VIJANA HUULIZA
Nitaepukaje Maoni Yasiyofaa?
Unajionaje?
Nina kawaida ya kutazamia mema
“Ninajitahidi kuwa mwenye shangwe na kuishi na watu vizuri kadiri niwezavyo. Kwa nini nisiwe na tabasamu kila siku?”—Valerie.
Nina kawaida ya kutazamia mabaya
“Ninapoona jambo zuri limefanyika, huwa ninatafuta kasoro—haiwezekani mambo yawe mazuri hivyo, labda hali itabadilika na kuwa mbaya.”—Rebecca.
Nina kawaida ya kuona mambo kihalisi
“Mtu mwenye kutazamia mema hukatishwa tamaa, na mwenye kutazamia mambo mabaya wakati wote hukosa shangwe kila wakati. Kuona mambo kihalisi kunanisaidia kuona mambo kama yalivyo maishani.”—Anna.
Kwa nini ni muhimu?
Biblia inasema kwamba “mtu aliye na moyo mchangamfu huwa na karamu daima.” (Methali 15:15) Ni wazi kwamba watu wanaoepuka maoni yasiyofaa na kuishi wakiwa na mtazamo mzuri wanakuwa wenye furaha zaidi. Mara nyingi wanakuwa na marafiki wengi. Kwa kweli, ni nani ambaye angependa kushirikiana na watu ambao wana huzuni wakati wote?
Lakini bado kuna mambo ambayo lazima hata mtu mwenye mtazamo unaofaa zaidi atakabiliana nayo. Kwa mfano:
Kila mara vyombo vya habari vinatoa taarifa kuhusu vita, ugaidi na wizi.
Huenda ukakabiliana na matatizo ya kifamilia.
Bila shaka kuna wakati unapopambana na udhaifu wako mwenyewe na makosa yako.
Rafiki yako anaweza kuwa ameumiza hisia zako.
Badala ya kupuuza hali halisi zilizopo—au kuzikazia fikira kupita kiasi hivi kwamba unapoteza shangwe—jaribu kuwa na usawaziko. Kuona mambo kihalisi kutakusaidia kuepuka maoni yasiyofaa na kushughulika na changamoto za maisha bila kulemewa nayo.
Unapolemewa na mawingu mazito maishani, uwe na uhakika jua litatokea tena
Unachoweza kufanya
Kubali makosa yako.
Biblia inasema hivi: “Hakuna mtu mwadilifu duniani atendaye mema daima bila kutenda dhambi.” (Mhubiri 7:20, Biblia Habari Njema) Kwa kuwa una udhaifu na unakosea inaonyesha kwamba wewe ni mwanadamu, haionyeshi kwamba hufai.
Jinsi ya kuona mambo kihalisi: Jaribu kushinda udhaifu wako, lakini usitazamie kutenda kwa ukamilifu. Kijana fulani anayeitwa Caleb anasema hivi: “Ninaepuka kufikiria makosa yangu kila wakati, badala yake, ninajaribu kujifunza kutokana nayo na kuona jinsi yanavyoweza kunisaidia kuboresha mwenendo wangu.”
Epuka kujilinganisha.
Biblia inasema hivi: “Tusiwe tukijisifu, tusichochee mashindano kati yetu, wala tusioneane wivu.” (Wagalatia 5:26) Unapotazama picha mtandaoni za sherehe zote ambazo hukualikwa unaweza kukasirika na kuvunjika moyo. Unaweza kuanza kuwaona rafiki zako wa karibu zaidi kuwa maadui wakubwa.
Jinsi ya kuona mambo kihalisi: Kubaliana na ukweli wa mambo, hutaalikwa kwenye sherehe zote. Pia, habari zinazorushwa mtandaoni hazifafanui mambo kikamili. Kijana anayeitwa Alexis anasema kwamba “mambo yanayowekwa mtandaoni ni yale yanayoonekana kuwa yenye kusisimua zaidi maishani, watu hawarushi mambo ya kawaida mtandaoni.”
Uwe mwenye kufanya amani—hasa katika familia yako.
Biblia inasema hivi: ‘Ikiwezekana, kwa kadiri inavyokutegemea wewe, fanya amani na watu wote.’ (Waroma 12:18) Huwezi kuongoza matendo ya watu wengine, lakini unaweza kudhibiti njia yako ya kutenda. Unaweza kuchagua kuwa mwenye kufanya amani.
Jinsi ya kuona mambo kihalisi: Unaweza kuamua kuwa mwenye kufanya amani badala ya kuongezea familia yako mikazo, kama inavyopaswa kuwa katika urafiki wowote. Kijana anayeitwa Melinda anasema hivi: “Hakuna mtu mkamilifu, na kila mara tunakosana, kwa hiyo, inabidi tupange mapema jinsi tutakavyotenda—iwe ni kwa amani au la.”
Jifunze kuonyesha shukrani.
Biblia inasema hivi: “Mjionyeshe kuwa wenye shukrani.” (Wakolosai 3:15) Kuwa na roho ya shukrani kutakusaidia kukazia fikira mambo ambayo yanaenda vizuri maishani mwako, badala ya mambo yote ambayo yanaenda mrama.
Jinsi ya kuona mambo kihalisi: Kubali kwamba kuna matatizo maishani, lakini usipuuze mambo mazuri yanayotokea. Kijana fulani anayeitwa Rebecca anasema hivi: “Kila siku ninaandika jambo moja zuri katika kitabu changu cha kumbukumbu. Ninataka kujikumbusha kwamba nina mambo mengi mazuri ya kuendelea kutafakari.”
Chunguza watu unaoshirikiana nao.
Biblia inasema hivi: “Kushirikiana na watu wabaya huharibu tabia nzuri.” (1 Wakorintho 15:33) Unaposhirikiana na watu wanaochambua-chambua mambo, wenye dhihaka, au wanaofungia kinyongo, mtazamo wao mbaya utakuathiri.
Jinsi ya kuona mambo kihalisi: Rafiki zetu watapitia hali ngumu pindi fulani, na kwa muda huo, huenda wakashuka moyo na kuona mambo yakiwa mabaya tu maishani mwao. Wasaidie, lakini usiruhusu matatizo yao yakuathiri. Kijana fulani anayeitwa Michelle anasema hivi: “Usishirikiane na watu wenye mtazamo mbaya muda wote. Katika somo la hesabu, unapojumlisha namba mbili ambazo ni hasi, unakuwa na namba moja kubwa zaidi ambayo ni hasi.”
Jifunze mengi zaidi
Tunaishi katika kipindi ambacho Biblia inakiita “nyakati za hatari zilizo ngumu kushughulika nazo.” (2 Timotheo 3:1) Je, unaona ikiwa vigumu kudumisha mtazamo mzuri katika ulimwengu wenye maoni yasiyofaa? Soma “Kwa Nini Kuna Mateso Mengi Ulimwenguni?”