MWENYE KUBADILIKA. Ikiwa unaweza kuimba mitindo mingi tofauti, hata kama ni visehemu vidogo katika kila mtindo, una mafaa ya kuweza kuridhisha mapendezi na maombi ya wasikilizaji wako.

Panga wimbo wako kwa njia inayovutia. Mara nyingi inafaa zaidi kuanza na kumalizia kwa nyimbo fupi na zinazotambulika. Nyimbo ndefu au zinazotia ndani mambo mengi, zikiwapo, ni bora ziimbwe katikati.

Wasiliana na wasikilizaji. Ingawa kuwakodolea macho kunaweza kuwafanya wasijisikie huru, bila shaka unaweza kuwatazama na kuwazungumzia wasikilizaji wako katikati za nyimbo.

Endeleza onyesho hilo. Ingawa maneno ya utangulizi mara moja-moja yanaweza kusaidia wote (kutia na wewe) kustarehe, hayapaswi kufanywa kupita kiasi. Pia, epuka kutua kwa muda mrefu kunakosababishwa na kule kutafuta sauti ifaayo kunakopita kiasi. Haielekei kwamba wasikilizaji wako watatambua kosa ndogo la sauti kama vile wanaweza kukasirikia kukawia kwingi kwa mara kwa mara.