Watchtower BIBLIOTEKA ONLINE
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Tetun Dili
Á
  • Á
  • á
  • É
  • é
  • Í
  • í
  • Ó
  • ó
  • Ú
  • ú
  • Ã
  • ã
  • Ç
  • ç
  • Ñ
  • ñ
  • ʼ
  • BÍBLIA
  • LIVRU SIRA
  • REUNIAUN SIRA
  • be lisaun 25 p. 166-p. 169 par. 5
  • Uza nota badak

La iha video neʼebé bele loke.

Deskulpa, la bele loke vídeo.

  • Uza nota badak
  • Aprende husi Eskola Serbisu Kristaun nian
  • Informasaun seluk neʼebé hanesan
  • Halo nota badak
    Aprende husi Eskola Serbisu Kristaun nian
  • Koʼalia husi laran
    Aprende husi Eskola Serbisu Kristaun nian
  • Prepara ba diskursu públiku
    Aprende husi Eskola Serbisu Kristaun nian
  • Prepara diskursu sira iha kongregasaun
    Aprende husi Eskola Serbisu Kristaun nian
Haree barak liután
Aprende husi Eskola Serbisu Kristaun nian
be lisaun 25 p. 166-p. 169 par. 5

LISAUN 25

Uza nota badak

Saida mak ita presiza halo?

Keta lee liafuan hotu husi surat-tahan, maibé koʼalia hodi uza nota badak. Maski ita bele hakerek nota, maibé dala ruma ita mós bele prepara iha ita-nia neon deʼit.

Tanbasá importante?

Halo nota badak sei ajuda ita atu prepara ideia sira neʼebé ita hakarak atu hatoʼo. Kuandu ita hatoʼo diskursu hodi uza nota badak, ita bele koʼalia husi laran.

EMA barak sente nakdedar atu uza deʼit nota badak hodi fó diskursu. Sira sente kmaan liu se sira bele lee ka dekór liafuan hotu.

Maibé tuir loloos, loroloron ita hotu koʼalia hodi la uza surat-tahan neʼebé hakerek liafuan hotu. Porezemplu, ita halo nuneʼe kuandu ita koʼalia ho família no kolega, kuandu bá haklaken, no kuandu ita halo orasaun iha ema nia oin, ka halo orasaun rasik.

Kuandu ita atu hatoʼo diskursu, tanbasá mak diʼak liu atu uza deʼit nota badak, duké hakerek liafuan hotu? Maski lee deʼit liafuan hotu bele ajuda ita atu koʼalia liafuan neʼebé loos, maibé baibain, susar atu book ema nia laran. Kuandu ita lee fraze sira husi surat-tahan, ita-nia lian tun-saʼe la hanesan ho koʼalia baibain. Se ita sempre hateke ba surat-tahan duké haree ba rona-naʼin, karik sira sei la rona didiʼak ba ita tanba sente ita ladún iha interese ba sira. Maibé se ita hateke ba rona-naʼin, sira sei rona tanba sente ita hanoin sira no ita hatoʼo diskursu tuir sira-nia situasaun. Sin, hodi bele hatoʼo diskursu neʼebé book ema, ita presiza koʼalia husi laran hodi la lee deʼit liafuan sira.

Eskola Serbisu Kristaun ajuda ita iha ita-nia moris loroloron nian. Kuandu ita hasoru kolega, ita la lori surat-tahan atu lee ba sira hodi bele koʼalia liafuan neʼebé diʼak liu. Iha serbisu haklaken, ita la lori nota naruk atu lee tan deʼit ita taʼuk atu haluha liafuan sira. Se ita halo drama kiʼik atu hatudu oinsá bele haklaken iha situasaun sira-neʼe, koko koʼalia iha dalan neʼebé baibain. Se ita prepara didiʼak, nota neʼebé badak bele ajuda ita atu hanoin-hetan pontu neʼebé importante liu. Maibé oinsá mak ita bele sente fiar an hodi uza nota badak?

Prepara didiʼak ideia sira. Atubele uza deʼit nota badak, ulukliu organiza didiʼak ita-nia ideia. Ida-neʼe la dehan katak ita presiza hanoin kona-ba liafuan ida-idak neʼebé ita atu uza. Maibé ita presiza hanoin uluk antes koʼalia.

Dala ruma, ema neʼebé ansi atu koʼalia, sira koʼalia hodi la sukat no ikusmai halo sira arrepende an. Ema seluk koʼalia haksoit bá-mai husi ideia ida ba ideia seluk. Se dala ruma ita koʼalia hanesan neʼe, hanoin didiʼak lai antes ita koʼalia hodi prepara ita-nia ideia sira. Primeiru, hanoin kona-ba ita-nia objetivu. Depois, hanoin kona-ba oinsá ita bele kumpre ida-neʼe. Tuirmai, bele komesa atu koʼalia.

Porezemplu, kuandu ita atu bá haklaken, uza tempu laʼós deʼit atu prepara ita-nia pasta, maibé prepara mós ita-nia hanoin. Se ita atu uza ezemplu husi Ita-nia Serbisu Kristaun, lee fali hodi bele komprende pontu importante. Depois, koko toʼok atu konta fali pontu sira-neʼe hodi uza fraze ida ka rua deʼit. Bele troka uitoan liafuan sira hodi tuir ita-nia jeitu atu koʼalia ka tuir situasaun iha haklaken-fatin. Atu ajuda ita, diʼak atu hanoin buat tolu tuirmai neʼe: (1) Atu hahú koʼalia, ita bele temi problema ruma neʼebé ema barak iha haklaken-fatin hanoin daudaun. Husu mós uma-naʼin atu fó sai ninia hanoin. (2) Hanoin kona-ba informasaun saida mak ita bele hatudu ba uma-naʼin, ida-neʼe inklui mós eskritura ida ka rua neʼebé hatudu saida mak Maromak promete atu halo hodi hadiʼa problema neʼe. Se bele, diʼak atu esplika katak Jeová sei hadiʼa ida-neʼe liuhusi ninia Ukun iha lalehan. (3) Ikusmai, esplika ba uma-naʼin katak nia bele simu ita-nia livru ruma ka bele komesa estuda Bíblia ho ita. Halo planu atu vizita fali hodi bele koʼalia tan.

Atu bele haklaken hanesan neʼe, baibain ita bele hanoin deʼit pontu importante sira iha ita-nia neon. Maibé se ita hakarak haree nota antes ita hahú koʼalia ba uma-naʼin, diʼak se nota neʼe la naruk demais. Ita bele hakerek liafuan balu deʼit atu fó-hanoin ita oinsá atu hahú koʼalia, eskritura ida ka rua neʼebé ita atu uza, no mós liafuan balu atu ramata. Se ita prepara no uza nota badak hanesan neʼe, ita sei la koʼalia naruk liu, maibé sei fó sai mensajen neʼebé fasil ba uma-naʼin atu hanoin-hetan.

Se iha pergunta ruma neʼebé ema husu beibeik iha ita-nia haklaken-fatin, halo riset kona-ba neʼe. Baibain, ita presiza deʼit pontu rua ka tolu no mós eskritura neʼebé apoia pontu sira-neʼe. “Tópiku sira kona-ba Bíblia” ka subtítulu sira iha livru Bertukar Pikiran mengenai Ayat-Ayat Alkitab bele ajuda ita hodi hetan ideia kona-ba oinsá atu koʼalia. Karik ita mós sei hetan informasaun ruma husi ita-nia livru seluk. Se nuneʼe, hakerek nota badak no halo kópia ba informasaun neʼebé ita hetan no tau ida-neʼe iha ita-nia pasta haklaken nian. Kuandu uma-naʼin husu pergunta neʼe, fó-hatene ba nia katak ita kontente atu esplika kona-ba ita-nia fiar. (1 Pedro 3:15) Depois, uza nota badak neʼebé ita prepara ona atu hatán ba ninia pergunta.

Kuandu ita atu halo orasaun ba ita-nia família, iha grupu haklaken, ka iha kongregasaun, diʼak atu prepara ita-nia hanoin. Iha Lucas 11:2-4, Jesus hatudu ba ninia dixípulu sira kona-ba buat neʼebé sira bele temi iha orasaun. Kuandu Liurai Salomão dedika templu iha Jeruzalein, nia halo orasaun naruk. Ita bele fiar katak antes nia halo orasaun neʼe, nia hanoin uluk kona-ba buat neʼebé nia hakarak hatoʼo. Primeiru, nia koʼalia kona-ba Jeová no Ninia promete ba David. Depois, nia koʼalia kona-ba templu, no tuirmai nia temi kona-ba situasaun balu no kona-ba ema oioin. (1 Reis [Raja-Raja] 8:22-53) Ita bele aprende husi ezemplu sira-neʼe.

Halo nota badak ho simples deʼit. Kuandu ita atu hatoʼo diskursu, ita presiza hakerek saida deʼit iha ita-nia nota?

Nota badak sei ajuda ita hanoin-hetan ideia sira. Karik ita bele hakerek fraze balu atu uza bainhira foin hahú koʼalia. Maibé depois neʼe, diʼak atu hanoin kona-ba ideia sira duké liafuan ida-idak. No hakerek ideia sira-neʼe ho fraze badak deʼit. Ita presiza hakerek pontu importante ba ita-nia diskursu hodi sai fasil liu atu haree kedas. Ita bele hakerek neʼe ho letra boot, ka hodi riska, ka hakerek iha kór seluk. Iha pontu importante ida-idak nia okos, hakerek lista kona-ba ideia sira neʼebé apoia pontu neʼe. Hakerek mós eskritura neʼebé ita hakarak lee. Baibain, diʼak liu atu lee eskritura husi Bíblia duké husi nota. Hakerek mós ai-knanoik neʼebé ita hakarak uza. Karik ita mós iha informasaun balu husi livru seluk neʼebé diʼak ba ita-nia diskursu. Se nuneʼe, hakerek ho klaru informasaun neʼe hodi ita bele konta fali ho loos. Ita-nia nota sei fasil atu lee se ita hakerek ho moos no la runguranga.

Ema balu toman ona uza nota ho liafuan uitoan deʼit. Porezemplu, sira-nia nota iha deʼit liafuan neʼebé importante liu, eskritura neʼebé sira dekór, no mós dezeñu atu ajuda sira hanoin-hetan ideia sira. Ho nota simples hanesan neʼe, sira bele hatoʼo informasaun iha dalan neʼebé ideia hotu liga malu no koʼalia husi laran. Ida-neʼe mak objetivu ba lisaun neʼe.

Iha pájina 39 toʼo 42 husi livru neʼe, ita sei haree informasaun ho títulu, “Halo nota badak”. Diʼak atu lee informasaun sira-neʼe kuandu ita estuda lisaun ida-neʼe, “Uza nota badak”.

Oinsá atu uza nota badak. Ita-nia objetivu laʼós deʼit atu hakerek nota neʼebé badak, maibé atu uza didiʼak nota sira-neʼe.

Atu uza didiʼak nota neʼebé hakerek ona, ulukliu, ita presiza treinu atu hatoʼo ita-nia diskursu. Hodi halo nuneʼe, haree ba diskursu nia títulu. Depois lee pontu importante sira no haree oinsá pontu sira-neʼe liga ho títulu. Ita mós presiza hatene kona-ba minutu hira mak bele uza ba pontu ida-idak. Depois, estuda fali pontu primeiru. Hanoin kona-ba razaun, eskritura, ai-knanoik no ezemplu sira neʼebé ita hakarak uza hodi koʼalia kona-ba pontu neʼe. Lee fali informasaun iha pontu neʼe toʼo ita hatene ho didiʼak. Halo hanesan neʼe mós ho pontu sira seluk. Atu bele ramata tuir oras, haree kona-ba informasaun ida-neʼebé mak ita bele hasai. Depois, hanoin fali diskursu tomak. Hanoin liuliu kona-ba ideia sira iha ita-nia diskursu, laʼós kona-ba liafuan ida-idak. Lalika koko atu dekór diskursu tomak.

Se ita uza nota badak, ita bele haree ba rona-naʼin bainhira ita hatoʼo diskursu. No kuandu lee tiha eskritura, ita bele esplika ida-neʼe hodi uza Bíblia deʼit no la presiza haree fali nota. Hanesan neʼe mós, se ita uza ai-knanoik, konta ida-neʼe hanesan ita koʼalia ba kolega duké lee husi nota. Nuʼudar ita koʼalia, hakaʼas an atu la haree fali ba ita-nia nota kuandu hahú fraze foun ida-idak. Se ita koʼalia husi laran, ita sei book rona-naʼin.

Kuandu ita hatene ona oinsá atu hatoʼo diskursu hodi uza nota badak, ita kumpre ona hakat importante atu sai diskursu-naʼin neʼebé diʼak.

OINSÁ ATU HALO NEʼE

  • Hanoin kona-ba tansá mak diʼak atu hatoʼo diskursu hodi uza nota badak.

  • Kuandu ita koʼalia loroloron, hanoin uluk antes ita koʼalia.

  • Halo orasaun ba Jeová no fó komentáriu beibeik sei ajuda ita sai brani atu hatoʼo diskursu ho nota badak.

  • Hakerek nota badak ho moos no simples, hodi halo fasil atu haree lalais.

  • Nuʼudar ita treinu diskursu, hanoin kona-ba ideia sira, laʼós dekór liafuan.

HALO TREINU TUIRMAI NEʼE: Antes ita bá haklaken iha semana neʼe, prepara pontu balu iha ita-nia neon atu koʼalia. (Haree ba pájina 167, parágrafu 2.) Bainhira ita haklaken, haree kona-ba dala hira mak ita konsege koʼalia tuir ida-neʼe.

    Livru sira iha lian Tetun Dili (1993-2025)
    Log Out
    Log In
    • Tetun Dili
    • Fahe
    • Organiza tuir Ita-nia hakarak
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondisaun atu Uza
    • Informasaun Privadu
    • Setting kona-ba privasidade
    • JW.ORG
    • Log In
    Fahe