Mwanadamu Dhidi ya Mazingira

“Siku hizi wanadamu ndio wanaopaswa kulaumiwa kwa kuangamia sana kwa aina za viumbe.”—Jane Goodall, Mhifadhi Wa Mazingira.

VIUMBE duniani huendelea kutimiza shughuli nyingi muhimu na hutegemeana. Sisi wanadamu ni sehemu muhimu ya viumbe hivyo. Sisi hutegemea mimea na wanyama kwa ajili ya chakula chetu na dawa, hewa tunayopumua, na madini yanayofanyiza miili yetu. Kwa siku moja tu, wanadamu hutegemea zaidi ya aina 40,000 za viumbe vingine. Viumbe vyote hufanyiza mfumo tata sana wenye kustaajabisha.

Hata hivyo, wataalamu wengi wanaochunguza mfumo huo tata wanahisi kwamba unashambuliwa! Huenda umesikia kwamba vifaru, simba-milia, panda, na nyangumi wamo hatarini. Wanasayansi fulani hudai kwamba huenda asilimia 50 ya aina zote za mimea na wanyama zitatoweka duniani katika miaka 75 ijayo. Watafiti wanahofu kwamba huenda kiwango cha kuangamia kwa aina fulani za viumbe kitaongezeka mara 10,000, kuliko kile cha kawaida. Mtaalamu mmoja anakadiria kwamba kwa wastani, aina moja huangamizwa kila dakika 10 hadi 20.

Wanasayansi huamini kuwa zamani sana, aina za viumbe ziliangamia hasa kutokana na visababishi vya asili. Lakini wanasema kwamba kisababishi kikuu cha tatizo la sasa ni tofauti. Ni wazi kwamba siku hizi aina za viumbe huangamia kwa sababu ya shughuli za wanadamu. Mwanasayansi mmoja aliwataja wanadamu kuwa “viumbe wanaoangamiza.”

Je, shughuli za wanadamu ndizo zinazoangamiza aina nyingi za viumbe? Ikiwa ndivyo, jinsi gani? Je, twaweza kuendelea kuishi bila kuwa na unamna-namna wa viumbe vinavyovutia? Je, kuna lolote linalofanywa ili kusuluhisha tatizo kubwa la kuangamia kwa aina za viumbe?

[Picha katika ukurasa wa 3]

WHO

NOAA