Ngande wayokadimola ɔnayɛ?

AMBUTSHI: Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ ka ntondo 15, 2010, lɛkɛ 16-20 mɛnyaka dia nyu pombaka salaka wɛnyɛlɔ ɛmɔtshi kâmɛ l’ananyu. Sawo nɛ diekɔ la tokanyi tayonyokimanyiya dia nyu nɔngɔsɔla ananyu dia vɔ ntokomɛ ekakatanu wa la kalasa. Nyu mbeyaka mɛna dimɛna nkamba l’awui wa lɔkɔ lo Ɔtɛmwɛlɔ anyu wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ.

ANA wele Ɛmɛnyi wa Jehowa pomanaka l’ekakatanu efula. Tena efula, asekawɔ wa la kalasa mbambolaka lande na kahawasale akambo amɔtshi, ɛnyɛlɔ oko ntɛmɔla dalapo, nsala fɛtɛ ya nshi ya eotwelo ndo fɛtɛ nkina. Naka wamboka ɔnayɛ ambola wa ngasɔ, ngande wayondokadimola?

Ana amɔtshi wele akristo wakate tsho ɔnɛ: “Dimi hakoke nsala dui nɛ. Diɔ hɔtɔnganɛ l’ɔtɛmwɛlɔ aso.” Ana asɔ pombaka mandɔma lo woho wakawamɛ dietawɔ diawɔ. Ekadimwelo washawɔ mbeyaka nkonya diaha vɔ mbaoka ambola akina nto. Koko Bible tokeketshaka dia sho ‘ndjalɔngɔsɔlaka dia mbeya woho wa nkadimola onto tshɛ latombola ɔkɔkɔ’ wa dietawɔ diaso. (1 Pet. 3:15) Kɛsɔ halembetshiya mbuta tsho ɔnɛ: “Dimi hakoke nsala dui nɛ.” Oyadi kânga anto akina hawetawɔ kɛnɛ kawatɛso, anto amɔtshi mbeyaka ngɛnangɛna dia mbeya ɛkɔkɔ watotshutshuya dia sho mbɔsa tɛdikɔ tɔsaso.

Akɛnda efula wele Ɛmɛnyi wa Jehowa wakakɔndɔlɛ asekawɔ wa la kalasa ɛkɔndɔ wa lo Bible lo nkamba la okanda wele oko Etshama oma le Ombetsha a Woke. Ɛkɔndɔ ɛsɔ mbeyaka mbakimanyiya dia vɔ nembetshiya lande na kele ana w’Ɛmɛnyi wa Jehowa salaka kana hawosale awui amɔtshi. Ambeki amɔtshi pokamɛka la yambalo tshɛ ɛkɔndɔ wa lo Bible ɛsɔ ndo efula wakatatɛ mbeka Bible lo yoho shɔ. Ambeki akina mbeyaka mɛna wolo mpokamɛ ɔkɔndɔ w’otondo wa lo Bible. Naka elembetshiyelo wa dimɛna kema, ana wa la kalasa mongaka l’okakatanu dia nshihodia ɛkɔndɔ ɛmɔtshi wa lo Bible. Etena kakawelɛ ɔngɛnyi ande ɔmɔtshi wa womoto lo fɛtɛ ka lushi la eotwelo, Minhee ɔna womoto ɔmɔtshi lele l’ɛnɔnyi 11 akatɛ osekande ɔsɔ ate: “Bible hatotɛ dia sho nsala fɛtɛ ya nshi ya eotwelo. Joani obatizanyi, onto ɔmɔtshi latɛkɛtama lo Bible akadiakema lushi la fɛtɛ kɛmɔtshi ka eotwelo.” Koko Minhee mbohɔka dia akɛnama dia ɔngɛnyi ande ɔsɔ koshihodia okadimwelo ande.

Tena efula, ekɔ ohomba mɛnya ombeki okina osato kana ɔkɔndɔ ɔmɔtshi wa lo abuku aso. Ko kakɔna kayondosala naka ewandji wa la kalasa wambota dia vɔ hawolange dia ana mɛnya asekawɔ ambeki ekanda wendana l’awui w’ɔtɛmwɛlɔ? Onde anaso koka nsambisha dimɛna oyadi kânga vɔ ndoko la okanda? Ngande wakokanyu nkimanyiya ananyu dia vɔ mamɛ dietawɔ diawɔ?

Nyosalake wɛnyɛlɔ

Salaka wɛnyɛlɔ la ngelo wele ambutshi mbɔsaka dihole dia angɛnyi w’anawɔ wa la kalasa ekɔ ohomba efula. Etena kasala ana la wolo dia mamɛ dietawɔ diawɔ, ambutshi pombaka mbawandola lo welo wadjawɔ ndo mbaɛnya woho wakokawɔ ndowanya ekanelo kawɔ ka yimba ndo lande na kele dui sɔ ohomba. Ɛnyɛlɔ, nyowate dia vɔ kambaka la tɔtɛkɛta takoka ana wa lo lɔlɔnga lawɔ nshihodia. Jashua, ɔna ɔmɔtshi lele la ɛnɔnyi divwa mbutaka dia asekande wa la kalasa koshihodia tɔtɛkɛta tele oko “nkum’otema” ndo “kɔlamelo.” Ɔnkɔnɛ nde akahombe nkamba la tɔtɛkɛta toleki wɔdu dia nkana la wɔ yimba.—1 Kor. 14:9.

Ana amɔtshi wa la kalasa woka ambola mbeyaka shishaka yambalo naka okadimwelo wamboleka otale. Lo mbatambiya lo sawo ndo lo nkana la wɔ yimba, akɛnda wele Ɛmɛnyi wa Jehowa kokaka nsala diaha vɔ nshisha yambalo. Haneul, ɔna womoto ɔmɔtshi lele la ɛnɔnyi dikumi mbutaka ate: “Asekami wa la kalasa nangaka sawo, koko aha elembetshiyelo.” Dia nyu nsawola dimɛna, okawɔ ambola ndo oma lâsɔ, hokamɛwɔ la yambalo tshɛ etena kashawɔ tokanyi tawɔ.

Asawo wele l’ɛse mɛnyaka woho wakoka ana wele Akristo nkana yimba l’asekawɔ wa la kalasa. Kema ohomba nkimɛ asawo asɔ l’ɔtɛ nɛ dia ana ntshikitana ndo oko wakokawɔ tanema lo waaso wotshikitanyi, vɔ koka mbisha ekadimwelo wotshikitanyi. Ɔnkɔnɛ, akɛnda wele Ɛmɛnyi wa Jehowa pombaka nkimɛ lokanyi l’asawo akɔ lo yimba, lidja lo ɛtɛkɛta awɔ hita, ko oma lâsɔ vɔ tolita lo yoho yɔtɔnɛ la dikambo diayohomana la wɔ ndo l’asekawɔ wa la kalasa. Naka wɛ ekɔ l’ana wâkɔtɔ kalasa, kete yaketembola dia nsala wɛnyɛlɔ wa asawo asɔ kâmɛ la wɔ.

Wetshelo w’ana mbɔsaka wenya ndo nɔmbaka dia mbidja welo. Ambutshi w’Akristo pombaka nkɔkɔmiya anawɔ atɔndɔ wa lo Bible ndo mbaetawoya dia vɔ mbakitanyiya.—Euh. 6:7; 2 Tim. 3:14.

Lo Ɔtɛmwɛlɔ anyu wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ wayela, hemba dia nsala wɛnyɛlɔ w’asawo ango kâmɛ l’anayɛ, ko wɛ ayɛna etombelo w’ɛlɔlɔ wayonga la dui sɔ. Ohɔka dia, oyango bu wa nkimɛ ekadimwelo kana ɛtɛkɛta lo yimba. Lo mɛtɛ, nyu mbeyaka nsala wɛnyɛlɔ wa dikambo ɔtɔi mbala hiende, lo mbisha ekadimwelo wotshikitanyi dia menda kana ananyu wayokoka mbisha elembetshiyelo wɔtɔnɛ la dikambo la dikambo. Etena kahembawɔ dia nembetshiya dietawɔ diawɔ, nyakimanyiya dia vɔ monga la ekanelo k’ɔlɔlɔ ndo l’ɔkɔmi. L’edjedja ka wonya, nyayetsha ananyu woho wa mamɛ dietawɔ diawɔ la ntondo ka asekawɔ wa la kalasa, asukanyi awɔ ndo embetsha awɔ.

[Kiombo/Esato wa lo lɛkɛ 4, 5]

FƐTƐ YA NSHI YA EOTWELO

Mariya: Akemwe Joani. Lakalangi kelɛ lo fɛtɛ ka lushi lami la eotwelo.

Joani: Losaka lo woho wambohɔyɛ, Mariya. Onde wɛ kokaka mbutɛmi lande na kalangayɛ nsala fɛtɛ ka eotwelo?

Mariya: Dia mbohɔ lushi lakamotɔ. Onde wɛ hasalaka fɛtɛ ka lushi lakayotɔ?

Joani: Kema, dimi hasalaka.

Mariya: Lande na? Nkumbo kami wakayala l’ɔngɛnɔngɛnɔ lushi lakamotɔ.

Joani: Ndo nkumbo kami waki l’ɔngɛnɔngɛnɔ lushi lakamotɔ. Koko dimi hafɔnya dia ɔsɔ ekɔ ɔkɔkɔ wa dimi salaka fɛtɛ ɔnɔnyi tshɛ. Wanɛ wasala fɛtɛ ya eotwelo ndjaɔsaka oko anto woleki ohomba. Ko shi Nzambi mbele onto loleki ohomba? Shi sho pombaka mbôka losaka l’ɔtɛ wakandatosha lɔsɛnɔ?

Mariya: Onde wɛ nangaka mbuta dia hahombe nsala fɛtɛ ka eotwelo kami?

Joani: Ɔsɔ ekɔ yɛdikɔ yayɛ wɛmɛ. Ohokana yimba, Mariya. Etena kele anto efula nangaka nongola weshasha lushi la eotwelo, Bible mbutaka dia mbisha ndeka nongola ɔngɛnɔngɛnɔ. Lo dihole dia ndjasha tshɛ dikambo dia lushi l’eotwelo kaso, shi ayonga dimɛna dia mboka Nzambi losaka, kanɛ anto akina ndo mbasalɛ ɔlɔlɔ?

Mariya: Latakanaka yimba lo dikambo sɔ. Lâsɔ wɛ atalongolaka ndoko woshasha oma le ambutshi ayɛ?

Joani: Lambolongolaka, koko ambutshi ami hawokonge paka lushi lakamotɔ dia vɔ ndjombisha woshasha. Vɔ mbishakami weshasha mbala la mbala oko walangawɔ. Mariya, ko lâsɔ onde wɛ ayolanga mbeya woho wakatatɛ fɛtɛ ya eotwelo?

Mariya: Eelo, onde wɛ koka mbutɛmi?

Joani: Eelo, loyi layokotɛ ɔkɔndɔ ɔmɔtshi wa dimɛna efula wendana la fɛtɛ kɛmɔtshi ka eotwelo kakasalema ambeta edja efula.

NTƐMƆLA DALAPO

Kato: Lande na kahayatɛmɔla dalapo na Alisiya?

Alisiya: Losaka efula lo dimbola diayɛ, Kato. Ondo layolanga ntondo kombola lande na katɛmɔlayɛ dalapo?

Kato: Dimi salaka dikambo sɔ l’ɔtɛ wa ngandji kokami wodja aso.

Alisiya: Dimi mbeyaka dia wɛ mbokaka mama kayɛ ngandji, Kato. Koko wɛ hatɛmɔla mama kayɛ, shi mɛtɛ?

Kato: Eelo. Koko dimi tɛmɔlaka dalapo nɛ dia dimi dilɛmiyaka. Onde wɛ halɛnya dalapo?

Alisiya: Dimi dilɛnyaka. Koko, aha onto tshɛ kana ɛngɔ tshɛ kalɛmiyaso mbatɛmɔlaso, shi mɛtɛ?

Kato: Mɛtɛ, dimi nɛmiyaka ombetsha aso koko halowɔtɛmɔla. Lo mɛtɛ, ekɔ oko haleye lande na katɛmɔlami dalapo.

Alisiya: Kato, anto efula mbɔsaka dia dalapo ekɔ ndjembetelo ya wodja awɔ. Woho watɛmɔlawɔ dalapo mɛnyaka dia vɔ kokaka nsala oseka dui tshɛ dikambo dia wodja awɔ. Koko, dimi lekɔ la kanyi yotshikitanyi lo dikambo sɔ. Dimi halokoke nkimɔ lɔsɛnɔ lami dikambo dia wodja nɛ dia Nzambi mbakambisha lɔsɛnɔ. Dimi lakɔshi yɛdikɔ ya mbolambola lɔsɛnɔ lami. Ɔnkɔnɛ, kânga mbalɛmiyami dalapo, dimi haditɛmɔla.

Kato: Lamboka.

Alisiya: Lekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo woho wamboyota dikambo sɔ. Ndo naka wɛ nangaka mbeya lande na kasalami kana kahamasale awui amɔtshi ko wɛ mimbolami. Bible mbutaka dia ambeta edja, nkumekanga ka Babilɔna akadjangɛ anto dia vɔ nkusamɛ kimɛta. Anto amɔtshi kokikusamɛ kânga mbaki nsɛnɔ yawɔ lo wâle.

Kato: Mɛtɛ? Kakɔna kakâkomɛ?

Alisiya: Layokotɛ kɛnɛ kakâkomɛ wonya okina.

AKAMBO WA PƆLITIKƐ WASALEMA LA KALASA

Mishɛlɛ: Timote, afɔnyayɛ akoka monga kapita ka kalasa kaso?

Timote: Ndoko onto lodjisha elungi lasukɛmi.

Mishɛlɛ: Lande na?

Timote: Dimi lambotashilaka monga la owandji woleki tshɛ dimɛna. Oko wemi Okristo, dimi lakatshike dɔkɔlɔkɔ dia ndjela Yeso. Ɔnkɔnɛ, dimi hakoke nsɔna owandji okina. Ko onde wɛ mbeyaka lande na katami dia nde ekɔ Owandji wa kokele?

Mishɛlɛ: Kema, dimi haladje yimba lo dikambo sɔ.

Timote: Kawɔ, koko naka lushi lɔmɔtshi wɛ olanga mbeya, layonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia kotɛ.

[Osato]

“Akemwe Joani. Lakalangi kelɛ lo fɛtɛ ka lushi lami la eotwelo”

[Osato wa lo lɛkɛ 3]

“Lande na kahayatɛmɔla dalapo?”